ציונות מה הוא?

[boxcover]

אפשר איז דאס די סאטמארע שיטה?

[געוואלד געשריגן]

?איך בין נישט באקאנט מיט די ווארט "איזראעל." איז עס א סאטמאריזם

ס'איז א אידיש אויסלייג פונעם ענגלישער Israel.

ניין. ס׳מאכט מער סענס צו שרייבן ״ישראל.״ איך מיין ס׳איז דווקה צוליב זייער שיטה

[גאלד]

הערשט יעצט באמערקט דעם הודעה, וועל איך יעצט רעאגירן, די בלויע קאליר איז די פרישע סחורה

ארץ ישראל איז דאס אידיש לאנד און הייליג לאנד

אבער נישט דער סארט לאנד וואס די גויי הארץ האבן,

דאס איז א ספעציעלע גוטער ספיריטועל לאנד פאר אידישע קינדערלעך,
א לאנד ווי מ'קען זוכה זיין צו העכערע השגות, אויב מ'איז ראוי דערצו (מלבי"ם ירמי' ב')
ריכטיג. מ'קען דארט זוכה זו צו העכער השגות - נאך היינט אויך!

פון וואנעט ווייסטו? רעצט פון עקספיריענס?

נישט חלילה עפעס א נאציאנאלער שטאלץ, ווי להבדיל פארטא ריקא און אמעריקע
די תורה לויבט אויס דאס לאנד כסדר: ארץ טובה ורחבה... ארץ אשר אבניה ברזל ומהרריה תחצוב נחושת... ארץ זבת חלב ודבש... ארץ גפן ותאנה. בקיצור א גשמאק לאנד כפשוטו. גדענק אין מקרא יוצא מידי פשוטו

און דער פסוק איז עפעס יא יוצא מידי פשוטו?? גופרית ומלח שריפה כל-ארצה לא תיזרע ולא תצמיח, ולא-יעלה בה כל-עשב ...על-מה עשה ה' ככה, לארץ הזאת...על אשר עזבו, את-ברית ה' אלוהי אבותם אשר כרת עימם, בהוציאו אותם מארץ מצריים"

א לאנד ווי מ'איז אונטער די השגחה פון אייבירשטן אליין (רמב"ן דברים)
נישט חלילה א כוחי ועוצם ידי פון אפיקורסים ווי טעאדאר הערצל און לוי אשכול,
משה רבינו האט מלחמה געהאלטן מיט געווער קעגן סיחון ועוג, יהושע און כלל ישראל האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די ל"א מלכים, די שופטים האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די פלישתים וכו, שאול המלך און דוד המלך האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די פלישתים און עמלקיים און אדומיים, נחמיה האט אפגעהוטן ירושלים מיט געווער אנטקעגן די מצירים, די חשמונאים האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די יוונים, כלל ישראל האט מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די רומיים (ליידער מפני חטאינו האבן מיר פארלוירן ) בר כוכבא מיט אסאך תנאים לצידו האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די רומיים. זיך שלאגן מיט געווער איז בערך אזויפיל כחי ועוצם ידי ווי אנווארעמען עסן אין א טאפ - "דו רעדסט זיך איין אז "דיין" פייער און "דיין" טאפ קען אנווארעמען עסן?"...

איר זענט זיך מחולק מיט אונזער נעים זמירות ישראל וואס האט געפירט די גרעסטער מלחמות מיט די גויים און מיט סוקסעס, קוקט ווערטער: "אלה ברכב ואלה בסוסים ואנחנו בשם השם אלוקינו נזכיר" דער פארפוילטע מדינה'לע האט אויסגערוסן דעם "שם השם" פון זייער דעקלערשן אוו אינדעפענדנס

אטער "דאס" איז ארץ ישראל, און דאס קען "נאר" דער אייבישטער אליינס אונז געבן (אהבת יהונתן)
און נאר מיט די איינציגער תנאי אז מיר הארכן דעם אייבירשטען, (תוה"ק)
למשל, בזמן עליית עזרא זענען די נושאי נשים נכריות געווען צדיקי הדור, ריכטיג?

עיין במדרשי חז"ל אז אינה"נ עזרא האט זיי אויסגעמוסרט און כלל ישראל איז צוליב דעם ארויף געקומען לאט לאט

און אזוי לאנג דער אייבישטער, וואס מיינט נאר אונזער גוטס, לייזט אונז נישט אויס אין וויל מ'זאל מיר זיין אין גלות ברויך מיר זיצן געדולדיג און ווארט,
מיר זענען געזעצן און געווארט, און ברוך השם הקב"ה האט אזוי צוגעפירט דורך פלאי ההשגחה אז מיר האבן צוריק דאס לאנד. ווער זענען מיר דא איינצוטיילן צו הקב"ה וויאזוי גענוי די גאולה זאל צושטאנד קומען?

אויב קען דער ווארט "גאולה" באדייטן אלעס וואס איז און קעגנזאץ וואס די נביאים הראשונים וחז"ל האבן פארגעזאגט, קען דאך אמעריקע אויך מיינען גאולה,

ווייל דאס זיצן אין גלות צווישן די גויים דאס דערנענטער די גאולה (מדרש שיר השירים, שלה"ק)
על אחת כמה וכמה אז די גאולה אליינס דערנענטערט די גאולה...

דער גאולה דערנענטערט נישט גארנישט, עס איז דער אייבישטערס דשאב אונז צו גואל זיין מיר ברויכן בלויז היטן תורה ומצוות און הקב"ה וועט טון די רעסט

אבער אריינגיין מיט געוואלד אין ארץ ישראל מיט א באוועגונג פון כופרים דאס דערצערנט דעם אייבירשטן,
אויב הקב"ה וויל דאס נישט האט ער אסאך וועגן דאס נישט צוצולאזן. פון דעם אז איז מצליח דעם פאלק איינצונעמען דאס לאנד, דאס איז די גרעסטע ראיה אז יעצט וויל ער שוין יא מיר זאלן דאס צוריקנעמען.

פון ספר יהושע זעהמיר אנדערש, דארט געפון מיר אז ווי נאר איין מענטש איז געפאלן אין שלאכט האט יהושע שוין געוויסט אז עפעס טויג נישט און ס'נישט ע"פ השם, עאחכו"כ דער מדינה וואס האט נעבעך אפגעקאסט טויזענטער אידישע נפשות רח"ל איז די גרעסטע ראי' אז דאס קיין גאולה, נאר א חורבן

איך וויל ביי אייך פרעגן, פון וואנעט נעמט איר אז מיר זענען אריין אין גלות? איז געקומען א נביא בזמן בית שני און דערקלערט: עם ישראל, פון דעם מאמענט אהן הייבט זיך אהן "גלות טיים"? אוודאי נישט!
נאר וואס דען, דער פאקט אז מיר זענען פארטריבן געווארן דאס איז די גרעסטער ראיה, און מיט דעם האט הקב"ה אויסגעשריגן מיטן העכסטן קול, גייטס אין גלות.
ממילא, אז מיר זענען אצינד צוריק, איז דאס די גרעסטע הוכחה אז די גזירת הגלות האט זיך שוין פארענדיגקט. און מיר דארפן מיטגיין מיט ישועתן של ישראל וועלכע גשעהט קמעה קמעה כמבואר במדרש.

איר זאגט שיינע השערות און סברות כרסיות, אבער מיר קענען נאר מקבל זיין אלס א גאולה וואס מיר האבן מקבל געווען פון די נביאים וחז"ל, און פון זייער קבלה שיילט זיך ארויס אז דער ציוניסטישע באוועגונג האט קיין שום רעזעמבלענס אויף די גאולה עתידה וואס מיר זיצן און ווארטן בכל יום שיבוא, אדרבא דאס א עיכוב לגאולתנו ופדות נפשנו

און מיר טארן קיין שום שייכות נישט האבן מיט זייער באוועגונג,
מען האט אפשר אין דעם אנהויב נישט געטארט. יש לעיין ולפלפל בזה הרבה. אבער איצט איז שוין זיכער מותר, כמבואר לעיל.

זינט ווען איז מותר צו זיך מדבק זיין מיט פורקי עול וואס זענען נישט מאמין בשם ותורתו

(כל הנ"ל מספה"ק ויואל משה) כן סובר ספה"ק הנ"ל אבל רבים חולקים.

[היימישער ליטוואק]

און איך וועל דיר ענטפערן מיט דעם קאליר. איך בעט אבער אז דיינע נייע ענטפערס לייג אין סעפעראטע הודעה.

הערשט יעצט באמערקט דעם הודעה, וועל איך יעצט רעאגירן, די בלויע קאליר איז די פרישע סחורה

ארץ ישראל איז דאס אידיש לאנד און הייליג לאנד

אבער נישט דער סארט לאנד וואס די גויי הארץ האבן,

דאס איז א ספעציעלע גוטער ספיריטועל לאנד פאר אידישע קינדערלעך,
א לאנד ווי מ'קען זוכה זיין צו העכערע השגות, אויב מ'איז ראוי דערצו (מלבי"ם ירמי' ב')
ריכטיג. מ'קען דארט זוכה זו צו העכער השגות - נאך היינט אויך!

פון וואנעט ווייסטו? רעצט פון עקספיריענס?
ליידער, ניין. אבער עיין בכוזרי חלק ב' פון אות י' ביז אות כ"ד. זעה אויך דא.

[/color]נישט חלילה עפעס א נאציאנאלער שטאלץ, ווי להבדיל פארטא ריקא און אמעריקע
די תורה לויבט אויס דאס לאנד כסדר: ארץ טובה ורחבה... ארץ אשר אבניה ברזל ומהרריה תחצוב נחושת... ארץ זבת חלב ודבש... ארץ גפן ותאנה. בקיצור א גשמאק לאנד כפשוטו. גדענק אין מקרא יוצא מידי פשוטו
און דער פסוק איז עפעס יא יוצא מידי פשוטו?? גופרית ומלח שריפה כל-ארצה לא תיזרע ולא תצמיח, ולא-יעלה בה כל-עשב ...על-מה עשה ה' ככה, לארץ הזאת...על אשר עזבו, את-ברית ה' אלוהי אבותם אשר כרת עימם, בהוציאו אותם מארץ מצריים"
ניין, בכלל נישט יוצא מידי פשוטו. ליידער איז אזוי גווען, טאקע צוליב די עבירות וכו', אבער ב"ה בזמנינו האבן מיר זוכה געווען ווי די גמרא זאגט (סנהדרין צח) אמר רבי אבא: אין לך קץ מגולה מזה, שנאמר ואתם הרי ישראל ענפכם תתנו ופריכם תשאו לעמי ישראל וגו'. אז ב"ה די ארץ איז יא נזרע און יא מצמיח און יעלה בה כל עשב פרי הארץ לגאון ולתפארת.

א לאנד ווי מ'איז אונטער די השגחה פון אייבירשטן אליין (רמב"ן דברים)
נישט חלילה א כוחי ועוצם ידי פון אפיקורסים ווי טעאדאר הערצל און לוי אשכול,
משה רבינו האט מלחמה געהאלטן מיט געווער קעגן סיחון ועוג, יהושע און כלל ישראל האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די ל"א מלכים, די שופטים האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די פלישתים וכו, שאול המלך און דוד המלך האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די פלישתים און עמלקיים און אדומיים, נחמיה האט אפגעהוטן ירושלים מיט געווער אנטקעגן די מצירים, די חשמונאים האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די יוונים, כלל ישראל האט מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די רומיים (ליידער מפני חטאינו האבן מיר פארלוירן ) בר כוכבא מיט אסאך תנאים לצידו האבן מלחמה גהאלטן מיט געווער קעגן די רומיים. זיך שלאגן מיט געווער איז בערך אזויפיל כחי ועוצם ידי ווי אנווארעמען עסן אין א טאפ - "דו רעדסט זיך איין אז "דיין" פייער און "דיין" טאפ קען אנווארעמען עסן?"...

איר זענט זיך מחולק מיט אונזער נעים זמירות ישראל וואס האט געפירט די גרעסטער מלחמות מיט די גויים און מיט סוקסעס, קוקט ווערטער: "אלה ברכב ואלה בסוסים ואנחנו בשם השם אלוקינו נזכיר" דער פארפוילטע מדינה'לע האט אויסגערוסן דעם "שם השם" פון זייער דעקלערשן אוו אינדעפענדנס
בכלל נישט מחולק. די כוונה אין אלה ברכב וכו' ואנחנו בשם ה' וכו' איז אז מיר האבן בכח זיך אנטקעגן צושטעלן די אלע אומות, על אף וואס זיי פארמאגן מער רכב און סוסים ווי מיר, אבער מיר האבן דעם אייבירשטן. געדענק, דוד המלך האט אויך גפירט מלחמה מיט רכב און סוסים.
ב"ה די מדינה האט זיך מתגבר געווען אנטקעגן איר בלוט-דורשטיגע שונאים נאר מיט רחמי ה'. איך ווייס נישט צו יא נסים אדער נישט נסים, אבער חסדים גלויים זיכער. אלה ברכב ואלה בסוסים ואנחנו בשם ה' אלקינו נזכיר. המה כרעו ונפלו ואנחנו קמנו ונתעודד.

אטער "דאס" איז ארץ ישראל, און דאס קען "נאר" דער אייבישטער אליינס אונז געבן (אהבת יהונתן)
און נאר מיט די איינציגער תנאי אז מיר הארכן דעם אייבירשטען, (תוה"ק)
למשל, בזמן עליית עזרא זענען די נושאי נשים נכריות געווען צדיקי הדור, ריכטיג?

עיין במדרשי חז"ל אז אינה"נ עזרא האט זיי אויסגעמוסרט און כלל ישראל איז צוליב דעם ארויף געקומען לאט לאט

איך ווייס נישט פון וועלכע מדרשי חז"ל דו רעדסט, מקור ביטע. אבער בכל אופן, היינט מוסר'ן אויך די גדולי האומה, און ב"ה דבריהם נכנסים ללב צוביסלאך. האט איר אמאל גהערט פון די הונדערטע טויזנטע בעלי תשובה? דאס איז אלעס א חלק פון די גאולת ישראל קמעה קמעה.

און אזוי לאנג דער אייבישטער, וואס מיינט נאר אונזער גוטס, לייזט אונז נישט אויס אין וויל מ'זאל מיר זיין אין גלות ברויך מיר זיצן געדולדיג און ווארט,
מיר זענען געזעצן און געווארט, און ברוך השם הקב"ה האט אזוי צוגעפירט דורך פלאי ההשגחה אז מיר האבן צוריק דאס לאנד. ווער זענען מיר דא איינצוטיילן צו הקב"ה וויאזוי גענוי די גאולה זאל צושטאנד קומען?

אויב קען דער ווארט "גאולה" באדייטן אלעס וואס איז און קעגנזאץ וואס די נביאים הראשונים וחז"ל האבן פארגעזאגט, קען דאך אמעריקע אויך מיינען גאולה,

איך זעה נישט וויאזוי דאס איז אין קעגנזאץ. און גלות ביי דעפינישון מיינט נישט אין אונזער היים. דאס איינציגסטע פלאץ אופן וועלט וואס "באלאנגט" פאר אונז איז ארץ ישראל.

ווייל דאס זיצן אין גלות צווישן די גויים דאס דערנענטער די גאולה (מדרש שיר השירים, שלה"ק)
על אחת כמה וכמה אז די גאולה אליינס דערנענטערט די גאולה...
דער גאולה דערנענטערט נישט גארנישט, עס איז דער אייבישטערס דשאב אונז צו גואל זיין מיר ברויכן בלויז היטן תורה ומצוות און הקב"ה וועט טון די רעסט
איך בין מסכים מיט דיר, דער אייבישטער האט דאך אזוי צוגעפירט אז מיר זאלן צוריקהאבן דאס לאנד!! איך האב דאס געשריבן לפי דבריך אז זיין אין גלות דערנענטערט די גאולה (וואט-עווער דעט מיענס..)

אבער אריינגיין מיט געוואלד אין ארץ ישראל מיט א באוועגונג פון כופרים דאס דערצערנט דעם אייבירשטן,
אויב הקב"ה וויל דאס נישט האט ער אסאך וועגן דאס נישט צוצולאזן. פון דעם אז איז מצליח דעם פאלק איינצונעמען דאס לאנד, דאס איז די גרעסטע ראיה אז יעצט וויל ער שוין יא מיר זאלן דאס צוריקנעמען.

פון ספר יהושע זעהמיר אנדערש, דארט געפון מיר אז ווי נאר איין מענטש איז געפאלן אין שלאכט האט יהושע שוין געוויסט אז עפעס טויג נישט און ס'נישט ע"פ השם, עאחכו"כ דער מדינה וואס האט נעבעך אפגעקאסט טויזענטער אידישע נפשות רח"ל איז די גרעסטע ראי' אז דאס קיין גאולה, נאר א חורבן
אין ספר יהושע זעהן מיר אז צוליב עבירות קומען עונשים אויפן כלל. ליידער, פעלן נישט קיינע עונשים אויף די מדינה און אויף איר ארמיי. אבער דאס האט נישט מיטן כלליות'דיגע שאלה צו עס איז שייך צו האבן גאולה מיט א מערהייט פון - ליידער - (דערווייל נאכ)נישט פרומע אידן

איך וויל ביי אייך פרעגן, פון וואנעט נעמט איר אז מיר זענען אריין אין גלות? איז געקומען א נביא בזמן בית שני און דערקלערט: עם ישראל, פון דעם מאמענט אהן הייבט זיך אהן "גלות טיים"? אוודאי נישט!
נאר וואס דען, דער פאקט אז מיר זענען פארטריבן געווארן דאס איז די גרעסטער ראיה, און מיט דעם האט הקב"ה אויסגעשריגן מיטן העכסטן קול, גייטס אין גלות.
ממילא, אז מיר זענען אצינד צוריק, איז דאס די גרעסטע הוכחה אז די גזירת הגלות האט זיך שוין פארענדיגקט. און מיר דארפן מיטגיין מיט ישועתן של ישראל וועלכע גשעהט קמעה קמעה כמבואר במדרש.

איר זאגט שיינע השערות און סברות כרסיות, אבער מיר קענען נאר מקבל זיין אלס א גאולה וואס מיר האבן מקבל געווען פון די נביאים וחז"ל, און פון זייער קבלה שיילט זיך ארויס אז דער ציוניסטישע באוועגונג האט קיין שום רעזעמבלענס אויף די גאולה עתידה וואס מיר זיצן און ווארטן בכל יום שיבוא, אדרבא דאס א עיכוב לגאולתנו ופדות נפשנו
למה לי קרא, סברא היא! איך זעה נישט קיין אפנע סתירות מדברי הנביאם וחז"ל.
חוץ מזה, חזר דיך גוט איין די ווערטער פון דעם רמב"ם "וכל אלו הדברים וכיוצא בהן לא ידע אדם איך יהיו עד שיהיו, שדברים סתומין הן אצל הנביאים, גם החכמים אין להם קבלה בדברים אלו, אלא לפי הכרע הפסוקים, ולפיכך יש להם מחלוקת בדברים אלו

און מיר טארן קיין שום שייכות נישט האבן מיט זייער באוועגונג,
מען האט אפשר אין דעם אנהויב נישט געטארט. יש לעיין ולפלפל בזה הרבה. אבער איצט איז שוין זיכער מותר, כמבואר לעיל.

זינט ווען איז מותר צו זיך מדבק זיין מיט פורקי עול וואס זענען נישט מאמין בשם ותורתו
דו מאכט זיך תמ'וואטע? דער סטמארער רב זצ"ל האט געהאלטן אז דאס הייסט התחברות, אבער רוב ככל גדולי ישראל חלקו עליו. עיין בספר בעיות הזמן להג"ר ראובן זצ"ל גרוזובסקי. און מיר ווייסן אז הלכה כרבים. בנוסף צו דאס אז אנצורופן השתתפות אין א מדינה התחברות אדער התדבקות איז היפך השכל והסברא, דו אסר'סט אויך צו מאכן א שותפות מיט א פרייע איד? דו לאזט נישט וואוטן פאר א פרייע מאיאר?

(כל הנ"ל מספה"ק ויואל משה) כן סובר ספה"ק הנ"ל אבל רבים חולקים.

[שמעקעדיג]

היימישער, שרייבסט:

דער אייבישטער האט דאך אזוי צוגעפירט אז מיר זאלן צוריקהאבן דאס לאנד!!

ווי אזוי האט ער צוגעפירט? ער האט עס טאקע געגעבן? אדער מען האט עס אוועקגערויבט אויפן חשבון פון די בלוט פון מיליאנען אידן אין אייראפע, און דורך מלחמות עצומות און טויזענטער הרוגים אין ארץ הקודש, מיט פאלעסטינער און ענגלענדער?
וויפיל מענטשן האבן אויפגעגעבן תורה ומצוות צוליב דעם?

קענסט האלטן וואס דו ווילסט, אבער לאז דעם באשעפער ארויס פונעם פיקטשער. ער וויל נישט זיין דא (והא ראי' ער ווייזט עס כסדר ארויס מיט דעם מצב וואס טוט זיך אין די מדינה), ער בעהט זיך ובקהלם אל תחד כבודי, ביטע שלעפ אים נישט אריין.

איין זאך קען איך דיר זאגן, אויב איז דאס א "מתנה" פון אייבערשטן, דאן ווי אזוי קוקט שוין אויס זיינע עונשים.
ווען איינער גיבט מיר אזא "מתנה" העט איך עס צוריקגעווארפן אין פנים אריין. א מתנה מיט צרות מדי יום ביומו?
איך קען די תירוצים פון "ארץ ישראל נקנה ביסורין", אבער דאס מיינט מען נישט ווען איינער גיט דיר א מתנה.
עס איז קלאר נישט קיין מתנה. מען האט זיך עס אליינס גענומען מיט דער געוואלד, אנטקעגן יעדנ'ס רצון, (א חוץ די יו.ען. בשעתם)
נאר השי"ת האט געזעהן וואס מען טוט, האב ער באשלאסן נישט צו שטערן, נאר עולם כמנהגו נוהג, ושוטים שקלקלו עתידין ליתן את הדין.

[היימישער ליטוואק]

שמעקדיג -
לאז מיר דיך דאס מסביר זיין אין צוויי חלקים.
א. דאס וואס איך שרייב אז דער אייבשטער האט דאס אזוי צוגעפירט וכו', איז להוציא מליבם אז מיר האבן דא עפעס געטוהן אליינס. אויף דעם איז דער ענטפער, אז אלעס איז דארך ה'. אפשר וואלטן מיר פרומע אידן נישט גטארט מאכן א מדינה, האט דער אייבישטער אריינגלייגט אזוינע מחשבות אין די הערצער פון די פרייע און זיי האבן דאס גמאכט. דאס אליינס איז יד ה' גענוי אזוי ווי מיר פארשטייען אז די גלות, דורך די הענט פון די רומיים, איז געווען יד ה'.
ב. זייט מוחל נעמט ארויס א נ"ך, יהושע און שופטים, און זעה אז עס זענען כסדר געפאלן קרבנות דורך די גויים.
צוריקווארפן דעם אייבירשטן'ס מתנה, איז א חוצפה כלפי שמיא. מיר טיילן נישט איין פאר בורא עולם וויאזוי צו ברענגען די גאולה (קרעדיט: ר' י.ש.ז. ז"ל)

דו שרייבסט

איך קען די תירוצים פון "ארץ ישראל נקנה ביסורין", אבער דאס מיינט מען נישט ווען איינער גיט דיר א מתנה.
עס איז קלאר נישט קיין מתנה. מען האט זיך עס אליינס גענומען מיט דער געוואלד, אנטקעגן יעדנ'ס רצון, (א חוץ די יו.ען. בשעתם)

איך וויל דיר דערמאנען די גמרא "תניא, רבי שמעון בן יוחאי אומר: שלש מתנות טובות נתן הקדוש ברוך הוא לישראל, וכולן לא נתנן אלא על ידי יסורין. אלו הן: תורה וארץ ישראל והעולם הבא"

דו שרייבסט

עס איז קלאר נישט קיין מתנה. מען האט זיך עס אליינס גענומען מיט דער געוואלד, אנטקעגן יעדנ'ס רצון, (א חוץ די יו.ען. בשעתם)

ביסט זיך טועה אין דעם דעפינישן פון "מתנה"; מתנה מיינט נישט אז יעדער וועט באשטיין אז מיר זאלן דאס באקומען, די ל"א מלכים און די פלישתים האבן נישט געוואלט מיר זאלן באקומען ארץ ישראל. א מתנה מיינט פון אייבירשטען צו אונז.

דו שרייבסט

נאר השי"ת האט געזעהן וואס מען טוט, האב ער באשלאסן נישט צו שטערן, נאר עולם כמנהגו נוהג, ושוטים שקלקלו עתידין ליתן את הדין.

אויב אזוי איז אויך נישטא קיין "גזירת הגלות", ועיין אות א'.

[געוואלד געשריגן]

'די פראבלעם מיט סאטמאר'ס שיטה איז לשון הרע, שנאת חינם, און חילול ה

[גאלד]

נישט אלעס וואס מ'האט במציאות אין באזיס מיינט אז מ'דארף עס באטראכטן ווי א "מתנה" פון אייבירשטן,

למשל ווען איינער גנב'עט יענעמס געלט, אפשר זאל ער אויך זאגן דער אייבישטער האט געוואלט איך זאל ווערן רייך און ס'נישט מיין עסק וויזוי דאס האט פאסירט, איך דארף דאנקען דעם אייבירשטן פאר די מתנה,

אין לך שטות גדול מזה,

די מתנה חמדה וגנוזה פון ארץ ישראל איז אזאך וואס גייט קומען פון רבוש"ע אליין פארן באלוין פון תשובה ומעשים טובים, און דאס גייט הערשט זיין איינע פון די לעצטע שלבים אין די גאולה העתידה,
קודם גייט אליהו מחזיר בתשובה זיין כלל ישראל,
נאכער גייט זיין א גרויסע קיבוץ נדחים ערגעץ אינדרויסן פון ארץ ישראל און א מדבר,
נאכער גייט זיין א גרויסער בירור (סעלעקצי"ע בלע"ז),
און די וואס העלן זוכה זיין וועלן ארויפגיין מיטן מלך המשיח לארצינו הק',

אבער היעלה על הדעת אז א באוועגונג פון מעבירי על הדת, שופכי דם, זאל האבן דאס מינדעסטע שייכות צו די גאולה העתידה,

ע"פ הלכה דארף מען זיך מוסר נפש זיין אויף נאר די 3 עבירות חמורות,

ס'איז לא תרצח צו שיקן א אידישע ברודער אין מיליטער און ריזיקרן דאס לעבן פון א איד, אנע אורים ותומים,
ולא עוד
לאמיר זאגן ווען דער אותו האיש איז שולט אויף ארץ ישראל מיט מיליאנען אידישע משומדים מיט א פארלעמענט וואס האט גרויסער צלם אויפן דאך און דער מושל פרעדיגט נלכה אחרי אלקים אחרים אשׁר לא ידעתם ונעבדם, היעלה על הדעת אז דאס האט א שייכות מיט די גאולה עתידה,

[היימישער ליטוואק]

נישט אלעס וואס מ'האט במציאות אין באזיס מיינט אז מ'דארף עס באטראכטן ווי א "מתנה" פון אייבירשטן,

למשל ווען איינער גנב'עט יענעמס געלט, אפשר זאל ער אויך זאגן דער אייבישטער האט געוואלט איך זאל ווערן רייך און ס'נישט מיין עסק וויזוי דאס האט פאסירט, איך דארף דאנקען דעם אייבירשטן פאר די מתנה,

אין לך שטות גדול מזה,

ביסט 100% גערעכט, אז עס מוז נישט זיין א מתנה. אבער אויב לגבי ארץ ישראל קוקסטו אן די רויבעריי פון די רומיים אלס גלות, דארפסטו אנקוקן דאס צוריקקער פון כלל ישראל אלס מתנה.
והשנית, א חוץ-לדרך-הטבע'דיגע ערשיינונוג וועלכער האט פאסירט איינמאל אין היסטאריע - צוריקקערונג פון א צובראכנע אנידערגעשלאגנע פאלק נאך 2,000 יאר, קען נאר זיין א מתנה פון בורא עולם אליינס. נאר א בלינדער קען דאס נישט דערזעהן.

די מתנה חמדה וגנוזה פון ארץ ישראל איז אזאך וואס גייט קומען פון רבוש"ע אליין פארן באלוין פון תשובה ומעשים טובים, און דאס גייט הערשט זיין איינע פון די לעצטע שלבים אין די גאולה העתידה,
קודם גייט אליהו מחזיר בתשובה זיין כלל ישראל,
נאכער גייט זיין א גרויסע קיבוץ נדחים ערגעץ אינדרויסן פון ארץ ישראל און א מדבר,
נאכער גייט זיין א גרויסער בירור (סעלעקצי"ע בלע"ז),
און די וואס העלן זוכה זיין וועלן ארויפגיין מיטן מלך המשיח לארצינו הק',

מיט אנטשולדיגונגס, דער רמב"ם שרייבט אז אפילו די חכמים האבן נישט געוואוסט גענוי, אבער דו ווייסט יא?
ביי בר כוכבא האט מען געמיינט אז ער איז משיח, אן אליהו'ס החזרה בתשובה. אן קיבוץ נידחים ערגעץ אינדרויסן וכו' וכו' אן א גרויסער בירור, אן א משיח וואס איז קודם אין חוץ לארץ. בקיצור, דו נעמסט צוזאם פון מדרשים און פון ספר הקדוש ויואל משה און צווינגסט ארויף א דיעה וועלכע איז לגמרי נישט די סוף פסוק אדער פסק הלכה.

אבער היעלה על הדעת אז א באוועגונג פון מעבירי על הדת, שופכי דם, זאל האבן דאס מינדעסטע שייכות צו די גאולה העתידה,

ע"פ הלכה דארף מען זיך מוסר נפש זיין אויף נאר די 3 עבירות חמורות,

ס'איז לא תרצח צו שיקן א אידישע ברודער אין מיליטער און ריזיקרן דאס לעבן פון א איד, אנע אורים ותומים,
ולא עוד
לאמיר זאגן ווען דער אותו האיש איז שולט אויף ארץ ישראל מיט מיליאנען אידישע משומדים מיט א פארלעמענט וואס האט גרויסער צלם אויפן דאך און דער מושל פרעדיגט נלכה אחרי אלקים אחרים אשׁר לא ידעתם ונעבדם, היעלה על הדעת אז דאס האט א שייכות מיט די גאולה עתידה,

מלחמה האלטן הייסט נישט מסירת נפש. יעדע מלך אדער מלכות (גאוורמענט בלע"ז) האט א רעכט צו גיין מלחמה האלטן אויף וואס ער זעהט איין אז עס פעלט אויס פאר זיך אדער פאר די מלכות.
דאס האט מיט לא תרצח אזוי ווי חתונה האבן מיט א פרוי כדת משה וישראל האט מיט לא תנאף.
אויף דעם משל פון אותו האיש ענטפער איך נישט ווייל על זה גופא אנו דנים צו דא איז געטוהן גווארן אזא גוואלדיגע גפערליכע השחתה

[פאר הדור]

ב"ה

לגבי הציונות, גדולי עולם רבים מכל החוגים והעדות תמכו ברעיון הציוני וגם שנים לאחר קום המדינה, כשם שהיו רבים שהתנגדו, ואלו ואלו דברי אלוקים חיים.
ראו כאן הגדולים תומכי הציונות בתגובות 3-2 כשלפניהם גדולי עולם מלפני הציונות שדעתם מתאימה להשקפה דתית-לאומית וגדולים חרדיים שסברו שייתכן ורצון ה' לבנות את הארץ בידי החילוניים:
http://haredim.info/%D7%93%D7%A2%D7%95% ... 95-133982/

לגבי השבועות ראו דברי גדולי עולם רבים לאורך הדורות שדעתם שונה מהרבי מסטמר ומה שהוא אומר שהיא דעה של אפיקורסים היו גדולי עולם נודעים מגדולי הדורות שסברו כמותה ואף הרבי מסטמר לא היה אומר עליהם שהם אפיקורסים:
http://haredim.info/%D7%93%D7%A2%D7%95% ... 95-134285/

[פאר הדור]

ב"ה

לגבי הציונות, גדולי עולם רבים מכל החוגים והעדות תמכו ברעיון הציוני וגם שנים לאחר קום המדינה, כשם שהיו רבים שהתנגדו, ואלו ואלו דברי אלוקים חיים.
ראו כאן הגדולים תומכי הציונות בתגובות 3-2 כשלפניהם גדולי עולם מלפני הציונות שדעתם מתאימה להשקפה דתית-לאומית וגדולים חרדיים שסברו שייתכן ורצון ה' לבנות את הארץ בידי החילוניים:
http://haredim.info/%D7%93%D7%A2%D7%95% ... 95-133982/

לגבי השבועות ראו דברי גדולי עולם רבים לאורך הדורות שדעתם שונה מהרבי מסטמר ומה שהוא אומר שהיא דעה של אפיקורסים היו גדולי עולם נודעים מגדולי הדורות שסברו כמותה ואף הרבי מסטמר לא היה אומר עליהם שהם אפיקורסים:
http://haredim.info/%D7%93%D7%A2%D7%95% ... 95-134285/

הקישורים כאן לא פעילים. הדברים הנ"ל מופיעים באשכול על הרב קוק בהייד פארק (שם זהה לאשכול המקביל כאן): http://www.hydepark.co.il/forum.asp?forum_id=21099

[berlbalaguleh]

אויפוואקסענדיג א סאטמארער, אין היבש אן עקסטרעמער ענווייראמענט, ליגט ביי מיר אין די ביינער אלץ אלעס איינס און דאס זעלבע. אגודה, מזרחי, חילונים.... (יא לאך נישט). עס וואלט געווען לטובת הענין דורכצוטוהן וואס איז ריכטיגע ציונות אלץ הלכה און וואס איז השקפה.

איך ווייס אז עס איז א קאנטרעווארסיעלע נושא, איך בין אויך מודה אז איך ווייס נישט צופיל איבער דעם, איך הער אסאך דעות לכאן ולכאן, איך האב אביסל געלערנט ויואל משה אבער די שאלה וואס איך האב איז אז מען קען אלץ טרעפן ראיות, ספעציעל אין השקפה, די שאלה איז וואס איז הלכה? וואו ווערט די שלש שבועות גע׳פסק׳ט? אויב התגרות באומות איז א פראבלעם פארוואס איז קרית יואל ווילעדזש נישט קיין פראבלעם? (דיסקלעימער; איך בין נישט פון נטורי קרתא אדער בני יואל....)

די מדינת ישראל האט שוין געטון אסאך שלעכטע זאכן, וויצב״ש ילדי תימן. אבער דאס גיבט נאכנישט קיין הלכה. ס״ה זענען זיי געווען ווילדע איזראעליס וואס האבן זיך נישט אפגעשטעלט פאר גארנישט צו עררייכן זייער ציל. פארשטייט זיך אז איך בארעכטיג נישט ח״ו, אבער הלכה מאכט נאכנישט אסור זייער לאנד וועגן דעם.

בקיצור ווי איר זעהט הערשט ביי מיר א שטארקע אומקלארקייט אין דעם ענין, אויב מען קען עס קלארער אויסשמועסן וואלט עס געווען שטארק בייהילפיג

דו ברענגסט אין צווייטן פאראגראף א מיינונג אז קרית יואל קען זיין א פראבלעם אלס "התגרות באומות" דאס איז לאו דוקא. ווייל (טעארעטיש) איז מעגליך צו פיהרן דאס שטעטל אז ס'זאל נישט זיין התגרות באומות. די עצם עקזיסטענץ פון אן אומאפהענגיק שטעטל און רעגירונג איז נאך נישט קיין התגרות באומות. אבער , אן עיכוב צו ביאת המשיח קען עס יא זיין (אפילו ווען ס'וואלט געפיהרט געווארן דורך צדיקים גמורים.) ווייל די גמרא זאגט אין מס' סנהדרין "אין בן דוד בא עד שתכלה מלכות הזלה מישראל".זאגט רש"י "שלא תהא לישראל שום שולטנות אפילו קלה ודלה". דאס מיינט אז יודן טארן נישט האבן קיין שום פארם פון ממשלה.

[berlbalaguleh]

אין די אלע עוולות וואס סאטמאר האט געטועהן אלע יארען מאכט זיי וואס ?י
לויט סאטמאר איז דען די עוולה די מעשים פון די מדינה אפילו ווען זיי זאלען זיין וואויל און פיין איז עס דאך אסור,י
אבער לדעתי איז די ג' שבועות הלכה למעשה א נייע ערפינדונג, זייער אסאך גדולי ישראל האבען נישט געהאלטען אזוי,י
די אמת'ע טענה געקען סאטמאר איז אז אויב דער ויואל משה איז הלכה למעשה, איז אן פשרות, דאס וואס מען לייגט צו פירושים וואס מען האט אליין געהערט פון רבי'ן קען נישט אוועק מאכען וואס ווערט גע'פסק'נט מפורש אין ויואל משה, יבקע הדין את ההר, נישט נאר ווי איך וויל דהיינו "ויואל משה" און ער האט אזוי געוואלט,י
און דער רבי זי"ע אליין האט נישט אויסגעפירט למעשה וואס ער האט געשריבען, אויב איינער וואס גייט צו בחירות מיט בגדי שבת איז זיך משדך מיט זיין נעפיו וואלט ער געדארפט מוחה זיין, בפרט ווען ער האט גאנץ גוט געווסט אז יענער איז זיין איינציגער ממלא מקום,י
דאס איז דער פראבלעם אויב מען קען מאכען פשרות אין די שיטה, ווילן די אגודה אויך מאכען זייערע פשרות,י

אין מחנה החרדי איז געווען א סעריע פון ארום 50 ארטיקלען ווי ער האט צעקליבען דעם ויואל משה בדרך כבוד, און ווייזט דארט איבער די פילע פראבלעמען וואס איז דא אין דעם ספר, י
איך זעה נישט עס זאל פעלען עפעס פון הרב עובדיה יוסף שליט"א מיט זיין עדה הקדושה פון הונדערט'ער טויזענטער אידן ציונים, גלייבט איר טאקע אז זיי גייען אלע אין גיהנום אריין ?י,

ער האט מוחה געווען

און נאכמער די חסידים. די אופני מחאה האבן אנגענומען אלערליי פארמען.

[berlbalaguleh]

דער בעלזער אין וויזניצער חסיד, איז 90% מיטן שיטת ויואל משה, זיי האלטן זיך פאר קנאים, זיי האלטן אויך אז די מדינה איז טרייף, זיי האלטן אויך אז א אידישע מדינה איז אסור קודם ביאת משיח, נאר וואס דען זיי האלטן אז אמעריקע און פראנקרייך איז אויך טרייף, און מיטדעמאלעם וואוט מען דארט און אידן זענען אין די רעגירונג, מיינט עס דען אז מ'איז ציפרידן צי זיין אין גלות און מ'איז נישט מצפה לגאולה? ניין, ווען מ'איז מתפלל ושבור עול הגוים ועול הגליות האבן זיי פונקט אזוי אינזין די ציוניסטישע רעגירונג

נו דעמאלטס וואס איז סאטמארער שיטה? פארוואס נישט? נאכדערצו אז פריוואט נעמען די סאטמארע אידן געלט פון די מדינה

און וואס איז שיטת גער?

דער סאטמאר רבי אין ויואל משה לייגט אראפ א שיטה אז א גויאישע מדינה איז נישט קעגן דת תורתינו און אפי' אויב יא איז כלל ישרא' איז נישט אחראי דערויף, ווידער א אידישער מדינה, וואס היות אידן זענען יא אחראי איינעם אויפן אנדערן און היות ביאת משיח איז דאך תלוי און תשובה ומעשים טובים, טאר מען נישט נהנה זיין פון אידישע עוברי עבירה אדער זיין א שיתוף מיט זיי,

גער איז איין אנדערע מעשה, דער אמרי אמת איז געווען פון די געציילטע רבי'ס איידער די קריג וואס האט יא מעודד געווען צו עולה זיין ארץ ישראל און זיך אנשליסן און די באוועגונג, דאכצעך אז איטשע מאיר איז געווען דער איינציגער חרדישע איד צו אינטערשרייבן די הכרזות העצמאי,

דו מאכסט א שטיקל טעות. ווייל דער סאטמארער רבי זצ"ל זאגט בפירוש אין ויואל משה מאמר שלוש שבועות, אז זיין התנגדות צו א יודישע מדינה איז נישט ווייל די פיהרערס זענען נישט קיין שומרי תוה ומצוות. נאר אפילו ס'וואלט געפיהרט געווארן דורך צדיקים וואלט אויך געווען א התנגדות. ווייל יודן טארן נישט האבן א ממשלה פאר ביאת המשיח.

[גאלד]

ווי זאג איך אנדערש?

[berlbalaguleh]

ווי זאג איך אנדערש?

אין פערטן פאראגראף פון די קוואוטס. וואס הייבט זיך אן מיט "דער סאטמארער רבי". נאר ס'איז מעגליך אז ס'איז נישט דיין קוואוט.

[איינגעמיירעט]

איך וויל צולייגען א נקודה וואס איך מיין אז דאס האט בעיקר געברענט פאר די סאטמער רב,וואס איך זעע נישט סזאל ווערען דא אויסגעשמועסט,
לאמיר זיך נישט נערן וואס איז געווען די כוונה פון די פרייע ציונים מיט די מדינה,זיי האבען געוואלט איינמאל פאראלעמאל צוקומען צו די נקודה אז די יודען זענען פונקט אזא פאלק ווי אלע פעלקער אונז האמיר א לאנד א שפראך א קולטור און ככל העמים בית ישראל,און די יודישע פאלק איז נישט געשטעלט אויף תורה ומצוות נור מיר זענען א פאלק מיט א לאנד מיט א מיליטער מיט א קולטור,דאס איז דער לאומיות פון א יוד,און די תורה ומצוות איז א זייטיגע זאך וואס איז אפשענאל אבער מיט דעם וואס מוואונט און די לאנד און מהאט א לאנד קען מען זיך שוין אויף דעם פאררופען א יוד,אן איזרעילי,און אויף דעם ארויף איז שוין נישט די מהות פון א יוד תורה ומצוות.
דעי מהלך איז פארשטייט זיך די גרעסטע סתירה צו די תורה און צו די אמתע איידענטעטי פון א יוד,ווייל דאס פארדרייט די גאנצע מהות און איידענטיטעט פון א יוד.
נאך די מלחמה ווען מען האט אונז צושפליטערט אויף פיץ פיצלעך און דאס גאנצע מהות פון א יוד איז געווען צוזעצט און צוהאקט.איז געווען די מערסטע וואנלרעבעל צייט צו אנערקענען די מהות פון א יוד, און ווען סאיז געקומען דעמאלס די מדינה האט דאס אריינגעבלאזען א חיות און די עצמות היבשות און מהאט געפילט ווי מער העט מען זיך נישט לאזען פראקען אונז זעמיר א פאלק,און אוטעמאטיש ווי מער מלעבט און מקאכט זיך און דעם פארלירט מען די אמתע און ריכטיגע איידענטעטי וואס איוד דארף פילען,און איידענדעטי איז דע יסוד פון א מענטש און אז א מענטשעס איידענדעטי איז פארדרייט איז ער אויף האקעדיגע צרות,
עד כאן פאר היינט באנאכט אויב איך וועל ברויכען אויסגרעפסן צומארגענס העל איך שרייבען נאך
גוטע נאכט יודען

[זר זהב]

האדמו"ר מצאנז זאגט אז ס'שוין נישטא היינט קיין צינות. ער רעדט אביסל היימיש סאטמאר'יש...

http://www.jdn.co.il/news/206226

[בדחן]

ווי באוויסט האט הגר"ח קנייבסקי שליט״א א סקנדאות יעדן איינציגען טאג און יאר עס איז כמעט א אויסנאם אז ער זאל נישט האבן א סנדקאות, דערפאר זאגט מען און זיין ביהמ״ד קיינמאל נישט קיין תחנון, חוץ ה׳ אייר וואס דעמלעטס זאגט מען יא תחנון אפילו ער האט א ברית. (כמודמה, כך מקובל מחזן איש זצ״ל)

[בדחן]

מען האט די וואך אנגעהויבן לערנענן פרק, פרק הייבט זיך אן מיט די ערשטע זאך ״משה קיבל תורה מסני ומסרה ליהושע ויהושע לזקנים וזקנים לנביאים ונביאים לאנשי כנסת הגדולה.״ און דער פשוט פשט דערפון איז ללמדינו אז תורה גייט אינאיינעם מיט מסורה, עס איז נישט שייך צו מאכען קיין אייגענע בויך סברות און פשטליך אן דעם וואס מען בויעט עס אויף פריערדיגע,

חוץ דעם - ולא תתרו אחרי עיניכם זו רב קוק - איז נישט געווען קיין איין גדול רבי אדער ארקענטער תורה אוטעריטעט וואס האט זיך נישט אפגעשייט און אפגעזינדערט מיט א גאנצע התבדלות פון רעיון הציוני, יעדער האט עס אפגעפרעגט און פארמיעסט, דערפאר איז פשוט אז אויב מען גייט מיט די משנה און מען איז נישט קיין אנהעגער פון הנ״ל איז די גאנצע אשכול איבריג און אירעליווענט.

[היימישער ליטוואק]

בדחן, דאס איז פשוט נישט אמת. איך האב נישט קיין צייט מאריך צו זיין. אבער עיין בתגובת "פאר הדור" למעלה.

[בדחן]

בדחן, דאס איז פשוט נישט אמת. איך האב נישט קיין צייט מאריך צו זיין. אבער עיין בתגובת "פאר הדור" למעלה.

ווען וועסט אי״ה האבן צייט וועסטע מאריך זיין?! איך וועל אויסווארטען מיט געדולד,

וואס איך האב געשריבען איז אמת, און די תגובה פון ״פאר הדור״ איז בסך הכל א כללות׳דיגע לינק צו היידפארק, פארשטייט זיך אז איך קען נישט דורוך זיכען א גאנצע פארום אויף היידפארק צו טרעפן עפעס, במילא ווען דו האסט צייט שרייב וואס עס איז די אמת לויט ווי אזוי די ווייסט עס.

[דעת תורה]

דער מאדזיצער רבי, רבי צדוק, פילע פון די סאדיגערע דינאסטיע, יש אומרים בשם רבי אליהו חיים מייזלס, זענען געווען מער ווייניגער פרא דעם רעיון הציוני.

רוב רובם אנדערע גדולי ישראל האבן זיך מתנגד געווען בעיקר צוליב די פרייע כאראקטער וואס זי האט געטראגן.