קאווע שטיבל

הדד בן בדד האט געשריבן:

לאדיך אפ האט געשריבן:ושננתם איז שוין געווען פאר שפה ברורה. עס האט נאר נישט געהאט די נאמען אבער די פארמאט איז שויו געווען.

לאדיך, נישט ריכטיג. עוז והדר איז געווען ערשט מיט די אלע זאכן.

איך גיי נישט אריין וועלכע איז געווען קודם, עוז והדר אדער המאור (איך געדענק אויך אז ש"ס לובלין איז געווען פאר שפה ברורה, די פענסי נאמען "ושננתם" איז נאר נאכגעקומען נאך שפה ברורה, אבער ס'קען זיין אז מיין זכרון פארלאזט מיר). אבער דאס איז זיכער אז די ערשטע מיט די אלע זאכן (אין לשה"ק) איז געווען שטיינזאלץ און דערנאך חברותא (ווער געדענקט נאך?) און דערנאך ארטסקרול. למעשה איז די געדאנק צו מאכן די פירוש זייט ביי זייט מיט די צורת הדף געווען ארטסקרול'ס און נאכדעם האט שטיינזאלץ און עוז והדר נאכקאפירט דעם געדאנק. די זעלבע איז מיט די פירוש פון אויבן און די הערות פון אונטען וואס מתיבתא און המאור האבן נאכקאפירט.

במהדורות האחרונות פון ארטסקרול האבן זיי אראפגענומען פונעם דעקל די נוסח "צורת הדף דפוס ווילנא - (עוז והדר)"
כ'הער זיי האבן זיך צוקריקט. און דערפאר, פארן אייפאד, נוצט ארטסקרול די נייע וואגשאל ש"ס

למעשה נעם איך ארויס פון דא אז איינער וואס וויל לערנען פשוט גמרא מיט רש"י איז ארטסקרול בעסער אויב וויל מען אביסעל טיפער איז מתיבתא בעסער? בין איך גערעכט?

אביסעל טיפער

נישט טיפער, נאר ברייטער, צוזאמען געהאט ראשונים מיט אחרונים מענין לענין, מיט 10000'טע טעותים.

קאווע טרינקער האט געשריבן:במהדורות האחרונות פון ארטסקרול האבן זיי אראפגענומען פונעם דעקל די נוסח "צורת הדף דפוס ווילנא - (עוז והדר)"
כ'הער זיי האבן זיך צוקריקט. און דערפאר, פארן אייפאד, נוצט ארטסקרול די נייע וואגשאל ש"ס

די ערשטע חלק איז ריכטיג (אז זיי האבן אראפגענומען די ווערטער "עוז והדר"), אבער די צווייטע חלק נישט עכ"פ עז אף ניסן תשע"ב ווען די ברכות חלק א איז געדריקט געווארן.

לעמיל, מיט די הערות אין ארטסקרול קענסטו אנקומען גאנץ טיף אבער ס'ווענד זיך אין וועלכע מסכתא. אין געוויסע (אזוי ווי יבמות) האבן זיי געמאכט א משונה'דיגע ארבעט, און אין אנדערע (אזוי ווי כתובות) איז עס גאנץ שוואך). איין מעלה אבער וואס ארטסקרול האט איבער מתיבתא איז אז עס איז גענצליך ריין פון טעותים.

יידל האט געשריבן:לעמיל, מיט די הערות אין ארטסקרול קענסטו אנקומען גאנץ טיף אבער ס'ווענד זיך אין וועלכע מסכתא. אין געוויסע (אזוי ווי יבמות) האבן זיי געמאכט א משונה'דיגע ארבעט, און אין אנדערע (אזוי ווי כתובות) איז עס גאנץ שוואך). איין מעלה אבער וואס ארטסקרול האט איבער מתיבתא איז אז עס איז גענצליך ריין פון טעותים.

שווער צו זאגן ס'איז ממש ריין.
דאס האב איך היינט געשיקט פאר ארטסקרול.

דף טו עמוד ב4 טור א שורה 4 מלמטה. "בכל לבבך" צריך להיות BOLD
דף טז עמוד ב3 הערה 22, ניתנו משה מסיני. צ"ל ניתנו למשה מסיני.
דף ט"ז עמוד ב4 הערה 43 לבין הק[שורה חדשה]סר, צ"ל הקסר.


אבער גראבע טעותים אין עוז והדר, ה' ישמרנו.
כ'האב פיינט עוז והדר (אויסער די פירוש אויף רש"י)
זיי מאכן אלעס כאפ-לאפ, אן קיין דיגנעטי, וכו'

קאווע טרינקער האט געשריבן:

יידל האט געשריבן:לעמיל, מיט די הערות אין ארטסקרול קענסטו אנקומען גאנץ טיף אבער ס'ווענד זיך אין וועלכע מסכתא. אין געוויסע (אזוי ווי יבמות) האבן זיי געמאכט א משונה'דיגע ארבעט, און אין אנדערע (אזוי ווי כתובות) איז עס גאנץ שוואך). איין מעלה אבער וואס ארטסקרול האט איבער מתיבתא איז אז עס איז גענצליך ריין פון טעותים.

שווער צו זאגן ס'איז ממש ריין.
דאס האב איך היינט געשיקט פאר ארטסקרול.

דף טו עמוד ב4 טור א שורה 4 מלמטה. "בכל לבבך" צריך להיות BOLD
דף טז עמוד ב3 הערה 22, ניתנו משה מסיני. צ"ל ניתנו למשה מסיני.
דף ט"ז עמוד ב4 הערה 43 לבין הק[שורה חדשה]סר, צ"ל הקסר.


אבער גראבע טעותים אין עוז והדר, ה' ישמרנו.
כ'האב פיינט עוז והדר (אויסער די פירוש אויף רש"י)
זיי מאכן אלעס כאפ-לאפ, אן קיין דיגנעטי, וכו'

איך האב שוין אויך געטראפן טעותים אין ארטסקרול. סיי ספעלינג מיסטעיקס, און סיי אין פשט. להוי ידוע. ס'נישט מעגליך במציאות ארויסצוגעבן א ספר, ובפרט אזא גרויסע פראיעקט, גענצליך ריין פון טעותים, פשוט נישט מעגליך.

וועגן עוז והדר, יא, זיי האבן סאך מער טעותים, אבער פון די אנדערע זייט, וויבאלד זיי האבן אינגע און פרישע בלוט, קומט ארויס סאך מער סחורה, און אפשר לוינט זיך צו פארקוקן די טעותים [נישט אזוי געפערליך די טעותים, דוכט זיך].

טעותי הכתיב און טיפאגראפישע טעותים זענען דא לרחצה (גוזמא קתני) אין ארטסקרול. אבער טעותי פשט?! דאס איז שוין א חידוש. קורץ און שארף, אויב קענסטו ביטע צוצייכענען ווי די טעותי הפשט געפינען זיך וואלט געווען זייער אינטערעסאנט, ווייל ארטסקרול גרויסט זיך אז זיי מאכן נישט קיין טעות אין תוכן. אגב, שמועה שמעתי אז אין זייער נספח איבער די קו התאריך אין מס' ראש השנה האבן זיי אין די ערשטע מהודרה געמאכט א טעות מיט איין ווארט וואס דאס האט געטוישט די גאנצע פשט. איינער האט שוין אמאל געהערט דערפון?

יידל האט געשריבן:טעותי הכתיב און טיפאגראפישע טעותים זענען דא לרחצה (גוזמא קתני) אין ארטסקרול. אבער טעותי פשט?! דאס איז שוין א חידוש. קורץ און שארף, אויב קענסטו ביטע צוצייכענען ווי די טעותי הפשט געפינען זיך וואלט געווען זייער אינטערעסאנט, ווייל ארטסקרול גרויסט זיך אז זיי מאכן נישט קיין טעות אין תוכן. אגב, שמועה שמעתי אז אין זייער נספח איבער די קו התאריך אין מס' ראש השנה האבן זיי אין די ערשטע מהודרה געמאכט א טעות מיט איין ווארט וואס דאס האט געטוישט די גאנצע פשט. איינער האט שוין אמאל געהערט דערפון?

בערך א וואך צוריק האב געזעהן אין מס' ברכות. איך גלייב שווער איך וועל מיך דערמאנען ווי עס איז געווען.

איז דא א מעגליכקייט אז ס'געווען דיין טעות?...
קומענדיגע מאל דו טרעפסט א טעות, זיי מפרסם דא.

וועגן עוז והדר, יא, זיי האבן סאך מער טעותים, אבער פון די אנדערע זייט, וויבאלד זיי האבן אינגע און פרישע בלוט, קומט ארויס סאך מער סחורה, און אפשר לוינט זיך צו פארקוקן די טעותים [נישט אזוי געפערליך די טעותים, דוכט זיך].

סחורה? ס'איז אלץ געגנבט'

חכם מחוכם האט געשריבן:איבערצושטייגן ארטסקרול איז ממש נישט מעגליך, סתם פאר אינטערסאנטקייט די אלע וואס ארבעטן אין ארטסקרול, מוזן זיך פארהערן די מסכת פאר זיי קענען דאס בארבייטן.
איינער וואס וויל לערנען פשוט גמרא איז דער ארטסקרול מוראדיג, מער בעיון איז דער מתיבתא א געשמאק, איך ניץ אסאך דעם מתיבתא פאר ביאורי התוספות, די ארבעט וואס איז אריינגעלייגט אין דעם איז אומבאשרייבליך

כחכם ועוד לקרא
די פירוש על הגמרא פון ארטסקרול איז איינס אין די וועלט, ביי אונז אין ביהמ"ד איז נישטא קיין ארטסקרול אין קנין ספרים נאר מתיבתא, וויפיל איך האב נאר פרובירט צו קוקן אין מתיבתא פשוט פשט, ווען ס'קומט צו א שווערע גמרא און איך ברעך קאפ ביי מתיבתא, אז איך נעם שפעטער אפיר ארטסקרול ווערט עס אויסגעגראדט ממש מיט א ווארט

זעה טאקע אויס אז מתיבתא'ס גלאנץ איז אין די ילקוט ביאורים און ביאורי התוספות.
אזוי ווי איך האב נאכגעהערט.

זר זהב האט געשריבן:אינעם ארטסקראל איז דא א יזכור פאר די חייל צה"ל

איך האב אמאל געפרעגט א גרויסן רב וואס באלאנגט צו סאטמאר בנוגע ארטסקרול, ס'איז געווען א שטיקל מערכה דערקעגן, האב איך געפרעגט וואס ער האלט, האט ער נישט געוואלט ענטפערן, האב איך אים געזאגט ס'איז דא א יזכור פאר די חיילי צה"ל, האט ער געזאגט אי משום הא איז עס נאכנישט אסור

שרייבער האט געשריבן:

זר זהב האט געשריבן:אינעם ארטסקראל איז דא א יזכור פאר די חייל צה"ל

איך האב אמאל געפרעגט א גרויסן רב וואס באלאנגט צו סאטמאר בנוגע ארטסקרול, ס'איז געווען א שטיקל מערכה דערקעגן, האב איך געפרעגט וואס ער האלט, האט ער נישט געוואלט ענטפערן, האב איך אים געזאגט ס'איז דא א יזכור פאר די חיילי צה"ל, האט ער געזאגט אי משום הא איז עס נאכנישט אסור

אין איינע פון די פאפלערע תורה ירחונים איז געווען א גאנצער שמועס איבער ארטסקראל, רבנים האבן געשריבן לכאן ולכאן. ס'אשאד איך געדענק נישט פונקטליך ווען און אין וועלכן ירחון ס'ערשינען. עטליכע זענען געווען גאר וויל דערקעגן, ממש אן איסור חמור.
איינער געדענקט?

קאווע טרינקער האט געשריבן:

וועגן עוז והדר, יא, זיי האבן סאך מער טעותים, אבער פון די אנדערע זייט, וויבאלד זיי האבן אינגע און פרישע בלוט, קומט ארויס סאך מער סחורה, און אפשר לוינט זיך צו פארקוקן די טעותים [נישט אזוי געפערליך די טעותים, דוכט זיך].

סחורה? ס'איז אלץ געגנבט'

נישט ממש...

זר זהב האט געשריבן:זעה טאקע אויס אז מתיבתא'ס גלאנץ איז אין די ילקוט ביאורים און ביאורי התוספות.
אזוי ווי איך האב נאכגעהערט.

פון די ביאורי התוספות בין איך בכלל נישט אנטציקט. די ילקוט ביאורים איז יא א שטארקע זאך, אבער ווען זיי פאוקעסן נאר אויף דעם וואלטן זיי געקענט מאכן א טויזנט מאל בעסערע ארבעט. פארגעס נישט אז ילקוט ביאורים איז איינע פון די הויפט סיבות פארוואס מתיבתא פארקויפט זיך, און לכה"פ 50 פראצענט וואלטן ענדערש געקויפט א ספר וואס האט אין זיך נאר די ילקוט ביאורים (און אפשר אויך די אוצר העיונים אדער די ביאורי התוספות) ווי איידער דעם גאנצן דיקן גמרא.

ר' יואל מארגנשטערן משארמאש וכל חבורתא קדישתא זענען געווען דערקעגן

אין וועלכן קונטרס איז עס געווען?

זר זהב האט געשריבן:אין וועלכן קונטרס איז עס געווען?

איך מיין ס'איז געווען א באזונדערע קונטרס דערפון, אזוי געדענק איך, א מעשה פון באלד 10 יאר צוריק

ניין. איך רעד ערגעץ אין די לעצטע 2 יאר, אין איינע פון די פאפולערע ירחונים.

אפשר אין אור ישראל?

קען טאקע זיין 'אור ישראל', איך דענק אז ס'געגאנגען פייער! אויב איינער קען עס פארשאפן וואלט געווען אינטערעסאנט עס אויסצושמועסן דא.