טשיקאווע ענינים אויף די סדרה

[ונבנתה העיר]

אהן די מצנפת איז לכאורה נישט אזוי שווער, ווייל די יריעות זענען געלעגען 'אויף' די קרשים וואס זענען געווען 10 אמות.

בכלל איז יענע גמ' א פלא, די גמ' וויל ארויסלערנען אז אלע לוויים זענען געווען 10 אמות פון דעם וואס משה איז אזוי געווען, בבחינת מדשבע כבשו שבע חלקו.

[מ גפני]

און וויאזוי איז ער ארויף די טרעפלעך צום מנורה? און בכלל צו וואס האט אויסגעפעלט די טרעפ, לויט דעם האט ער זיך געדארפט אראפבייגן צו צינדן !!!

[מאטי]

אפשר נאר לוים נישט כהנים.

[מצטמק ויפה]

אין ספר מושב זקינים, איינע פון די בעלי תוספות, פרעגט ער א שיינע קשיא, די גמרא אין שבת צב' זאגט אז אלע לווים זענען גווען צען אמות הויך, און די משכן איז דאך אויך געווען צען אמות, נו ווי אזוי איז אהרן אריין און זיך געדריידט אונ'ם משכן? ווייל אמתא באמתא היכי יתיב?, און אפילו מען זאל זיך מיט דעם א עצה געבן, אבער ער דאך געהאט א מצנפת וואס האט איהם געמאכט נאך העכער?.
אויב איינער האט געזעהן א תירוץ ביטע לאזן וויסען.

ער לייגט דארט צו, אז מ'קען נישט זאגן אז ער האט זיך אראפגעבויגען, ווייל עס איז נישט קיין כבוד זיך צו ביקען פאר'ן בוכ"ע שלא לשם השתחווה.

[מצטמק ויפה]

אפשר נאר לוים נישט כהנים.

זיי זענען דאך אלע פון שבט לוי.

[סאו וואט]

לענ"ד יש לתרץ באופן פשור לפי מה שאמרו חז"ל במס' מגילה דף י' ע"ב, מקום ארון אינו מן המדה.
וביאר הכוונה, דלפי גודל הארון היה הקודש קדשים צר וקטן, אך במקום ששורה השכינה אזי מועט מחזיק המרובה,
וא"כ י"ל דגם אצל הלוים היה כן, דמועט מחזיק המרובה, וכעין מה שכ' בדרשות חתם סופר לחנוכה, שנס זו היה בשמן חנוכה בזמן החשמונאים.
והדברים עתיקים.

[מאטי]

כ'מיין דער חת"ם סופר זאגט אויף זיין אייגענע ישיבה אז ס'איז געווען דארטן "מועט מחזיק את המרובה". ויבא המסורפין ויסורפי

[ברסלבער]

יעדער כלל האט א יוצא מן הכלל, אפשר איז אהרן נישט געווען אזוי הויך?
אין ספר מנחה בלולה (אין צייט פון בית יוסף) זאגט ער אויפן פסוק וידי משה כבדים ויקחו אבן וישימו תחתיו וישב עליה ואהרן וחור תמכו בידיו, אז פאר זיי האבן געוואלט אונטערהאלטן משה'ס הענט האבן זיי אים אים קודם געברענגט א שטיין זיך אראפצוזעצן, ווייל שטייענדיג האבן זיי נישט געקענט דערגרייכן זיין הענט ווייל ער איז געווען עשר אמות. פון דעם זעהט אויס אז אהרן איז נישט געווען עשר אמות.

און אויב ער איז יא געווען האט ער זיך אפשר טאקע געדארפט אביסל בייגן ביים אריינגיין אין משכן.
דער מהרי"ל דיסקין טייטשט להגיד שבחו של אהרן שלא שינה, אז כאטש ער האט זיך באמת נישט געדארפט באנוצן מיט די טרעפ ביי די מנורה, האט ער אבער נישט משנה געווען און עס יא גענוצט.

[פלעין יודיש]

נא וואס וועט זיין מיט עפעס א גיטע טשיקאווע אויף פרשת תצוה
איך בין דארשטעריג

[מצטמק ויפה]

פרשת תצוה
אין תפארת יונתן פון ר' יונתן אייבשיץ זצ"ל, ווערט געברענגט פון ילקוט שמעוני אז ווען מען האט געגאסען די שמן המשחה אויפ'ן כהן גדול , איז אויב ער איז געווען נידריג איז ער דאן געווארן הויך, אויב איז ער געווען א שווארצער איז ער געווארן ווייס, און אויב האט ער געהאט אן אראפ-געלאזטע פנים איז ער געווארן א פרייליכ'ער , ע"כ וואס שטייט אין ילקוט שמעוני.
און ר' יונתן לייגט צו, אז די קליידער פון כהן גדול האט דאך געמוזט זיין צוגעפאסט, נישט גרויס און נישט קליין, נו אויב אזוי, ווען מען האט געמאכט די קליידער פאר'ן כהן גדול , ווי אזוי האט מען געוויסט ווי גרויס ער וועט זיין נאכ'ן זאלבען מיט די שמן המשחה ? , נאר זאגט ער אז מען האט אויך געזאלבט די קליידער, און עס איז אויך מיט-געוואקסען לויט די מדה פון די כהן גדול.

[מצטמק ויפה]

פרשת כי תשא
די אבן עזרא ברענגט, אז ווי קען דאס זיין אז אהרן הכהן זאל האבן געמאכט די עגל?, עס שטעלט זיך נישט אויפ'ן שכל אז דער גרויסע כהן גדול זאל אנקומען צו אזא זאך.

ברענגט ער דארט בשם אחרים אז אהרן פון די פרשת העגל איז גארנישט אהרן הכהן משה'ס ברודער, נאר גאר א צווייטע אהרן! אבער למעשה זאגט ער דארט אויף די פשט אז עס איז הבל , און עס קען נישט זיין.

[מצטמק ויפה]

פרשת כי תשא

אין מדרש אגדה שטייט אז נאך די מעשה עגל האט משה רבינו געוואלט הרגענען אהרן , און פאר דעם האט אהרן זיך געבעטן ( לב כ ) "אל יחר אף אדוני".

[איחוד פעלד]

פארוואס טאקע נישט? עבודה זרה איז מחייב מיתה.

[ונבנתה העיר]

מאכן אן ע”ז איז נישט מחייב מיתה.

[מאטי]

דאן פארוואס יא?

[ונבנתה העיר]

viewtopic.php?p=178813#p178813

[מאטי]

9. מדרש תנחומא פרשת תצוה סימן ג

א"ר חנינא סגן הכהנים: אני הייתי משמש בבית המקדש, ומעשה נסים היה במנורה. משהיו מדליקין אותה מראש השנה לא היתה מתכבה עד שנה אחרת. ופעם אחת לא עשו הזיתים שמן התחילו הכהנים לכבות (ס"א לבכות) 
האט ר' חיים בריסקער געפרעגט דעם גור'ער רבין. "וויאזוי האט מען מקיים געווען די מצוה פון הדלקת הנרות אויב ס'איז געבליבן ברענען אגאנץ יאר?
האט ער געענפערט: ס'איז דאך דא אן הלכה אז אויב איינער איז מוסף שמן לנר איז חייב משום מבעיר, קומט דאך אויס אז ווען מ'איז מוסף הייסט דאס א מעשה הדלקה. קען מען זאגן אז די מעשה הדלקה האט דער כהן גדול געטון.

[מצטמק ויפה]

9. מדרש תנחומא פרשת תצוה סימן ג

א"ר חנינא סגן הכהנים: אני הייתי משמש בבית המקדש, ומעשה נסים היה במנורה. משהיו מדליקין אותה מראש השנה לא היתה מתכבה עד שנה אחרת. ופעם אחת לא עשו הזיתים שמן התחילו הכהנים לכבות (ס"א לבכות) 
האט ר' חיים בריסקער געפרעגט דעם גור'ער רבין. "וויאזוי האט מען מקיים געווען די מצוה פון הדלקת הנרות אויב ס'איז געבליבן ברענען אגאנץ יאר?
האט ער געענפערט: ס'איז דאך דא אן הלכה אז אויב איינער איז מוסף שמן לנר איז חייב משום מבעיר, קומט דאך אויס אז ווען מ'איז מוסף הייסט דאס א מעשה הדלקה. קען מען זאגן אז די מעשה הדלקה האט דער כהן גדול געטון.

נו אויב האט מען צוגעלייגט אויל איז דאך עס גארנישט קיין נס?.
ווי איך האב פארשטאנען פון די מדרש איז, אז די נס איז געווען אז עס האט געברענט א גאנץ יאר מיט אביסעל אויל, ניין ?.

[ונבנתה העיר]

מען האט צוגעלייגט א משהו לקיים המצוה.

אין בריסק פארשטייט מען אבער אודאי אז הבערה און הדלקה זענען צוויי גאר אנדערע דינים.

[מאטי]

די שאלה איז, אויב האט דאס סייווי געברענט מנס, האט ער דאך נישט געמאכט קיין עכטע מעשה הבערה מיטן מוסיף זיין שמן.
די גאנצע טעם פארוואס מ'איז חייב משום מבעיר איז נאר ווייל ער מאכט די נר זאל ברענען לענגער.
וכי תימא אז אויב האט ער צוגעלייגט און מיט דעם געגעבן פאטענציאל אז ס'זאל קענען ברענען לענגער גייט מיר נישט אן אז א נס האט זיך אריינגעמישט און דאס געגעבן כח צו ברענען.
איז דאס נישט פונקט ווי הדביק פת בתנור און איינער נעמט דאס ארויס פארן אפבאקן, וואס דאן איז ער נישט חייב כאטש ער האט געמאכט א מעשה אפייה, ווייל סוף כל סוף איז דאס ברויט נישט געווארן אפגעבאקן. די זעלבע זאך דא, כאטש מ'האט געמאכט א מעשה הדלקה אבער וויבאלד ס'האט זיך ארויסגעשטעלט אז בדרך נס האט דאס סייווי געברענט, האט זיין הוספה פאקטיש נישט מוסף געווען זמן דליקה.

[ונבנתה העיר]

און וואס איז אויב איינער איז מוסיף שמן א רגע פאר צאת השבת?

[ונבנתה העיר]

ביי רידוי הפת רעדט מען טאקע פון אזא ציור, ביי מבעיר איז אבער מסתבר אז דער חיוב שטאמט פועם אריינגיסן אליין.

ווען דער גור'ער רבי וואלט געווען א בריסק'ער וואלט ער מסביר געווען אז די מצוה איז די עצם מעשה הבערה\הדלקה, אפגעזעהן די נס.

[chosen people]

יומא דף כא ע''ב דתניא (ויקרא א ז) °ונתנו בני אהרן הכהן אש על המזבח אע"פ שאש יורדת מן השמים מצוה להביא מן ההדיוט...