קאווע שטיבל

קל וחומר האט געשריבן:איצטער מאך אן אשכול פאר רעכטע שטיקלעך אין לינקע ספרים.

אין די ספרים פון הרב ראי"ה קוק קענסטו עס א סאך טרעפן. אבער ער איז דאך שר"י עפ"ל ימ"ש כידוע במקומותינו...!

א גרויסע ייש"כ לידידי הרב [tag]געוואלדיג[/tag], פארן אויסלייזן דעם אשכול ממיצר, אזוי וועט יעדער קענען צולייגן קטעים וואס זענען פאסיג פאר דעם אשכול.

אדנירם: איך האב מיך טאקע געוואונדערט וויאזוי דער אשכול איז אריינגעפאללן אין מאחורי. אפשר כדי דער "אנאנים" זאלל זיך אנרופן מיט זיינע אויפגעטראכטע מעשיות, וועלכע קומען פון א קריעטיוו מח, אבער א ליצנות'דיגן כאראקטער, וועלכער האט א ספעציעלע הנאה אנוצדרייען דעם תמימות'דיגן עולם.

שטעלט אייך פאר, אז איינער קומט אריין אין ביהמ"ד און נעמט זיך זאגן אז די גאנצע טעם פארוואס רבי גרשום מאור הגולה האט מתקן געווען נישט אפצו'גט'ן א פרוי בעל כורחה, איז צוליב דעם וואס ער האט געהאט א טאכטער אין אזא מצב. מיר וואלטן אים פארשטיינערט פאר זיין חוצפה.

השכלה במיטבה! חשבונות גשמיות אין דעת תורה? ח"ו!


אבער צו אונזער וואונדער שרייבט ענליך צו דעם, נישט מער און נישט ווייניגער ווי דער גדול בדורו, דער הייליגער רלב"ח, און טאקע אויף רש"י זעלבסט!

מראה מקום אני לך: שו"ת הרלב"ח סי' ל"ו.

וז"ל בא"ד: "כנראה שהרב ז"ל [רש"י] כאב הבנות הפך בזכותן בכל, ואולי מזה הצד הוסיף כפייה לחליצה, שלא כדברי שאר הפוסקים".

איר קענט די 'שיקצעס' וואס לייגן טלית ותפילין ביים כותל? זיי רופן זיך 'נשות הכותל', און ס'רוב פון זיי זוכן דייקא יא א קאנפראנטאציע מיט די חרדים, און איך קום זיי אוודאי נישט מצדיק זיין.

אבער וואס וואלט פאסירט אויב איר קומט מארגן אהיים, און איר טרעפט אייער ווייב מעוטר בטלית ותפילין? קודם וואלט איר גענומען איר פיבער, דערנאך וואלט איר געזוכט אנדערע צייכענעס פון א נערוון בראך, און צום סוף - וואלט איר פשוט געהאלטן אז זי האט זיך אנגעליינט מיט לינקע ליטעראטור איבער 'גלייכע רעכטן' פאר די פרויען א.א.וו.


פאקטיש, טענה'ט דער גאון ומקובל וראשון לציון, דער מהרי"ט אלגאזי, אז זי באקומט שכר פאר דעם, און זי איז קלוג פארן נישט קומען שואל עצה זיין ביי רבנים וואס צו טון, נאר מחליט זיין מעצמה צו לייגן טו"ת.

מראה מקום אני לך: קדושת יום טוב דף פ"ז ע"ב.

"והוא הנרצה באומרו 'עוז והדר לבושה', שהיתה לובשת תפילין וטלית שנקרא עז והדר, ומעיד עליה הכתוב לאמר 'ותשחק ליום אחרון' דשכרה איתה ליום אחרון בעה"ב, דאע"ג דאינה מצווה ועושה מ"מ יש לה שכר, ד'גדול המצווה' אמרו - מכלל דמי שאינו מצווה ועושה נמי נוטל שכר. אבל אף חכמתה עמדה לה שלא באתה לשאול לחכמים אם תהי' מנחת או לא, אלא היא מעצמה 'פיה פתחה בחכמה ותורת חסד על לשונה', שהיתה עושה מ"ע שה"ג שלא נצטו' בהם מעצמה".

אגב, פון די רלב"ח איז נישט אזא שטארקע ראיה, ווייל מ'זעט עס אסאך אין די ראשונים ווי זיי מאכן אוועק דעם בר פלוגתא'ס שיטה טייל מאל מיט לצנות ממש. עי' ערך רמב"ן, בעל המאור, ואבן עזרא וכדו'.

דו האסט דיך מסתמא פארמישט מיטן רלב"ג וואס איז געווען א ראשון.

דער רלב"ח איז געווען פיל שפעטער, בתקופה שלאחר גירוש ספרד [באקאנט אלס בר פלוגתא פונעם מהר"י ביר"ב, ביים פולמוס הסמיכה, ואכמ"ל].

ער האט געלעבט הונדערטער יארן שפעטער, און עס איז שוין איינמאל א חידוש - אין אונזערע אויגן.

בשנת תשי"ט לפ"ק איז האדמו"ר מהר"ש מבאבוב זצ"ל געפארן קיין ארץ ישראל, אונטערוועגענס האט מען זיך אפגעשטעלט אין עטליכע מקומות אין אייראפע, ביניהם ווענעציע. די פרטי הנסיעה איז געווארן פארצייכנט און געדרוקט אין א קונטרס "ויהי בנסוע" דורך א מיטפארער, דאס האב איך געפונען דארטן ווי דער באבובער רב ווערטלט זיך "בתמימות" מיט א שטיקל שעיקספיר:

דיס פיסעס מי אףף!
ער לייענט זיך אן מיט ספרים חיצוניים אויפן חשבון פון די קהילה'ס קאסע, די זעלבע קהילה וועמענס מענטשן ער לאזט נישט זיי לייענען. ווען ער האט זיך ארויסגעכאפט, פארווישט ער עס בלבוש קנאי.

Sent from my SM-G903F using Tapatalk

טאמבי, בארואיג דיך. ער האט עס בפשטות געליינט נאך בעפארן קריג, איידער ער איז געווארן רבי, וואס דאן איז דאס געווען זייער א נארמאלע זאך.

אגב, איך האב שוין געזען ענליכעס פון אנדערע גדולי ישראל, וואס האבן ציטירט אדער גערעדט פון שעיקספיער. כרגע געדענק איך נישט וואו און אויף וועם כ'האב עס געזען.

א מענטש מאכט נישט קיין ווערטל פון א זאך וואס ער שעמט זיך ער האט געטוהן. ספעציעל אזא איינער וואס יעדעס ווארט זיינער ווערט געמאסטן. אפשר וואלט בעסער געווען אז ער לאזט יא זיינע קינדער לכהפ עס לייענען.

Sent from my SM-G903F using Tapatalk

יא, ייש"כ [tag]ריכטיג[/tag] פארן מחזיר זיין מיין אבידה. אט דאס האב איך טאקע געמיינט, און מ'רעדט גאר פונעם קאלאראשער צדיק!

טאקע דארט שרייבט אן אנאנימער מגיב איבערן מעשה פון ר"ש מבאבוב מיט שעיקספיער, וואס יעדער קען אפירזוכן אליינס דא.

יא, כ'וואלט געדארפט גוגלען בעפארן ארויפלייגן, כ'האב געמיינט ס'איז מיין מציאה.

(אחר צאתך מקאווע שטיבל האב איך נישט גע'חלומ'ט אז מיין טויזענסטע לייק וועט זיין פון דיר!)

טאמבל סאס: בארואיג דיך. יא. ווער מיר נישט אזא קנאי. א רבי איז נישט מער ווי א בשר ודם. אפשר האט ער עס געליינט ווען ס'איז געווען בין יום ולילה. איך בין דא נישט סארקאסטיש. ס'מעגליך ער האט עס געליינט אין ביהכ"ס. אלס יחיד. אלס פריוואטער מענטש. און ער איז געווען צופרידן אז דער עולם איז נישט געווען באהאוונט אין די עניינים...!

בדוו. פרעג סיי וועלכן טיפיקל וויליאמסבורג'ער ווער ס'האט געשריבן די פראטאקאלן פון די זקני ציון... נאך וואס ר'עט דיך אנקוקן ווי א האן אין בני אדם וועט ער זיכער זאגן אז די פארשאלטענע ציונים,ימ"ש, שר"י, עפ"ל...

ריכטיג האט געשריבן:יא, כ'וואלט געדארפט גוגלען בעפארן ארויפלייגן, כ'האב געמיינט ס'איז מיין מציאה.

(אחר צאתך מקאווע שטיבל האב איך נישט גע'חלומ'ט אז מיין טויזענסטע לייק וועט זיין פון דיר!)

WOW, טאקע א זכיה.

כ'האלט שטארק פון דיר און דיין פאטענציעל, על'ך מערצעשעם דארפן אפשרייבן עפעס באזונדער אינעם אשכול אלף לייקס.

אדנירם האט געשריבן:יא, ייש"כ [tag]ריכטיג[/tag] פארן מחזיר זיין מיין אבידה. אט דאס האב איך טאקע געמיינט, און מ'רעדט גאר פונעם קאלאראשער צדיק!

טאקע דארט שרייבט אן אנאנימער מגיב איבערן מעשה פון ר"ש מבאבוב מיט שעיקספיער, וואס יעדער קען אפירזוכן אליינס דא.

איבערהויפט ווען מהר"ש מבאבוב האט געהאט אביסל אן אנדערע היסטאריע בעפאר די קריג.

פרייוויליג" ביטע זיי מרחיב את הדיבור א ביסל. איך ווייס וואס דו מיינסט. אבער פאר'ן עולם. נאר ער איז נישט געווען קיין בן יחיד. דאס האטציך אפגעשפיעלט אין א סאך רעבישע הויפן...!

טאמבל סאס האט געשריבן:דיס פיסעס מי אףף!
ער לייענט זיך אן מיט ספרים חיצוניים אויפן חשבון פון די קהילה'ס קאסע, די זעלבע קהילה וועמענס מענטשן ער לאזט נישט זיי לייענען. ווען ער האט זיך ארויסגעכאפט, פארווישט ער עס בלבוש קנאי.

Sent from my SM-G903F using Tapatalk

אדרבה, כ'געב איהם קרעדיט ער בי עסט נישט ארום און זאגט אפילו זאכען וואס ער האט אליינס געליינט צי עס פאסט יא אדער עס פאסט נישט מיט אן אויפריכטיגקייט. אבער נאך אלעס איז ער א מנהיג פאר א חסידישע עדה דארף ער אויפמערקזאם מאכן אז ס'איז אייביג בעסער אז מ'לייענט בכלל נישט די זאכן. און בכלל ווער זאגט אז ער האט זיך "אנגעלייענט" ער האט סאך הכל דערמאנט א מעשה.

דער תוא"י רבי פארציילט, אמאהל האט מען געשפילט אין טיאטער "דער בעטלער", האט זיך א בעטלער געזעצט אינדערויסען, און געבעטען האלב פין דער איינטריט געלט, און געטענה'ט וואס דארף מען גיין אינעווייניג און באצאלען צו זעהן א פאלשע בעטלער, דא אינדערויסען קען מען מיר באצאלען און זעהן א אמת'ע בעטלער!!!
ודברי פי חכם חריין.

פין א אמת'ע בעטלער....

אפשר דאס האט דער מהרש געמיינט. וואס דארף מען גיין זעהן 'דער סוחר פון ווענוס' וכו'

Sent from my SM-G903F using Tapatalk

אז מ'רעדט שוין: לאמיר דערציילן די גרויסע מיסטעריע פון די מעשה פון דעם סוחר פון ווענעציע. אויס פאנטאזירט דורך דעם בארימטן גרויסן ענגלישן שרייבער און אנטיסעמיט, וויליאם שעיקספיער. (לפי זיכרוני)..והנה: ס'איז אמאל געווען אן אנשטענדיגער סוחר אין די שטאט ווענעציע אין איטאליע, וועלכער האט געהאט א שוואכן יאר מיט ווייניג פארדינסט. איז ער אוועקגעגאנגען צו דעם אידישן (דגוש אויף אידישן) פראצענטניק/געלט פארלייער. און ר'האט איהם געבעטן אז ער זאלל איהם פארלייען א סכום פון געלט. פארשטייצעך מיט הויעכע פראצענטן. און ער האט געשריבן מיט איהם א קאנטראקט. איין תנאי איז געשטאנען אין קאנטראקט, אז אויב דער סוחר געט נישט צוריק דעם גאנצן סכום ביז א געוויסע צייט, מוז ער אויך געבן א פונט פון זיין אייגן פלייש פאר דעם איד, דעם באנקיר.

אבער דער ווענעציער סוחר האט געהאט זייער א שוואכע יאר. און ער האט נישט געקענט צוריקגעבן דעם גאנצן סכום ביז דעם באשטימטן דאטום. נאר ערשט נאכדעם. אבער ער האט באצאלט דעם גאנצן סכום.דער אידישער באנקיר, דער אכזר, איז אבער נישט געווען צופרידן. און ער האט גערופן דעם סוחר אין קאורט אריין. דער סוחר האט זיך געבעטן צו איהם בתחנונים אז ער האט שוין זיין געלט. אן ער זאלל איהם אפלאזן אבער דער הארטנעקיגער איד האט בשום אופן נישט געוואלט נאכגעבן. און דער דזשאדזש האט געפסקנ'ט לטובת דעם אידישן באנקיר. אז דער סוחר דארף איהם אפגעבן א פונט פון זיין אייגן פלייש. מיט די טענה אז אויב מ'וועט נישט איינהאלטן דעם תנאי וועלכע שטייט אין קאנטראקט, וועט קיין איין באנקיר מער נישט וועללן לייען געלט. אבער ווער גייט טון דעם דזשאב...? קיין איין דאקטער האט זיך נישט געוואלט אונטערנעמען. ביז ס'האטציך געטראפן א דאקטער וואס איז געווען גרייט ארויסצושניידן א פונט פלייש פון דעם סוחר. אבער אינצווישן איז אנטשטאנען א לאנגער וויכוח/דיאלאג צווישן דעם סוחר און דעם אידישן באנקיר. דער שמועס איז אדורכגעווייקט מיט שנאת ישראל ווי ער שילדערט דעם איד אלס אכזר. און פארגלייכט איהם צו א שלאנג...איך געדענק נישט דעם סוף פון די מעשה ....אבער דער גאנצער דיאלאג , געשריבן דורך שעיקספיער און געשפיעלט אין די ענגלישע טעאטערס און געדרוקט אין אלע לערן ביכער פון די גוי'אישע שולעס האט איינגעפלאנצט אנטי סעמיטיזם און שנאת ישראל אין די הערצער פון די גוי'אישע קינדער...!

דאס דארף זיין א לימוד אז אידן וועלכע זענען די מערסטע באנקירן און עשירים, זענען גרויסע אכזרים אויף די ארעמע גוי'אישע באפעלקערונג...!

שעיקספיר איז געועהן א אנטיסעמיט?