קאווע שטיבל

רעדסט פון די נאנאשע תורה בלעטל? זיי האבן נייעס?

לאדיך אפ האט געשריבן:זייער א טאף טשויס. כ'דארף טראכטן 3 טעג און 3 נעכט.

מארגן נאכט באקומען מיר אן ענטפער...

עמי.
עמי האט די מערסטע אינטרעסאנטע ארטיקלען פאר עדאלטס.

לאדיך אפ האט געשריבן:מיין נומבער 1 איז המודיע. פארוואס? ווייל ס'האט אלעס, ענין בנין קנין, אינטערנעשאנעל, נעשאנעל און ס'הונדרעט מאל מער פראפעשאנעל וואו יתד, איד, בלאט, צייטונג וכו'.
דאס איז מיט צייטונגען. פון מאגאזינען איז מיין נומער 1, א טיי צווישן בקהילה און משפחה (אין עברית). ביידע ווייל זיי האבן אייביג א רייכע תוכן פון ארטיקלן, פאליטיק (איזרעילי - כ'האב עס זייער ליב), און קארענט איווענטס.

נאר משפחה./עברית ווען ס'קומט צו אמעריקאנער נייעס מאכן זיי א קוגל און מישן אויס די יוצרות. סיי ביי די פרשה פון לייבי קלעצקי ע"ה און אנדערע אישוס, מישן זיי אויס פערזענליכקייטן און אויך פאקטן. ס'איז דא אן אדמו"ר וואס וואוינט אין אמעריקע אויף וועמען זיי האבן שוין צוויי מאל געשריבן אז ער איז נפטר געווארן. דערווייל לעבט ער ב"ה עמו"ש.

מיין נומ ער איינס איז "דער איד", אויב זאל איך דארפען קלויבען נאר איינס איז עס "דער איד", אמאל פלעג איך קויפען דער איד, די צייטונג, און צומאל נאך אנדערע, זינט זיי האבען איבערגעארבעט דער איד איז עס אזא געלונגענע זאך וואס איך האלט ער האט נישט קיין קאנקורענט אין אידישע ליין מארק, אינטרעסאנט, באלערנד, הערליכע גראפיקס, און אויף הויכע ניווא, די אידענע מיט די מיידלעך כאפען דעם "פאמיליע" אפטיילונג, דער "ערענסטער" טאטע נעמט די תורה אפטיילונג, די יונגלעך און בחורים כאפען זיך צו צום קהילות און מוסדות אפטיילונג, און אלע שטייען אין די רייע צו ליינען דעם גרויסען דיקען "איד" וואס האט אלעס, פון בילדער, נייעס און וואס נישט? .. און דאס גייט אין אלע שטיבער פון האנט צו האנט.. ס'האט גענומען צייט, אבער זיי האבען עס באוויזען...

פרענטש וואנילע האט געשריבן:מיין נומ ער איינס איז "דער איד", אויב זאל איך דארפען קלויבען נאר איינס איז עס "דער איד", אמאל פלעג איך קויפען דער איד, די צייטונג, און צומאל נאך אנדערע, זינט זיי האבען איבערגעארבעט דער איד איז עס אזא געלונגענע זאך וואס איך האלט ער האט נישט קיין קאנקורענט אין אידישע ליין מארק, אינטרעסאנט, באלערנד, הערליכע גראפיקס, און אויף הויכע ניווא, די אידענע מיט די מיידלעך כאפען דעם "פאמיליע" אפטיילונג, דער "ערענסטער" טאטע נעמט די תורה אפטיילונג, די יונגלעך און בחורים כאפען זיך צו צום קהילות און מוסדות אפטיילונג, און אלע שטייען אין די רייע צו ליינען דעם גרויסען דיקען "איד" וואס האט אלעס, פון בילדער, נייעס און וואס נישט? .. און דאס גייט אין אלע שטיבער פון האנט צו האנט.. ס'האט גענומען צייט, אבער זיי האבען עס באוויזען...

איך באוואנדער דיין אומפארטיישקייט

מיין נומערע איין אויסגאבע איז דער בליץ פון חודש חשון

ראשעקאל האט געשריבן:מיין נומערע איין אויסגאבע איז דער בליץ פון חודש חשון

Ami

מעלות

פרענטש וואנילע האט געשריבן:מיין נומ ער איינס איז "דער איד", אויב זאל איך דארפען קלויבען נאר איינס איז עס "דער איד", אמאל פלעג איך קויפען דער איד, די צייטונג, און צומאל נאך אנדערע, זינט זיי האבען איבערגעארבעט דער איד איז עס אזא געלונגענע זאך וואס איך האלט ער האט נישט קיין קאנקורענט אין אידישע ליין מארק, אינטרעסאנט, באלערנד, הערליכע גראפיקס, און אויף הויכע ניווא, די אידענע מיט די מיידלעך כאפען דעם "פאמיליע" אפטיילונג, דער "ערענסטער" טאטע נעמט די תורה אפטיילונג, די יונגלעך און בחורים כאפען זיך צו צום קהילות און מוסדות אפטיילונג, און אלע שטייען אין די רייע צו ליינען דעם גרויסען דיקען "איד" וואס האט אלעס, פון בילדער, נייעס און וואס נישט? .. און דאס גייט אין אלע שטיבער פון האנט צו האנט.. ס'האט גענומען צייט, אבער זיי האבען עס באוויזען...

איך קען נישט פארשטיין איינער זאל שפענדן 2 א האלב טאלער אויפן איד. עס איז טאקע אן ערנסטער צייטונג מיט אסאך מעלות, אבער אז כ'ליין שוין ערנסטע ארטיקלען וועל איך עס ענדערש ליינען אינעם אריגינעלעם עברית אדער ענגליש ווי אין אן איבערגעזעצטן ענגליש. כ'האב פאריגע וואך געקויפט לכבוד האריקעין סענדי און כ'בין געוואויר געווארן זערא חדשות. אלעס האב איך שוין געהאט געוואוסט פון ליינען אנליין.

היסטאריקער האט געשריבן:מעלות

כמה שכתוב "שנראה כל אחד מעלות וכו׳"

יאנקל, גוט געזאגט.

אזא איינער ווי איך, הגם כ'קען גאנץ א פיינעם ענגליש, און כ'האב שוין צוזאמעגעליינט א געוואלד, געדויערט עס מיר נאך אלץ דאפעלט אדער טריפעלט אזויפיל צייט ווי אידיש, ווער רעדט נאך פון עברית.
זיי קעיטערן (כמעט) אלעס וואס א היימישער חסיד'ישער איד ברויך צו וויסן. זיי פילטערן שוין די זאכן (וואס זיי רופן כסדר "הרחק מן הכיעור"...) און ברענגען מיר און מיינע קינדער כשלחן הערוך רוב ענינים וועלכע קענען נוגע זיין פאר מיר.

שטעל דיר פאר אז דו פרעגסט אויף א ליקוט ספר (להבדיל), כ'קען נישט פארשטיין מענטשן וואס קויפן דאס, מען קען דאך אלעס לערנען ממקור ראשון.

זמן נומער איינס. ווייל ער האט אינטערעסאנטע ארטיקלען, און ווען איך האב אפגעליינט אן ארטיקל, פיל איך אז איך האב עפעס קונה געווען. איך האב א ידיעה אין דעם ענין, איך קען עס דיסוקסירן מיטן א צווייטן, איך האב א יסוד אויף וואס צו בויען אויב איך וויל אויסברייטערן מיינע ידיעות אין דעם ענין.

נומער צוויי: מעלות. ווייל עס איז אינטערעסאנט, תוכנ'פול, תורה'דיג און נישט קינדיש און בעביש, און זיי רירן זיך נישט צו צו קיין פאליטיק.

און איך קען גאר גוט ענגליש! אבער איך נעם בשיטה נישט אריין אין מיין שטוב קיין שום אנגלא-אידיש פובליקאציע!

בשיטה? וועלכע שיטה? פון נישט ספענדן געלט?
דיין ווייב וואלט זיך באלעקט מיט א בינה, אויב גלייכט זי צו לעזן.

שמעקעדיג האט געשריבן:בשיטה? וועלכע שיטה? פון נישט ספענדן געלט?
דיין ווייב וואלט זיך באלעקט מיט א בינה, אויב גלייכט זי צו לעזן.

אוי ביזטו ראנג! מיין ווייב איז נישט קיין גרויסער ליינער אבער אויב יא, וויל זי דווקא אידיש. און זי איז נישט א פרומער. נאר זי, מיט דער טיפיקעל פרוי וואס ליינט בינה, זענען אזוי ווי 2 פארקערטע מאגנעטן.

ניין נישט געלט איז מיין אישו. ס'איז 'ציונות' און 'ענגליש'.

בינה האט נישט קיין ציונות.
און ענגליש ליינסטו דאך פיל מער אויפן וועב, ערגערע ענינים ווי די בינה!

איך בין נישט אינטערעסירט אין בינה. און וואס איך ליין אויפ'ן וועב קומט פונעם גוי. פונעם גוי וועליך נעמען 'ענגליש', נישט פון א איד. -- כ'מיין אז איר כאפט נישט מיין פוינט בכלל.

פרענטש וואנילע האט געשריבן:מיין נומ ער איינס איז "דער איד", אויב זאל איך דארפען קלויבען נאר איינס איז עס "דער איד", אמאל פלעג איך קויפען דער איד, די צייטונג, און צומאל נאך אנדערע, זינט זיי האבען איבערגעארבעט דער איד איז עס אזא געלונגענע זאך וואס איך האלט ער האט נישט קיין קאנקורענט אין אידישע ליין מארק, אינטרעסאנט, באלערנד, הערליכע גראפיקס, און אויף הויכע ניווא, די אידענע מיט די מיידלעך כאפען דעם "פאמיליע" אפטיילונג, דער "ערענסטער" טאטע נעמט די תורה אפטיילונג, די יונגלעך און בחורים כאפען זיך צו צום קהילות און מוסדות אפטיילונג, און אלע שטייען אין די רייע צו ליינען דעם גרויסען דיקען "איד" וואס האט אלעס, פון בילדער, נייעס און וואס נישט? .. און דאס גייט אין אלע שטיבער פון האנט צו האנט.. ס'האט גענומען צייט, אבער זיי האבען עס באוויזען...

מיר איז אינטערסאנט וואס די זעהסט אלס אונעם איד,
אבער עיקר שכחת - די קויפטס דער איד ווייל עס דעקט דיין קהילה/פארטיי
לאז די אלע בעלאני אין א זייט

(שטעל דיך פאר ווען איך זאל שרייבן
מיין נומ ער איינס איז "דער בלאט", אויב זאל איך דארפען קלויבען נאר איינס איז עס "דער בלאט", אמאל פלעג איך קויפען דער איד, די צייטונג, און צומאל נאך אנדערע, זינט ס'איז ארויסגעקומען דער בלאט איז עס אזא געלונגענע זאך וואס איך האלט ער האט נישט קיין קאנקורענט אין אידישע ליין מארק, אינטרעסאנט, באלערנד, הערליכע גראפיקס, און אויף הויכע ניווא, די אידענע מיט די מיידלעך כאפען דעם "בילדער" אפטיילונג, דער "ערענסטער" טאטע נעמט די אוצרות אפטיילונג, די יונגלעך און בחורים כאפען זיך צו צום ציבור אפטיילונג, און אלע שטייען אין די רייע צו ליינען דעם גרויסען דיקען "בלאט" וואס האט אלעס, פון בילדער, נייעס און וואס נישט? .. און דאס גייט אין אלע שטיבער פון האנט צו האנט.. ס'האט גענומען צייט, אבער זיי האבען עס באוויזען...)

איך האב נישט געוויסט אז מעלות האט אזויפיל ''קאווע שטובל'' ליינער

אגב, פארוואס זאגען מענטשן אז מעלות איז אביסל פארטעמפד?

איך ליין מעלות אויך, צומאל קומט מיר אריין די "ליכטיגע היים" אויכעט א נייע הערליכע אויסגאבע, די ענגלישע פובליקאציעס לאז איך נישט אריין אינדערהיים, אבער אויב זאל מען דארפען אויסקלויבען נאר איינס, גיי איך צוריק צו מיין אויסוואל, "דער איד" וואס איז א כרכא דכולא ביה, ס'האט אלעס, און "ווען איך זאג אלעס, מיין איך אלעס"...

שיטה מקובצת האט געשריבן:

קלאר האט געשריבן:איך האב נישט געוויסט אז מעלות האט אזויפיל ''קאווע שטובל'' ליינער

אגב, פארוואס זאגען מענטשן אז מעלות איז אביסל פארטעמפד?

וואס מיינסטו מיט "פארטעמפד"?? מעלות איז א הערליכע אויסגאבע, און איז פון מיינע פעיוואריט אויסגאבעס. ס'איז נאר זייער סאטמאר-פארפרומט, און אנערקענט נישט אנדערע מיינונגען. דאס נעמט אבער נישט אוועק די געשמאקייט פון ליינען נארמאל געשריבענע ארטיקלען, און אמאל אמאל אינטעליגענטע שמועסן. (למשל פון דעם מחנך הרב הירש)

גוט געזאגט, שיטה. עס איז מערקווירדיג אז דוקא איינע פון די פרומסטע אויסגאבעס איז די מערסטע פראפעסיאנעל. עס איז ממש א בושה און א חרפה אז קיין איין אנדער אידישע אויסגאבע קען זיך נישט צושטעלן צו די פשוט'ע גראמאטיק כללים און האבן געשמאקע, פראפעסיאנעלע שרייבעריי. עס זעט אויס ווי די אידיש שרייבערס קען נישט אריינגיין אין קאפ וואס עס באדייט דער קונסט פון שרייבן. אדער טראסקעט מען אריין הונדערט דראמאטישע ווערטער ווי געכאפט געלאפן גדערשראקן פארפרוירן דערציטערט, אדער שרייבט מען אויסגעצויגן ווי "חנה האט געטראכט אראפצולייגן דעם פעדער, אבער זי האט נישט געוואלט, זי האט ווידעראמאל געטראכט, און ווידעראמאל האט זי אפגעווארפן דעם געדאנק, ענדליך איז איר געלונגען זיך צו שטארקן, און מיט א פלאטערדיגע הארץ האט זי אראפגעלייגט דעם פעדער."