בעל-הכרם האט געשריבן:איין שיינעם אווענט עטליכע מאנאטן צוריק, שפאן איך אהיים צו מיין הויז, איידער איך גיי אהיים עפען איך די פאסט קעסטל, איך זעה א געלן בראשור מיט ליכטיגע פארבן, ''פאר מיר און פאר דיר'' שרייט דאס בלעטל, גיבט געלט פארן בארא פארקער עירוב, א שנאר בריוו ווי אלע, איך פארשטיי זייער גוט אז די עירוב קאסט אפ א בודשעט, איך פערזענליך האב הנאה פונעם עירוב, און דאס איז נישט קיין קלייניקייט, בשעה שתיקן שלמה עירובין יצאה בת קול אם חכם בני ישמח לבי גם אני, זיי זענען דאך מזכה/מציל טויזנטער אידן, איך האב געטוהן אין די ענינים ווען איך בין געווען פארמישט אין אן אנדערען עירוב מחוץ לעיר עטליכע יאר צוריק, נו, איז די פארגאנגענע יאר ביים לכבוד שבת קודש קאמפיין האב איך ביישטייערט א סכום.
בסדר.
וואס האט מיך אנטוישט און ערוועקט ביי מיר אנ'אויפברויז איז געווען, איך האלט זיך אביסל א אויפגעקלעטער, א למדן, איך פארשטיי אז עס זענען דא אוסרים ומתירים, כך היא דרכה של תורה, מען מעג בעטן געלט פאר דעם עירוב דאס איז העכסט נארמאל, רוב בארא פארק באנוצט זיך מיטן עירוב. אבער אין דעם בראשור מיש איך אריבער דאס בלעטל, זעה איך די הויכפונקט "אויסצוגן פון די דרשה פון הרב שטיינבערג שליט''א'', איך קען נישט דעם הרב שטיינבערג ברוך השם, ווייל זיינע ווערטער האבן מיך אויפגעשוידערט דאס הארץ. אין די דרשה לייגט הרב שטיינבערג אראפ אז די עירוב איז גאר מהודר וכו' זעהר גוט דערווייל, דערנאך גייט ער אריין אין א שמועס אז עס איז נישט דא קיין שום ענין צו מחמיר זיין, די חומרות זענען נאריש, און יעדער איינער זאל זיך באנוצן מיטן עירוב און ברענגט א מעשה פון אריז''ל פון צפת און נאך דברי הבאי.
דא בין איך געווארן אויפגעברויזט, אורייתא קא מרתח בי, דאס טייטש, נישטא קיין ענין צו מחמיר זיין? אזוי צו ארומשיקן בריוו צו אלעמען אין די פאסט? דאס האט מיך ערוועקט אז מען רעדט דא בכלל נישט לשם שמים, דאס זענען נישט קיין ערליכע מענטשן, דא רעדן אנשים רעים וחטאים, דאס איז גלאטע אהבת הנצחון, דאס זענען בעלי עוולה, וואלט עמיצער געשיקט בריוו אפצולאכן פון א בריסקע חומרא, אויף א חזון איש חומרא? הישמע כזאת? שטעלט זיך א מחוצף א שטארקער עם הארץ אויף (ווען ער איז א תלמיד חכם וואלט איך אים געקענט) און לאכט אפ א משכנות יעקב, א ראגאטשובער, א ר' משה פיינשטיין, ליובאוויטשע רבי, דעברעצינע רב, רבי אהרן קאטלער ועוד, סזענען דא וואס זענען מחמיר אלס חשש רשות הרבים, ס'דא וואס האבן א פראבלעם מיט שכירות פון שר העיר, זיכוי הפת, מנהג המקום, שוויה אנפשיה, ס'דא געוויסע אדמורי''ם וואס האבן געזאגט זייערע חסידים נישט צו פארלאזן זיך, ועוד, און ס'דא וואס פארלאזן זיך נישט אויפן רב הפיקוח.
און באמת פארשטיי איך די וואס פארלאזן זיך נישט אויף אים. די וואס קענען אים ווייסן אליין, אבער אפילו אינעם בילד זעלבסט זעהט מען ווער ער איז, זיצט דארט דער זקן ממרא און הערט דעם מחוצף רעדן און ער שמייכלט, דער כהן שדעתו עבה, שלא קרא ולא שנה, מסרב לדין תורה, ואינו ציית דינא אין עטליכע פערזענליכע דיני תורה, מרים יד בתורת משה, לא נחל בינה מעולם, א טיפש, א גס לב בהוראה זיצט ער דארט מיט אפאר מונקאטשע יונגאטשעס, און לאכט פון אונזערע איינשטיין'ס פאר אפאר גראשן.
תורה תורה חגרי שק.
קול כסיל ברוב דברים (משלי), אפיקורס מיינט איינער וואס איז מבזה תלמידי חכמים (גמ' פרק חלק)
תשובה קצרה לדברי הפוחז הלזה - איך מיין אים נישט פערזענליך און איך בעהט אים איבער פון פאראויס. נאר מקום מצאתי לגבות את חובי ולברר הענין.
וועל איך מקיים זיין ענה כסיל כאולתו בעזהש״י
א. ערשטנס איז מיר א פלא אז די וועבסייט לאזט אריין אזעלכע דברי זלזול און לשה״ר אויף א ת״ח גדול ומפורסם, מורה הוראה מובהק כמו ששים שנה, ועל כולם יר״ש מרבים. (איך קען נישט זיין פריוואטע משפחה פאליטיק און עס מאכט נישט אויס סייווי).
ב. איך קען נישט דעם שטיינבערג אבער זיין כוונה איז ברור אמת ויציב. דהיינו אז איינער טראגט נישט אין ערגעץ איז מה טוב. אבער אז איינער (און מסתמא אז דער פוחז לשון מדברת גדולות טוט אזוי) טראגט אין אן עירוב אין מאנסי, מאנרא וכדומה האלט ער דאך נישט פון ר' אהרן קאטלער, נישט פון דער ראגאטשעווער, נישט פון דער משכנות יעקב, (ליובאוויטשער רבי און דעברעצינער רב קומען דא אינגאנצען נישט אריין. ר״מ פיינשטיין אויך נישט לויט די מציאות הדברים וד״ל) נישט פון ר' משה ביק, נישט פון ר' משה ווייסמאן (מח״ס יציאות השבת - וועלכער ווייזט אויף אז גאנץ אמעריקע איז א רשה״ר דאורייתא), ועוד, (די אלע האלטען אז אפילו די אלע שטעט זענען רשה״ר דאורייתא) נישט פון די אלע רבנים אין ברוקלין וואס שרייען זיכוי הפת (ווייל מאנסי האט געהאט מוחים בעיקר פון די ליטווישע), נישט ווי די אלע וואס שרייען אז שכירות רשות פון די רעגירונג וכדומה העלפט נישט דא אין אמעריקע, אויך האט ער נישט פארשידענע אנדערע מעלות ווי עומד מרובה (דאס איז געווען אמאל; היינט קען זיין איז דאס אנדערש) וועלכער איז יא פארהאנען אין גרויסע שטעט ווי ניו יארק סיטי. און אט צו די מענטשן באציעהט זיך דער שטיינבערג, ויפה אמר כי באמת ישנם כל ההיתירם של ערים מחוץ לעיר כאן בעיר רבתי ברוקלין. ומהודר יותר. ונקל לבודקו ולתקנו פון די דרויסענדיגע שטעטלעך הנ"ל.
ג. איז כדאי צוצולייגן אז דאס וואס פארשידענע קרייזן נוצן נישט די שטאט עירוב ווי ב״פ און וומסב״ג איז בלויז צוליב פארשידענע פאליטישע טעמים, צוליב וואס זייער רבי אדער דיין האט אזוי געהייסן מטעם הכמוס, אדער צוליב וואס מען פארקויפט זיי אז זייער רבי בשעתו האט נישט געוואלט, א.ד.ג. און נישט צוליב הלכה, והא ראיה אז אויף קליינע גאסן עירוב'ס זענען זיי סומך און כל בר בי רב דחד יומא ווייסט אז דער שטאט עירוב איז פונקט אזוי כשר און עס איז נישטא קיין שום חילוק אין הלכה פון די שטאט עירוב ביז א קליינע בלאק עירוב. און דאס איז מצד רשה״ר. און ווידער מצד זיכוי הפת זענען זיי אויך נישט חושש ווייל זיי מאכן עירובׁ׳ס אין אפארטמענט בילדינגס כאטש עס איז דארט פארהאן מענטשן וואס גלויבן אינ'ם גרויסן עירוב און ווילן נישט קיין זיכוי אין דעם קליינעם עירוב.
(און אין אמת'ן אריין וועט איר זעהן אז די וואס האבן פראבלעמען באמת ע״פ הלכה אין ברוקלין ווי למשל די ליטווישע ,וועלן זיי קיינמאל נישט מאכן א גאס עירוב. זיי זענען קאנסיסטענט. די חסידישע מתנגדים צום עירוב זענען נישט.)
קומט אויס אז צדקו דברי השטיינבערג הנ״ל אז אין קאמפעריסן מיט אנדערע שטאט עירובין, אדער קליינע גאס עירובין (וואס הרבה מהם פסולים) איז דער בארא פארק עירוב גארנישט אונטערשטעליג אין קיין שום זין, נאר מהודר לפי ערך וכמו שנתבאר בס״ד.
דרך אגב איז פשוט לכל מבין קצת אז דער עירוב איז מער כשר ווי פיעל, פיעל זאכן וואס מיר נעמן אריין אין מויל. אויך, אז דו פארלאזט זיך צו עפענען למשל די סעלטזער פלעשער אום שב״ק, אפילו די פון פלעסטיק, זאלסטו וויסן אז די היתר פון דעם (נאר לויט קצת פוסקים ואינו בגדולי הדורות מלפנים שלא היה בימיהם) קעגן די היתר פון עירוב (וואס אלע היתירים זענען געבויעט און ערקלערט אין פיעל, און מסתמא רוב גדולי הפוסקים במשך הונדערטער יארן, כאטש עס זענען אוודאי דא א פאר פוסקים וואס קריגן) איז בערך פינף קעגן הונדערט (5%).
ונצדק קודש.
קומט אויס אז דער פוחז האקט סתם א טשייניק ווי עפעס א מאן דאמר, אדער, ווי ער רופט זיך גאר א "למדן", אבער מיר ווייסן ווי ווייט זיין למדנות דערגרייכט וגמולו ישיב לו בראשו.
נאכאמאל, איך זאג נישט מען זאל טראגן. איך טוה נאר אויפקלערן א זאך וואס מאנכע פארשטייען נישט. בעיקר צוליב דער אומוויסנדיגקייט אין די הלכה און אין די מציאות.