דורכלויפנדיג וואס מען שרייבט דא, לאמיך אריינווארפן מיינע דריי צענט, נישט דוקא אפצופרעגן אדער ענטפערן, נאר סתם מיין אבזערוואציע .
לויט מיין ערפארונג איז פשוט נישט אמת דאס פרובירן אראפמאלן כאילו די חרדישע OTD גייען געווענליך אראפ פון וועג צוליב "קשיות". איך האב גענוג באקאנטע פון יענע זייט און זאל קיינער נישט פרובירן איינרעדן אז דארט זיצן עפעס די גרויסע חכמים און פילאזאפן, מענטשן ואוס האבן דורכגעקייט און שטודירט דעם ענין און באזירט אויף די אינפארמאציע זענען זיי געקומען צו זייער דורכגעטראכטע מסקנא אז עס מאכט נישט קיין סענס צו פארבלייבן נאר צו גיין.
געווענליך גייט עס אויסדרוקליך פארקערט. פון וואס איך האב מיטגעהאלטן זענען דאס רוב אוועקגעפאלענע ענדערש געווען פון די שוואכערע אין קלאס, זיי האבן פאר סיי וועלכע סיבה (ווי שוואכע קאפ, דיסלעקסיע, משפחה פראבלעמען, געדולד מאנגל, צי סתם אזוי) נישט געהאט קיין חשק מיטצוהאלטן דאס לערנען און זענען ארויסגעפאלן פון מסגרת. זיי האבן געטראפן סיפוק און אטענשאן ביי די שוואכערע עלעמענטן, און צוביסלעך זענען זיי גענצליך אהין. והא ראי', א ריזיגער טייל פון די "באמעס" האט מען שוין ביי די 13-15 יאר געקענט זען אז זיי נויגן צו לינקס, און קיינער איז זיי נישט חושד אז זיי האבן שוין דעמאלט געלערנט צופיל פון מורה אדער ברוכ'ל.
איך קען גענוג וואס האבן ביי די אכצן געצויגן אויף לינקס און נאכדעם האט די צייט געטון דאס זייניגע. מען זעט עטליכע חברים מיט קליינע קאפעלעך און טשופיקעס און דאס הייבט זיי אן אויסזען ציענד, אדער איז עס שוין דעמאלט געווען זייער איינציגע מעגליכע חברותא, ווייל אלע אנדערע חברים שטופן שוין קערידזשעס. נאך עטליכע יאר האבן זיי אויסגעזען ווי יענע, אבער זייער אינהאלט איז גארנישט ווייניגער געווען, זיי האבן נאך היבש געציטערט פון אן עבירה נאר זייער סאשעל ענווייראנמענט האט זיך געטוישט און זיי האבן זיך צוביסלעך צוגעוואוינט. איך טרעף זיי עטליכע יאר שפעטער און דעמאלט הער איך צום ערשטן מאל "העי, שרגא. ווי גייט עס? נו, דו גלייבסט נאך? " אינטערעסאנט, כ'האב קיינמאל פון אים נישט געהערט קיין שום ערנסטע רעיונות, אנאליזן אדער חידושים, מער ווי דעם צייטונג האט ער נישט געליינט, אבער פלוצלינג איז ער געווארן גענוג אנאליטיקער זיך צו דערקלערן אלס אומגלויביגער. ווילסטו מיר זאגן אז די מסקנא איז ער אנגעקומען נאכ'ן אוועקגעבן אפילו 15 מינוט צו חקר'ען אדער ער האט פשוט געהערט א וויץ פון א קלוגערן חבר און דערצו געקוקט עפעס א יו-טוב קליפ, וואס ער האט געהאט ווייניג געדולד צו ענדיגן און נאך פיר מינוט האט ער געהערט גענוג צו קענען זאגן "יעעע, ס'אלעס שטתים." אוודאי איז אים דאס גרינגער ווי לעבן מיט א גילטי קאנטשענס. בלינדע און אויבערפלעכליכע סקעפטיציזם איז קיין פינטל נישט מער חכמה ווי בלינדע אויבערפלעכליכע אמונה. זיי זענען פשוט מעשה ילדות.
נישט אז עס זענען נישטא א פראצענט וואס זענען יא געבוירן מיט שכל און דאס האט זיי געפירט צו אנדערע מסקנות, אבער דאס זענען א גאנץ קליינער מיעוט. רובא דרובא האבן נישט געטראכט קיין דריי שעה אין לעבן דערפון, זיי קענען נישט מער ווי נאבאמבלען דעם נאמען דאקינס אדער העריס, און קלערן אז זיי שאקלען מוחות. האבן זיי טאקע דורכגעטון און געפארשט אלע זייטן? כאטש אביסל געהערט און פרובירט נישטערן די פארשידענע דיעות און שיטות צי זען אויב עפעס מאכט עפעס סענס? אדער זענען זיי באלד געלאפן צום מסקנא ביים גאנץ אנדערן עק. כ'מיין, עס זענען דא גענוג חכמים וואס האבן געליינט, געלערנט און שטודירט סיי אידישע און סיי סעקולערע לימודים הונדערט מאל מער פון זיי , סיי ביי חרדישע און זיכער ביי מאדערנע ארטאדאקסן, און זיי זענען געקומען צו אנדערע מסקנות (אדער השערות), ממילא זאל מען קיינעם פרובירן איינרעדן אז פונקט די געוועזענע טאטאל-פארמאכטע חסידים זענען איבערגעפילט פון חכמה און לאגיק וואס לאזט זיי פשוט נישט קלערן פון אזא מעגליכקייט. (נאר דא קומט אריין דאס וואס זיי האבן אזוי פיינט צו הערן אז נאכ'ן אויפוואקסן אזוי עקסטרעם אין דער טונקל און פלוצלינג ווערט מען פארפלייצט פון א טוץ אינפארמאציע, קענען זיי צומאל נישט קוקן דעם לעקטער אין פנים און ווערן פשוט פארבלענדעט און קענען מער גארנישט זען קלאר. זיי קענען מער נישט מאכן קיין חילוקים פון דעם ביז יענץ, זיי זעען בלויז א צעמישעניש, א ניהיליסטישע תוהו ובוהו).
און דזשאסט פאר די פאן, לאמיר נעמען די דוגמא וואס מען האט דא דערמאנט וועגן ושתי'ס וויידל. אויב איינער זאגט ער איז ממש אלערגיש צו הערן וועגן אן אמאליגע מעשה מיט א וויידל, איז אויסער דעם וואס מען האט שוין אנגעוויזן אז ווער ס'איז אומבאקוועם דערמיט מוז עס נישט אננעמען עפ"י פשטות, איז מיר אינטערעסאנט צו וויסן אויב ווען ער וועט הערן די אידענע דערציילן די קינדערלעך וועגן א נאז וואס האט זיך פארלענגערט, צי איבער איין-אויגיקע מאנסטערס, אדער די אנדערע טויזנט מאדנע געשיכטעלעך, וועט ער אויך אויפטאנצן און זיך פשוט נישט קענען איינהאלטן פון שרייען "געוואלד! אזוינע שטותים!"? גענוג זאגן 'נישט' פאר די קינדער ביז זיי ווערן עלטער אז די מעשה'לעך זענען נאר סך הכל א מעשה ארויסצוהייבן א מוסר השכל און זיי ניצן עס צו לערנען די קינדערלעך נישט צו נעמען אליין, נישט ליגנט זאגן, זיך אויפפירן מאראליש, און אוזי ווייטער. די זעלבע קענסטו זאגן מיט די מדרשים.
און אפילו אויב זאל איינער יא וועלן דאס האלטן עפ"י פשטות. איז דען דאס א פראבלעם? איז דאס דען עפעס א פיץ מער מאדנע ווי די אנדערע טויזנט זאכן וואס עס ווערן אויסגערעכנט אין דעם גינעס אוו ווארלד רעקארדס? אז איינער האט נעגל מער ווי 20 פיס, דאס וואלט יא געמאכט סענס? צי אז עס ואוקסן איינעם גרויסע האר אויפ'ן גאנצן פנים, צי א מאן וואס שוואנגערט, צי אנדערע טויזנט סוררעאליסטישע מציאות'ן וואלט מען געגלייבט?
אה, און ביי דע וועי, לגבי דעם וויידל. פאר די יעניגע וואס האלטן זיך מוראדיג איינגעטונקען אין רעאליטעט און גלייבן נישט אז עס איז מעגליך געווען אזא מציאות און קלערן אז מען דארף זיין העכסט פאנאטיש און אומראציאנאל דאס צו קענען גלייבן? אט געב א קוק אויף דעם
אינדיאנער מאן. און גוגל וועט דיר גערן צואווייזן נאך אזעלכע וויידלדיגע חברה, און טאקע מיט לעבעדיגע בילדער.
גלייבן איז צומאל א גרעסערע חכמה ווי נישט גלייבן.
יעצט צי זיי האבן א בעסער לעבן ווי אונז? "בעסער" איז רעלאטיוו. אבער פון אונזער פערספעקטיוו, קוקנדיג ארויס צו זייער סארט לעבן, איז דאס פאר קיינעם פון "אונז" נישט געווינטשן. אוודאי אויב זעט א צוואנציג יעריגער בחור דעם באם אין א דאך-לאזע קאר, אדער ווי יענער פארברענט אין טרינק-הויז ביינאכט, קען ער מקנא זיין (כאטש אויב לעבט מען יענעם לעבן פאר איין גאנצע יאר שפירט עס נישט קיין צענטל פון וואס עס קוקט אויס; די אלע תאות קוקן אויס פונדרויסן פיל גלאנציגער ווי פון אינעווייניג, אויסער דעם וואס זיי וועפן היבש אויס און עס ווערט היפש בארינג), אבער רעדנדיג פון אביסל אן עלטערן מענטש, וועט קיין שום פערציג יעריגער יונגערמאן נישט מקנא זיין דעם פערציג יעריגן איינזאמען OTD וואס "מאכט א לעבן". ווייל זיין אייגענע הנאה פון האבן א באזעצענע לעבן, א רוטינע סדר היום מיט א דזשאב און א ווארעמע משפחה מיט זיסע קינדערלעך, איז אים פיל לעכטיגער און אינהערענטלי פרייליכער. א שיינע פראצענט פון OTD זענען למעשה אויך היפש פארכמורעט וויבאלד עס איז פשוט זייער שווער ארויסצוקומען פון מאנרא-סטיל לעבן און זיך פלוצלינג איינגלידערן און אויסמישן מיט א גאר פרעמדע קולטור, מיט א שוואכן ענגליש און מאנגל אין אינפארמאציע און קולטור, וואס אפילו אין אביסל א "בעסערן" באר וועט מען אים נישט אזוי שנעל אפערן א טרינק, מילד גערעדט, און סך הכל אינדזשויט ער בעיקר דעם פאקט אז ער איז מער 'נישט' אין די קייטן פון חסידים און קען לעבן פריי און רייכערן חשיש. מען פאקוסירט אויף וואס מען איז 'נישט'. אבער לאמיר שוין רעדן פון אן OTD וואס האט א גרופע חברים און פארברענגט אין קלאבס און גייט צו גרויסע פעסטיוואלן און ממש ער "מאכט א לעבן", וואס איז שייך פאר א באזעסענעם איד אים צו מקנא זיין? פון וועלכן אספעקט קען ער הייסן אז ער האט א "בעסער" לעבן? יא, קען זיין אז דער פרייער איז אונז אויך נישט מקנא. גרענטעד. אבער רוב פון אונז זענען זיי זיכער נישט מקנא. עס איז פשוט נישטא פארוואס.
און אפילו די פראצענט פון חסידים וואס זענען אנגעליינט און זענען באמת נישט אינטערעסירט אין יעדן קוצו של יוד פון דעם "היינטיגן" חרדישן אידישקייט מיט אלע צוגעלייגטע ספייסעס און עקסטרעס (וואס אגב, די צאל פון די חברה זענען לענ"ד שטארק איבערגעטריבן, ווייל די אלע "אויפגעקלערטע" רעדן נאר מיט זייער מין און עס קוקט זיי אויס ווי יעדער דריטער האט אפענע אויגן, אבער זיי פארגעסן פון דעם ריזיגן און גרעסטן פראצענט ואוס זענען פונקט ווי זיי זענען געווען איידער'ן אנהייבן ליינען. געדענקט נאר דעם פאקט אז געווענליך זענען דאס נאר די מער אינטעליגענטע שיכט וואס האט א ברייטערן ידיעה און טיפערן בליק אויף זאכן, יעצט טראכט וויפיל פראצענט פון מענטשן ואוס דו קענסט זענען אין דעם קאטעגאריע), האבן זיי אבער אנגענומען דעם אזויגערופענעם דאפלטן לעבן און פארטיג. "דאבל" מיט דעם אז סך הכל קען ער זיך יא איינהאלטן ביים הערן די מעשה מיט'ן וויידל און ער ציטערט נישט ווען זיין קינד קריכט אריבער א פענסטער. אבער דער טיפ דארף געווענליך אויך האבן גענוג שכל צו אנאליזירן און באגרייפן אז די אלטערנאטיוו איז קיין גרויסע ישועה. זיי ווייסן אז די קשיות ליגן נישט בלויז דא און די ענטפערס ליגן נישט בלויז דארט, דאס זיך אוועקגליטשן פון סיסטעם איז נישט דער אויסלייזער און ווייטער נישט דער גאראנטיע פאר א בעסערן לעבן, ווייל די אינערליכע צעריסנקייטן און קוועקלענישן ווערן נישט פארשוואונדן ווען מען טוט זיך אויס דעם קאפל, און אויסער דעם פארשטייען זיי אז א חלק פון די פארמולע וועט צוקומען די אזוי שווערע גשמיותדיגע פעקל פון א צעריסענע טאטע מאמע געשוויסטער ווייב און קינדער אויף אייביג.
נאר אוודאי, די מיעוט מן המיעוט וואס זיצן ביי אונז, אבער ער איז אנגעגעסן און עס קרענקט אים יעדע מינוט וואס ער זיצט דא צווישן די "נעראו-מיינדעד" חסידים, ער חלש'ט נאר זיך ארויסצורייסן ווייל ער גלייבט אין סיי וועלכן העכערן כוח ווי איך גלייב אין די גרויסע-פיסיגע, זיי זענען פארווייטאגט און אנגעגעסן און זיי זענען טאקע יא מקנא די אוועקגעגליטשטע, ווייל ער האסט זיך אליין פאר'ן נישט האבן די "גבורה" איבערצולאזן די ווייב און קינדער. ער רעגט זיך אויף זיין פארבליבענע מענטשליכע באשטאטנדטייל אין זיך וואס שרייט אים אז ער איז א "לוזער" פאר'ן נישט זיין גענוג סעלפיש און טרוקן איבערלאזן זיין גאנצע סטאדע באליבטע קינדער און זיי פאראורטיילן צו לעבנסלענגליכע צער און שאנד-פלעק נאך זייער טאטנ'ס לעבעדיגע שבעה. אויף יענע קליינע פראצענט, אויף זיי איז טאקע א רחמנות. נאר בשעת יענע וואלטן אפשר טאקע געשפירט ליבערעיטעטד פון איין פראבלעם, מיין איך אז א היפשער חלק פון יענע סארט טיפ וואלט געבליבן פאר'מרה-שחורה'ט אויך נאכ'ן זיך אריבערפעקלען צום אנדערן זייט. אין דעם חלק פון א מענטשנ'ס כאראקטער שפילן דאך די גענעס א היפשע ראלע, ריכטיג? איז מעג זיך טוישן די נורטשור, אבער מיט זיין נאטור וועט ער בלייבן. אויב נעמט מען נישט די מי צו פארבעסערן וואס נאר מעגליך און זיך צופאסן לויט די יעצטיגע אומשטענדן, פרובירן וויאזוי מ'קען רעלאטיוו אויסברייטערן די גרעניצן און זיך אויסלופטערן, וועט ער זיך מעגליך אויך אין אנדערע צושטאנדן זיך קיין עצה נישט געבן מיט'ן זיך צופאסן צו די פרישע אומשטענדן וואס ברענגען קלאר פרישע שוועריגקייטן און פרישע דילעמעס.
דאס גליק איז נישט דוקא דא - און זיכער נישט דוקא דארט. עס איז אין דעם מענטש.