קאווע שטיבל

איסר האטלקי האט געשריבן:

איך אויך האט געשריבן:ביסודו ביסטו גערעכט אז 'קהילת סאטמאר' איז מעולם געפירט געווארן דורעך גאר נידריגע עלעמענטן און עקלהאפטיגע פעולות. אבער דאך איז דער הייליגער סאקמארער רב געווען מער ווי סתם א לץ, נאר ליידער געווען משוגע לאותו דבר און צאמגערעדט הויפענס שטותים וזיופים אויף אלע גדולי ישראל בכל הדורות.

אלעס אמת, 'זיופים' האב איך נישט געטראפן.

עס זענען דא עטליכע ספרים וואס ווייזן אויף שקרים וזיופים ממש בלאט נאך בלאט.(אזש אז געוויסע האלטן היינט אז מען מוז זאגן די גאנצע ספר איז איין גרויסע האוקס און עס קען בשו''א נישט זיין אז דער רבי ז''ל זאל אזוינע שטותים שרייבן)

אבער כ'זעה דאך אז דו ביסט באמת א תינוק שנשבה וואס ווייסט נישט בחייכון וביומיכון די אמת'דיגע היסטארישע פאקטן.

ווער זענען די געווויסע וואס האלטן אזוי? אז ס'איז אמת'דיגע היסטארישע פאקטן ברענג זיי ארויף.

יין שרף האט געשריבן:

איסר האטלקי האט געשריבן:לגבי וואס מיינט אנטי ציוני, פריקת עול אדער שלש שבועות, דעמאלטס איז מען געווען קעגן דעם רעיון הציוני, נישט וואוסנדיג וואס דער פלאן וועט זיין. ס'געווען פארשידענע פלענער מיט איין ציל צו פארמאגן אן אייגן לאנד, בלויז פוריק עול האבן עס געשטיצט. קיין איין רב האט עס נישט געשטיצט

נישט אמת. די אם הבנים שמחה ברענגט א ליסטע פון וועלט בארימטע רבנים, וואס האבן יא אזוי געהאלטן. ווי אויך סתם אזוי מיטארבעטן מיט די פרייע לטובת ארץ ישראל, ווי די חובבי ציון.

וועלט בארימטע רבנים? עירמאנט און בארשא זענען אויך וועלט בארימט. ברענג נעמען.

איסר האטלקי האט געשריבן:

כמו שכתבתי לעיל.

נאכאלץ ווייט פון די צייטן פון מהרי''ד מבעלזא.[/quote]
דאס איז פארגעקומען אום י' באלול ה'תרצ"ז, עלף יאר פאר די מדינה.

איסר האטלקי האט געשריבן:ווער זענען די געווויסע וואס האלטן אזוי? אז ס'איז אמת'דיגע היסטארישע פאקטן ברענג זיי ארויף.

ר' בנימין מענדלזאהן, קוממיותע רב.

כמו שכתבתי לעיל, סוף שנות תר''צ.

למעשה, וואס האט סערט געזאגט אויף מהרי''ד מבעלזא?

איסר האטלקי האט געשריבן:וועלט בארימטע רבנים? עירמאנט און בארשא זענען אויך וועלט בארימט. ברענג נעמען.

קענסט אליין נאכקוקן אויב ס'אינטערעסירט דיך באמת. http://www.hebrewbooks.org/pdfpager.asp ... 92&pgnum=1

בד"ו, איך זעה נישט קיין שום סיבה פארוואס מ'זאל זיין קעגן דעם.

די גאליציאנער האבען גערעדט זייער ברייט קעגען ישוב א"י, קעגען סיי וועלכע פרואוו צו מאכען א ישוב אין א"י. זיי האבען געשאלטען ׳קאלאניסטען׳ און גערעדט כל מיני שרעקליכע אויסדרוקען אויף א"י ׳ארץ איז דארט, ישראל איז דא׳, וכדו׳. זיי האבען אנגעקוקט אלע וואס האבען די מידנעסטע שייכות מיט דאס אויפבוי פון א"י אלס כופרים ופוקרים, און נישט פאנאנדערגעטיילט צווישען מענטשען.
איי, וועסטו פרעגען, וואס איז מיט רמבעה"נ? דאס קענסטו אליינס ענטפערען.....

די רוסישע רבנים און גדולים האבען כמעט אלע געשטיצט דער חבת ציון און דאס אויפבויען די לאנד אין א"י. נישט קעגען די גויישע רעגירונגען, פארשטייט זיך. אפילו הרב קוק האט דערמאנט אז מ׳זאל זיך נישט רייצען מיט די גוים. אבער זיי האבען גערעדט זייער פאזיטיוו דערוועגען. איך געדענק פון אפילו שפעטערע יארען, ווי ר׳ אלחנן וואסערמאן, דער גרויסע קנאי, רעדט פון דער געוואלדיגקייט פון בויען א אידישע לאנד. אבער נאר א אידישע, נישט מיט פרייע אידען און פרייע שטרעבונגען.

ווען מ׳טראכט אויבערפלעכליך, קען מען זאגען אז ׳אלע זענען געווען קעגען׳. אז מ׳זעט די פרטים פון די התנגדות, איז בכלל נישט געווען קיין פאראייניגטע שיטה.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:

איסר האטלקי האט געשריבן:ווער זענען די געווויסע וואס האלטן אזוי? אז ס'איז אמת'דיגע היסטארישע פאקטן ברענג זיי ארויף.

ר' בנימין מענדלזאהן, קוממיותע רב.

ער האט געהאט א תשובה צו ענטפערן אויף קלייניקייטן. ער האט זיך געפירט בשיטת הרב מסאטמאר אין יעדע ענין. מוסדות על טהרת הקודש. נישט געגאנגען צו בחירות - טראץ וואס ער איז געווען א גורער... ער האט געשיקט א בריוו מיט עטליכע קשיות אויף וואס דער ויואל משה האט שיין געענטפערט.

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:די גאליציאנער האבען גערעדט זייער ברייט קעגען ישוב א"י, קעגען סיי וועלכע פרואוו צו מאכען א ישוב אין א"י.

און ווען בעלזע רב איז ארויפגעקומען קיין ארץ ישראל האט ער כמה פעמים געזאגט אז 'מ'האט אונז פארנארט' און 'יעצט זעה איך אז אין ארץ ישראל זענען אויך דא ערליכע אידן'.

איסר האטלקי האט געשריבן:ר' בנימין מענדלזאהן, קוממיותע רב האט געהאט א תשובה צו ענטפערן אויף קלייניקייטן. ער האט זיך געפירט בשיטת הרב מסאטמאר אין יעדע ענין. מוסדות על טהרת הקודש. נישט געגאנגען צו בחירות - טראץ וואס ער איז געווען א גורער... ער האט געשיקט א בריוו מיט עטליכע קשיות אויף וואס דער ויואל משה האט שיין געענטפערט.

מקור.

וואס קלייניקייטען? ער ווייזט אויף קליפ און קלאר אז מ׳מוז גייען אין בחירות. דער ויואל משה האט נישט פארענטפערט אויף זיין טענות כלל וכלל. ער ווייזט דארט אויף אז דוקא אן אונגארישער, מיט די אונגארישער מסורה, מוז זיין דער ערשטע צו גייען אין בחירות, אזוי ווי ביים קאנגרעס אין פעסט, ווי אלע זענען געגאנגען אין בחירות, וויסענדיג אז מ׳גייט זיצען מיט פוקרים.

מנהלים, מ׳קען אריבער פיהרען די תגובות צו ׳מהו ציונות׳ אשכול?

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

newkave האט געשריבן:

שבת אחים האט געשריבן:אינטערסאנט די סערטער איז דאך געוועהן א איידעם ביי הרה״ק ר׳ ישכר דב בעלזער וואס איז געוועהן א אויסגעשפראכענער אנטי-ציוני. זעהט אויס אז דאס קנאות האט זיך נישט אנגעקלעבט אין אים. בעלזא איז דאן געוועהן ווי סאטמאר איז היינט. פרום און כאניאקיש געשטימט. ר׳ יואליש אליינס האט זיך געהאלטן פאר א שטיקל בעלזער חסיד.

ווידער וויזניץ אינדערהיים איז געוועהן מעהר ענדליך צו די היינטיגע חב״ד ווי מהאט יעדעם אנגענומען.

דו האסט א גרויסן טעות.
בעלז אינדערהיים, איז געווען פרום, און אזוי אויך יעדער איינציגסטען חסידות, און פוילן, גאליציע, רוסלאנד, און אוקריינא.
אונגארן איז געווען מאדערן און בעיקר פראסטע מענטשן.

סאטמאר איז נישט פרום און חניאקיש.
דו קענסט אסאך סאטמארער וואס האבן מורא צו:

רעדן לשון הרע?
הערן און מקבל זיין לשון הרע?
רכילות?
גנבנ'ן?
און אזוי ווייטער?

דו שעמסט זיך נישט צוצוגלייכן די פארצייטישע ערליכע חסידים, צו די היינטיגע סאטמארער אויסווארפן?
וואלט רבי מרדכי חנא געטון אזא מעשה נבילה ווי דאס וואס דער נידריגע אונגארישע טירנויער האט געטון?!?!

מיינסטו טאקע אז סאטמאר איז פרום?

פארשטייט זיך אז ס'איז נישט זייער שולד אינגאנצן, היות זיי האבן געהאט א רעבא זיך צו לערנען פון, וויאזוי צו בא'עולה'ן מענטשן, צו'גאנבנ'ן רעביסטוועס, בארעדן מענטשן רעכטס און לינקס, בלויז צוליב דעם וואס דר' קאסטנער ז''ל האט עם געראטעוועט...

זיי זענען נישט פרום. זיי האבן געמאכט אן אייגענעם תורה ל''ע.
אונזערע רבי'ס פון אמאל האבן זיך נישט געזעטיגט די גשמיות'דיגע תאוות מיט ארויפציען שטרימפ אויף די האנט.

קען זיין ער איז געווען קלוג, און אפשר אויך א גוטע לץ, אבער זהו.
מאך נישט אוועק אונזערע רביס פון אמאל, דורכן צוגליייכן צום ארשיווע-קראלי -סאקמיר רעבי (ווי נאך האט ער ארויסגעשטופט רבנים?)

דו מאכסט א גרויסע קוגל פון אסאך זאכן.

כהאב נישט קיין נערווען צו ענטפערן אויף אלע נערישע גערעדאכץ. ווי למשל איך האב קיינמאל נישט צוגעגליכן הרה״צ ר׳ מרדכי חנא פוקס צו יענקל ברוך טירנויער.

וואס איך האב געזאגט איז אז בעלזא איז געוועהן די פרומע שוואנצ׳נישע חסידות אזויווי סאטמאר איז היינט. אמת! בעלזא האט אויך געהאט אזעלכע מעהר מאדערענע אונגארישע אויבערלענדער, אבער רובא דרובא- די סמעטענע פון בעלזא האט אויסגעקוקט (פון אינדורסען זיכער) ווי די היינטיגע סאטמאר.

איך בין גראדע א אייניקל פון בעלזער אויבערלאנדישע חסידים. מיין טאטעס מאמע׳ס משפחה קומען פון צעלדמעק א שטאט 10 מינוט פון פאפא זיי זענען געוועהן א רבנישע משפחה, אייניקלעך פון ר׳ שמעלקע סעלישער זצ״ל. מיין באבע ע״ה פלעגט פארציילן אז אויפן וועג קיין אושוויץ איז זי געוועהן אכצן יאהר אלט און זי האט געהאלטן אויף איר שויס איר ניכטע (איר שוועסטערס טאכטער) וואס איז געוועהן ניין יאהר אלט. די באן איז געוועהן אנגעשטאפט מיט אידן און מהאט קוים געקענט אטעמען. אינמיטן פרעגט די קליינע מיידלע פון מיין באבע ״איז עס נאכאלץ אמת אז די בעלזער רב איז די צדיק הדור?״ מיין באבע האט איר גענטפערט, זיכער! ווען מאיז אנגעקומען אויף די שורה צו ווערן פארמשפט, האט ד״ר מענגלע ימ״ש געפרעגט מיין באבע צו דאס איז איר קינד? האט זי גענטפערט אז סאיז איר שוועסטערס. האט ער געהייסן אז מזאל געבן דאס קינד פאר די מאמע, און ער האט זיי ליידער ביידע פארשיקט צו די גאז קאמערן. און מיין באבע מיט איין שוועסטער האבן דורכגעלעבט.

ביסט ר׳ שמעלקע סעלישער׳ס אן אייניקעל? ער האט אן אייניקעל א באקאנטע אין א׳י, כידוע.

אין לעיקוואד איז פארהאנען א וועד נכדי ר׳ שמעלקא סעלישער, אפשר שרייבזשע זיך איין. (איך בין נישט קיין אייניקעל)

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

איסר האטלקי האט געשריבן:כמו שכתבתי לעיל, סוף שנות תר''צ.

למעשה, וואס האט סערט געזאגט אויף מהרי''ד מבעלזא?

פרעג שבת אחים וואו איז די סעיף וואו זיין ספר ליגט באהאלטן, אפשר קענסטו אהינגיין קיין חיפה כאפן א בליק.

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:ביסט ר׳ שמעלקע סעלישער׳ס אן אייניקעל? ער האט אן אייניקעל א באקאנטע אין א׳י, כידוע.

אין לעיקוואד איז פארהאנען א וועד נכדי ר׳ שמעלקא סעלישער, אפשר שרייבזשע זיך איין. (איך בין נישט קיין אייניקעל)

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

יא איך בין די זעקסטע דור.

א וועד פון וואס?

מיינסט מיין קאזין יאיר לפיד?

ליטוויקל, איך ווער יעדעס מאל ערשטוינט פון דיין ע''הדיגע מנהג פון שיסן טראציגע ברייטע סטעיעטמענטס אין זאכן וואס דו האסט נישט קיין בלאסן אהנונג.

דו ווייסט וויפיל כבוד מען האט אפגעגעבן אין בעלזא, צאנז אדער טשארטקוב פאר א ארץ ישראלדיגע איד? וויפיל מען האט זיך געטשאשטקעט אין גאליציע מיט א ארץ ישראל אתרוג אדער שמן זית?

וואס האט עס מיט די פרייע קאלאניסטן? דו ווייסט אפשר וויפיל פולישע רבנים און גדולים האבען געשטיצט די פרומע קאלאניסטן? אדער וויפיל עפרות זהב אלע בעלזער, און אלע גליציאנער רביס האבען געשיקט קיין ארץ ישראל (גארנישט מיט רמבעה''נ צוטוהן).

נאר ווי האט דער הייליגער מהר''א מבעלזא געענטפערט פאר די מזרחי פארשטייער ווען זיי זענען געקומען עם 'אויסמוסערן' פארוואס ער האט נישט געהייסן זיינע חסידים עולה זיין? ''ווי האב איך געקענט הייסן מיינע יונגעלייט ארויף פארען ווען איך האב געזעהן די שליחים וואס עטץ האטץ אהין געשיקט''. אבער פרומע ערליכע אידן אין א''י האט מען זיכער געשטיצט מיט וואס מען האט נאר געקענט.

[tag]שבת אחים[/tag], רוב סאטמארער טראגן א טשאלנט טאפ, וואס איז נישט קיין חסידיש לבוש (מעיקרא).

דער סאקמירער האבן די צייטונגען, און נאכן אריינבאכן אז פארצן מיינט זיין חניאקיש, רעדסטו זיך איין אז אזוי איז עס.

פרעג זיך נאך וואס אמת'ע פרומע און חניאקיש מיינט.

newkave האט געשריבן:רוב סאטמארער טראגן א טשאלנט טאפ, וואס איז נישט קיין חסידיש לבוש (מעיקרא).

דערמאנסט מיך, כ'האב געליינט רעבעצין העסא'ס בוך וואו זי לייגט אראפ עפעס א חתונה פון איר משפחה. שטייט דארט אז ס'געקומען אלע סארטן אידן, אויך מאדערנע אידן מיט שטאפענע הוטן. ס'געווען איינע פון די סופרייזעס פון מיין לעבן.

newkave האט געשריבן:[tag]שבת אחים[/tag], רוב סאטמארער טראגן א טשאלנט טאפ, וואס איז נישט קיין חסידיש לבוש (מעיקרא).

דער סאקמירער האבן די צייטונגען, און נאכן אריינבאכן אז פארצן מיינט זיין חניאקיש, רעדסטו זיך איין אז אזוי איז עס.

פרעג זיך נאך וואס אמת'ע פרומע און חניאקיש מיינט.

גערעכט סאטמאר באשטייט פון צוויי מינים. די מעהר עקסטרעימע ׳ברייטע הוטן׳ און די בעלאבאטישע ׳שטאפן בוטן׳ איך רעדט פון די מעהר פרומערע. אמאל האט זיך אזא איינער געטראפן דאס פלאץ אין בעלזא, היינט (זינט די צווייטע וועלט קריג) וועט אזא איינער גייען ענדערש קיין סאטמאר. דאס מיינט נאכנישט אז די ״גאנצע חסידות״ איז געוועהן חאניאקיש. נאר אז א חאניאק האט אמאל באלאנגט אין בעלזא און היינט באלאנגט ער אין סאטמאר. שטייצעך אז סיי היינטיגע סאטמאר און סיי אמאליגע בעלזא זענען געוועהן ״פארשידנע גרינצייגן״ די פארפרומטע חאניאקישע יושבים זענען נישט געקומען קיין וויזניץ אדער צו אן אנדערן חסידות נאר א פרומאק האט געקלעבט צו בעלזא.

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:

איסר האטלקי האט געשריבן:כמו שכתבתי לעיל, סוף שנות תר''צ.

למעשה, וואס האט סערט געזאגט אויף מהרי''ד מבעלזא?

פרעג שבת אחים וואו איז די סעיף וואו זיין ספר ליגט באהאלטן, אפשר קענסטו אהינגיין קיין חיפה כאפן א בליק.

איך האב קיינמאל נישט געהערט אז דער סערטער זצ״ל זאל קלעימען אז זיין ערשטע שווער הרה״ק ר׳ ישכר דב בעלזער זאל נישט זיין קיין אנטי-ציוני. סקען זיין אז ער האט עס טאקע געזאגט. איך ווייס נישט דערפון און איך גלייב עס נאכנישט אזוי שנעל. סאיז ידוע לכל אז אלע פרומע רבנים אינדערהיים זענען שטארק געוועהן קעגן די רעיון הציוני, ספעציעל ר׳ ישכר דב בעלזער. דער אהבת ישראל מיט די אמרי חיים זענען אויך געוועהן קעגן די ציונים אפילו זיי זענען געוועהן אגודיסטן. זיי האבן אינטערגעשריבן צוזאמען מיט סאטמארער רב אויף אלע קול קורא׳ס קעגן די ציונים און זיינע שטיצער. נאר וואס דען איינמאל די מדינה איז שוין געשטאנען האט הרה״ק ר׳ חיים מאיר׳ל געהאלטן אז די בעסטע וועג פאר די פרומע אידן איז צוהאבן אייגענע מאנדאטן אין כנסת און פרובירן די בעסטע וואס זיי קענען ארויסנעמען פאר די פרומע געמיינדע ווי איידער שרייען פון אינדורסען ווי די סאטמארע שיטה. אבער קיין ציוניסט איז ר׳ חיים מאירל נישט געוועהן. ווידער דער מקור ברוך זעהט זיך אויס אז יא. ר׳ יואליש האט דאך גוט מבחין געוועהן צווישן די צוויי איינער א אגודיסט און איינער א ציוניסט...

שבת אחים האט געשריבן:סאיז ידוע לכל אז אלע פרומע רבנים אינדערהיים זענען שטארק געוועהן קעגן די רעיון הציוני

זיי זענען געווען קעגן פריקות עול התורה והמצוות, נישט קעגן ציונות בעצם. אדרבה די אגודת ישראל האט עס אפן געשטיצט.

איסר האטלקי האט געשריבן:פארן קריג מיין איך ביים ארויפברענגען דעם געדאנק פון ארץ ישראל. סוף תר''צ'ס. כ'געדענק נישט פונקטליך וועלכע יאר.

אה, סא מ'האט עס יא געשטיצט, אונז האלטן שוין אויף א וועג.