אלפא האט געשריבן:איך גלייב אז דו ביסט באקאנט מיט דאס וואס דר, מיכאל אברהם שרייבט איבער דעם
דא און אין נאך פלעצער..
(איך האב נאכנישט דורכגעליינט דעם גאנצן אשכול - אנטשולדיגט טאמער דו ברענגסט עס שוין..)
איך האב דאס
דא צוגעברענגט; אין אַן אנדערן קאנטעקסט און אין אַן אנדערן קאנטעקסט. אבער איה״נ. הרב דר. מיכאל אברהם האלט בעצם טאקע אז נישט
דעסקריפּטיוו מאראליטעט קוֺידס [כעין חוקי הלכה],
וגם לרבות אפילו
נארמאטיוו מאראליטעט קוֺידס [כעין חוקי מאראל שהשכל מחייבן, כגון איסור גזילה ורציחה], האבן אַן עכטע משמעות ללא מחוקק ומְצַוֶה. (איך האב טאקע משוה געווען, לדוגמא
דא, די ביידע סארט מאראליטעטן און א סארט דרך פון ״השתא דאתית להכי״ אויף וואס דער אטעאיסט גייט האלטן לגבי די נארמאטיווע חלק, אז מען קען דאס אולי אויסברייטערן אפילו פאר די דעסקריפּטיוו חלק אויך.) ועיין להלן בתגובה זו.
אלפא האט געשריבן: איך בין באמת נייגעריג, וואס איז די אויפטו פון (מיר עכ"פ) עס איבערצוגיין אדער איבער טראכטן, בעת וואס כמעט יעדע מחשבה'לע מיינע איז שוין געטראכט/געזאגט/ און אויסגעדראשן געווארן דורך פיל גרעסערע ווי מיר?
סתם עס צו לערנען פאר מיר - הערט זיך אביסל useless. (חוץ פארשטייט זיך אויב נעמט מען אן דעם געדאנק אז אלעס איז בס"ה די פראצעס פון די אינפארמאציע - לינגוויסטיק..)
ארויסצוברענגען אדער לינקען פרישע אספעקטן דערצו הערט זיך ענדערש אוממעגליך.
עס צו reorganize'ן אדער רי'דעפיינען - איז ווידער א זאך וואס ברענגט פאטענציאל מער קאמפליקאציעס ווי אויפטו.
עס איז נוגע אין כמעט יעדע אפטיילונג פון וויסענשאפט ווי איך לייג אריין מיינע קאלטע פיס, און איך גלייב אנדערע פילן צומאל ענליך, האב איך עס דא ארויפגעברענגט...
ייש״כ פאר די קאמפּלימענט! די געדאנק ומטרה פון לערנען חכמה און אריינקלערן פאר זיך און צוקומען לחידוש/מהלך, איז נישט אזוי ווייט אז עס זאל זיין ״מיין״ מהלך, ווי איידער
פשוט צו וויסן און קליגער ווערן. ואיה״נ, טאמער ווייסט מען דעם חידוש וכדומה אָן אליינס מכוון זיין דערצו, האט דאס די זעלבע אויפטוה (און נאך מער, וויבאלד מ׳ווייסט אויך אז דער-און-דער חכם האט דאס געזאגט וכו׳).
בְּתוֹךְ עַמִּי האט געשריבן:איך וואלט צוטיילט די שאלה אין 3 חלקים/לעוועלס:
1) א מציאות (כח ראשון) וואס איז דער סיבה/גורם צו אלעס וואס איז פארהאנען. (חכמה)
2) די איינציגסטע אמת׳ע מציאות/עקזיסטענס וואסיז פארהאן. (אמונה)
3) אז ער כביכול האט/וויל-האבן רילעשענס מיט אונז. (שכר ועונש)
ווען איינער פרעגט איינעם די שאלה (פונעם אשכול קעפל) באציט מען זיך בדרך כלל צו נומער 3, לענ״ד אבער, איז נומער 2 די מערסטע רעלעווענט
די ערשטע צוויי קען מען קאלעפּסן צו פשוט וכעין
״דאס פּרינציפּ/געדאנק פון עקזיסטענץ״, ולא יותר. (״סיבה״ גייט זיין מער כעין ווי דער נרבוני ודעימיה האבן דאס
פארשטאנען אין די קאנטעקסט, וואס זיי האבן געגלייבט אין קדמות, אלס כעין ״שפע ונובע״ און נישט אלס agential.) די דריטע איז דאך יא (שטארק) אַנטראָפּאָמאָרפיש און agential, און צו וואס דער טעאיסט דער שואל אליינס איז נישט מודה, ווען מ׳דרוקן אים צום וואנט, ועפ״י עיקר הג׳ של הרמב״ם. (ער׳ט זיך נעמען דרייען מיט׳ן צינג מיט ״כביכול״, ״אונז קענען נישט פארשטיין״, ״אוודאי מיינט דאס נישט כפשוטו״, אא״וו אא״וו. אין אנדערע ווערטער, בעצם גארנישט געזאגט און א ליידיגע זאץ. ודומו סלה.
און אז מ׳האט דאס פריער מקשר געווען צום געדאנק אז מ׳קען נישט רעדן דערביי ומסביר זיין דאס אינקאַמפּריהענסיבּל, פונקט אזוי ווי ביי געשלעכט וניבול פה, געבט דאס א נייע געדאנק ווען מען טייטש דא דערביי די (תהלים ד ה) ״אמרו בלבבכם על משכבכם ודומו סלה״ ביי די קאנטעקסט, אלס ״שׁאָט די פ** אָפּ״…)
בְּתוֹךְ עַמִּי האט געשריבן:מקיים זיין מצות במעשה אָן אמונה איז דאך כלל נישט דער פשוט׳ע משמעות פון מקיים זיין תומ״צ. זיין א שומר תומ״צ מחמת זייטיגע סיבות קען בכלל נישט ווערן אנגערופן שמירת המצות אשר המה מצות השם נותן התורה.
אט דאס איז בעצם טאקע טענת הרב דר. מיכאל אברהם צו וועלכע
@אלפא האט
פריער געלינקט: שמירת התורה קען נישט האבן קיין ערך
משפטי/חובתי דתי אָן דאס מקיים זיין מחמת דעם.
אבער איך בין נישט זיכער ער איז גערעכט, ובפרט לפי דרך הרמב״ם ודעימיה, וועלכע ווארפן א פלאקן
ממבט דתי אין דעם גאנצן קאָהערענס פון זאגן אז ״ג-ט האט דאס מחוקק ומְצַוֶה געווען״. ווי געזאגט, איז דאך דאס בעצם א ליידיגע זאץ
וממבט דתי, און מ׳גייט דאס
אויך נעגעיטן (און דרייען מיט׳ן צינג). ולכן טאקע איז דאך דא די פראיעקט מהרמב״ם ודעימיה צו ראציאנאליזירן די מצות. (איך ווייס וואס דער רמב״ם זאגט במו״נ ח״ג פכ״ה אינעם הקדמה צו אט דעם פראיעקט. אבער מ׳דארף ממילא זאגן אז דארט איז עס בלשון מושאל און ער מיינט נישט בעצם א ״מְצַוֶה״ ו״פועל״, לפי זיין גאנצע סיסטעם פון
נעגאטיווע טעאלאגיע. ופשוט. וואס ער מיינט איז בעצם בתכלית המצות עצמן.)
ועיין
לעיל במה שהבאתי מדר. עלווין ריינעס, און ווי אזוי ער האט אפגעלערענט ווי אזוי דער רמב״ם, לפי זיין פילאזאפישע סיסטעם ומהלך, האט נאטורליך פארשטאנען ״תורה מן השמים״ בלא ״
א-ל המחוקק״.
און אויף הרב דר. אברהם׳ס קשיא פון מהיכן נובע ה״חוב״ ו״התחייבות״ אליה בלא מחוקק? איז קען מען דאס משווה זיין כנ״ל צו ווי אזוי גישת ה(
פּאזיטיווע )אטעאיסט הומעניסט איז צו די ״התחייבות״ פון מאראלישע ״חוקים״ על הכלל. וואס מ׳גייט ענטפערן דארט, קען בעצם עפּלייען דא אויך.
בְּתוֹךְ עַמִּי האט געשריבן:ועוד, אמונה בלי שמירת התורה איז א מציאות, כמאמר חז״ל: ׳גנבא אפום מחתרתא רחמנא קריא׳.
די אשכול איז נישט דן צי עס איז שייך אמונה בלי שמירת התורה; נאר פארקערט, צי עס איז שייך שמירת התורה בלי אמונה.
הגם, אז מ׳רעדט שוין,
טענה׳ט דר. שאול סמילנסקי לגבי
פּאסקאל׳ס געוועט, אז מ׳זעהט דאך אז אסאך רעליגיעזע מענטשן זענען עובר בשאט נפש במשך זמן רב אויף אסאך פון די מאראלישע עבירות וואס זענען רעליגיעזע מצות אויך. דאס קען נישט זיין מכח דעם אליינס אז דאס איז פשוט נאר ווייל זיי זענען שוואך נגד היצר אדער ווייל זיי זענען איראציאנאל, ווייל ווען דאס ווערט געשטראפט בדיני אדם האלטן זיי זיך
יא איין אונטער די זעלבע אומשטענדן. וממילא איז דאס מכח דעם ווייל, עכ״פ דעמאלטס, גלייבן זיי נישט באמת, עכ״פ גענוג און אין אלע עיקרים בנוגע שכר ועונש וכו׳. (זאגן אז זיי האלטן הקב״ה ותרן הוא, אדער אחטא ואשוב, אדער אז עס איז וויבאלד די עונש קומט שפעהט לאחר זמן והמות, איז נישט מסתבר.)
עס קומט אויס אז
אַן אימאראלישע מענטש וועט בלייבן אימאראל, וואס דאס טרעפט מען ביי אסאך, און די הסבר צו זייער זיין רעליגיעז איז נאר משפה ולחוץ און פאלש כנ״ל. און עס קומט אויס אז זייער זיין רעליגיעז
מאכט דאס נאך ערגער, זייענדיג נאכדערצו צו דעם אלעם א פאָפּער נאכדערצו אויך, לגבי זיין זיין רעליגיעז ערליך אויך. ולכן, עפ״י די געוועט איז אולי יתכן אז עס לוינט זיך צו בלייבן סעקולאר ממבט א מאראלישער ג-ט כביכול, וויבאלד דעמאלטס ווען מען זינדיגט ווי יעדער איינעם איז מען כאטש נישט א פאָפּער דערצו אויך. (סיידן אויב מ׳וועט טענה׳ן אז נאר א מיעוט רעליגיעזע זענען אזוי, אדער אז זיין רעליגיעז מאכט עס מער אָנלייקלי אז ער וועט עובר זיין די סארט זאכן. אבער די
עווידענס צייגט נישט דערצו.)
עכ״פ יש לטעון אז עס איז בעצם טאקע נישט שייך אמונה באמת (ווען די אמונה איז כולל בתוכה אז עס זענען דא ציוויים צו וועלכע מ׳דארף מציית זיין), ווען עס איז מער-ווייניגער קאָנסיסטענטלי וכסדר אָן שמירת התורה, ווי ביי דער גנב. ויש ליישב, ובפרט וואו דער מענטש וואלט דורכגעפאלן, אויפ׳ן זעלבן אופן, אין א מענטשליכע לעגאלע קאנטעקסט אויך.
)?