פרישע יונגע כלה פרשה מיט הרב יואל ראטה

[דוד שריפטליך]

מיין כלה האב איך געפונען אן א שדכן...איך ווייס פונקטליך וואס איך רעדט ביי מיין ערשטע שידוך זענען מיינע עלטערן געווען אינוואלווד און יעצט האב איך זיי געלאזט וויסן אז איך ווער א חתן מזל טוב..
שקויעך אייבירשטער
איך האב נישט באקומען קיין חתן זייגער און איך האב עס נישט ערווארטעט און ביי מיין חתונה אם ירצה השם וועט נישט זיין קיין גראמען מען וועט ענדיגן 9:30 צענע שפעטסנס... ווער עס פלאנט צו קומען צו הארא זאל אזוי גוט זיין קומען אכטע אכט דרייסיג...

מזל־טוב. איך ווינטש דיר נאר די בעסט. אבער סטאטיסטיקלי... שוין איך וועל מיך דא אפשטעלן. דעס איז שוין אויסגעדראשן. איך האף אז ביי דיינע קינדער זאלסטו טוהן די זעלבע.

נו א ודאי וועל איך דאס טוען פארוואס נישט...?

[דוד שריפטליך]

די וואס זאגן דא אז די וואס דעיטן האבן ערגערע שלום בית ווס. די בעשאו סיסטעם,איז דא עפעס דעיטע פאר דעים?
ושנית ניץ דיין אייגענע קאפ ווען די גייסט קויפן א נייע שטריימל גייסטו אליינס קוקען צו ס׳געפעלט דיר, ווען די קויפסט א הויז גייסטו אליינס זוכן וואס די האסט ליב, פינקט ביי א שידוך טוישסטו סטראטעיגיע, אז דא וועט מען גיין לויטן טאטען, נער מיך נישט און נער דיך נישט, די האסט שוין אפגעמאכט אז א בעשאו איט איז און יעצט זיכסטו תירוצים פאר דיר אליין.

נישט אמת דאס אז די וואס דעיטן האבן שוואכערע שלום בית ווס. די בעשוי.... וואס יא אז די וואס שטופן די וואגן אז מען מוז למען השם אנהאלטן מיט די מסורה מיטן מאכן בעשוי זיי מוזן זיך פארטטיידיגן זייער אגענדע זאגן זיי אז די יעניגע וואס גייען ארויס האבן מער פראבלעמען מיט שלום בית און גיטין וכו וכ'ו וכ'ו......

[דוד שריפטליך]

דאס איז ענליך צו א זעהר סאפיסטיקירטע טענה פון די יואל ראטה פארטיידיגער, אז דער שגץ האט א פריינט ביי די 15 אשר על כן מאכן מיר זיי פשוט חתונה יונגער.. יעצט איך זאג נישט דו זאגסט עס איבער, אבער די פראבלעם איז אז אין אלע היימישע קרייזן צוגלייך, זיין חתן כלה איז אזוי ווי מ'איז שוין חתונה געהאט! אויסער א סעט מחזורים מיט א ברעסלעט טוישט זיך גארנישט...

איך ווייס וואס דו רעדסט, איך רעד כסדר מיט מיין כלה, ווי אויך גיי מיר ארויס עסן פארברענגען שאפינג וכו' כמעט ווי א קאפל, ווי אויך ווייס איך פאר א פאקט אז אנדערש ווי די יעניגע חסידות ווי אויסער די סעט מחזורים און די ברעיסלעט טוישט גארנישט איז דארטן די מעשה גאר אנדערש די חתן כלה שמועסן כסדר וכו'.

[דוד שריפטליך]

ווער זענען חרדים נישט צו לאזן? קודם זיי קענען גארנישט טוהן דערצו, וואס וועט זיין? ר' אהרן וועט נישט מסדר זיין קידושין? די פאקט איז אז ס'האט זיך שוין געטוישט, צענדליגע בחורים און מיידלעך טרעפן זיך היינט אויף סאציאלע מידיא, דורך שדכנים מיט רעזומעי'ס, אן רעזומעי'ס, ס'טוישט זיך. יא, ס'איז מער שייך ביי די "טונע בעגל" קראוד ביי פילע מאנסי/בארא פארקע חתונות קענסטו זעהן ווי מ'סאושלייזט. טשעינדזש איז דא.

דו ברענגסט בעצם ארויס זייער גוטע פונקטן, אבער מען ברויך אביסל צונעמען אויף קליינגעלט וועל מיר זעען וואס דא גייט פאר,
ערשטנס דאס וואס די בחורים און מיידלעך וואס טרעפן זיך אויף סאציאלע מידיע, זענען בכלל נישט אין די סיסטעם,
צווייטנס די שדכנים וואס ארבעטן מיט רעזומעיס איז על פי רוב עלטערע בחורים און גרושים וואס איך בין דורך ביידע, וואס זיי האבן א אזויגערופענע עקסעמפשאן אפילו פון די חרדיזים אז זיי מעגן, (במאמר המוסגר, ביי עלטערע בחורים איז נאך אלס דא גאר א גרויסע מערהייט פון עלטערן וואס וועלן נישט צולאזן דעיטן וכו' אזוי ווי ביי מיר און פיל אנדערע וואס איך קען),
דריטנס דאס וואס דו ערווענסט וועגן די טונא בייגליך איז ווייטער נישט שייך, ווייל זענען שוין נישט קיין חלק פון די סיסטעם.

[דוד שריפטליך]

אבער די חרדיזם וועלן דאס קיינמאל נישט צולאזן

ווער זענען חרדים נישט צו לאזן? קודם זיי קענען גארנישט טוהן דערצו, וואס וועט זיין? ר' אהרן וועט נישט מסדר זיין קידושין? די פאקט איז אז ס'האט זיך שוין געטוישט, צענדליגע בחורים און מיידלעך טרעפן זיך היינט אויף סאציאלע מידיא, דורך שדכנים מיט רעזומעי'ס, אן רעזומעי'ס, ס'טוישט זיך. יא, ס'איז מער שייך ביי די "טונע בעגל" קראוד ביי פילע מאנסי/בארא פארקע חתונות קענסטו זעהן ווי מ'סאושלייזט. טשעינדזש איז דא.

מ'טאר נישט אויפגעבן.

איין זאך וואס דו וועסט אויפטון איז אז מען וועט חתונה מאכן שפעטער מיט די זעלבע ערענדזשד מערידזש סיסטעם פון בעשוי איך האב פראוו אין די גרויסע וועלט ווי מען הייראט שפעטער האט מען כאטש גירל/בוי פרענדס

דאס איז ענליך צו א זעהר סאפיסטיקירטע טענה פון די ר' יואל ראטה פארטיידיגער, אז דער שגץ האט א פריינט ביי די 15, אשר על כן מאכן מיר זיי פשוט חתונה יונגער.. יעצט איך זאג נישט דו זאגסט עס איבער, אבער די פראבלעם איז אז אין אלע היימישע קרייזן צוגלייך, זיין חתן כלה איז אזוי ווי מ'איז שוין חתונה געהאט! אויסער א סעט מחזורים מיט א ברעסלעט טוישט זיך גארנישט...

איך זאג אלס די ווארט איז איין זאך: ס'איז דא א מאווי סקריפט: ס'הייסט חתונה האבן און מאכן קינדער, סצענע איינס: מ'מאכט א לחיים, סצענע צוויי: מ'סיינט קאנטרעקט (תנאים), סצענע דריי: היינט נאכט קינדער.

דער חרדי וואס רעדט זיך איין אז די וועג איז די "איינציגסטע" ריכטיגע וועג, האט נישט קיין אאאאאאאנהנונג אז ער גיט זיך אוועק מיט דעם. ער זאגט אויס אויף זיך, נישט אויף יענער; דעיטן שטייט נישט אין די סקריפט!! ס'איז נישט אז ס'איז נישט ווערד! ס'איז נישט אז ס'איז ערגער, ס'איז נישט אז ס'איז אינעפעקטיוו, ס'איז פלעין אף סקריפט. ווייל אפשר וועט ער איר נעמען צו א מאווי און זיי וועלן אנהייבן קלערן ווי פרום זיי ווילן זיין, אפשר וועט ער איר זאגן אז ער איז נישט אזוי אינטערסירט אין קינדער, אפשר אפשר אפשר... א גוטן שושן פורים.

און מענטשן ווילן דעס נישט איינזעהן ווייל זיי זענען אפשר נישט גענוג געזונט, איך האב שוין דעס איינגעזעהן און איך געב דיר עס וויאזוי ס'איז. און יעדער קען מיך רוהיג רופן אן אנטיסעמיט, אדער א סעלף העיטער, אדער סתם אן אנגעגעסענער, פארביטערטער, פארווייטאגטער, אויף ענגליש זאגט מען pick your poison

נאך א זאך וואס איך גלייך איז די דריי סצענעס וויל איך דיר זאגן אז מיט די דריטע סצענע בין איך דיר מחולק אמת אמאל פלעגט זיין אזוי אבער היינט איז שוין גראדע יא דא א געוויסע אויפוואכונג אין די טעמע און אפילו ביי מיין ערשטע שידוך וואס איז געווען מיט א בעשוי לאנגע אינגעידזשמענט און רעדן אויסער ביי די תנאים ווען עס איז געקומען צו די ענין פון בירד קאנטראל איז נישט געווען קיין פראבלעם.....