קאווע שטיבל

ליטוואק פון בודאפעסט: אין דיין פתיחת האשכול זאגסטו אז דער ר' דוד צבי מאסקאוויטש ווען ער האט ספיקות אין זאכן וועלכע זענען פון די יסודות האמונה. און ער נעמט מיט דעם ברייטן פאבליק אין זיינע ספיקות, הייסט נישט קיין אפיקורס (אדער מין).

דאס איז לכאורה נישט ריכטיג. ווייל אויב ער איז א פריוואטער מענטש און ער שמועסט אויס זיינע ספיקות מיט א חבר. אדער אין א פאבליק פארום. אלס פריוואטער מענטש, הייסט ער טאקע נישט קיין אפיקורס. משא"כ אויב ער שטעלט זיך אין א פאזיציע פון איינער וואס געט שיעורים און הרצאות פאר'ן פאבליק. און ער נעמט מיט דעם עולם וואס הערן איהם צו אין זיינע ספיקות אין זאכן וועלכע זענען פון די יסודות האמונה. אט דאס איז זייער שעדליך. וואס וואלט געווען דער לימוד זכות? אז ער ווייסט נישט די ריכטיגע פאקטן...! נו, שטייט דאך שוין אין די משנה אין מסכת אבות (אבות ד, י"ג) ..."ששגגת תלמוד עולה זדון"...! לאמיר נאר באמערקן אז ס'שטייט נישט תלמיד מיט א יו"ד. נאר תלמוד. מיט א ווא"ו. דאס מיינט, נישט דער גברא. נאר די חפצא. דער עצם זאך אז ער האט נישט געלערנט. און ער וואלט געדארפט הייסן א שוגג. זאגט די משנה אז ער הייסט א מזיד. פארוואס? ווייל וויבאלד אז ער האט תלמידים/מקשיבים און ער איז זיי מכשיל...!

איך ווייס נישט וואס דער ריכטיגער טערם איז. כופר אדער אפיקורס אדער מין. אבער דאס טויג זיכער נישט...!

ווער זאגט אז מ'קען נישט קריגן אויף חז"ל לגבי וואס מיינט אפיקורס? די גאונים.
ווער זאגט אז מ'קען נישט זיך דינגען מיט דעם אויף די גאונים? די ראשונים.
ווער זאגט אז מ'קען נישט מחולק זיין מיט די ראשונים? די אחרונים.
ווער זאגט אז מ'קען נישט האלטן אנדערש ווי די אחרונים? די קולטור.

הרי לן כדברי ליטוואק.

און ווער זאגט אז מ'קען זיך נישט טוהן אנדערש ווי די קולטור?

שאראש-פאטאק האט געשריבן:מלמד תינוקות שאמר שספר אור החיים לא נכתב ברוח הקודש הינו כופר ואפיקורוס, ויש לפטרו (דברי חיים יו"ד ח"ב קה).
אין דברי חיים יו''ד ח''ב סימן ק''ה שרייבט ער. מלמד תינוקות שאמר שספר אור החיים לא נכתב ברוח הקודש הינו כופר ואפיקורוס, ויש לפטרו

שרעק זיך נישט פאר עקסטרעמע שפראך, אין מיטן א מערכה פאלן ווערטער וואס רעפלעקטן נישט די אמת'ע מיינונג.

אבער כ"ז אכניס אין די פתיחת האשכול. איך האב נישט קיין פראבלעם ווען אזא איינער איז א מלמד פאר מיין קינדער, ווייל ביי מיר איז דער 'רוה"ק' פון דער אוה"ח נישט קיין צענטראלע חלק פון מיין אידישקייט. אבער ווען א מלמד גלויבט אז לערנען גייט צום סטרא אחרא, אדער אז א צענטראלע חלק פון אידישקייט איז 'נישט ציונים', וואלט עס געווען א פראבלעם פאר מיר. און פון דעסטוועגן איז יענער נישט קיין אפיקורס.

ליטוואק: אבער דו וואלסט נישט געוואלט אז ער זאלל לערנען מיט דיינע קינדער. דו וואלסט נישט געוואלט אז דיין יונגל זאלל דיר זאגן איין טאג..."טאטי דו ביסט א שייגעץ. ווייל דו האלטסט אז רב ש"ך איז געווען א גרויסער מענטש. ער איז דאך געווען א שייגעץ און א ציוני...! אדער אז אין פאנאוויזש און מיר לערנט מען א סאך תורה...זיי זענען דאך ציונים. און זייער גאנצע תורה גייט צו די סיטרא אחרא...!

מי היא אפיקורוס? על פי הלכה קוק אריין און רמבם אדער גמרא ווי מען האט געברענגט פריער
וואס מענטשן רופן אפיקורס? יעדער רופט אפיקורוס טואס איהם שמעקט אדער בעסער וואס איהם שמעקט נישט
עס איז נישט מעלה און נישט מוריד גארנישט מער ווי ווער הייסט א חאניאק

אפיקורס איז געווען א גריכישער פילאזאף וואס האט געגלייבט אינעם פסוק אכול ושתה כי מחר נמות.

אין די חרדישע וועלט ווערט דאס טיטל אפיקורוס גענוצט צוזאמען מיט מין וכופר, אדער א סאטמערער ציוני, כאטש וואס יעדע טיטל מיינט עפעס אינגאנצן אנדערש.

לערנען'דיג די וואך אינעם ספר הכוזרי מיטן פירוש פון קול יהודה פון הרב ר' יהודה מוסקאטו זצ"ל, האב איך געזען וואו ער טייטשט אפ דאס ווארט מין, ס'האט מיר זייער געפאָלן, כ'ציטיר זיין לשון "ולפי דעתי נקראו מינים על כי אינם מסכימים על דעת אחת וזה יקרה להם מצד היותם בלתי סומכים על הקבלה אבל כל אחד מהם מסברת שכלו בונה במה לעצמו עד היותו כמין נפרד מיתר אנשי מינו, כי אמנם הקבלה היא נפוצות יהודה תקבץ להיותם גוי אחד בארץ ובלעדיה הנם ככל המינים הללו נפוצים בדעותיהם כאמור".