יאיר האט געשריבן:איך האב זיך איינגעהאנדלט דעם וועקער און די ערשטע זאך דורכגעליינט די ארטיקל אויף רב שטיינמאן.
א גרויסן ייש"כ פאר אונזער שרייבער פאר דעם אויספירליכן באשרייבונג איבער דעם גאדל, איך האב טאקע נישט געליינט אין ערגעץ אזא ביאגראפי און עס איז מיר געווען זייער אינטרעסאנט פארשידענע פרטים, ווי למשל די פרטי המחלוקת לגבי די צייטונגען, מען זעט אז דער שרייבער איז גוט באקאנט אין די אינערליכע פאליטיק דארט. איך בין נישט באקאנט מיט די ישיבישע וועלט מילא האב איך נישט וואס צו מעיר זיין.
במאמר המוסגר בין איך געווארן אביסל אנטוישט פון די אריכות און די גוזמאות. אזעלכע סטעיטמענטס ווי מאז היתה ישראל לגוי איז קיינמאל נישט געווען אזא מנהיג בישראל מאכט דאס אויסזען ווי א בלאט באשרייבונג. רב שטיינמאן איז געווען א חשוב'ע איד, א געהויבענער בן תורה וועלכע האט געלעבט אן אפגעזונדערט לעבן פון עולם הזה, גלייך ווי טויזנטער בני תורה אין ארץ ישראל. ער האט אויך געהאט א קאפ אויף די פלייצע און אפילו געשריבן א כמעשה'דיגע חיבור אויף מסכתות הש"ס. משום איזה סיבה איז ער געקרוינט געווארן מיט'ן כתר גאדל און פון דא איז שוין געווען א קורצע שפרינג צו ווערן באטיטלט אלס א קדוש וטהור און גאון עצום דורך די יתד און אלס מסית ומדיח דורך דער איד. די ארטיקל אליין ווייזט אן אז אפילו נחל חרדי האט ער נישט גענימען אויף די אייגענע פלייצע (כ'ווייס נישט אויב דאס איז טאקע אמת).
ווען מען רעדט פון מאכטפולע מנהיגי ישראל בעבר ובהוה קומט שטיינמאן אפילו נישט צו לקרסולי רגליהם. אפילו למשל אזא מנהיג ווי בעלזער רבי איז א שטערקערע מנהיג מיט מער כוח און מער חידושים אין הנהגה ווי רב שטיינמאן. רב שטיינמאן האט בסך הכל perpetuate דעם זעלבן מיינונגסלאזן סיסטעם פון בויען נאך ישיבות און נאך כוללים און צולייגן נאך בענק און נאך טישן און נאך גמרות, אן קיין שום foresight ווי אזוי דער פלאן איז דאס זאל זיך אויפהאלטן אין עתיד.
דער מאדנע זאך איז אז רב שטיינמאן אליין, זייענדיג א גרויסער פשטן, האט דאס מכיר געווען, און דאס איז געווען דער גאנצע ציל פון די צוואה. צום באדויערן מאכן די חסידים פון דעם א תורה שלימה, און די שרייבער פון די וועקער ארטיקל גייט אין זייערע פיסטריט.
בכל אופן, ש'כח פאר דעם שיינע ארטיקל. ס'איז מיר געווען אינטרעסאנט צו ליינען. איך קוק פאראויס צו ליינען די צוויטע טייל, און כ'האף אז דארט וועלן זיין נאר באגרינדעטע נארמאלע זאכן אן די שמועות פורחות און גוזמאות וואס פאסטן פאר מחניים ביכלעך.
א. מאז היתה ישראל לגוי איז נישט געווען אזא מנהיג, איז נישט קיין גוזמא (כ'האב גראדע נישט גענוצט אזא פראזע, ווייל דאס ספעציפיש איז טאקע נישט אמת. ענליכע לשונות האב איך יא גענוצט). כ'האב אפילו אריינגעקלערט אין דעם פאקט איידערן אראפשרייבן דעם טיטל, טאקע וויבאלד ס'הערט זיך היבש מוגזם'דיג און צייטונג שרייבעריש. אבער אין פאקט איז ער פארט געווען א מנהיג וואס די וועלט האט נישט געזען מאז תקופת הגאונים, וואס האבן געהאט א כח אויפן כלל.
זינט דאן, איז קיינמאל נישט געווען אזא זאך אז איין גדול זאל האבן אזא מאכט אויפן כלל הציבור, בחייו, ווי הרב שטיינמאן. נישט רבינו גרשום מאור הגולה, נישט דער רמב"ם, נישט דער רא"ש, נישט דער תרומת הדשן, נישט דער נודע ביהודה, אא"וו. ער האט געהאט א כח אויף חסידים, ליטאים, און ספרדים, מער ווי סיי וועלכע גדול בישראל בעפאר אים. אדרבה, טשאלענדזש מיך דערוועגן.
ער איז טאקע נישט געווען דער מערסט מאכטפולער מנהיג. סך הכל איין מנהיג בעפאר אים, הרב שך, איז געווען פון די מאכטפולסטע מנהיגים וואס די אידישע וועלט האט געזען אין די לעצטע צוויי הונדערט יאר, אבער ער איז יא געווען דער מערסט אנגענומענער מנהיג וואס די מערסטע עדות בישראל האבן זיך גערעכנט מיט זיין דעה און האבן זיך מתכופף געווען צו אים, וכנ"ל.
ב. משום איזה סיבה איז ער געקרוינט געווארן אלץ גדול. דיינע ווערטער זעלבסט זענען דעם ענטפער צו דיין טענה/פראגע. אינעם ארטיקל האב איך טאקע פרובירט צו ערקלערן, אז ווען מיר פארטיפן זיך אין משנת חייו זעט מען אז ער איז געווען דער לעצטער קאנדידאט צו "ווערן געקרוינט" אלץ גדול. ולא זו אף זו, וישטמוהו ויריבו עמו בעלי חיצים טאקע פונעם ליטווישן פראפאגאנדע מאשין פון יתד נאמן, און עס איז אפילו געווען נאך א קאנדידאט - הרב אלישיב. טראץ די אלע שטרויכלונגען איז ער געווארן דער אנערקענטער גדול בישראל, און דאס ווייזט אויף יותר ממאה עדים אז ער איז נישט "געקרוינט געווארן" אלץ גדול, און אוודאי נישט "משום איזה סיבה".
עס איז געווען זיין גדלות בתורה, זיין באהאוונטקייט אין וועלטליכע זאכן/פאליטיק, זיין פארשטאנד אין נבכי נפש האדם, זיינע שארפע בליציגע בריסקע ענטפערס, זיין צדקות וסגפנות, און נאך א שלל כוחות וואס האבן אים צוביסלעך אויפגעבויט זיין נאמען מער און מער אלץ אויפגייענדער שטערן. עס איז קלאר נישט געווען דער סטיל "הכתרה" אלץ גדול "משום איזה סיבה".
ג. א שאד אז דו מאכסט הנחות באזירט נאר אויפן טייל וואס בארירט "תולדות חייו" און נישט "משנת חייו". אין זיין ביאגראפיע איז נישט שייך צו באשרייבן זיין פערזענליכקייט בנוגע שיטות און ספעציעלע אויפטואונגען, אויסער די טיפיקל "מקים עולה של תורה" וואס איז טייל פון זיין "גדול הדור" טיטל אינערהאלב זיין תולדות וקורות החיים. ווידער אלץ וואס בארירט זיינע פערזענליכע אייגנשאפטן, פון זיין חכמה ביז זיין איבערגעגעבנקייט, פון זיין פראגמאטישקייט ביז זיין אייגנארטיגע סגפנות, אא"וו, וועט אי"ה באשריבן ווערן אינעם קומענדיגן טייל, און האפנטליך דארט וועסטו פארשטיין מיט וואס ער איז געווען א מחדש אלץ מנהיג.
נאר פאר אן אנהויב וועל איך דערמאנען בקצרה: זיין צוגאנג צו די "חרדים עובדים" (וואס די רשעות'דיגע צייטונג רעדאקטארן האבן שוין אנגעהויבן צו באטיטלען "חרדים חדשים"), זיין ביטול המחלוקת מיט חב"ד - זיך אפילו טרעפנדיג מיט החוזר הידוע הגה"ח ר' יואל כהן, און אפילו זיין נאענטקייט מיט חסידים בכלל, זיין פארשטאנד צו יהדות ספרד און זיין מערכה קעגן אפליה אין די ליטווישע מוסדות, זיין פארווע צוגאנג צו נח"ל חרדי - וואס יעדער האט פארשטאנען אז קיין קנאישע צוגאנג צו דעם האט ער נישט, זיין האלבע הסכמה צו געוויסע מכללות זיך צו לערנען א פאך, זיין בליק אויף יחסי חרדים/מדינת ישראל, אא"וו.
מ'דארף אויך נעמען אין באטראכט, אז אויב וואלט ער געווען מער אויסגעשפראכן מיט זיין פראגמאטישקייט וואלטן צופיל מענטשן זיך מתנגד געווען צו אים, און אן זיין דעם גדול הדור וואלט ער קיינמאל נישט געקענט אדורכפירן דאס וואס ער האט יא אספיעט צו טון.
ווידער זיין בליק איבער בויען ישיבות און כוללים האט דאך ליטוואק פון בודאפעסט ריכטיג אפגעענטפערט אז דאס איז קיין טענה. ער האט זיך קיינמאל נישט גע'שמד'ט פון זיין ליטווישע השקפה, און ער וואלט דאס ניטאמאל באדארפט צו טון. סך הכל האט ער געמאכט די בעסטע דזשאב וואס האט זיך פארלאנגט אין זיין מאכט, ארויסצואווייזן פארשטאנד צום היינטיגן וועלט און זיין מער פראגמאטיש ווי זיינע פארגייער.
ד. הרב שטיינמאנס צוואה איז טאקע א גרויסע חידוש אפילו פאר אים זעלבסט, וואס האט געוויס געוואוסט זיין חשיבות אין די תורה וועלט. ער האט דאס געשריבן האלטנדיג אז אין הימל האט ער גאר אן אנדערן ארט, און יעדעס איבעריגע שבח וועט אים נאר איינזאלצן. דאס האט גארנישט מיטן פאקט אז ער האט געוואוסט אז ער איז פון די גרעסטע סגפנים פונעם דור, פון די גרעסטע מתמידים פונעם דור, און דער גרעסטער מקים עולה של תורה פונעם דור. דערפאר האט עס אויך גארנישט מיטן פאקט אז ווען מ'באשרייבט יא זיין תולדות החיים, מיט די שבחים וואס קומען מיט מיט דעם, איז עס נישט אין קאנטראסט מיט הרב שטיינמאנס מיינונג איבער זיך זעלבסט, הגם עס איז יא אין קאנטראסט מיט זיין בקשה אין זיין צוואה.
ה. אינעם צווייטן טייל וועל איך אראפברענגען ערשטהאנטיגע מעשיות, אבער ווי פארשטענליך רוב פון זיי אן די נעמען פון די ערציילער, וועמען איך קען פערזענליך. איך קען יא מעיד זיין אז זיי באשטייען פון מרביצי תורה, רמי"ם ראשי כוללים ומחברי ספרים, וואס האבן פערזענליך מיטגעהאלטן די עפיזאדן און אנעקדאטן ביי הרב שטיינמאן.
ווידער אויב רעדסטו פון "שמועות פורחות און גוזמאות" וואס זענען אריין אינעם ערשטן טייל, וואלט איך געוואלט וויסן וויפיל זאכן וואס איך האב געשריבן זענען נאר בגדר שמועות פורחות (איבער "גוזמאות" קען מען זיך טענה'ן, ווייל יעדער האט זיין זעלבסטשטענדיגע הבנה אין דעם טערמין וואס איז רעלאטיוו, אבער שמועות פורחות דארף א באזיץ). א דאנק.
א דאנק פאר דיינע קאמפלימענטן, און אויך פאר דיין אבזערוואציע וואס איז פארט אינטערעסאנט.
