קאווע שטיבל

יאיר האט געשריבן:

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:

יאיר האט געשריבן:לויט ווי איך געדענק האבן די ארכעאלאגן שטענדיג קלאר פינאנדערגעשיידט די אידישע באוואוינונג פון די כנעני'שע באוואוינונג אין אור אלטן ישראל, דורכ'ן זען לויט די איבערבלייבענישן פון די בהמות, ווייל נאר אין די אידישע וואוינערטער טרעפט מען נישט קיין חזיר.

כנענים מלעגן מקריב זיין חזר?(געגעסן יא)

יאיר האט געשריבן:מיר איז דער עיקר חידוש דער גרויסקייט פון דעם טעמפל און דער נאנטקייט צום מקום המקדש. דאס ווייזט אז עס איז נישט סתם געווען צואווארפן במות אין עקן פון ארץ ישראל, א שטייגער ווי די די עגלים וואס ירבעם האט אויפגעשטעלט דירעקט צו אפהאלטן די בני ישראל זיך צו שלעפן קיין ירושלים, נאר ביים מקום המקדש זענען געווען נאך מקדשים, און כלל ישראל האט דאס נישט געזען פאר א סתירה. ווייל וואס פעלט אויס א במה ווען דו קענסט גיין עטליכע מינוט ווייטער און האבן דעם צענטראלן פראכטפול בית המקדש פון שלמה?

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:

יאיר האט געשריבן:

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:

יאיר האט געשריבן:לויט ווי איך געדענק האבן די ארכעאלאגן שטענדיג קלאר פינאנדערגעשיידט די אידישע באוואוינונג פון די כנעני'שע באוואוינונג אין אור אלטן ישראל, דורכ'ן זען לויט די איבערבלייבענישן פון די בהמות, ווייל נאר אין די אידישע וואוינערטער טרעפט מען נישט קיין חזיר.

כנענים מלעגן מקריב זיין חזר?(געגעסן יא)

אמאליגע הקרבות איז געגאנגען צוזאמען מיט'ן עסן, עס איז נישט געווען צוויי באזונדערע זאכן. ארכעאלאגן האלטן אז איז דער עיקר פוינט פון מקריב זיין קרבנות פאר די אפגעטער אין די אור אלטע צייטן איז לכתחילה געווען כדי צו בארעכטיגן דאס הרג'ענען בהמות און זיי אויפעסן, עס איז געווען אזא אופן פון פארגיטיגן די געטער פאר די עולה פון עסן פלייש.[/

ר יאיר א לינק צו א שטודיע אויף די טאפיק וואלט געווען העלפפול

לעיקוואד האט געשריבן:איז וואס איז למסקנה, אז מדארף שוין נישט זיין מיצר ודואג אויפן חורבן בית המקדש ווארום אונזערע זיידעס האבען אויך בשעת בנינו זיך נישט צופיל צוטון געמאכט דערפון?

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:היא הנותנת אז איר זענט געגאנגען אין מלחמה מן הסתם האט מען ביי אייך אין ארץ ישראל נאר מקריב געווען אין שילה איך בין דאך געווען פארנומען מיט אנדערע זאכן כמבואר בחזל

יאיר האט געשריבן:

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:היא הנותנת אז איר זענט געגאנגען אין מלחמה מן הסתם האט מען ביי אייך אין ארץ ישראל נאר מקריב געווען אין שילה איך בין דאך געווען פארנומען מיט אנדערע זאכן כמבואר בחזל

איך בין געווען פארנומען בויען מיינע חוות יאיר, געדענקסט נישט? מיר זענען דאך געווען שכנים אינדערהיים אין גלעד.

יאיר האט געשריבן:

לעיקוואד האט געשריבן:איז וואס איז למסקנה, אז מדארף שוין נישט זיין מיצר ודואג אויפן חורבן בית המקדש ווארום אונזערע זיידעס האבען אויך בשעת בנינו זיך נישט צופיל צוטון געמאכט דערפון?

אויב מיר וועלן ציען מסקנות פון ארכעאלאגישע אנטדעקונגען, שיין וועלן מיר אויסזען...

יאיר האט געשריבן:ארכעאלאגן האבן אנטדעקט עטליכע דריי טויזנט יעריגע ערדענע כלים אין עגיפטן, וואו מען האט באהאלטן איברים פון רייכע מענטשן אדער שרים (נאר זיי האבן זיך עס געקענט ערלויבן) מיט'ן חלום אז ווען זיי וועלן אויפשטיין תחיית המתים וועלן זיי קענען נוצן זייערע איברים. אויף די כלים זענען אויסגעשניצט בילדער פון זייערע אפגעטער.

יאיר האט געשריבן:אין משכן שילה האט די שכינה גערוט פאר 363 יאר, ביז עס איז געווען א מלחמה מיט די פלשתים און די אידן האבן עס איבערגעלאזט. אין נ"ך שטייט נישט קלאר אויב מען האט עס חרוב געמאכט, אבער פון געוויסע פסוקים איז יא משמע אזוי, ווי אין תהלים וואו עס שטייט ויטוש משכן שילה, און אין ירמיהו פרק ז': ועשיתי לבית הזה אשר נקרא שמי עליו אשר אתם בוטחים בו ולמקום אשר נתתי לכם ולאבותיכם כאשר עשיתי לשילו. און אין פרק כ"ו, מדוע נבית בשם ה׳ לאמר כשלו יהיה הבית הזה והעיר הזאת תחרב מאין יושב. פון די גמרא (יומא ט') מפני מה חרב שילה, איז אויך משמע אז עס איז חרוב געווארן, אבער דער חזון איש (קדשים קמא סי' מ"א ס"ק יח) שרייבט: והנה לא מצינו בכתוב שחרבה שילה אלא נראה שאחר מיתת עלי הועתק המשכן משילה עכ״ל.
לעצטנס האבן ארכעאלאגן אנטדעקט אן איבערבלייבעניש ביים תל שילה וואס קען ווארפן א ליכט איבער די מיסטעריע, קודם האבן זיי געטראפן איבערבלייבענישן פון א געביידע, וואס דער בארימטער ארכעאלאג ישראל פינקלשטיין האלט אז דאס איז דער משכן שילה. און ערשט לעצטנס האט מען געטראפן אויף יענעם פלאץ א וואזע, דער וואזע איז דאטירט געווארן פונקטליך צום דאטום פון די אנגעבליכע חורבן משכן שילה, און אינעווייניג האט מען געטראפן אש, וואס קען זיין א דירעקטע איבערבלייבעניש פון חורבן שילה!
יעצט איז געקומען די שלעכטע בשורה אז דער וואזע איז גע'גנב'ט געווארן פון דעם סייט. עס איז נישט צום געפינען. מען איז חושד אז די חזונאיש'ניקעס האבן געהערט אז מען גייט מעגליך אויפווייזן אז דער חזון איש איז נישט געווען גערעכט און עס איז יא חרוב געווארן, דעריבער האבן זיי אפגעטראגן דערמיט.

א בילד פון די וואזע

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:

יאיר האט געשריבן:אין משכן שילה האט די שכינה גערוט פאר 363 יאר, ביז עס איז געווען א מלחמה מיט די פלשתים און די אידן האבן עס איבערגעלאזט. אין נ"ך שטייט נישט קלאר אויב מען האט עס חרוב געמאכט, אבער פון געוויסע פסוקים איז יא משמע אזוי, ווי אין תהלים וואו עס שטייט ויטוש משכן שילה, און אין ירמיהו פרק ז': ועשיתי לבית הזה אשר נקרא שמי עליו אשר אתם בוטחים בו ולמקום אשר נתתי לכם ולאבותיכם כאשר עשיתי לשילו. און אין פרק כ"ו, מדוע נבית בשם ה׳ לאמר כשלו יהיה הבית הזה והעיר הזאת תחרב מאין יושב. פון די גמרא (יומא ט') מפני מה חרב שילה, איז אויך משמע אז עס איז חרוב געווארן, אבער דער חזון איש (קדשים קמא סי' מ"א ס"ק יח) שרייבט: והנה לא מצינו בכתוב שחרבה שילה אלא נראה שאחר מיתת עלי הועתק המשכן משילה עכ״ל.
לעצטנס האבן ארכעאלאגן אנטדעקט אן איבערבלייבעניש ביים תל שילה וואס קען ווארפן א ליכט איבער די מיסטעריע, קודם האבן זיי געטראפן איבערבלייבענישן פון א געביידע, וואס דער בארימטער ארכעאלאג ישראל פינקלשטיין האלט אז דאס איז דער משכן שילה. און ערשט לעצטנס האט מען געטראפן אויף יענעם פלאץ א וואזע, דער וואזע איז דאטירט געווארן פונקטליך צום דאטום פון די אנגעבליכע חורבן משכן שילה, און אינעווייניג האט מען געטראפן אש, וואס קען זיין א דירעקטע איבערבלייבעניש פון חורבן שילה!
יעצט איז געקומען די שלעכטע בשורה אז דער וואזע איז גע'גנב'ט געווארן פון דעם סייט. עס איז נישט צום געפינען. מען איז חושד אז די חזונאיש'ניקעס האבן געהערט אז מען גייט מעגליך אויפווייזן אז דער חזון איש איז נישט געווען גערעכט און עס איז יא חרוב געווארן, דעריבער האבן זיי אפגעטראגן דערמיט.

א בילד פון די וואזע

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:אין פסוק שטייט דאך אז עלי איז אראפגעפאלען ווען ער האט געהערט אז די פלישתים האבען געפאנגען די ארון איז דאך משמע זיי האבען עס איינגענומען,

יאיר האט געשריבן:עס שטייט טאקע אז זיי האבן גע'גנב'ט די ארון, אבער עס שטייט נישט אז זיי האבן חרוב געמאכט די משכן. אין תשו' חתם סופר (או"ח סי' לב) שטייט אז וויבאלד די פלשתים האבן עס מחלל געווען האבן די אידן עס אליין געמעגט צונעמען. אבער פון דעם געפינס איז משמע אז די פלשתים האבן עס חרוב געמאכט, ווייל די אידן וואלטן עס דאך נישט פארברענט.
אין גמרא שטייט אז צווישן שילה און בית ראשון איז במות געווען מותר, נישט צווישן שילה און נוב וגבעון.

ונבנתה העיר האט געשריבן:

ברזלי הגלעדי האט געשריבן:אין פסוק שטייט דאך אז עלי איז אראפגעפאלען ווען ער האט געהערט אז די פלישתים האבען געפאנגען די ארון איז דאך משמע זיי האבען עס איינגענומען,

מען האט ארויסגענומען דעם ארון למלחמה, דארט האבן זיי דאס פארכאפט.