קאווע שטיבל

שאולדיספריםפאקער האט געשריבן:איך האלט שוין לאנג אז איינער זאל מאכן אזא היימישע מעמבערשיפ פראגרעם ווי די צאלסט אריין יערליך כך וכך און די קענסט פארן אויף אלע נסיעות ליזענסק מירון ראדאשיץ קערעסטיר ווילעדניק וכו

יחיאל יעקבזון האט געשריבן:אויב עס אינקלוד אויך בראנקס זו, וועל איך עס קאנסידערן.

קל וחומר האט געשריבן:טא, פארוואס איז די גמרא פיל מיט אזאנע מעשיות??

דולה ומשקה האט געשריבן:

געוואלדיג האט געשריבן:1. פאר די קריג איז אלס געווען א געפאראכטס צו ליזענסק, מיסודו פונעם תפארת שלמה כידוע, צו קאליב דורך אלע צדיקי אונגארן, און צו צאנז מיסודו טאקע פון ר' ישעי'לע

צו ער איז געפארען קיין צאנז צום יארצייט אמאל יא אמאל נישט, אבער טוה מיר א טובה מאך נישט אויף קיין פאקטן אויף זיין חשבון סאיז נישט געוועהן מיסודו, הרה"ק מצאנז האט געהאט גענונג קינדער, איינקלעך און גאר אסאך אנהענגער אז דער קומען זאל זיך זיך אנטוויקלען. ס' האט נישט געדארפט צוקומען צו קיין אומבאקאנטע אונגערישע בילקא טיילער און קנאבל אנשפרעכער. בכלל זענען די אונגארישע אידן געפארען ז' אדר קיין קאלוב, י"ד אב קיין ליסקא, אדער כ"ח תמוז קיין אוהעל. כ'זאג נישט געוועהן געוויסע צדיקים אדער חסידים וואס זענען געפארען קיין צאנז אבער דאס איז געוועהן בכלל מיעוט המצוי.

בד"וו גערעדט מיט כמה גאליציאנער אידן (ובתוכם ר' יהושע וואלף זאפערן, ר' משה יהושע צאנגער, ר' שאול הוטרער, ועוד) צו זיי האבען אמאל געהערט אינדערהיים איבער רבי ישעילע קערעסטיר, זיי האבען נישט קיין אנונג, זיי זענען ערשט געוואהר געווארען איבער זיין עקסטענץ דא אין אמעריקא.

היינט צו טאג אז עטליכע ווילן מאכען דערפון א פרנסה, מיינט נאך נישט אז אינדערהיים איז געוועהן אזוי. באלד גייט רבי אייזיקל ספינקא (טאטעעעע....) קומען מיט א חידוש אז דער עולם איז גאר געפארען אין גרוסען צום ציון המציונת פונעם 'שרף' פון מאגלעניצא, און דערוואגען זאל זיך נאר דער איינער דאס פרובירען צו פארלייקענען.

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:והחוט המשולש לא במהרה ינתק. דער דריטע מאל וואס דער ענטפערלאזע תגובה קומט ארויף.

יא, דער ליטוואק (אגב, יעקובזוהן איז נישט קיין ליטווישע נאמען, נאר א יעקישע) האט תורה אלס דער העכסטע חשיבות, און דער נישט ליטוואק האט אנדערע זאכען. דאס האט גארנישט מיט מיין טענה. נניח עבודה און גמילות חסדים זענען פונקט אזוי וויכטיג. וואס האט דאס מיט יארטשעוו און יארטשעווקע, טאנצען מצוה טאנץ ביים אייניקעל'ס חתונה צו ציען פעסער יויך פון א קליינע טאפ?
דערצייל גמ"ח ווי ער האט פון זיך אוועק געגעבען, נישט קונצען מיט אוועק לייגען גוים (די בעלסקי ברידער האבען פיהל מער גוים אוועק געלייגט, און זיי ליגען דאהי אין אמעריקא) צו הערר"י פאטטע"ר סארט מעשה'ס מיט זופ.
ווילסט דערציילען פון עבודה, רעד פון קפידות ביי דאווענען, צו דער התפשטות הגשמיות פון די חסידים הראשונים. נישט פון וואס א צווייטע האט דערציילט וועגען טייטשלאזע לאזונגען פון 'העכערע זאכען'.

דאס האט גארנישט מיט חילוקי המדינות, און אויך נישט מיט חילוקי הדעות צווישען דער בעש"ט און דער גר"א. נאר מיט קטנות, א ציגאנע צוגאנג צו אידישקייט, און ווייבערישע התפעלות. פאסט טאקע אין סאודי אראביע מיט די פרימיטיווע אמונות טפלות.

גאנצל האט געשריבן:גראדע סאטמאר רב זצ"ל האט פארציילט די באקאנטע מעשים בכל יום פון ר' ישעי'לע מיט זיין טיילן עסן ער האט געטיילט פון א קליין טעפעלע פאר וויפיל מינטשן ס'זענען נאר געקומען אויך האט ר' ישעילע מער ווי איינמאל אוועקגעלייגט גוים וואס האבן זיך פארלייגט אויף אידן און דורכדעם געהאלפן אסאך אידן סאו רוף אים נישט אן מיט דיינע פשוטע ניקנעיםס וואס דו האסט פאר אים ווען די קינדער פון ר' הערשעלע ליסקער האבן אים נישט געוואלט פאר רבי אין ליסקא -וואס עס איז געווען א שטארקע רצון פון די ליסקע חסידים אז ער זאל איבער נעמען זיין רבי - די קינדער פון ר' הערשעלע ליסקער האבן אים נישט געוואלט האבן די גרעסטע צדיקים פון יענעם דור ובראשם דער הייליגע צאנזע רב זצ"ל דער ייט"ל פון סיגוט דער מקור ברוך פון וויזניץ האט זיך אויסגעדרוקט מיט התפעלות אויף זיין הנהגה און נאך סאו קאם דאון מיט דיינע ניק נעיםס די גאנצע נייע ווינט פארשטיי איך אויך נישט און אפשר איז עס איבערגעטריבען אבער דיינע ניק נעיםס איז זיכער איבערגעטריבען

קל וחומר האט געשריבן:הער ליטוואק, ס'דא א באקאנטע מעשה מיט ר' אהרן קוטלער נאך א קאנווענשאן ווי ס'איז געווען חילוקי דעות, איז ער צוגעגאנגן צום קאפישניצער אנפרעגן וואס זיין מיינונג איז איבערן נידון. תלמידים (ליטוואקעס פון בודאפעסט) האבן אים געפרעגט היתכן?? דער גרויסער גאון פרעגט עפעס א חסידיש רבי וואס איז בכלל נישט באקאנט אלס גדול בתעירע, האט ער געענטפערט, לא ניתנה תורה אלא לצרף בה את הבריות, קאפישניצער רבי איז א מצורף!


בדרך אגב, דעי מעשה האב איך געזען אין א ליטווישע מקור.