קאווע שטיבל

The Orthodox engagement with the challenges of biblical criticism today is more robust than any since prewar Germany. To my mind, however, the current state of the discussion is deficient in four respects.

First, I am troubled by the blind and obsequious manner in which some in the Orthodox world view the authority of the academy as the repository of ultimate truth. We find individuals who identify as Orthodox and proclaim acceptance of “the findings of biblical criticism”, with no attendant caveat of what they do not accept. Let me be clear: I am not speaking about a failure to establish theological red lines. What I mean is that in some quarters there is no critical eye turned on the criticism itself. Everything is accepted in the name of truth, but nothing is rejected in the name of truth. “The findings of biblical criticism” are embraced whole hog, as it were. Go to the major academic conferences in biblical studies and you will see that there is hardly a conclusion anymore that is accepted consensus. The field is more fractured concerning its most basic methodologies and conclusions than ever before. Ironically, there is far more criticism of “the findings of biblical criticism” among the critics themselves than there is in certain corners of the halakhically observant community.

מי אני האט געשריבן:(הגם די חילוק איז בעצם אז די פראבלעם פון ״דעת תורה״ איז בעיקר ווען עס ווערט געזאגט/גענוצט אויף א פעלד אינדרויסן פון ״תורה״. משא״כ דא איז עס אין דעם פעלד פון עקספּערטיִז גופא.)

berlbalaguleh האט געשריבן:רש"י געט אין א סאך פלעצער א הסבר פארוואס ס'שטייט אלוקים, אדער הא-ל אדער שם הויי"ה...!

נאר איך האב לעצטנס געזעהן א קליפ פון גרויסע ארכעאלאגן סיי פון אמעריקאנער אוניווערזיטעטן און סיי פון ענגלאנד און אויך פון ארץ ישראל ווי זיי באשטעטיגן דורך ארכעאלאגישע געפינסן און נאטורליכע פיזיאלאגישע ערקלערונגען סיי די עשר מכות און אויך קריעת ים סוף. און אנדערע היסטארישע געשעענישן און היסטארישע פלעצער וועלכע ווערן אנגעצייכנט אין נ"ך...!

עפרא לפומיהון פון די אזוי גערופענע..."ביבל קריטיקער"...! סיי די אמאליגע (פון 150 יאר צוריק.) און סיי די היינטיגע...!

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו, זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס, און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו,
זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, -
וואס האט תנ"ך געמיינט?

זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס,
מיט וואס פארדרייט ער?

- פ און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

ליב צו וויסן האט געשריבן:

berlbalaguleh האט געשריבן:רש"י געט אין א סאך פלעצער א הסבר פארוואס ס'שטייט אלוקים, אדער הא-ל אדער שם הויי"ה...!

נאר איך האב לעצטנס געזעהן א קליפ פון גרויסע ארכעאלאגן סיי פון אמעריקאנער אוניווערזיטעטן און סיי פון ענגלאנד און אויך פון ארץ ישראל ווי זיי באשטעטיגן דורך ארכעאלאגישע געפינסן און נאטורליכע פיזיאלאגישע ערקלערונגען סיי די עשר מכות און אויך קריעת ים סוף. און אנדערע היסטארישע געשעענישן און היסטארישע פלעצער וועלכע ווערן אנגעצייכנט אין נ"ך...!

עפרא לפומיהון פון די אזוי גערופענע..."ביבל קריטיקער"...! סיי די אמאליגע (פון 150 יאר צוריק.) און סיי די היינטיגע...!

ליב צו וויסן: ווייל זיי לייקענען אפ א זאך וואס זיי וואלטן ממילא געדארפט צו גלייבן באמונה שלימה. ספעציעל נאכדעם וואס גרויסע און בארימטע סייענטיסטן און ארכעאלאגן (לאו דוקא אידישע) האבן געטראפן עווידענס אז די אלע זאכן וועלכע זענען פארשריבן אין תנ"ך זענען 100 אמת...!
ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו, זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס, און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו, זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס, און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

ליב צו וויסן האט געשריבן:...
חוץ מזה וואס דארט איז מורא'דיג קלאר די אלקים וו"ס הויה טעאריע.

תוהו ובוהו האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו, זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס, און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

און ער האלט, אז אין חז''ל שטייט, אז אין תנ''ך שטייט, אז ווער עס האלט אנדערש ווי מיר בענייני אמונה קומט זיך ערד אין מויל. ער מעג נישט האלטן אזוי?!

Sent from my KFDOWI using Tapatalk

הקטן האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו,
זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, -
וואס האט תנ"ך געמיינט?

זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס,
מיט וואס פארדרייט ער?

- פ און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

פליז זיי מסביר ווייל ס'איז שווער צי פארשטיין

האבן די שרייבערס געוואלט איך זאל האלטן אז זיי האבן דאס געשריבן.

הקטן האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:...
חוץ מזה וואס דארט איז מורא'דיג קלאר די אלקים וו"ס הויה טעאריע.

כד"א:
וידעת היום וגו' כי ה' הוא האלקים!

פין וואו זאל דאס J וויסן

ליב צו וויסן האט געשריבן:
כ'ווייס נישט וואס דו שרייבסט פון תנ"ך, אבער אין Either case.. ער קען האלטן אזוי, כ'וויל נאר פארשטיין די לאגיק און עטיק..
צו האלסטו אז די קריסטן זענען גערעכט געווען מיטן הארגענען אידן ווייל זיי האבן געהאלטן אנדערש ווי זיי??

ליב צו וויסן האט געשריבן:

הקטן האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:...
חוץ מזה וואס דארט איז מורא'דיג קלאר די אלקים וו"ס הויה טעאריע.

כד"א:
וידעת היום וגו' כי ה' הוא האלקים!

פין וואו זאל דאס J וויסן

כ'קום בכלל נישט פארטיידיגן די אדער יענע פראפעסאר (כאטש וואס דאס קען גראדע פארענטפערט ווערן), נאר נאכן לערנען היפש אסאך תנ"ך, איז מיר קלאר אז דאס איז א צוזאמגעשטעלטע ארבעט (מיינע קשיות, שאלות און עווענטועל תירוצים, האבן פאסירט פאר כ'האב געהערט בכלל פון J און E טעאריעס..).

ליב צו וויסן האט געשריבן:

הקטן האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו,
זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, -
וואס האט תנ"ך געמיינט?

זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס,
מיט וואס פארדרייט ער?

- פ און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

פליז זיי מסביר ווייל ס'איז שווער צי פארשטיין

האבן די שרייבערס געוואלט איך זאל האלטן אז זיי האבן דאס געשריבן.

אין רוב ספרים פרובירן זיי עס ניטאמאל צו באהאלטן... פארקערט גאר, די וואס האבן אנגעהויבן אזוי צו זינגען, "זיי" זענען געווען די מחדשים.

הקטן האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:

הקטן האט געשריבן:

ליב צו וויסן האט געשריבן:ערעב בערל, פארוואס 'עפרא לפומיהון'? צו ווייל זיי האלטן אנדערש ווי דיר קומט זיך זיי אזא שטראף?
זיי זענען נישט קיין שלעכטע מענטשן ח"ו,
זיי האלטן קלאר אז דאס האט תנ"ך געמיינט, -
וואס האט תנ"ך געמיינט?

זיי האלטן אז דו ביסט דער וואס פאדרייט עס,
מיט וואס פארדרייט ער?

- פ און פארט זאגן זיי נישט 'עפרא לפומיהון' פאר דיר. (...)

פליז זיי מסביר ווייל ס'איז שווער צי פארשטיין

האבן די שרייבערס געוואלט איך זאל האלטן אז זיי האבן דאס געשריבן.

אין רוב ספרים פרובירן זיי עס ניטאמאל צו באהאלטן... פארקערט גאר, די וואס האבן אנגעהויבן אזוי צו זינגען, "זיי" זענען געווען די מחדשים.

גערעכט - זיכער וואלטן זיי דאס נישט געזיכט צי באהאלטן, פארקערט זיי דארפן צי זיין די אימפארגעסליכע היראס פין כלל ישראל - איך פארשטיי בכלל נישט די "מחדשים"