איך קוק מיר אזוי איבער דעם אשכול, איך ענדיג נישט זיך אונטערשמייכלען פון קאוועלע'ס ליצנות, און טאמבעלע וואס פרובירט אים איבערצושטייגן מיט כל מיני גראביאנישע לשונות, כדרכו... גאנץ גוט, און פארוואס דען נישט, א שמייכל? עני טיים!
איז אזוי. חז"ל זאגן אונז "השנאה מקלקלת את השורה". איך פארשטיי זייער גוט די שנאה צו סאטמאר. קאווע טרינקער איז זייער אנגעווייטאגט, און מעגליך מיט רעכט. נישט אלעס וואס זיי טוען איז לרוחם פון די המון עם, און עס טוט וויי פאר אסאך מענטשן, וגם אני בתוכם. פארט קען די שנאה נישט אוועקמאכן מיט אביסל ליצנות די מעכטיגע עצרת וואס איז פארגעקומען נעכטן. אמת, עס איז נישט געווען גענוי וואס מען האט פארשפראכן. די "פאקטן" זענען קיינמאל נישט אויפגעדעקט געווארן (זיי זענען שוין געווען באשריבן בעפאר דעם אין די ספעציעלע דזשורנאלן)... די דרשות זענען געווען זייער באורינג און היבש לאנגווייליג, ממש א חזרה אויף אלע סאטמארע פראפאגאנדע, ס'האט זיך געהערט ווי א פשוט'ע כ"א כסלו פארברענג (קרעדיט @פליקער) [איין דרשה וואס האט מיר באמת געכאפט איז געווען די ענגלישע פון הרב שפירא, זייער שטארק!]... ווי אויך האט עס זיך אנגעהויבן זייער שפעט... עס איז געווען שטופעניש און כאאס מיט די טראנספארטאציע אין די ביטערע היצן, אזש מען האט ארויפגעלאזט טויזענטער אידן אויף די באנען אומזיסט.. מען האט געצויגן צו לאנג... גענומען דעם פאמעליכסטן בעל תפלה פאר די אבינו מלכנו און תהלים... "די רעזאלוציעס פונעם מעמד".... און נאך אסאך אומגעלונגענע פרטים. אבער בכלליות איז עס געווען א מעכטיגע סענזאציע העכער ווי ערווארטעט, א גרויסע הצלחה, דער ציבור איז געווען גרעסער ווי געראכטן, און זייער התעוררות'דיג. אונטערשטע שורה, דער מעסעדזש איז געלונגען און האט אפגעהילכט איבער די וועלט.
יעצט, שטייענדיג נאכ'ן כינוס, וועל איך נעמען די פאר מינוט צו באשרייבן מיינע געדאנקען. במשך די לעצטע 2 וואכן האב איך געהערט – ווי רוב אנדערע – אזויפיל שיטות און מהלכים אין די גאנצע מערכה, אז איך בין שיעור געשפרונגען פון התפעלות... מאנכע ניקס האבן מיר געמוטשעט , ברבים און אין אישי, אז איך זאל שרייבן מיינע געדאנקען. איך האב אבער געזען אז קיינער, קיינער! איז נישט אינטרעסירט צו הערן דעם צווייטן צד אז אפשר איז פאראן ביי יענעם אויך א שמץ של אמת, אלזא האב איך געשפירט פאר איבריג צו נעמען די צייט און פעדער אין האנט. כ'האב קלאר געזען אז קיינער גייט נישט איבערצייגן דעם צווייטן. יעדער גייט זיך האלטן מיט זיינע "פאקטן". און איך אויך מיט מיינס (הגם כ'בין מודה אז אויף אפאר מינדערוויכטיגע פרטים האב איך יא געטוישט מיינונג, נאכ'ן אויסהערן דעם צד השני).
ביי מיר איז נישט קיין ספק אז עס עקזיסטירט א גזירה, נאר די מדינה פארטושט עס שטילערהייט אויף כל מיני אופנים, ווי צב"ש נישט נעמען פון די גרויסע עסטאבלישד קהלות, און א גרויסע עולם קויפט עס נעבעך אפ. עס איז דא פאקטן וואס קיינער קען נישט לייקענען – ווי צב"ש ס'איז קלאר אז עס זענען פאראן א געוואלד מיט היימישע בחורים אין מיליטער, צי בכפי' צי ברצון – נאר מען פארענטפערט עס מיט תירוצים ואמתלאות שונות. עס איז אויך א פאקט אז די יעצטיגע כנסי-ה אקעגן די מ'כלומר'שטע גזירה האט ארויסגענומען פון די כלים אזויפיל קהלות, הלא דבר הוא! אלמלי די גאנצע עצרת האט נישט קיין שום פשט און די גאנצע גזירה איז בלויז פון פינגער ארויסגעזויגן, וואס איז פשט אז דאס האט אזוי געקרענקט פאר די ישראלישע צייטונגען? פארוואס האט מען אזוי געשימפט און געזידלט? יא איך ווייס, מען מיינט פשוט כבוד התורה, יע יע.
איך וועל מודה זיין אז אין געוויסע פעלער איז די מערכה געווען איבערגעטריבן, און פארשידענע "פאקטן" זענען מיט א שמוץ אריבער ווי די אמת'ע פאקט, אבער אפילו אזוי איז גאר ביטער די מצב, אויב זאל נאר האלב זיין אמת איז עס גענוג א ווייטאג און מיר מוזן העלפן אונזערע צעבראכענע ברודער.
איך וועל אויך מיטשטימען מיט די אלע "מיינונגען" (ווי המלוכה והממשלה שרייבט אין אן אנדער אשכול) אז די מצב פון אונזערע בחורים און ישיבות דא אין אמעריקע איז ליידער ווייט פון גוט, און זאל די אמעריקאנע גאווערמענט אנהויבן נעמען אלע OTD בחורים אין מיליטער, אוי וועט מען שוין טרעפן פאר זיי פלאץ אין די ישיבות.... אפשר בשכינות פון די נחמת ישראל בחורים..
אבער מען מוז אויך מודה זיין די די הצלחה פונעם נעכטיגן עצרת איז געווען העכער ווי ערווארטעט! מען דארף געבן קרעדיט ווי קרעדיט איז DUE.
עס בלייבט נאר איין דיפערענץ צווישן די סאטמארע שיטה און די איבריגע – אפילו די וועלכע זענען בשיטה אקעגן די גזירת גיוס. דער דיפערענץ איז, וואס איז בעצם דער פראבלעם פון גיוס? ביטול תורה אדער ציונות? עס כאפט א גרויסע חילוק ביי די בחורים זענען באמת פויגלעך, טראבל מעיקערס, און דער מיליטער נעמט זיי אריין און מענטשלט זיי אויס. לויט רוב קהלות איז עס נאר א טובה פאר זיי, ווייל דער עיקר פראבלעם איז דאך נאר ביטול תורה; משא"כ לויט סאטמאר טאר מען בשום אופן שבעולם נישט גיין אין מיליטער, אפילו אויב וואלט געווען צוגעשטעלט א מקוה טהרה מיט שיעורי תורה מיט מחיצות צווישן מענער און פרויען.
דאס איז נארישקייטן שטעלט אייך פאר די דייטש נעמט פון דיין שטאט חלילה און דיינע באקאנטע פינעף טויזענט משפחות טעגליך צו מיתות משונות, קומט איינער שטורעמען די וועלט און זאגט אז וועכנטליך ווערן רח"ל פארגאזט 100 טויזענט נפשות, וואלט עמיצער געקוקט צו די נומער'ן זענען גענוי? די וואס שטעלן זיך אפ ציילען די קעפ וואס ווערן רח"ל צושניטן, די האבן קיין השגה בכלל וואס דא גייט פאר.
שמעקעדיג האט געשריבן: עס בלייבט נאר איין דיפערענץ צווישן די סאטמארע שיטה און די איבריגע – אפילו די וועלכע זענען בשיטה אקעגן די גזירת גיוס. דער דיפערענץ איז, וואס איז בעצם דער פראבלעם פון גיוס? ביטול תורה אדער ציונות? עס כאפט א גרויסע חילוק ביי די בחורים זענען באמת פויגלעך, טראבל מעיקערס, און דער מיליטער נעמט זיי אריין און מענטשלט זיי אויס. לויט רוב קהלות איז עס נאר א טובה פאר זיי, ווייל דער עיקר פראבלעם איז דאך נאר ביטול תורה; משא"כ לויט סאטמאר טאר מען בשום אופן שבעולם נישט גיין אין מיליטער, אפילו אויב וואלט געווען צוגעשטעלט א מקוה טהרה מיט שיעורי תורה מיט מחיצות צווישן מענער און פרויען.
א שיינעם דאנק פאר דיין רייכע און באלאנצירטע תגובה.
איך וועל מיר פראבירן אויסצוקלארן די שיטות.
צום ערשט דארף גענומען ווערן אין באטראכט און דאס איז מוסכם ביי יעדן איינעם, אז די יעצטיגע גזירה אין נישט נאר שווין בניטל, דהיינו, אז די חרידים מוזן אויך צושטייער געבן פאר די זיכערהייט פון די מדינה פון וואס זיי געניסן. די מדינה זאגט 'קלאר' (איך קען אויפזוכן די פונקטליכע לשון אז די ווילסט) אז זיי זוכן צו מאדערנעזירן די חרידים אז זיי זאלן זיין מער אויסגעמישט מיט די באפעלקערונג, די אנגעבליכע סיבה איז, אז ס'איז נישט 'געזונט' פאר די מדינה אז זיי זאלן האבן אזא גרויסע פראצענט פון 'צוריקגעשטאנענע' מענטשען. במילא, וואס איז נוגע צו די איצטיגע גזירה איז באמת נישט קיין נפק"מ וואס די חילוקי דיעות זענען איבער די טעכנישע חלק פון דינען אין מיליטער, ווייל יעצט האלט מען ביי שעת השמד ווען ס'איז דא א effort מצד די מדינה אויסצורייסן אידישקייט עז ווי קנאו איט.
לגבי דינען אין מיליטער
1) סאטמער האלט אז אפי' לו יצוייר מ'זאל צושטעלן א מקוה מיט א שיעור אין ויואל משה יעדן טאג פארן גיין צום טשעקפוינט טאר מען אויך נישט גיין.
2) די ליטאים איז נישט קלאר, אבער הגאון ר' משה הילל הירש שליט"א האט געזאגט אין דעם שמועס וואס איז פארשפרייט געווארן (ווי מ'הערט אז ער זאגט אויך אז די מצב איז נישט אזוי גלאטיג , אנדערש ווי דער 'אפיציעלער' שטעלונג פון די קרייז וואס ער רעפרעזענטירט, אבער דאונט ווארי! באלד קומט ליטוואק זאגן אז ער איז עפעס אן אפגעפליקטער איד אן קיין מנין. כדרכו ביי יעדע ליטווישע נאמען וואס מ'דערמאנט דא) אז ענדערש זאל מען גיין אין תפיסה ווי צו זיין אין מיליטער
3)די ספרדים וואס קרעכצן אויך יעצט אויף די מצב אז מ'רייסט פון זייערע קינדער (וואס אגב אויף די קול קורא פון זייערע רבנים נעכטן ערשיינען נעמען וואס האבן נישט קיין שייכות צו סאטמער אדער קנאות בכלל, און קיין איין סאטמערע קען מן הסתם נישט ארויסזאגן זייער נאמען..., אבער פארשטייט זיך אז ווען @קאווע שרייבט פאקטען מיט א קוועשאן מארק ווערן זיי אויך אפגעוואנדן...), גלייב איך נישט אז זיי האבן א גרויס פראבלעם צו דינען אין א 'כשרע' מיליטער, ווען ס'זאל ווען עקזיסטירן אזא זאך.
אבער ווי פריער אויסגעשמועסט איז די שאלה נישט רעלעוואנט יעצט.
שמעקעדיג האט געשריבן: דער דיפערענץ איז, וואס איז בעצם דער פראבלעם פון גיוס? ביטול תורה אדער ציונות? עס כאפט א גרויסע חילוק ביי די בחורים זענען באמת פויגלעך, טראבל מעיקערס, און דער מיליטער נעמט זיי אריין און מענטשלט זיי אויס. לויט רוב קהלות איז עס נאר א טובה פאר זיי, ווייל דער עיקר פראבלעם איז דאך נאר ביטול תורה; משא"כ לויט סאטמאר טאר מען בשום אופן שבעולם נישט גיין אין מיליטער, אפילו אויב וואלט געווען צוגעשטעלט א מקוה טהרה מיט שיעורי תורה מיט מחיצות צווישן מענער און פרויען.
יש מאן דאמרי אז די ישיבות, ספעציעל די סאטמערע, מענטשלען אפי' די נארמאלע בחורים נישט אויס.
דאס איז נישט מייניגע, דאס איז אויך נישט פון באשעפער. דאס איז פון די מאדערנע אחיה השילוניס פון היינט.
פארוואס זאג איך אייך דאס? ווייל כל מי שאינו אומר דבר בשמם מתעטר בעטרה שאינו שלו ומביא בערות, גסות רוח ואמונות טפלות בעולם.
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:די מנהיגים אין א"י קומען נישט קיין דין וחשבון פאר די אמעריקאנער.
אויב די אמעריקאנער -וואס כמה פון זייערע תלמידים גייען אהין וואוינען און איז עווענטועל צו זיי נוגע- זעהן אז די פאליטישענס וואס פירן צייטונגען האבן אינטערעס צו זאגן און טון זאכן וואס לוינט פאר זייער פאליטיק און געלט האבן זיי די רעכט צו אויפהייבן זייער קול און פרעגן וואס גייט דא פאר
די שטארקסטע הוכחה אז זיי האבן דאס רעכט צו טון און אזוי איז ריכטיג, געב א קוק ווי צושפילט די פאליטישע מאכער'ס זענען געווארן נאך די בריוון נישט די כבוד פון די תורה המחולל פין גדולי אר"י האט זיי געמאכט ווערן צוווילדעוועט, פון עפעס האבן זיי מורא געהאט.
דאס איז נארישקייטן שטעלט אייך פאר די דייטש נעמט פון דיין שטאט חלילה און דיינע באקאנטע פינעף טויזענט משפחות טעגליך צו מיתות משונות, קומט איינער שטורעמען די וועלט און זאגט אז וועכנטליך ווערן רח"ל פארגאזט 100 טויזענט נפשות, וואלט עמיצער געקוקט צו די נומער'ן זענען גענוי?
איך וואלט מסתמא נישט געקוקט, אבער אויב איך וואלט געשריגן אז 100,000 אידן ווערן פארגאזט און איינער וואלט מיר אויפגעוויזן אז ס'איז נאר 5,000 וואלט איך געהאט די דיסענסי צו מודה זיין אז ס'איז געווען א טעות מצדי. למשל דא ביי גיוס, איך ווייס פאר א פאקט מענטשן וואס האבן געליטן פון די גזירה, אבער איך האב נישט געוואוסט קלאר קיינע נומערן. דאס טוישט נישט דעם הארבקייט פון די גזירה, אבער גיבט נישט קיין רעכט צו פארקויפן פאלשע נומערן איינמאל איך הער אז מיין ידיעה אז איבערגעטריבן. שרייען "וואס איז א חילוק וויפיל ס'איז עכט דא" מאכט אויסקוקן ווי שקר.
שמעקעדיג: נו, דאס אליין אז אויערבאך איז נאר אקעיגן גיוס ווייל ס'איז ביטול טעירעה. וואס איז אינגאנצן אנדערש פון די סאטמאר'ע שיטה אז מ'טאר נישט גיין אין מיליטער אלס הכרה בשלטון הציונים. ווייזט דאך אז די מוחים ביי די עצרת אין בארקלעי זענען נישט געגאנגען פאר די זעלבע ציהל ווי אויערבאך. ווייל לשיטתו וואלט מען נישט געדארפט מאכן קיין שום מחאות און הפגנות דא אין אמעריקע. אלעס וואס מ'דארף טון איז אז די חברי הכנסת פונ'ם פלג הירושלמי (וואס זיי גלוסטן אנצוקומען אהין.) זאללן פועל'ן ביי די רעגירונג אז מ'זאלל מאכן שיעורי תורה און בויען מקוואות (אין וואס די ליטוואקעס גלייבן סייווי נישט.) און דער פראבלעם וועט פארשוואונדן ווערן. א"כ. אויב אזוי. וואס דרייט ער איבער א וועלט און שיקט זיינע בחורים זאללן מאכן איבערקערענישן אין גאנץ אר"י. און די עדה/תו"א שרייען אויס ..."אחינו אתה". און לייגן דרוק אויף די התאחדות/ פלג רז"ל אז מ'זאלל ארויסגיין אין גרויסע דעמאנסטראציעס און פארפיהרן זעקות עד לב השמים. נו, פארדעם איז דאך זיכער אז כלל ישראל איז זיך נישט מחוייב צו צושטעללן...!
