ספר מלחמות השם פונעם רלב"ג

[יאיר]

לעיקוואוד, מיר ליגט אין קאפ אז דער רמב"ם לייגט מער דגוש אויף מצוות מעשיות און אויף תורה כשלעצמה. אזוי איז עכ"פ משמע אין ספר היד. ווייטער לויט'ן רלב"ג פארשטיי איך אז יעדע זאך וואס מען לערנט צום ביישפיל מאטעמאטיקס וועט בלייבן מיט'ן מענטש לאחר מיתתו, און פון די ידיעות באשטייט דער עולם הבא לאחר מאה ועשרים. דאס איז שארף אין קאנטראסט מיט אנדערע ראשונים, און אודאי מיט'ן חסידות, לויט חסידות איז פונקט פארקערט, אפילו דער תכלית פון לערנען איז אויך נאר התדבקות בה', אבער דער רלב"ג מאכט דער גאנצער שכר אויף תורה גארנישט מער ווי שכר אויף מאטעמאטיקס. און אודאי איז דאס אינגאנצן נישט קיין פארגלייך מיט ר' אביגדור מילער אז דאס חכמה פון געטליכקייט פון די וועלט וועט באגלייטן אויף יענע וועלט, אדרבה, דער גאנצער געטליכקייט באשטייט פון אלע סארטן חכמות און וויסנשאפט.

[yisroelotd]

[quote="יאיר"]עס געפעלט מיר ווי אונזער חסיד שנהפך לפילאזאף גייט אזוי באקוועם פון רלב"ג צו שפינאזע אהין און צוריק, איבערשפרינגענדיג דעם דינעם חוט השערה.

איך האב קיינמאל נישט געזאגט אז דער רלב"ג האלט דער זעלבע ווי שפינוזה (באמת צריך להיות להיפך, אבער כך יצא), עס איז קלאר אז דער רלב"ג איז געווען א מאמין ווען שפינוזה נישט, און זיי זענען ווייט אין אסאך ענינים, וואס איך שרייב איז נאר, אז דער רלב"ג זאגט אסאך ענינים אויף אן אופן ענדליך צו שפינוזה, וואס ווען שפינוזה זאגט עס איז מען אים מחרים (ניין איך זאג נישט אז וועגן דעם האט מען אין מחרים געווען, עס איז א לשון מושאל... - און דא מוז איך זאגען ווען א ווארט מיינט נישט ממש עברי טייטש, ווייל איך זעה מען געט מיר נישט די רעכט וואס יעדער שרייבער האט זיך משתמש צו זיין בשיגרא דלישנא נאר מען לערנט מיינע ווערטער ווי א פסוק חומש), אבער דעם רלב"ג לאזט מען הייליג, וד"ל.
איך שרייב פון א טעלעפאן מילא קען איך נישט מאריך זיין, ואתכם הסליחה

[יידל]

לעיקוואוד, מיר ליגט אין קאפ אז דער רמב"ם לייגט מער דגוש אויף מצוות מעשיות און אויף תורה כשלעצמה. אזוי איז עכ"פ משמע אין ספר היד. ווייטער לויט'ן רלב"ג פארשטיי איך אז יעדע זאך וואס מען לערנט צום ביישפיל מאטעמאטיקס וועט בלייבן מיט'ן מענטש לאחר מיתתו, און פון די ידיעות באשטייט דער עולם הבא לאחר מאה ועשרים. דאס איז שארף אין קאנטראסט מיט אנדערע ראשונים, און אודאי מיט'ן חסידות, לויט חסידות איז פונקט פארקערט, אפילו דער תכלית פון לערנען איז אויך נאר התדבקות בה', אבער דער רלב"ג מאכט דער גאנצער שכר אויף תורה גארנישט מער ווי שכר אויף מאטעמאטיקס.

אין דעם איז נישט דא אזא גרויסע (אדער בכלל נישט קיין) חילוק צווישן דער רמב"ם און דער רלב"ג. דער רמב"ם זאגט נאר אז די גרינגסטע וועג צוצוקומען צו שלימות השכל איז דורך תורה ומצוות, אבער ער שרייבט קלאר אז אריסטו האט זיך אויסגעארבעט דעם שכל אן תורה ומצוות און איז צוגעקומען "כמעט לדרגת נביא".

[יאיר]

עס געפעלט מיר ווי אונזער חסיד שנהפך לפילאזאף גייט אזוי באקוועם פון רלב"ג צו שפינאזע אהין און צוריק, איבערשפרינגענדיג דעם דינעם חוט השערה.

איך האב קיינמאל נישט געזאגט אז דער רלב"ג האלט דער זעלבע ווי שפינוזה (באמת צריך להיות להיפך, אבער כך יצא), עס איז קלאר אז דער רלב"ג איז געווען א מאמין ווען שפינוזה נישט, און זיי זענען ווייט אין אסאך ענינים, וואס איך שרייב איז נאר, אז דער רלב"ג זאגט אסאך ענינים אויף אן אופן ענדליך צו שפינוזה, וואס ווען שפינוזה זאגט עס איז מען אים מחרים (ניין איך זאג נישט אז וועגן דעם האט מען אין מחרים געווען, עס איז א לשון מושאל... - און דא מוז איך זאגען ווען א ווארט מיינט נישט ממש עברי טייטש, ווייל איך זעה מען געט מיר נישט די רעכט וואס יעדער שרייבער האט זיך משתמש צו זיין בשיגרא דלישנא נאר מען לערנט מיינע ווערטער ווי א פסוק חומש), אבער דעם רלב"ג לאזט מען הייליג, וד"ל.
איך שרייב פון א טעלעפאן מילא קען איך נישט מאריך זיין, ואתכם הסליחה

אקעי, דאס איז שוין גענצליך עפעס אנדערש. דו מיינסט צו זאגן אויף געוויסע זאכן פונ'ם רלב"ג, ווען שפינאזע וואלט דאס געשריבן וואלט מען דאס אויך אויסגערעכנט צווישן זיינע עוולות. אפילו אויב דאס איז אמת, קען מען דאס שרייבן אויפ'ן רמב"ם, אבן עזרא, און נאך ראשונים. עס איז א פשוט'ע זאך אז ווען א מענטש זאגט עפעס אין אזעלכע דקות'דיג פעלדער דארף מען עס זען אין פארגלייך צו זיינע אנדערע שיטות. אזעלכע סארט גזירה שוות קען מען מאכן אויף יעדן (טראכט אריין, ווען טענדלער וואלט מתיר געווען הזרעה מלאכתית וואלט ער געווען א שייגעץ, ווען רבי משה פיינשטיין איז עס מתיר איז ער זיך פשוט טועה).
אבער פארשטייט זיך אז פון דארטן ביז'ן שרייבן אז דער חילוק פונ'ם רלב"ג און שפינאזע איז בלויז א חוט השערה אדער נאר אין עטליכע נקודות אדער אז ער האט געהאלטן כמעט אייניג מיט אים אין פילאזאפיע איז פאלג מיר א גאנג, און א שרעקליכער זלזול אויפ'ן רלב"ג.

[יאיר]

לעיקוואוד, מיר ליגט אין קאפ אז דער רמב"ם לייגט מער דגוש אויף מצוות מעשיות און אויף תורה כשלעצמה. אזוי איז עכ"פ משמע אין ספר היד. ווייטער לויט'ן רלב"ג פארשטיי איך אז יעדע זאך וואס מען לערנט צום ביישפיל מאטעמאטיקס וועט בלייבן מיט'ן מענטש לאחר מיתתו, און פון די ידיעות באשטייט דער עולם הבא לאחר מאה ועשרים. דאס איז שארף אין קאנטראסט מיט אנדערע ראשונים, און אודאי מיט'ן חסידות, לויט חסידות איז פונקט פארקערט, אפילו דער תכלית פון לערנען איז אויך נאר התדבקות בה', אבער דער רלב"ג מאכט דער גאנצער שכר אויף תורה גארנישט מער ווי שכר אויף מאטעמאטיקס.

אין דעם איז נישט דא אזא גרויסע (אדער בכלל נישט קיין) חילוק צווישן דער רמב"ם און דער רלב"ג. דער רמב"ם זאגט נאר אז די גרינגסטע וועג צוצוקומען צו שלימות השכל איז דורך תורה ומצוות, אבער ער שרייבט קלאר אז אריסטו האט זיך אויסגעארבעט דעם שכל אן תורה ומצוות און איז צוגעקומען "כמעט לדרגת נביא".

דעם רמב"ם'ס דרגה פון נביאות איז נישט אזוי שווער צוצוקומען, אבער אויסער דעם, דאס איז אלעס בנוגע עולם הזה, ווי ריין דער מח פונ'ם מענטש איז. יא, קען זיין דער רמב"ם האט געהאלטן אז אריסטו'ס מח איז מער ריין און אויסגעארבעט ווי א איד וואס איז א וואסער טרעגער, אבער לגבי עולם הבא, האט ער העכסט ווארשיינליך געהאלטן אז דער וואסער טרעגער וועט זיין אויף א העכערע דרגה. לויט'ן רלב"ג בין איך אבער נישט אזוי זיכער.

[לעיקוואד]

דעם רמב"ם'ס דרגה פון נביאות איז נישט אזוי שווער צוצוקומען, אבער אויסער דעם, דאס איז אלעס בנוגע עולם הזה, ווי ריין דער מח פונ'ם מענטש איז. יא, קען זיין דער רמב"ם האט געהאלטן אז אריסטו'ס מח איז מער ריין און אויסגעארבעט ווי א איד וואס איז א וואסער טרעגער, אבער לגבי עולם הבא, האט ער העכסט ווארשיינליך געהאלטן אז דער וואסער טרעגער וועט זיין אויף א העכערע דרגה. לויט'ן רלב"ג בין איך אבער נישט אזוי זיכער.

קודם האב איך הנאה אז דו ביסט שוין ווארשיינליך צוגעקומען צו נבואה לויט'ן רמב"ם... לגבי מיר איז עס גארנישט אזא קלייניקייט.. [אפגערעדט אז מדארף לויט עם קענען צו דעם אריסטוס פיזיקה ומטאפיזיקה וואס איז דאך נישט אמת בכלל..]
איך וייס נישט קיין מקור פון דער רמב"ם אז ער זאל האבען געהאלטען אז אין עוה"ב שטייט א פשוטער יוד העכער אריסטו, אויב האסטו א מקור דערפאר וועל איך זיך פרייען. פון וואס איך וייס שרייבט ער גאנץ קלאר אנדערש.

[יאיר]

אין, לגבי מש"ה מילתא זוטרתא הוא...
הא לך לשונו ספ"ד יסוה"ת:
ועניני ארבעה פרקים אלו שבחמש מצות האלו הם שחכמים הראשונים קוראין אותו פרדס כמו שאמרו ארבעה נכנסו לפרדס ואף על פי שגדולי ישראל היו וחכמים גדולים היו לא כולם היה בהן כח לידע ולהשיג כל הדברים על בוריין ואני אומר שאין ראוי לטייל בפרדס אלא מי שנתמלא כריסו לחם ובשר ולחם ובשר הוא לידע האסור והמותר וכיוצא בהם משאר המצות ואע"פ שדברים אלו דבר קטן קראו אותן חכמים שהרי אמרו חכמים דבר גדול מעשה מרכבה ודבר קטן הוויות דאביי ורבא אעפ"כ ראויין הן להקדימן שהן מיישבין דעתו של אדם תחלה ועוד שהם הטובה הגדולה שהשפיע הקדוש ברוך הוא ליישוב העולם הזה כדי לנחול חיי העולם הבא ואפשר שידעם הכל קטן וגדול איש ואשה בעל לב רחב ובעל לב קצר.
יעצט לאמיר הערן פון די "אומלעגאלע" פלעצער וואו עס איז משמע אנדערש.

[לעיקוואד]

אין, לגבי מש"ה מילתא זוטרתא הוא...
הא לך לשונו ספ"ד יסוה"ת:
ועניני ארבעה פרקים אלו שבחמש מצות האלו הם שחכמים הראשונים קוראין אותו פרדס כמו שאמרו ארבעה נכנסו לפרדס ואף על פי שגדולי ישראל היו וחכמים גדולים היו לא כולם היה בהן כח לידע ולהשיג כל הדברים על בוריין ואני אומר שאין ראוי לטייל בפרדס אלא מי שנתמלא כריסו לחם ובשר ולחם ובשר הוא לידע האסור והמותר וכיוצא בהם משאר המצות ואע"פ שדברים אלו דבר קטן קראו אותן חכמים שהרי אמרו חכמים דבר גדול מעשה מרכבה ודבר קטן הוויות דאביי ורבא אעפ"כ ראויין הן להקדימן שהן מיישבין דעתו של אדם תחלה ועוד שהם הטובה הגדולה שהשפיע הקדוש ברוך הוא ליישוב העולם הזה כדי לנחול חיי העולם הבא ואפשר שידעם הכל קטן וגדול איש ואשה בעל לב רחב ובעל לב קצר.
יעצט לאמיר הערן פון די "אומלעגאלע" פלעצער וואו עס איז משמע אנדערש.

דער שטיקל איז נאנט צו א ראייה פארקערט, דארפסט וויסען וואס ער מיינט לנחול על ידם העוה"ב לויט ווי ער איז מסביר אין מו"נ כוונת התורה. עכ"פ שטייט נישט דא אז דער בעל לב קצר וועט אנקומען ווייטער ווי דער בעל לב רחב אנע תומ"צ.
דער עיקר מ"מ וואס איך וייס ווי עס שטייט קלאר פארקערט איז אין מו"נ ח"ג בסופו במשל ארמון המלך יעו"ש.

[[NAMELESS]]

דער ענין פון שפינאזע איז א עקסטערע שמועס און איך וייס נישט פונקטליך וואס חתן דינן האט מחליט געווען אז דאס האט א שייכות מיט שיטת רלב"ג

מיר דאכט זיך אז מען קען לכל היותר זאגן אז שפינאזע'ס טענות אויף נסים איז נישט אקטועל לויט שיטת הרלב"ג אויף נסים. עד כמה שזכיתי להשיג האט שפינאזע צוויי פראבלעמען מיט נסים, איינס אז ס'שטימט נישט מיט זיין גאט, ד. מ. שפינאזע'ס גאט קען נישט גיין למעלה מן הטבע, צווייטענס אז עס נעמט זיך פון פעסעמיזם. אבער די רלב"ג האלט אז נסים איז בכלל נישט למעלה מן הטבע, נאר עס איז פשוט א טיפע חכמה וויאזוי ארומצושפילן מיט'ן טבע, און דאס איז א חכמה וואס א נביא האט משיג געווען.

[נולד מאוחר]

ריכטיג , '' צווייטענס אז עס נעמט זיך פון פעסעמיזם'' וואס מיינט דאס?
די מיינסט , א שווארץ זעער?

[[NAMELESS]]

ריכטיג , '' צווייטענס אז עס נעמט זיך פון פעסעמיזם'' וואס מיינט דאס?
די מיינסט , א שווארץ זעער?

יא, שפינאזע טענה'ט אז די סיבה צו די אמונה אין נסים וואס די רעליגיעזע גלייבן נעמט זיך פון פעסעמיזם - דהיינו אז מען קוקט שווארץ און מען טראכט אז בדרך הטבע קענען זאכן נישט גיין גוט, דערויף קומט די אמונה אין נסים פסיכאלאגישערהייט צו בארואיגן דעם מענטש אז אה"נ די טבע טויג טאקע נישט אבער עס איז פארהאן א למעלה מדרך הטבע וואס דאס קען העלפן.
שפינאזע איז זייער בייז דערויף ער טענה'ט אז ווען מענטשן וואלטן ווען אנגעקוקט די טבע (שפינאזע'ס גאט...)אביסל מער אפטימיסטיש וואלט נישט געווען קיין צורך דערצו.

[[NAMELESS]]

דאס איז טאקע זייער אינטרעסאנט פארוואס און וויאזוי אנדערע ווערן אנגענומען הגם זייערע דעות ווערן נישט אנגענומען און אנדערע ווערן ארויסגעשלאסן אלץ כופרים. מען קען אנווייזען אויך אפאר סיבות צו דעם, איינס איז אז דער דרוקער פון תנ"ך מקראות גדולות האט עם אריינגעדרוקט און דורכך דעם איז ער געווארן א חלק פונם מיינסטרים.

איך גלייב אז דער דרוקער האט זיך אויך בלויז ערלויבט צו דרוקן דאס וואס דער עולם האט אקצעפטירט/פארלאנגט, ד. מ. אז ער איז שוין געווען מקובל פון פריער אלץ אן אנגענומענער ראשון.

[[NAMELESS]]

דער רלב"ג שרייבט קלאר אז די באשעפער ווייסט נישט אלעס, וויל עס נעמט דאך צו די בחירה

מלחמות ה' האב איך נישט, אבער דאס איז וואס דער רלב"ג שרייבט אנפאנג פרק י"ז פון מלכים א':

וזה לא יתכן שיעיד בו הנביא קודם העשות החטאים, כי אע"פ שיראה הנביא באיש אחד שכבר יחטא חטא מה, הנה האיש ההוא יוכל להישמר שלא יחטא, כי השם יתברך לא יכריח האדם שיחטא, ושמהו בעל בחירה כדי שימלט מהרעות הנפשיות והגופיות, כמו שביארנו בשלישי מספר מלחמות ה', עכ"ל.

זאגט ער דאך בפי' אז דער נביא קען וויסן פון פאראויס, ער קען נאר נישט זאגן.

דאס אליין מיינט נאך גארנישט, ס'קען זיין אז ער מיינט דאס וואס דער אלשיך שרייבט (איכה ג', ל"ז) אז כאטשיג ידיעת ה' איז נישט מחייב/מכריח אבער א דיבור איז יא מחייב, און דאס קען זיין די סיבה פארוואס די זאכן קענען נישט איבערגעגעבן ווערן צו א נביא ווייל דאן ווערט דאס א דיבור און א מחייב, ודו"ק.

[[NAMELESS]]

[אפגערעדט אז מדארף לויט עם קענען צו דעם אריסטוס פיזיקה ומטאפיזיקה וואס איז דאך נישט אמת בכלל..]

די פוינט פונעם רמב"ם איז נישט ממש אז מען ברויך אריסטו'ס תורה, נאר אז מען דארף זיין באהאווענט בכל החכמות, און לויט די דעמאלטסדיגע באגריפן האט דער רמב"ם געהאלטן אז די סייענטיפישע וועלט האלט שוין ביים אמת'ן מסקנה - דהיינו - אריסטו'ס תורה, (ובזה טועים בעוה"ר הרבה בזמנינו שסומכין בעינים סתומים על דברי חכמי הזמן ואינם משגיחין בזה שדבריהם ודעותיהם נשתנו בכל דור ועלולים להשתנות עוד בעתיד, ועדיין אין דעותיהם שוות בכל ענין והרבה דברים לא הגיעו עדיין למוסכמות) אבער אודאי דברי הרמב"ם אמיתיים א נביא דארף זיין באהאווענט אין אלעם, יא, אויך אמת'ע פיזיקס (תא חזי איך בענין זה אין דעות חכמי הזמן שוין ועדיין אין הדברים מוסכמים על היסודות - אבער איין זאך זיכער: בשום אופן נישט ד' יסודות ארמ"ע...) און אמת'ע מאטעפיזיקס (היינט קען מען משער זיין אז דאס מיינט קבלה).
אן אינטרעסאנטע פונקט: דער רמב"ם האט אנגענומען פאר א פשטות אז די חכמים פאר איהם האבן דאס אלץ געוואוסט - דהיינו אריסטו'ס פיזיקס און מאטעפיזיקס וכו', ומכאן ראיה לאותן הטוענים כן בזמנינו על חז"ל ודלא כהרב סליפקין, האם הרמב"ם לא היה די רציונלי?...

[נולד מאוחר]

ריכטיג , '' צווייטענס אז עס נעמט זיך פון פעסעמיזם'' וואס מיינט דאס?
די מיינסט , א שווארץ זעער?

יא, שפינאזע טענה'ט אז די סיבה צו די אמונה אין נסים וואס די רעליגיעזע גלייבן נעמט זיך פון פעסעמיזם - דהיינו אז מען קוקט שווארץ און מען טראכט אז בדרך הטבע קענען זאכן נישט גיין גוט, דערויף קומט די אמונה אין נסים פסיכאלאגישערהייט צו בארואיגן דעם מענטש אז אה"נ די טבע טויג טאקע נישט אבער עס איז פארהאן א למעלה מדרך הטבע וואס דאס קען העלפן.
שפינאזע איז זייער בייז דערויף ער טענה'ט אז ווען מענטשן וואלטן ווען אנגעקוקט די טבע (שפינאזע'ס גאט...)אביסל מער אפטימיסטיש וואלט נישט געווען קיין צורך דערצו.

וואס איז שייך אנקוקן די טבע אפטעמיסיטיש?
איז נישט דא געניג אומגליקן וואס טבע איז גורם? דאס אז סאיז נישט שייך פאר מענטש צי זיין צי פריעדן איז דאך א שטיקל טבע וואס לאזט נישט במנוחה.

[[NAMELESS]]

ריכטיג , '' צווייטענס אז עס נעמט זיך פון פעסעמיזם'' וואס מיינט דאס?
די מיינסט , א שווארץ זעער?

יא, שפינאזע טענה'ט אז די סיבה צו די אמונה אין נסים וואס די רעליגיעזע גלייבן נעמט זיך פון פעסעמיזם - דהיינו אז מען קוקט שווארץ און מען טראכט אז בדרך הטבע קענען זאכן נישט גיין גוט, דערויף קומט די אמונה אין נסים פסיכאלאגישערהייט צו בארואיגן דעם מענטש אז אה"נ די טבע טויג טאקע נישט אבער עס איז פארהאן א למעלה מדרך הטבע וואס דאס קען העלפן.
שפינאזע איז זייער בייז דערויף ער טענה'ט אז ווען מענטשן וואלטן ווען אנגעקוקט די טבע (שפינאזע'ס גאט...)אביסל מער אפטימיסטיש וואלט נישט געווען קיין צורך דערצו.

וואס איז שייך אנקוקן די טבע אפטעמיסיטיש?
איז נישט דא געניג אומגליקן וואס טבע איז גורם? דאס אז סאיז נישט שייך פאר מענטש צי זיין צי פריעדן איז דאך א שטיקל טבע וואס לאזט נישט במנוחה.

איך האלט נישט ביים זיין דער וואס איז מסביר דעם צד הכפירה, אבער לויט ווי איך פארשטיי מיינט ער צו זאגן אז עס איז פונקט אזוי שייך ס'זאל זיין גוט ווי נישט-גוט, ס'לאגיש נישט דא מער טשענס פארן שלעכטס ווי פארן גוטס, אבער אזוינע קרעכצן ווי דו האסט יעצט געגעבן איז די גרעסטע ראיה אז מענטשן קוקען דאס אן מער שווארץ און דאס איז נישט ריכטיג און דאס שטופט דעם מענטשהייט צו גלייבן אים נסים.
(אגב א קאפ-דרייעניש: וואס וואלט געווען ווען עס וואלט געווען פארקערט, מענטשן וואלטן געווען צו אפטימיסטיש, דאן וואלטן מיר פסיכאלאגיש געדאט גלייבן אז עס זענען פארהאן גאר נידריגע כוחות וואס ארבעטן למטה מן הטבע צו ברענגען שלעכטס אויף דער וועלט?...)

[יאיר]

אן אינטרעסאנטע פונקט: דער רמב"ם האט אנגענומען פאר א פשטות אז די חכמים פאר איהם האבן דאס אלץ געוואוסט - דהיינו אריסטו'ס פיזיקס און מאטעפיזיקס וכו', ומכאן ראיה לאותן הטוענים כן בזמנינו על חז"ל ודלא כהרב סליפקין, האם הרמב"ם לא היה די רציונלי?...

וואו שרייבט ער עס?

[[NAMELESS]]

פשוט! אויב האט דאס א נביא געדארפט קענען איז דאך פשט אז בזמן הנביאים ווען תורת אריסטו האט נאכנישט עקזעסטירט האבן די נביאים דאס שוין געוואוסט.

[יאיר]

וואס האט דאס מיט אריסטו און די חכמים?

[[NAMELESS]]

החכמים שלפני הרמב"ם כוונתי על הנביאים

[יאיר]

נו, סליפקין רעדט אויך נישט לגבי די נביאים. אגב, ס'מוז נישט זיין אז די נביאים האבן געוואוסט פונקט וואס אריסטו האבן געהאלטן לגבי די נאטור, זיי האבן נאר געמוזט קענען די חכמה פון אלקות און מעטאפיזיקס.

[[NAMELESS]]

נו, סליפקין רעדט אויך נישט לגבי די נביאים. אגב, ס'מוז נישט זיין אז די נביאים האבן געוואוסט פונקט וואס אריסטו האבן געהאלטן לגבי די נאטור, זיי האבן נאר געמוזט קענען די חכמה פון אלקות און מעטאפיזיקס.

ריכטיג, אבער די רמב"ם וואלט ווען געקענט לערנען אנדערש ביי די נביאים אויך ומדלא עשה כן שמע מינה דלא ניחא ליה.
מש"כ בענין שלא הצריכו לידע תורת אריסטו עיין מה שכתבתי למעלה.

[לעיקוואד]

הרמב"ם כתב במפורש שרז"ל לא ידעו את כל המדע כי המדע בימיהם לא היה שלם, ואף על יחזקאל הנביא רמז כמעט במפורש שטעה בעניני אסטורנומיה. והבאתי כן במ"א כאן מרלב"ג שכתב כן במפורש גם על החומש לגבי מספר הכוכבים.
אכן מצד שני פירש כמה פסוקים ומארז"ל ע"פ הנחות המדע שלו, אך לא ברור אם חשב שזו באמת כוונת רז"ל ודו"ק.
אלא שהשאלה מתנאי הנבואה הוא אכן שאלה חשובה שצל"ע בה, ועכ"פ זה לא הסתירה הראשונה שבין תנאי הנבואה של הרמב"ם לבין המציאות של הנביאים המבואר במקראות, וכבר הכו רבים על קדקדו. אם כי אפשר ליישב דעת הרמב"ם ואכ"מ.