קאווע שטיבל

לעיקוואד האט געשריבן:

ריכטיג האט געשריבן:די שטיקל וואס באדערט מיר די מערסטע פון הרב קוק איז וואו ער רעדט וועגן דעם נוצרי, מילא זאגן אז עס זענען דא העכערע ענינים דערין; שורש נשמה גאר הויעך וכדו' דאס זעהט מען שוין אין פריערדיקע אויך, אבער הרב קוק גייט אזוי ווייט אז ער איז מרמז אז מען וואלט ווען געקענט דן זיין די סנהדרין וויאזוי זיי האבן איהם באהאנדלט (אגרות ראיה ח"א 47-48), איז דאס נישט כפירה באמונת חכמים? אדער לכה"פ א זקן ממרא?

ניין, מותר לבית דין שבדור הזה להתווכח עם בית דין שבדור שקודם לו, ואין זה זקן ממרא כל שכן שאינו כפירה. בוודאי יכול ת"ח היום לבא ולומר שלא נראה לו איך שפסקו סנהדרין אפילו של יהושע בן נון בכל נושא, רק שלענין הלכה אי אפשר לפסוק אחרת כי קבלנו על עצמנו חתימת התלמוד, אבל בעצם הענין, בוודאי ניתן להתווכח. (איך גיי נשט אריין דא אין דער עצם זאך צו עס איז גערעכט צו נישט, נאר באופן עקרוני צו זיך דינגען אדער פרעגן א קשיא אויף א פסק פון סנהדרין איז כפירה וכו',). חז"ל און די ראשונים זענען פיל מיט בקורת אויף חטאי וחסרונות הקודמים להם, אפילו די אבות און משה רבינו, און זיי אליינס זענען נישט פטור פון דער זעלבער סארט בקורת.

ביסט גערעכט אז א זקן ממרא קומט נישט אריין ווייל ער איז דאך נישט געווען קיין מוסמך אבער לו-יצוייר אז יא דאכט זיך אז ער האט אליין געהאלטן אז עס איז אסורbooks.google.com/books?id=oumTxfxWLwwC&pg=PA85&lpg=PA85&dq=%D7%94%D7%9E%D7%9B%D7%97%D7%99%D7%A9+%D7%9E%D7%92%D7%99%D7%93%D7%99%D7%94&source=bl&ots=0PesWc2e-F&sig=IFpU0-C9Ndd7F-AzTN4dDDETQV8&hl=en#v=onepage&q=%D7%94%D7%9E%D7%9B%D7%97%D7%99%D7%A9%20%D7%9E%D7%92%D7%99%D7%93%D7%99%D7%94&f=false
און דאס וואס דו ברענגסט פון פריערדיקע ברויך מען צונעמען יעדע זאך באזונדער און זעהן פארוואס דאס איז געווען מותר
(אגב: אין שלום בעירך?)

ריכטיג האט געשריבן:(אגב: אין שלום בעירך?)

??

פשוט. ריכטיג האט באזוכט צום ערשטן מאל אין די קאווע שטיבל פון לעיקוואוד און ער האט געמיינט אז מען וועט אים געבן א שיינער ברוך הבא.

ריכטיג האט געשריבן:

ונבנתה העיר האט געשריבן:וואו זעהסטו דעם רמב"ם רעדן פון זיינע פאזיטיווע מעסעדשעס?

יד החזקה הלכות מלכים פי"א הי"א

אין פי"א איז נישט דא קיין הי"א, דו האסט אודאי געמיינט ה"ד, דער רמב"ם רעדט אבער נישט פון זיינע פאזיטיווע מעסעדשעס.

ונבנתה העיר האט געשריבן:

ריכטיג האט געשריבן:

ונבנתה העיר האט געשריבן:וואו זעהסטו דעם רמב"ם רעדן פון זיינע פאזיטיווע מעסעדשעס?

יד החזקה הלכות מלכים פי"א הי"א

אין פי"א איז נישט דא קיין הי"א, דו האסט אודאי געמיינט ה"ד, דער רמב"ם רעדט אבער נישט פון זיינע פאזיטיווע מעסעדשעס.

דו האסט א צענזורנירטער רמב"ם וואו עס איז פארמעקט (און דער אמת איז אז עס איז דא שינויי נוסחאות אין דעם פרק, קען זיין אז אין געוויסע דרוקן איז עס נישט הי"א).
דא האסטו דעם לשון בשלימות:
יא - אבל מחשבות בורא עולם--אין כוח באדם להשיגם, כי לא דרכינו דרכיו ולא מחשבותינו מחשבותיו. וכל הדברים האלו של ישוע הנוצרי, ושל זה הישמעאלי שעמד אחריו--אינן אלא ליישר דרך למלך המשיח, ולתקן את העולם כולו לעבוד את ה' ביחד: שנאמר "כי אז אהפוך אל עמים, שפה ברורה, לקרוא כולם בשם ה', ולעובדו שכם אחד" (ראה צפניה ג,ט).

לעיקוואד האט געשריבן:

ריכטיג האט געשריבן:(אגב: אין שלום בעירך?)

??

עי' שבת פ"ט ע"א

איך פארשטיי נישט פונקטליך וואס איר ווילט, עכ"פ שלום עליכםרבינו ר' ריכטיג, יהי בואכם לברכה ולהרמת קרן התורה והחסידות.

ריכטיג האט געשריבן:

ונבנתה העיר האט געשריבן:

ריכטיג האט געשריבן:

ונבנתה העיר האט געשריבן:וואו זעהסטו דעם רמב"ם רעדן פון זיינע פאזיטיווע מעסעדשעס?

יד החזקה הלכות מלכים פי"א הי"א

אין פי"א איז נישט דא קיין הי"א, דו האסט אודאי געמיינט ה"ד, דער רמב"ם רעדט אבער נישט פון זיינע פאזיטיווע מעסעדשעס.

דו האסט א צענזורנירטער רמב"ם וואו עס איז פארמעקט (און דער אמת איז אז עס איז דא שינויי נוסחאות אין דעם פרק, קען זיין אז אין געוויסע דרוקן איז עס נישט הי"א).
דא האסטו דעם לשון בשלימות:
יא - אבל מחשבות בורא עולם--אין כוח באדם להשיגם, כי לא דרכינו דרכיו ולא מחשבותינו מחשבותיו. וכל הדברים האלו של ישוע הנוצרי, ושל זה הישמעאלי שעמד אחריו--אינן אלא ליישר דרך למלך המשיח, ולתקן את העולם כולו לעבוד את ה' ביחד: שנאמר "כי אז אהפוך אל עמים, שפה ברורה, לקרוא כולם בשם ה', ולעובדו שכם אחד" (ראה צפניה ג,ט).

איך האב געזעהן דעם רמב"ם, מ'דארף אבער קוקן פארדעם און נאכדעם, וז"ל:

אף ישוע הנוצרי שדימה שיהיה משיח, ונהרג בבית דין, כבר נתנבא בו דניאל, שנאמר, ובני פריצי עמך ינשאו להעמיד חזון ונכשלו, וכי יש מכשול גדול מזה שכל הנביאים דיברו שהמשיח גואל ישראל ומושיעם, ומקבץ נדחיהם ומחזק מצוותן, וזה גרם לאבד ישראל בחרב ולפזר שאריתם ולהשפילם ולהחליף התורה ולהטעות רוב העולם לעבוד אלוה מבלעדי ה'.

אבל מחשבות בורא עולם אין כוח באדם להשיגם, כי לא דרכינו דרכיו ולא מחשבותינו מחשבותיו, וכל הדברים האלו של ישוע הנוצרי, ושל זה הישמעאלי שעמד אחריו אינן אלא לישר דרך למלך המשיח, ולתקן את העולם כולו לעבוד את ה' ביחד, שנאמר, כי אז אהפוך אל עמים שפה ברורה לקרוא כולם בשם ה', ולעבדו שכם אחד.

כיצד, כבר נתמלא העולם כולו מדברי המשיח ומדברי התורה ומדברי המצוות, ופשטו דברים אלו באיים רחוקים, ובעמים רבים ערלי לב, והם נושאים ונותנים בדברים אלו ובמצוות התורה, אלו אומרים מצוות אלו אמת היו וכבר בטלו בזמן הזה ולא היו נוהגות לדורות, ואלו אומרים דברים נסתרות יש בהם ואינן כפשוטן, וכבר בא משיח וגילה נסתריהם.

וכשיעמוד המלך המשיח באמת, ויצליח וירום וינשא, מיד הם כולן חוזרין ויודעים ששקר נחלו אבותיהם, ושנביאיהם ואבותיהם הטעום.

ונבנתה העיר האט געשריבן:איך האב געזעהן דעם רמב"ם, מ'דארף אבער קוקן פארדעם און נאכדעם, וז"ל:

אף ישוע הנוצרי שדימה שיהיה משיח, ונהרג בבית דין, כבר נתנבא בו דניאל, שנאמר, ובני פריצי עמך ינשאו להעמיד חזון ונכשלו, וכי יש מכשול גדול מזה שכל הנביאים דיברו שהמשיח גואל ישראל ומושיעם, ומקבץ נדחיהם ומחזק מצוותן, וזה גרם לאבד ישראל בחרב ולפזר שאריתם ולהשפילם ולהחליף התורה ולהטעות רוב העולם לעבוד אלוה מבלעדי ה'.

אבל מחשבות בורא עולם אין כוח באדם להשיגם, כי לא דרכינו דרכיו ולא מחשבותינו מחשבותיו, וכל הדברים האלו של ישוע הנוצרי, ושל זה הישמעאלי שעמד אחריו אינן אלא לישר דרך למלך המשיח, ולתקן את העולם כולו לעבוד את ה' ביחד, שנאמר, כי אז אהפוך אל עמים שפה ברורה לקרוא כולם בשם ה', ולעבדו שכם אחד.

כיצד, כבר נתמלא העולם כולו מדברי המשיח ומדברי התורה ומדברי המצוות, ופשטו דברים אלו באיים רחוקים, ובעמים רבים ערלי לב, והם נושאים ונותנים בדברים אלו ובמצוות התורה, אלו אומרים מצוות אלו אמת היו וכבר בטלו בזמן הזה ולא היו נוהגות לדורות, ואלו אומרים דברים נסתרות יש בהם ואינן כפשוטן, וכבר בא משיח וגילה נסתריהם.

וכשיעמוד המלך המשיח באמת, ויצליח וירום וינשא, מיד הם כולן חוזרין ויודעים ששקר נחלו אבותיהם, ושנביאיהם ואבותיהם הטעום.

ריכטיג,קיינער זאגט נישט אז נוצרות איז אמת אדער האט געברענגט פאזאטייווע מעסעדזשעס פאר אונז, די פאזאטיווקייט באשטייט בלויז פאר די אומות העולם וועלעכע האבן ביז דאן געגלייבט אין עבו"ז אין אויב משיח קומט דאן וואלט ער געהאט א שווערע ארבעט זיי אויפצוקלערן צו גלייבן אין דער איינער גאט, משא"כ די אמונות הנוצרים והישמעאלים גלייבן אין מאנאטעאיזם -כאטשיג די נוצרים גלייבן נישט אזוי ריכטיג און דאס איז וואס די רמב"ם שרייבט "ולהטעות רוב העולם לעבוד אלוה מבלעדי ה'"- וועט משיח האבן א גרינגערע פעלד אדאנק דעם.
הרב קוק רעדט פון אן אנדערע נקודה גראדע.

איך וויל דא מיטטיילן מיין פערזענליכע בליק וואס איך האב ביים לערנען ספרי הרב קוק, איך וויל מקדים זיין אז איך בין אינגאנצן סאביעקטיוו דא, און אדרבה, ווער ס'וויל קען זיך דינגען, איך וויל נאר וויסן צו איך בין דער איינציגסטער וואס שפירט אזוי אדער נאך איינער איז ביים זעלבן מסקנה.
איך בין זייער איבערגענומען, יעדעס מאל איך פאנג אן צו לערנען דארט א נושא, פונעם געוואלדיקן היקף און בליק וואס ער האט אויף יעדע זאך און פונעם עמקות'דיקן הבנה/ביאור בעומק הענין, דוגמת מי השילוח ור' צדוק, ווי אויך פון זיין ברייטן שפראך.
אבער... בהמשך הלימוד שפיר איך ווי ער הייבט אן צו פארקריכן פונעם עולם האמת טיף אריין אינעם עולם הדמיון אריין, אפט מאל גאר פאנטאסטיש, אסאך מאל קען איך מסביר זיין פארוואס איך שפיר אז עס איז נישט ריכטיג וואס ער זאגט און פארוואס איך האלט אז עס קלעבט עפעס נישט מיט'ן מציאות, אבער אסאך מאל קען איך עס נישט מסביר זיין בפה, נאר טיף אינעוויניג שפיר איך אז עס איז נישט ריכטיג וואס ער זאגט. הגם מ'קען זיך טאקע דינגען אז עס איז א נארישע געפיל, און איך בין פשוט נישט יורד לסוף דעתו, אבער עכ"פ אזוי שפיר איך און איך קען אייך זאגן אז ביים לערנען מי השילוח ור' צדוק שפיר איך דאס נישט.
אויפן מאמענט קען איך נישט ברענגען קיין מראי מקומות ווייל איך האב שוין לאנג נישט געעפנט זיינע ספרים, און איך ווייס נישט צו ס'וועט מיר בקרוב אויסקומען אפירצוזוכן אבער דערווייל וויל איך הערן פון די חברים צו נאך עמיצער מיינט אזוי.
עס איז באקאנט דער בריוו פונעם אמרי אמת איבער איהם און איבער די דיפערענטצען מיט די עדה החרדית (וואס בד"ו ווערט דאס באנוצט דורך ביידע זייטן ד.מ. סיי דורך זיינע חסידים (שמחה רז וכדו') און סיי דורך די קנאים (ר' אלי' שטיינבערגער) נאר יעדער ברענגט נאר די שטיקלעך וואס געפעלט אים, איך פערזענליך ווייס נישט וויפיל מ'קען בויען אויפן בריוו וואס איז געשריבן געווארן אונטער פאליטישע אומשטענדן, איך האב געהערט א שמועה אז דער אמרי אמת איז געווען נאכדעם אין וויען ביי ר' מאיר אריק און דער לעצטער האט איהם פארגעשטעלט עמיצער פון משפחת שטערנבוך וואס האט איהם דערציילט די געשיכטע וואס עמיצער האט שוין אויבן געברענגט, און דער א"א האט חרטה געהאט און דערפאר נישט ווייטער מפרסם געווען דעם מכתב חזרה וואס הרב קוק האט איהם געגעבן, והרוצה להאמין יאמין. ווידעראום אין יומני טולנא קוקט אויס אנדערש, ונהרא ונהרא ופשטיה) דארט ווערט אויך דערמאנט עפעס ענליך צו דעם אז זיין אהבת ארץ ישראל גייט איבער די גבולים און ער זאגט אויף טמא טהור, און די זעלבע שפיר איך למשל ביים לערנען אורות התשובה ער הייבט אן עפעס געוואלדיג מיט געוואלדיגע הסברים, אבער דערנאך פארבונדט ער דאס מיט'ן תחי' (תשובה כללית) און עס קוקט אויס אז ער האט טאקע געמיינט אז ווי נאר אלע נעמען זיך רעדען עברית און די מדינה קומט צושטאנד וווואופססס.... וועלן אלע תשובה טוהן, במחילת כבודו הרמה, איך מיין ס'איז לגמרי איבערגעטריבן און עס האט נישט קיין ידים ורגלים, און די מציאות האט זיך בכלל נישט אזוי ארויסגעשטעלט.
דאס איז איין דוגמא, איך האב געהאט נאך, און לאו דוקא בענין הציונות.
אינעם בוך "דת הציונות" חלק ב' (אגב: דער עולם דא האט זיך אינטערסירט דערויף, נאט אייך א לינק פאר דעם ספר:www.yoel-ab.com/the_book.asp) -איך ווייס נישט וויפיל ער איז באגלייבט- ברענגט ער פארשידענע אינטערסאנטע זאכן, ציווישן אנדערע ברענגט ער חילופי מכתבים מיט א רב פון יענעם חדר וואו ער טענה'ט אז דער מושג פון באטראכטן רע אלץ טוב לגמרי איז א זאך וואס מ'געפונט נישט אין פריערדיקע און איז לגמרי אן אפגעפרעגטע מושג עפ"י קבלה (און עס שמעקט אפשר מיט שבתאות,- מיין הוספה) איך ווייס נישט וויפיל די צוויי מתווכחים ווייסן אליין וואס זיי רעדן, אבער אינטרעסאנט איז ס'זעהט אויס אז בחייו איז דאס שוין געווען די קאנטראווערסיע, תלמידו המובהק הרב י. מ. חרלפ האט שוין דאן ארויסגעגעבן א קונטרס "טובים מאורות" מיישב צו זיין די קאנטראווערסיע פון די פוט-באל שטיקל און ער שרייבט דארטן א לאנגע טעאריע איבער איגנארירן דעם רע און נישט מכיר זיין אין זיין עקזיסטענץ וכו' און ער צייכנט טאקע נישט אן קיין איין מקור, וואס פאסט בכלל נישט פאר א ספר וואס זוכט איינעם צו מיישב זיין עמיצן.
ווי אויך ברענגט ער דארטן אז אסאך כתבים זענען נאכנישט געדרוקט געווארן/גייט נישט געדרוקט ווערן וויבאלד עס איז צו קאנטראווערסיאל און עס טוט זיך א מחלוקה ציווישן די בעלנים אויף דעם וויפיל מ'מעג נאך דרוקן, און עס זענען דארט פארהאן וואס טענה'נען אז ער אליין האט כסדר חוזר געווען פון פריערדיגע מיינונגען און מ'קען גארנישט בויען אויף וואס ס'איז געדרוקט, ווי אויך אז דאס וואס ס'איז געדרוקט איז דורכגעגאנגען א שטרענגע צענזור דורך זיין זוהן און דורכן נזיר.
ולסיום, איך האב געהערט פון א נאנטער מקורב צו הרב הוטנער (א תלמיד פון הרב קוק וואס האט אין די שפעטערע יארן זיך אויפגעהערט צו אידענטיפיצירן מיט איהם) אז "הרב קוק איז געווען זייער גרויס און האט געוואוסט וואס טוט זיך אין אלע עולמות, אויסער אויף דעם עולם", ודפח"ח. מ'קען צושטעלן צו דעם וואס ר' הלל צייטלין ברענגט אז ער האט געפרעגט הרב זאננפעלד בנוגע וואס הרב קוק טענה'ט וועגן די פנימיות פון די חלוצים, האט הרב זאננפעלד געענטפערט אז ער לאזט דאס פאר'ן אייבערשטען, אבער אויף די וועלט קען מען זיך נישט רעכענען מיט דעם, און מען פסק'נט לויט די מעשים.

ב"ה

לכבוד פורים אביא על גדולתו של הרב קוק מתוך שמחת פורים. הדברים מופיעים בתגובות של מעשים והנהגות מהרב קוק בחלק על גאונותו, ואביאם בתגובה זו לכבוד פורים הקרב ובא:

ביפו, כמו בירושלים בהמשך, רבתה השמחה בפורים בבית הרב קוק. חסידי ברסלב שגם במשך כל השנה מצאו בבית הרב יחס חם, היו בהאי יומא רישי חדוותא. ר' מאיר אנשין ז"ל (שמדי יום ביומו, במשך שעה ארוכה היה לומד קבלה עם מרן הראי"ה) יחד עם חבריו היו רוקדים על השולחן, ולקול השירה והצהלה נמשכו רבים והגיעו לבית הרב. בין ניגון לניגון ובין ריקוד וריקוד, דרש הרב בפני הבאים מעניינו של יום, וכל פעם הפסיק ושתה 'לחיים', ושוב המשיך. כל שאלה וכל הערה זכתה מיד לתשובה מהירה, ולא עוד אלא שנמצא מיד הקשר לשמחת פורים ולכל פרשת גדולת היום. והנה נכנס ובא אחד מיוחד מיקירי יפו, בעל בית סוחר אמיד ורב פעלים, בעל טובה ובעל צדקה, הלא הוא רבי משה בצלאל טודרוסוביץ ז"ל, מייסד המוסד החינוכי "שערי תורה", אשר היה מראשי היוזמים להעלאת הרב מבויסק ליפו. ר' משה בצלאל סיים את סעודת פורים בביתו, ועתה הגיע אל שולחנו של הרב אשר עליו גאוותו. ומכיוון שר' משה בצלאל היה מבוסם במקצת, הרשה לעצמו לפנות אל הרב בנוסח פורימי, ולבקש מהרב להגיד דברי תורה על פסוק שלכאורה לא ניתן לומר שם כלום. וכך עמד רמ"ב וקרא: רבי, יאמר נא לנו תורה על הפסוק "ואחות לוטן תמנע"! [בראשית לו, כב]. ידע רמ"ב שרב כוחו של הרב, ולא פחד כלל שמא יגרום חלישות דעת כלשהי, אלא שהיה סקרן לראות מה יהיה כאן, איך יפליא הרב לעשות בפסוק כזה? והנה זקף הרב עיניו ונעץ מבטו בקורא ואמר בחיוך רחב: ר' משה בצלאל, הלא פסוק זה כל כולו שייך לפורים, וממנו כל העניין מתחיל! תמה רמ"ב ושאל: הא כיצד? אפוא יש כאן רמז כלשהו לפורים? חזר הרב והשיב: הלא גמרא מפורשת היא במסכת סנהדרין [צט:] שבאה תמנע לידבק בבית אברהם יצחק ויעקב ולא קבלוה, הלכה והיתה פילגש לאליפז בן עשו, אמרה מוטב תהא שפחה לאומה זו, ולא תהא גבירה לאומה אחרת. וממשיכה שם הגמרא להסביר שעל חטא שריחקוה מתחת כנפי השכינה "נפק מינה עמלק דצערינהו לישראל", שהיא היתה אמו של עמלק, סב סבו של המן האגגי צורר היהודים. ונעוצה אפוא האתחלתא של גזירת המן בזה שלא גיירו את סבתו, את אחות לוטן תמנע, והיה אחר כך התיקון של החטא הקדמון הזה, בימי מרדכי ואסתר ב"ורבים מעמי הארץ מתיהדים", שקבלו גרים מאנשי פרס ומדי והכניסו אותם תחת כנפי השכינה. וכאן התחיל הרב מרחיב את הדיבור על קירוב ועל ריחוק, על אברהם אבינו שמצד אחד נאמר בו ובשרה "ואת הנפש אשר עשו בחרן" [בראשית י"ב, ה], ומצד שני אומר ר' יוחנן שחטא אברהם אבינו בזה שויתר על הנפש של אנשי מלך סדום, שהחזירם ולא גיירם [נדרים לב.] וכו' וכו'. עלה הרב הרים וירד בקעות, ונמשכו דבריו שעתים רצופות באגדה והלכה, כורך יחד זוהר ורמב"ם, ראשונים ואחרונים, והכל מבריק בחריפות ומתרחב בבקיאות, וכל היושבים ליד השולחן והמצטופפים סביבו משתאים למראה השפע הגדול הזה, המעין הנובע, המתגבר והולך, המתגבר ושוטף, וכשסוף סוף גמר הרב, קפץ ר' משה בצלאל ממקומו, תפס את הרב וחיבק אותו ופרץ בקריאה: "רבי, איך האב אייך ליעב!"=רבי, אני אוהב אותך! ('מועדי הראי"ה' עמ' רמ"ח, 'ספר מירון' עמ' 415)

באחת השנים אמר ר' שלמה זלמן אויירבך לתלמידיו לפני פורים: "בואו ואספר לכם מה זה היה שמחת פורים אמיתית!" וסיפר להם ר' שלמה שבצעירותו הלך פעם עם אביו (הגרחי"ל אוירבך, ראש ישיבת המקובלים 'שער השמים') בליל פורים לביתו של הרב קוק, וכל הבית היה מלא באנשים שבאו לחגוג עם הרב, ולשמוע מדברי תורתו. והנה, הרב קוק ישב במרכז, וסביבו כמה וכמה רבנים מרבני ירושלים וצדיקיה, אנשים של צורה, וכן ישבו שם גם כל מיני עסקנים (למרות שכשהרב קוק דיבר בלימוד, ניכרת הייתה המבוכה על פניהם, באשר הם – שלא זכו לחינוך ישיבתי – לא ממש הבינו את דבריו). וכל אחד מאותם תלמידי חכמים שהיו שם הקשה קושיא, כל אחד ממקום אחר בש"ס בבלי וירושלמי, ואז הרב קוק בגאונותו הרבה אמר פלפול אחד שחיבר וקישר בין כל המקורות שהוזכרו. וסיים ר' שלמה זלמן ואמר לתלמידיו: "זה היה שמחת פורים!"

סיפר הרב ש' קליין שליט"א: 'כידוע, מרן הרב קוק היה איש קדוש מאוד. פניו היו מאירות בקדושה, וממש יכלו להרגיש את זה כשעמדו לצידו. אני זכיתי לשמוע עליו סיפורים מופלאים מבני משפחתי שלמדו אצלו. אבי זצ"ל זכה ללמוד אצל הרב קוק במשך שנה, וגם דודי הרב שמעון קליין היה במשך חמישים שנה מזכיר ישיבת 'מרכז הרב'. הם סיפרו לי את הסיפור הבא: בשנים שכיהן הרב קוק כרבה של ירושלים, היו מגיעים בפורים כל הרבנים מרחבי הארץ להביא משלוח מנות לרב קוק ולדבר אתו. להם הרי היה פורים ביום י"ד, אז ביום ט"ו הם היו עולים ירושלימה אל הרב קוק. בפורים של אחת השנים, הגיעו אל הרב קוק כשלושים רבנים גדולים וגאונים מרחבי הארץ: מעפולה, מראש פינה ועוד מקומות. ובשלב מסוים התיישבו לסעודת פורים עם הרב קוק. הרב קוק ישב בראש השולחן, הסעודה הייתה נראית כמו טיש. ואז הרב קוק אמר: הנה, כל רב שיושב פה בסעודה, יגיד לנו את הסוגיה בה הוא עוסק באותם ימים, בהלכה, בגמרא או בקשר למצוות התלויות בארץ, ויעלה בפנינו איזושהי קושיא חמורה שעלתה לו בלימודו ובה הוא מעיין בימים אלו. ואכן כך היה: כל תלמיד חכם העלה קושיא בה הוא מתקשה מאוד, מתוך הסוגיה אותה הוא לומד באותם ימים, וכשסיים, התפלפלו כל אותם שלושים תלמידי חכמים גאונים בדברי הגמרא וההלכה, וניסו לענות לו כפי יכולתם. אך הם לא הצליחו. כך עברו אחד אחד, וכל שלושים הרבנים שהיו שם הציגו את קושיותיהם הגדולות. ואז, לאחר שהשתתקו שלושים הרבנים, לקח הרב קוק בקבוק יין, ומזג לכוסו. הוא שתה כוס אחת של יין, ואחריה עוד אחת, ואז עשה פלפול עצום בש"ס שמתוכו התחדש לו עקרון גאוני חדש. לאחר מכן הוא פנה לכל שלושים הרבנים, והראה להם איך על פי השיטה החדשה שיצר בפלפולו, תורצו להפליא כל הקושיות שלהם, אחת אחרי השנייה. כשהתפרסם הסיפור הזה בירושלים, היו אומרים שמכאן ניכרת הגאונות המופלאה והמיוחדת של הרב קוק: איך הוא הצליח לתרץ בבת אחת את כל הקושיות, על-פי עקרון גאוני שחידש על המקום, בעוד שגאונים גדולים אחרים שהיו שם לא הצליחו לתרץ בכלל את אותן הקושיות. שהכינו היטב, ולתדהמתם היה הרב בקי בכל השיטות כאילו למדן ממש עכשיו ('ליקוטי הראי"ה' א', עמ' 53).

ריכטיג האט געשריבן:ולסיום, איך האב געהערט פון א נאנטער מקורב צו הרב הוטנער (א תלמיד פון הרב קוק וואס האט אין די שפעטערע יארן זיך אויפגעהערט צו אידענטיפיצירן מיט איהם) אז "הרב קוק איז געווען זייער גרויס און האט געוואוסט וואס טוט זיך אין אלע עולמות, אויסער אויף דעם עולם", ודפח"ח. מ'קען צושטעלן צו דעם וואס ר' הלל צייטלין ברענגט אז ער האט געפרעגט הרב זאננפעלד בנוגע וואס הרב קוק טענה'ט וועגן די פנימיות פון די חלוצים, האט הרב זאננפעלד געענטפערט אז ער לאזט דאס פאר'ן אייבערשטען, אבער אויף די וועלט קען מען זיך נישט רעכענען מיט דעם, און מען פסק'נט לויט די מעשים.

די צוויי מאמרים סומירן הרב קוק'ס פראבלעם -- וואס איז אויך זיין גדלות. ער איז געשטאנען מיט ביידע פיס אין אנדערע וועלטן.

דאס וואס זיינע ווערטער האבן געמוזט פארענטפערט ווערן האט מסתמא מער צוטאן מיט'ן אופן ווי זיי זענען אויפגענומען געווארן און דעם מצב וואס מען האט פון זיי געמאכט. ס'איז דען אפילו א הוה אמינא צי הרב קוק האט געהאלטן אז אויף דער וועלט דא דארף מען זיין פשוט ערליך און זיך פירן לויט'ן שלחן ערוך? (פארוואס האט ער נישט אוועקגעווארפן זיין ספאדיק און זיך ארויסגעלאזט שפילן בעיסבאל מיט'ן נזיר?)

דער נזיר האט יא געשפילט בעיסבאל?

יידל האט געשריבן:דער נזיר האט יא געשפילט בעיסבאל?

דער נזיר, ווי זיין רבי, איז געווען כולו מופשט פון דער וועלט.

יידל האט געשריבן:דער נזיר האט יא געשפילט בעיסבאל?

ס'נישט געוועהן בעיסבאל נאר בעסקעט באול,
ער שרייבט אז דער סל איז דער דבר המקבל, דער באול ווייסט אויף דער וועלט, דער זויל אויף דער סל האלט זיך איז מרומז אויף די דריי עמודי העולם, מקלאפט דער באול אויף דער ערד דהיינו די ארציות, אין דערנאך דערהייבט מען איהר, מעלה ניצוצין קדישין, אין מ'ברענגט די וועלט נענטער צו תורה עבודה וגמילת חסדים, ליידער פאלט דאס צוריק ארום בעצת היצר, אבער מ'טאר נישט אויף געבען מ'דארף זעהן יעדן איד צוריק אויף צו הייבען.

פשוט-קאמפליצירט האט געשריבן:דאס וואס זיינע ווערטער האבן געמוזט פארענטפערט ווערן האט מסתמא מער צוטאן מיט'ן אופן ווי זיי זענען אויפגענומען געווארן און דעם מצב וואס מען האט פון זיי געמאכט.

קען זיין, קוק אריין אינעם ספר, למעשה קוקט עס אויס ווי א הוילע טעאריע www.hebrewbooks.org/32492

פשוט-קאמפליצירט האט געשריבן:

ריכטיג האט געשריבן:ולסיום, איך האב געהערט פון א נאנטער מקורב צו הרב הוטנער (א תלמיד פון הרב קוק וואס האט אין די שפעטערע יארן זיך אויפגעהערט צו אידענטיפיצירן מיט איהם) אז "הרב קוק איז געווען זייער גרויס און האט געוואוסט וואס טוט זיך אין אלע עולמות, אויסער אויף דעם עולם", ודפח"ח. מ'קען צושטעלן צו דעם וואס ר' הלל צייטלין ברענגט אז ער האט געפרעגט הרב זאננפעלד בנוגע וואס הרב קוק טענה'ט וועגן די פנימיות פון די חלוצים, האט הרב זאננפעלד געענטפערט אז ער לאזט דאס פאר'ן אייבערשטען, אבער אויף די וועלט קען מען זיך נישט רעכענען מיט דעם, און מען פסק'נט לויט די מעשים.

די צוויי מאמרים סומירן הרב קוק'ס פראבלעם -- וואס איז אויך זיין גדלות. ער איז געשטאנען מיט ביידע פיס אין אנדערע וועלטן.

דאס וואס זיינע ווערטער האבן געמוזט פארענטפערט ווערן האט מסתמא מער צוטאן מיט'ן אופן ווי זיי זענען אויפגענומען געווארן און דעם מצב וואס מען האט פון זיי געמאכט. ס'איז דען אפילו א הוה אמינא צי הרב קוק האט געהאלטן אז אויף דער וועלט דא דארף מען זיין פשוט ערליך און זיך פירן לויט'ן שלחן ערוך? (פארוואס האט ער נישט אוועקגעווארפן זיין ספאדיק און זיך ארויסגעלאזט שפילן בעיסבאל מיט'ן נזיר?)

ה"פחד יצחק" (הגר"י הוטנר הנ"ל) היה אמנם מתנגד לציונות אך קיבל את כלל משנת הרב קוק וראה בה את "תורת ארץ ישראל" ואמר עליו שכל רז לא אניס ליה בכל חדרי התורה ושהיה "גדול בתורה, ביראה ובחסידות, מכל אשר חלקו עליו!" וכן ש"הקומה התחתונה שלי היא הסבא מסלבודקה והקומה העליונה היא הרב קוק!" ויש לציין שהסבא מסלבודקה עצמו אמר לרב הוטנר שהרב קוק אמנם לא למד בישיבות המוסר אך "הוא הצורה של המוסר!"
ראשית היכרותם היה כר"י הוטנר למד בישיבת "כנסת ישראל" בחברון והיה בא מדי פעם לפני הרב קוק.

דער אמת, אז הרב קוק ותלמידו זענען געווען גדולי עולם. דע פרבלעם פון זיין שיטה איז געווען דעם זיך נישט אפטיילען זיך אינגאנצן פון דעם פרייע ציונים. און דאס האט גורם געווען אז בימי תלמידי תלמידיו ווי דע תלמידים פון הרב מימון און פון זיין זוהן ר' צבי יהודה זענען אנגעקומען צו ווי זיי זענען אגקומען.
בימיו פון הרב קוק איז און דער דערפער וואס הפועל המזרחי האט אויף געשטעלט און אר"י איז דער חינוך געווען נפרד האבער מיט דער צייט וועגען כל מיני פעולות וואס זי האבן געמאכט צוזאמען מיט די פריע וועגן בנית הארץ האט אלעס געטאשט.
נאך א היסטארישע נקודה איז כדי צו וויסען אז הרב קוק איז געווען א גרויסער גאון און א מקובל. הער איז געווען א רב און חו"ל. און ערליכע אידן פו יפו האבן העם ארויף געברענגט קיין אר"י צו זיין דער רב פון יפו. האבער ווען דער מזרחי צוזמען מיט די ציונים כלליים האבן הויף געשטעלט דעם רבנות דאן האט זיך אנגהויבן דער קריג מיט העם און דע רבנים העדה

גרונמ'ל האט געשריבן:דער אמת, אז הרב קוק ותלמידו זענען געווען גדולי עולם. דע פרבלעם פון זיין שיטה איז געווען דעם זיך נישט אפטיילען זיך אינגאנצן פון דעם פרייע ציונים. און דאס האט גורם געווען אז בימי תלמידי תלמידיו ווי דע תלמידים פון הרב מימון און פון זיין זוהן ר' צבי יהודה זענען אנגעקומען צו ווי זיי זענען אגקומען.
בימיו פון הרב קוק איז און דער דערפער וואס הפועל המזרחי האט אויף געשטעלט און אר"י איז דער חינוך געווען נפרד האבער מיט דער צייט וועגען כל מיני פעולות וואס זי האבן געמאכט צוזאמען מיט די פריע וועגן בנית הארץ האט אלעס געטאשט.
נאך א היסטארישע נקודה איז כדי צו וויסען אז הרב קוק איז געווען א גרויסער גאון און א מקובל. הער איז געווען א רב און חו"ל. און ערליכע אידן פו יפו האבן העם ארויף געברענגט קיין אר"י צו זיין דער רב פון יפו. האבער ווען דער מזרחי צוזמען מיט די ציונים כלליים האבן הויף געשטעלט דעם רבנות דאן האט זיך אנגהויבן דער קריג מיט העם און דע רבנים העדה

לגבי שיטתו ודרכו כבר הבאתי גדולי עולם וקדושי עליון שתמכו בדרכו ואוסיף כאן דברים שהתחדשו לי:
הגאון הרב ניסן אלפרט שליט"א שהיה תלמיד מובהק של מרן הגר"מ פיינשטיין זצ"ל אמר שרבו היה חסיד של הרב קוק ושמצא בספריו דברים גדולים, ולא הבין מה רצו מתנגדיו ממנו.
בקשר לרב פיינשטיין, חתן נכדתו, הרב שבתי רפפורט, סיפר שבחג סוכות אחד במונסי עסק הגר"מ בתשובה שנדפסה בחלק חו"מ ח"ב ב"אגרות משה" חלק שמיני, נגד פסק ה"ציץ אליעזר" שאסר הפלה במקום ספק סכנה לאישה. אז הראה לו הרב רפפורט את תוספת הדברים שהוסיף בזה הרב קוק: "כיוון שהתירה תורה דמו של רודף שוב הוי דינו כשאר איסורי תורה דנידחין אפילו מספק של סכנת נפש". על כך הגיב הרב פיינשטיין ואמר: "מה החידוש, הוא הלא היה גאון הגאונים!" ('ליקוטי הראי"ה' חלק א' בפרק "למדנותו").

מרן הגאון הרבי מאוז'רוב זצ"ל, חוץ ממה שאמר על הרב קוק עצמו שהיה צדיק אמתי וגאון אמתי, אמר על הספר "אורות" לאחר שעיין בו: "מה נטפלו לספר... הלא יש שם דברים נפלאים!"

ב"ה

הקישור הבא קשור למעשה מסוים מאוד של הקנאים נגד הגאון הרב קוק שגרם לרעש גדול מאוד וקשור לפורים, ולתגובת הגרא"ז מלצר על מעשה זה: http://www.scribd.com/doc/126286753/%D7 ... 7%93%D7%90

בהקשר לרב קוק ופורים אביא שבישיבת וולוז'ין הוא נבחר ל"רב פורים", או בעצם ל"גבאי פורים", כי אז כבר לא היה בוולוז'ין "רב פורים" כפי שהיה שנים לפני כן (סריקת הדברים מ'מועדי הראי"ה' כאן: http://www.bhol.co.il/forum/topic.asp?t ... m_id=19616.

ובקישור הבא מאמר על פורים במחיצת הרב קוק: http://www.yeshiva.org.il/midrash/shiur.asp?id=13229
בהקשר לכך ישנה חוברת בשם 'ימי הפורים במחיצתו של מרן הראי"ה קוק זצ"ל' שיצאה בהוצאת "אור האורות".

על גלגולו וגרסאותיו של סיפור עגום לפורים הקשור בבחירת "רב פורים" בוולוז'ין ובעקבות מקרה זה התבטל מינוי "רב פורים" שהיה בעצם בתפקיד "ראש הישיבה" לפורים והיה בחירת "גבאי פורים" המצומצם יותר (איני יודע בדיוק במה מצומצם): http://www.shturem.net/index.php?id=144 ... on=artdays

פאר הדור: נתגלה לי במחזה שאתה גלגול של איש העדה החרדית מאיר סעמניצער שכתב את מכתבי הפלסתר נגד הרב קוק, והושלכת משמים ארץ לכבוד תפארת ישראל, לתקן מה שפגם ברדיפת אותו קדוש ה', ומדה כנגד מדה לתקן, להגדיל כבודו של אותו חכם, ולהגן עליו בכל אתרי האינטרנט. אז, חזק ואמץ ואל תתרשל במשימת חייך!

קופערניקוס האט געשריבן:פאר הדור: נתגלה לי במחזה שאתה גלגול של איש העדה החרדית מאיר סעמניצער שכתב את מכתבי הפלסתר נגד הרב קוק, והושלכת משמים ארץ לכבוד תפארת ישראל, לתקן מה שפגם ברדיפת אותו קדוש ה', ומדה כנגד מדה לתקן, להגדיל כבודו של אותו חכם, ולהגן עליו בכל אתרי האינטרנט. אז, חזק ואמץ ואל תתרשל במשימת חייך!

זה לא קשור לסמניצר אלא באשכול על הרב קוק הבאתי דברים העוסקים בו ובהקשר לפורים הבאתי כמה דברים כאלו. יש לציין שהאחרון לא קשור לרב קוק אלא לסיפור מסוים ועגום על הפסקת תפקיד של "רב של פורים" בוולוז'ין, שאמנם לסיפור זה ישנה גרסה שלא קשורה לישיבת וולוז'ין כמובא שם.

לגבי משפחת סמניצר, אחד מבני המשפחה היה ברל סמניצר שהיה עני מרוד והרב קוק העניק לו מתן בסתר מדי חודש מששמע על מצבו הכלכלי הקשה ביותר והרב קוק ראה בו ת"ח שזקוק לעזרה אף שהוא היה קנאי קיצוני ביותר ששותף לביזויים חמורים כלפיו.

פאר הדור האט געשריבן:ברל סמניצר שהיה עני מרוד והרב קוק העניק לו מתן בסתר מדי חודש מששמע על מצבו הכלכלי הקשה ביותר והרב קוק ראה בו ת"ח שזקוק לעזרה אף שהוא היה קנאי קיצוני ביותר ששותף לביזויים חמורים כלפיו.

זה דרכים של המזרחי, שכל העובדות היפות שהיו אצל האדמו"ר מסטאמאר זיעועכיואמרואמן מספלים הם ומעטרים אותם על הרב *** רח"ל...
היו לא תהיה