קאווע שטיבל

די שאלה בלייבט דעריבער אויף די צווייטע העלפט: איז צולאזנקייט און האצקענען א וויכטיגע פאקטאר אין דאס צוזאמענלעבן? – דאס הייסט, אז ווען נישט די תאוה דארף מען דאס נאך אלס טון? – דארף אן עלטערע איד, אדער איינער וואס ווערט געבוירן קאלט, אבער פארמאגט א שטארקע אהבה צו זיין פרוי, זיך צולאזן מזמן לזמן? – גיין אין א ספא, קאפל מאסאדזש וכו' וכו'?

אויף דעם קען מען דעבאטירן. איך מיין (און איך שרייב עס מיט אומזיכערקייט), אז איינער וואס פירט אפ א העכערע לעבן, און שטרעבט אויפצושטעלן א שטוב מיט ערנסטע העכערע יסודות אין תורה וחסידות, איז דאס גענצליך איבעריג. נישט אסור, נאר איבעריג

בְּתוֹךְ עַמִּי האט געשריבן:ישר כח כבוד הרב פאר די וויכטיגע קלארע דיבורים.

איך גלייב אז ווער ס׳איז זוכה צו אמת׳ע אהבה, דער האט נישט אזא דראנג זיך צו צולאזן. שטימט?

מורינו ורבנו האט געשריבן:די שאלה וואס בלייבט איבער איז, צי א צעלאזנקייט מזמן לזמן איז א וויכטיגע פאקטאר אין דאס לעבן פון א מענטש, פריוואט אדער בין איש לאשתו, אדער איז דאס נישט וויכטיג, און אפשר אפילו נאר מגרע פון דאס אמת'ע אהבה.

מורינו ורבנו האט געשריבן:דאס יא, אהבה קען ברענגען צולאזנקייט. צולאזנקייט ברענגט "נישט" אהבה. דאס מיינט, אז איינע פון די שטארקע וועגן ווי אזוי מ'קען אויסדרוקן אמת'ע ליבשאפט, איז דורך צולאזנקייט, און דאס קען אפילו פארשטערקערן אהבה. אבער צולאזנקייט אליין ברענגט נישט אהבה, און אהבה איז אויך נישט קיין וועג אויסצודרוקן צולאזנקייט, ס'איז פשוט נישט במציאות.

מי אני האט געשריבן:אפלטון (בשם סאקרעטיס) האט כידוע געהאט א גאר פילאזאפישן קאנסעפציע פון ריכטיגע ״אהבה״ [וואס ווערט טאקע גערופן ע״ש פלעטאניק אהבה]. דאס איז אז ריכטיגע אהבה, עפ״י פילאזאפיע, איז ווען דער אוהב וויל דער אהוב און זיין/די נשמה זאל צוקומען צום ריכטיגן צורה (וואס לפי אפלטון האט ״צורה״ א שטערקערע רוחניות׳דיגע משמעות ווי אריסטו׳ס קאנסעפציע פון צורה כידוע) פון [דאס ריכטיגע עססענס פון] ״שיינקייט״. דאס ארבעט דורכ׳ן זיך נישט אונטערגעבן צו די קארנאלע תענוג/תאוה פון **** (וואס איז טאקע, ווי נישט, מקושר, און אין קעגנזאץ (ווייל עס איז תאוה וואס שליפו אראפ די אנדערע אהבה וואס איז שכלי וטוב (וידועים דברי המו״נ בח״ג פ״ח)), דערצו צום העכערען סארט אהבה; אהבה הייבט זיך אן מיט דעם (צום אהוב׳ס גוף), די בהמיות, אבער דארף פראגראסירן ארויף צום העכערען סארט אהבה).

עס קומט אויס מדבריו אז עס איז דא 7 מיני אהבות:

‏1). עראס - ראמאנטישע/[שרייב נישט קיין אומאיידעלע ווערטער. מנהל] אהבה.

‏2). פיליע - חברותא וואס איז מיוסד אויף נאמנות וכדומה; וואס מ׳באקומט בחזרה דערפון.

‏3). סטארדזשי - די פאמיליאלע סארט אהבה (למשל, מאב לבנו) וואס איז (אין אלגעמיין) נישט מצפה לתשלום גמול.

‏4). אגאפּע - די סארט יוניווערסאלע אהבה וואס א מענטש קען האבן להקב״ה [אהבת ה׳] און/אדער להעולם.

‏5). לודוס - אהבה פון ״פאָן״.

‏6). פּראגמא - אהבה מכח הכרח וכבוד. (אין דעם קען אריינגיין אהבת ה׳ הבא מחמת יראה ואולי אפשר לקשרו, להבדיל, עם מה שכתב התניא פמ״ג ומ״ד לענין אהבה ויראה.)

‏7). פילאשיע - זעלבסט-ליבע. דאס קען מען אויסנוצן הן לטוב [סעלף-עסטים וכו׳] אדער פארקערט [נארסיסיזם וכו׳].

פארשטייט זיך אז ס׳דא אָווערלעפּ וכו׳ צווישן די סארטן אהבות און איינס איז פועל אויפ׳ן צווייטן.


‏ס׳איז מערקווידיג אנצומערקן אז אפלטון׳ס פארמולאציע פון אהבה איז געזאגט געווארן אינ׳ם קאנטעקסט בנוגע אהבה צום אייגענעם מין [זכר לזכר; האמאסעקשואל]; וואו עס איז נישט שייך **** אויף כדי להוליד. אין די ימי הביניים האט מען דאס דזשענערעלייזט אויך אויף אהבה בין הזכר לנקיבה. דר. ירמיה ריעד זאגט טאקע אז אפלטון׳ס פילאזאפישע אהבה קען אויך אנגיין בין איש לאשתו.

אגב, אפיקורוס האט געהאלטן אז אהבה איז איראציאנאל און מ׳דארף דאס עוקר זיין.

קול_ביער האט געשריבן:איך האב זייער שטארק הנאה פון דער שמועס דא (איך האב עס הערשט יעצט באמערקט), איך מיין אז אלעס וואס יעדער זאגט איז אמת, בפרט מורנו ורבנו, אבער אביסל פון מיין אייגענע עקספיריענס, ארויספארן פאר א טאג צוויי, און פארברענגען צוזאמען א גאנצע צייט, איך רעד נישט פון האצקענען און טוהן ווילדע זאכן, אפילו גארנישט טוהן, נאר זיין איינעם מיט'ן אנדערען, עסן אלע דריי סעודות צוזאמען, רילעקסען צוזאמען, נאך דערצו ווען מ'לייגט צו אפאר רואיגע אקטיוועטיס למשל א ספ"א אדער שווימען, מיין איך אז עס פארשטערקערט די ליבשאפט, מ'איז אויסגעטוהן פונעם טאג טעגליכען הלוך הילך, ס'איז נאר איך מיט דיר! מיין עקספירענס האט אזוי געוויזן, פארשטייט זיך אז עס איז שוין דא פון פריער א שטארקע ליבשאפט, אבער עס איז דא אזא זאך פון מינוטין פון גאר טיפע אהבה פון אני לדודי ודודי לי!

קול_ביער האט געשריבן:איך האב אויפגעזוכט דעם אשכול ווייל איך וויל טאקע וויסן וואס נאך טוט מען פאר עניווערסערי, די אלע זאכן וואס ווערן דערמאנט דא האב איך שוין געטוהן, איך בין נייגעריג אויב איינער האט עפעס אנדערע גיטע איידיעס, בפרט יעצט בימי קאוויד/דעלטא (אויב איינער שעמט זיך קען ער מיר זאגן אין אישי, שכויעך)

קול_ביער האט געשריבן:איך האב אויפגעזוכט דעם אשכול ווייל איך וויל טאקע וויסן וואס נאך טוט מען פאר עניווערסערי, די אלע זאכן וואס ווערן דערמאנט דא האב איך שוין געטוהן, איך בין נייגעריג אויב איינער האט עפעס אנדערע גיטע איידיעס, בפרט יעצט בימי קאוויד/דעלטא (אויב איינער שעמט זיך קען ער מיר זאגן אין אישי, שכויעך)

בְּתוֹךְ עַמִּי האט געשריבן:איז קודם וואלטעך זייער געוואלט הערן מער איבער אהבה, וואס דאס איז און וויאזוי מ׳איז זוכה צו דעם...

משה חאצקעל האט געשריבן:חברה תכלית גערעדט..... ווי קען איך גיין מיט מיין ווייב אויף א גאגא טשיל....... וואס גייט איר ברענגען צים קלימאקס..? קומטס אריין ניסלעך קלאר!!