נשלח: דאנערשטאג יולי 15, 2021 11:26 pm
א שאלה צו [tag]מורינו ורבנו[/tag]:
שיקן בחורים קיין ארץ-ישראל - וואס ענטפערט מען?
שיקן בחורים קיין ארץ-ישראל - וואס ענטפערט מען?
מורינו ורבנו האט געשריבן:דערווייל: א שאלה וואס איז אריינגעקומען פון א מיטגלידער אין שטיבל.
...
ובזה החלי:
א חבר מיינער, וועלכער איז גאר א פרומער און א כלי קודש, האט א טאכטער אין די יארן. ער האט אן עלטערע פארהייראטע טאכטער וואס איז געווארן מער ״קוּל״ וועלכע די מיידל און אירע שוועסטערס קוקן ארויף. די מיידל איז (זייענדיג אינגער און נאך אונטערן רושם פון שולע) טאקע פרומער און מער ״תוכן׳דיג״ ווי איר אבער דאך. אן אנדערע שוועסטער האט חתונה געהאט מיט אויך א מער ״ליידיגע״ בחור [און די אויגן פון מיין חבר] און איז אויך געווארן מער ״קוּל״. דאס איז אלעס א געוואלדיגע מורת רוח פאר מיין חבר. דעריבער וויל ער גאר שטארק אויסוועלן א ״תוכן׳דיגע״ בחור פאר די טאכטער, איר אזוי צו שטעלן אויפ׳ן ״ריכטיגן וועג״.
מ׳האט אים אנגעטראגן א בחור וואס איז אים געווען זייער צום הארצן. עס איז געקומען עד כדי בעשוי. דער בחור, הגם מ׳האט געהאט געהערט אויף אים אז ער איז אויך א ״לעבעדיגער״ און ״וויט-איט״ [דער חבר פארשטייט אז ס׳דארף דאך אויך עפעס פאסן מיט זיין טאכטער וואס זוכט עפעס אזוי ווי די שוואגערס, עכ״פ כאטש למחצה לשליש ולרביע], איז געזעצן ביים בעשוי נישט קוקענדיג אויף איר נאר אויף זיינע הענט און גערעדט פון זיין לערנען און סדרים. עס איז שטארק נישט געפאלן דאס מיידל און זי האט דאס אפגעזאגט, נישט וועלענדיג זיך טרעפן מיט׳ן בחור פאר א צווייטע בעשוי.
פאר מיין חבר האט דאס שטארק געארט. ער האט זיך דורכגערעדט מיט/אפגערעדט צו מיר אז פארוואס וויל זי זיך נישט טרעפן מיט אים כאטש נאך א צווייטן מאל? פרוביר נאכאמאל. עס איז דאך מעשים בכל יום אז די ערשטע בעשוי איז נישט איי איי איי אבער ביים צווייטן טשוכעט זיך אויס דער בחור וכו׳ און מאכט שוין יא א גוטע אימפּרעשׁאָן. דאס איז דאך בפרט דא וואו דאס מיידל ווייסט אז די אינפארמאציע אויפ׳ן בחור איז נישט די אימפּרעשׁאָן/איינדרוק וואס זי האט באקומען ביים בעשוי.
איך האב אים געזאגט אז ראשית כל איז זיין גאנצע צוגאנג צום שידוך פראצעס דא נישט אין פלאץ. ער דארף בעצם נישט אריינצוקומען אין בילד בכלל! וואס ״ער״ וויל איז נישט נוגע - ס׳איז זיין טאכטער מיט וועמען עס דארף צו שטימען (איך האב אים געוואוזן דער רמ״א בהלכות כיבוד אב ואם ביו״ד סוף סימן רמ). אויף דעם האט ער גע׳טענה׳ט אז ״זי בעצם קען רואיג שטימען מיט דאס וואס ער זוכט פאר איר״: ער זוכט נישט פאר איר ״דער וועלט׳ס פרומער צי דער געוואלדיגער לערנער״ הגם ער וואלט ״אויסגעגאנגען״ דאס צו באקומען.
אבל על של עתה באתי. די צווייטע פונקט וואס כ׳האב אים געזאגט איז אז א בעשוי איז ענליך צום געדאנק ווי ספּיִד דעיטינג ביי די גוים. והיינו, עס דינט אויף צו זעהן צי ס׳איז דא א ״ספּארק/פינק״ און צי ס׳איז דא ״עפעס״ קעמיסטרי (איך ווייס פון די גמרא בריש האיש מקדש). פארשטייט זיך אז ס׳איז גאר עלול לטעות, און בפרט פון א זכר׳ס פערספעקטיוו ווען א בחור פון אונזער דזשענדער-סעגרעגעיטעד געמיינדע טרעפט זיך דאס ערשטע מאל מיט א נקיבה איז מיינט ער אז דאס וואס ער פילט איז ווער-ווייסט-וואס, אבער דאס איז וואס ס׳דינט אויף און דארף צו דינען אויף. יעצט, אויב אויף למשל א קאָנטיניוּאָם פון 0 ביז 10 פיהלט מען א 5 צי אפילו 4 איז שייך צו זאגן ״נו, פרוביר נאכאמאל אפשר וועט עס ארויפגיין מיט אפאר פונקטן״. אבער אויב ביים ערשטן מאל איז עס געווען 2-3 איז דאן נישט שייך צו זאגן ״נאך אמאל״ פאר די פאר פונקטן וואס ס׳וועט אולי ארויף גיין. איך פארשטיי אז מ׳קען זאגן אז אפילו אויב ביים ערשטן מאל איז עס געווען 0 ממש איז ביים צווייטן מאל קען עס ארויף שפרינגען און נתהפך ווערן ממש צו 10, אבער דאס איז נישט שכיח אויף צו פרעשורן פאר נאך א בעשוי. ואולי איז ביים טאכטער זיינער דאס געווען גאר נידעריג ביים ערשטן מאל איז אויף וואס ארויף זיך טרעפן נאכאמאל?
למען האמת וואלט אויך געווען וויכטיג צו וויסן דער מצב פון די מאמע און איר קשר מיט איר טאכטער, אבער פון אונזער שמועס אין אישי האב איך פארשטאנען, אז זי איז פונקט ווי איר מאן, און דער קשר איז בסדר (אויף וויפיל מען ווייסט).
אייער פונקט איז ריכטיג אז מען דארף קוקן וואס "זי" וויל, נישט וואס דער טאטע וויל, הגם ער וואלט גע'חלש'ט פאר א פרומע בחור, און כלל ישראל וואלט גע'חלש'ט אז אלע מיידלעך זאלן האבן פרומע השגות, אבער דאך, כדאי א אידישע שטוב זאל זיך אויפשטעלן כדת וכדין, דארף מען קוקן וואס 'זי' וויל - בפרט אז זי איז א מיידל מיט א מיינונג.
פארט דארף מען נעמען אין באטראכט, אז ביים היימישן שידוכים סיסטעם איז אלעס א שפיל. איך בין זיכער אז מען האט נישט געזאגט פארן בחור אז מען רעדט פון א 'קול' מיידל וואס זוכט עפעס מער אפענער און געשמאקער. ער מיינט מעגליך אז זי איז א חשוב'ע מיידל און אז ער דארף מאכן דעם חשוב'ען אנשטעל (פארוואס זיין טאטע איז נישט אפן מיט אים, און פארוואס דארף מען באהאלטן זאכן, איז א שמועס פאר זיך, אבער למעשה איז דאס אסאך מאל די מציאות ביי אסאך). וואלסט געקענט פרעגן, אז אויב דער בחור איז אין דער מצב אז ער וויל חתונה האבן מיט איינעם וואס איז פרום, און אז ער דארף שפילן א געים, איז דאס געוויס נישט די ריכטיגע שידוך, איז דער אמת נישט אזוי. ער קען זיין מער תמימות'דיג און נאאיוו אין דעם ענין, אבער באמת איז דאס א פאסיגער שידוך. ער וועט איר גלייכן און זי וועט אים גלייכן. דאס וואס עס איז נישט געשען יעצט, איז פשוט ווייל ער האט געשפירט אז ער דארף שפילן א שפיל לצורך הענין.
דער אמת'ער וועג דערצו איז: מען דארף ביידן מסביר זיין די נקודה. פארן בחור דארף מען אויפקלערן און מסביר זיין, אז זי זוכט נישט טאהשער רבי (איך גלייב אז ער זוכט אויך נישט טאהשע רביצין, און טאמער יא, וועט ער שוין תיכף נישט וועלן גיין ווייטער צום טיש, והכל על מקומו יבוא בשלום), און אז ער זאל אויפהערן שפילן דעם שפיל, און זיך ווידער אוועקזעצן ארגינעל, מיט א גראדן רוקן און אויגן פארנט, נישט באהאלטן גארנישט. ווידער פאר איר דארף מען אויך מסביר זיין די נקודה, אז א בחור אין ישיבה, שפילט אמאל א געים. מען דארף עס געבן נאך א שאנס צו זען דעם אמת.
ס'איז זיכער דא א מקום פאר א צווייטן בעשוי, וואס פון דארט וועט מען קענען זען מער.
שיק אריין א נאמען אינזינען צו האבן, מיר וועלן מתפלל זיין להצלחתה בכל מקרה.
