קאווע שטיבל

נאכ'ן דורך ליינען די לעצטע פינעף בלעטער וויל איך פרגגן להלכה ולמעשה וואס האלט דער עולם דא אין קאווע שטיבל?

אז איינעם'ס ווייב הייבט אן צוביסלעך נאר טוישן איר לייף סטייל און ווי מער צופרידן זי ווערט אלס מער טוישט זי זיך פון איין לבוש צום צווייטן ביז אייגענע האר און אזוי ווייטער, און דער מאן וויל דאס נישט אבער ער גייט מיט, א ברירה האט ער ?

ביז איין שיינעם טאג קומט זי זאגן -נאר שיינערהייט זי צווינגט נישט אויף קיין שום וועג ווייל מ'טאר דאך נישט צווינגען- זי וויל זיך אינגאנצן טוישן איר רעליגיע נישט ווייל זי איז נישט צופרידן נאר זי וויל זיין אביסל מער אפען אין די אפענע וועלט

און די מאן ווייסט גאנץ גוט אז די פרוי איז א טאטאלער און איין טאג גייט זי מחמת גרויס צופרידנהייט פון איר נייע פרידאם אויסקוקון אדער ווי דעברא פעלדמאן אדער ווי דעם ראדיקאלער פ. גאלדבערגער וואס נעמט זיך ברעכן אין פאבליק מיט מר. געטער אדער ווי דעם ויזתא מרת גראסמאן רייך וואס מיט אירע אויסגעשפרייטע נאז לעכער גלייכט זי צו רעליגיע צו קאקאש קעיק

און ער וויל נישט אז זיינע קינדער זאלן אויסוואקסן אין אזא פרידאםדעגע אטמאספער וואס דארף ער יעצט טון? זיך לאזן? שטיין אין די זייט און זאגן אל רייט מיינע קינדער דארפן יעצט זיין די קרבנות פון א פאריקטן מאמע? איך רעדט שוין נישט פון דעם אז די גרויסע נשים רחמניות העצן די קינדער אקעגן זייערע פרומע טאטעס און זיידעס נא? וואס דארף ער טון ? וואס זאגט דער עולם?

גאנצל, און וואס וועט זיין ווען די זון און די לבנה וועלן זיך צוזאם שטויסן און די גאנצע וועלט וועט באגאסן ווערן מיט טאמעיטא סאוס? הא? וואס וועסטו דעמאלטס טון?

איז אזוי, ליינענדיג דיין גאר איידעלע ריספעקטפול שפראך אין דיין לעצטע תגובה פארשטיי איך גאר גוט פארוואס דיין ווייב זאל וועלן טוישן איר רעליגיע. אויב אזא "גאלדענע" שפראך רעפרעזינטירט די אידישע רעליגיע וויל איך גיין צו די פארקערטע עק.

כל ערום יעשה בדעת. קיינער פארלאזט נישט די אידישע געמיינדע צו קענען האקן א לעבן, אדער אפילו ווייל זיי האבן איינגעזעהן די אמת. מען קען פיין האקן א לעבן טראגנדיג א שפיצל, שטיי נאר איין נאכט ביי די מאנהעטן נייט קלאבס וועסטו זעהן. און מען קען זיין א ריכטיגע אטעאיסט מיט שטריימל, ווייסע זאקן, ווייסע וועסטל און געפעפעטע הויזן. די אלע וואס פארלאזן די געמיינדע און זייער משפחה איז עס צוליב אנדערע סיבות וואס שטופט זיי דאס צו טון. די otd זאגן דאס אליינס, און עס איז ידוע פאר יעדער וואס נער'ט זיך נישט. דיין שאלה איז אפילו נישט הייפאטעטיקל.

יעצט איינמאל וואס עס איז געווען שלום בית פראבלעמען דארף מען שוין פארהאנדלען פונקט ווי אלע אנדערע קעיסעס. למעשה אבער געשעהט וואס געשעהט אלץ, די תאוות הנצחון וועגט איבער די שכל.


.

הוגה האט געשריבן:און וואס וועט זיין ווען די זון און די לבנה וועלן זיך צוזאם שטויסן און די גאנצע וועלט וועט באגאסן ווערן מיט טאמעיטא סאוס? הא? וואס וועסטו דעמאלטס טון?
.

די ערשטע זאך איז צי מאכען א קאר וואש,

נאכדעם צאם נעמען אין באטלעך וויפעל מען קען אין שפעטער ווען ס'ווערט אוועקגעוואשען פין רעגן, קען מען עפענען א ביזנעס פין טאמעיטאו סאוס,

מיט די געלט קען מען קויפען א נייע הויז, אין חתונה מאכען די קינדער,

ד'וה ידוה כל הדווים
ב'יום א' אחרי החגים
ו'יבכו החכמים והחסידים
ר'ועי ומנהיגי עם קדושים
ה'מקום ינחם גלים ונשברים

ט'הר טמאים ומטמא טהורים
א'ל תתן דמי לך, לנגוע דמים בדמים
מ'מרומים תשמע שוועת עניים
ב'לי לשפוט דם תמימים
ו'יהיו רחמך מתגוללים
ר'אה והביטה על עמך ממרומים

מורינו הרב האט געשריבן:ד'וה ידוה כל הדווים
ב'יום א' אחרי החגים
ו'יבכו החכמים והחסידים
ר'ועי ומנהיגי עם קדושים
ה'מקום ינחם גלים ונשברים

ט'הר טמאים ומטמא טהורים
א'ל תתן דמי לך, לנגוע דמים בדמים
מ'מרומים תשמע שוועת עניים
ב'לי לשפוט דם תמימים
ו'יהיו רחמך מתגוללים
ר'אה והביטה על עמך ממרומים

זייער שיין. האמיר שוין א נוסח מצבה.
וואס מיינט 'גלים' אויב מ'מעג פרעגן?

ע"ד הפסוק: כל משברך וגליך...

מורינו הרב האט געשריבן:ע"ד הפסוק: כל משברך וגליך...

כ'פארשטיי. איך האב געוואלט וויסן צו מיטן נמשל מיינטסו אויך עפעס, אזויווי נשברים מיינט דאך אוודאי צעבראכן הערצער.

אפשר מיינט עס די גלים פון די יקוו המים די וואך וואס וויינען אויפן נתרחק ווערן פון די שכינה און מען מוז נעמען זייער זאלץ לנחמם. כי גדול כים שברך.

ט'הר טמאים ומטמא טהורים

פשט?

בשםואין האט געשריבן:

מורינו הרב האט געשריבן:טאמער וואלט מיר זיך אונז געזארגט פאר קינדער וואס ווערן אויפגעצויגן ביי אומסטאבילע (כ׳גלייך דעם ווארט) עלטערן וואלט די דבר יום ביומו קידושים און זכרים אפטיילונג געוועזן א צענטל פון וואס ס׳איז איצט...

לעיקוואד האט געשריבן:בדרך אגב, די גאנצע טענה אז עס קען צומישען די קינדער איז איין גרויסער בלאף. איך קען קינדער וואס זייערע עלטערן מיט זיי זענען אפגעפארען און זיי זענען גאר געזונט און פעסט אפשר מער פון אנדערע. קינדער זענען נישט אזוי סטאפיד אז זיי זאלען נישט קענען פארנעמען א טויש ווען מען איז זיי מסביר על פי דרכם. ווידער צו אפרייסען קינדער פון א מאמע אדער טאטע איז אוודאי נישט קיין סגולה פאר געזונטע קינדער.

דו קענסט אזעליכע קינדער? נישט טיפיש. אדרבה, טוה ריסערטש איבער טויש ביי קינדער.

כ'האב שוין איינמאל געזאגט אז איך קען, יא איך קען.
טויש איז שווער פאר קינדער (און אויך פאר טאטעס..) אויך אויף גיין וואוינען אין א צווייטער שטאט אדער גיין אין א צווייטער חדר. אבער עס איז נישט קיין סכנת נפשות. און א רעליגעזער טויש איז נישט אנדערש ווי גיין וואוינען אין א צווייטער לאנד וכדומה. אפשר אפילו ווייניגער, הכל לפי הענין. קיינער שטארבט נישט דערפון.

איז די נפטרת געווען א פובליק פיגור אז מענטשען נעמען זיך די רעכט אויפצובויען דעם בלוטיגען אשכול,אזש צו זעקס בלעטער און אפאר שעה?

פון די גאנצע שמועס דא, האט נאך קיינער נישט געברענגט, וואו זי האט אמאל אויפגעטרעטען אראפצורייסען די חרידים, אדער זיין אן אקטיוויסטקע און אן ארגענעזאציע וואס גיט זיך אפ אונז צו באשמוצען.אז איך זאל דאס קענען מלמד זכות זיין אז סאיז פוסטע נקמה

איז טאקע רעכט פאר א שומר תורה אדער סתם איינער מיט א מענטשליך געפיהל, צו בכלל אנטייל נעמען אין דיזע אשכול, בלויז פאר די חטא(יא גערעכט צו נישט גערעכט) פארען "פראבירען" צו בלייבען בעל הבית אויף "אירע" קינדער?

Do you want to silence all sides or only one.

יואליש האט געשריבן:

ט'הר טמאים ומטמא טהורים

פשט?

ב'לי לשפוט דם תמימים

פשט?

דיףף:

וועלכע "צד" זאל איך וועלען שטיל מאכען? און פארוואס? און פון וואו נעמסטו אז איך האב עפעס אן אגענדע?

איז שוין טאקע וויבאלד מאיז אינאנימעס , "אלעס" עטיש און אויסגעהאלטען?

דאס סקוירען פוינטס אויף א טראגעדיע איז אפילו ביי די נידריגע פאלעטישאנס, אן עוולה

נצבד, ריכט דיינע טענות צום פותח האשכול. ער איז דער ערשטער צו וועלן סקארן פוינטס פון א טראגעדיע. טשיל אוט שעפעלע

נצבד האט געשריבן:דיףף:

וועלכע "צד" זאל איך וועלען שטיל מאכען? און פארוואס? און פון וואו נעמסטו אז איך האב עפעס אן אגענדע?

איז שוין טאקע וויבאלד מאיז אינאנימעס , "אלעס" עטיש און אויסגעהאלטען?

דאס סקוירען פוינטס אויף א טראגעדיע איז אפילו ביי די נידריגע פאלעטישאנס, אן עוולה

עס איז די ערשטע מאל וואס דו באגעגנסט עפעס וואס אין נאמען פון פאליטיק איז דאס א פארברעכן און אין נאמען פון רעליגיע איז דאס א חוב קדוש?

לעיקוואד האט געשריבן:כ'האב שוין איינמאל געזאגט אז איך קען, יא איך קען.
טויש איז שווער פאר קינדער (און אויך פאר טאטעס..) אויך אויף גיין וואוינען אין א צווייטער שטאט אדער גיין אין א צווייטער חדר. אבער עס איז נישט קיין סכנת נפשות. און א רעליגעזער טויש איז נישט אנדערש ווי גיין וואוינען אין א צווייטער לאנד וכדומה. אפשר אפילו ווייניגער, הכל לפי הענין. קיינער שטארבט נישט דערפון.

אהבה מקלקלת את השורה, ואגענדא מקלקלת את לעיקוואד.
צוגיין זאגען אז א קינד וואס ווארפט זיך צווישען צוויי עלטערען, איין טאג און סקווער און דעם אנדערעם טאג און footsteps,
זאל אויסוואקסען א האלב נארמאל קינד און פילען אביסעל סטעביליטי און זיין לעבן,איז way off, איך מיין אז יעדער בר דעת פארשטייט אז אזא קינדס עתיד איז צומישעניש,און א פאטענציעל דראפ אייט junky.
און נאכדערצו אויב ביידע עלטערען זענען באקוועם און זייער פלאץ, און ביידע האבען עם ליב,און ער פילט אז ביידע מיינען זיין גוטס,און ער זעעט א שיין לעבן אויף ביידע פלעצער, און ער זעעט די לעכער און ביידע פלעצער.
סאיז כמעט מן הנמנע אז א קינד זאל קענען פארנעמען אזויפיל confusion ,און סאיז זייער פארשטענדליך די אוועקגעשטעלטע סיסטעם אז דאס קינד זאל בלייבען ווי ער איז.

דו רעדסט פון עפעס וואס דו ווייסט אדער פון דער לופט ארויס פאר דיינע אג'ענדעס? וויפיל קינדער אין אזא מצב קענסטו אז דו ווייסט דאס?

עס איז גארנישט אזוי צומישט, און גאנץ גרינג צו פארשטיין. און פארשטייט זיך מ'רעדט דא פון צוויי אדולטס וואס וועלן מסביר זיין פאר'ן קינד וויפיל מעגליף קומען צו א שטיקל פשרה ועמק השווה. נישט וואס העצען ככסדר איינער קעגן צווייטען און טוהן בדווקא.

וואס קען מען טוהן, עס זענען דא פארשידענע דרכים און וועגן אויף די וועלט און דער קינד וועט דאס נעבאך וויסען, ווען ער וועט זיין גרויס וועט ער מוזען אליינס פאסען א באשלוס ווי ער וויל געהערן און וועט נישט האבן די באקוועמע אפציע פון מפטירי כדאתמול.

נאר מענטשען וואס די איינציגסטע וועג וויאזוי זיי גייען זיך אום אן לעבן איז דורך זיך איינרעדן אז זייער איז די איינציגסטע וועג, און בינדען זיך א גרויסער שמאטע ארום די אויגען נישט ח"ו זעהן אז ס'איז דא עפעס אנדערש, ווערן אזוי קאנפיוזד פון בלויז הערן אז עס איז דא א צווייטער וואס גייט און א צוייטער וועג, און, שומו שמים, ער איז גאר צופרידען און באקוועם דארט אויך!

ביי א קינד אין קאפ איז דא אסאך זאכן וואס נעמען אויף מער פלאץ ווי רעליגיע, ווי למשל אויב איינער פון די עלטערן זענען וועגעטעריען, אדער שטאטישע און דערפישע לייף איז סאך א גרעסערע נ"מ ביים קינד ווי יא TV און נישט TV. פארשטייט זיך אז מ'רעדט פון א פאל וואס איין צד העצט נישט אויפן אנדערע אדער אויפן אנדערע דרך, ווי למשל א מאמע וואס לאזט נישט דאס קינד דאווענען, אדער א טאטע וואס זאגט עם אז זיין מאמע איז א זונה, דאס צומישט שוין איינמאל.

-----
לעיקוואד האקט כדרכו בקודש.

אויב מען ציט אויף דאס קינד אין חרדי'שע מוסדדות, וועט ער דאך הערן דארט אז א מחלל שבת איז חייב מיתה וואס רעכנט אריין זיין מאמע. די איינציגסטע וועג ווי אזוי דאס קען ארבעטן איז מיט א מאדערן ארטאדאקסישע חינוך.