משלי יאיר

[יאיר]

פארוואס נעמט איר אן פאר א פשטות אז פילאזאפישע אין-סוף איז אנדערש ווי מאטעמאטישע אין-סוף? בעיני איז דאס איינס און די זעלבע.

שוין פארהאן ערגעץ אן אשכול דערוועגן. אבער בקיצור: מאטעמאטישע אין סוף האט א פונקטליכע דעפיניציע. פילאזאפישע אין סוף האט נישט קיין דעפיניציע. למשל דער קאנצעפט פון אין סוף בענקלעך איז א מאטעמאטישע אין סוף, אבער קיינער וועט נישט זאגן אז די אלע אין סוף בענקלעך זענען דאס זעלבע ווי דער מושג פון גאט איבער וואס פילאזאפן רעדן.

[כוכב]

איינער שרייבט מיר יעצט נאך א פסוק במשלי יאיר:

באווייז דיין חכמה דורך דיינע ווערק, אן יענעמס טפשות.

[פישלע העררינג]

איינער שרייבט מיר יעצט נאך א פסוק במשלי יאיר:

באווייז דיין חכמה דורך דיינע ווערק, אן יענעמס טפשות.

[יאיר]

[center]פרק ד'[/center]
פאלשע קשיות ברענגען פאלשע תירוצים.
יעדער חכם רעזערווירט אן ארט אין מוח צו פראקטיצירן טפשות.
ליבשאפט ברענט ווי א פייער; אויב מען פרובירט עס צו דערשטיקן פלאמט עס אויף.
דער זכרון נארט נישט דעם מענטש; דער מענטש נארט דעם זכרון.
א חלום איז א דוגמא וויאזוי עס קוקט אויס א וועלט וואס פירט זיך לויט אונזערע פאנטאזיעס.
דער חילוק צווישן דער בהמה און דעם מענטש איז אז דער מענטש פרעגט צי ס'איז דא א חילוק - אויב ער פרעגט.
דער גורל פון דעם מענטש איז צו דארפן אויסקלויבן צווישן דער אבסורדיזם פון עקזיסטענץ אדער פון רעליגיע.
דער געפיל צעווארפט אין סעקונדעס וואס דער שכל בויט אויף אין יארן; דער געפיל בויט אויף אין סעקונדעס וואס דער שכל קען קיינמאל נישט בויען.
דער איינציגער ארט פאר חילוקי דעות איז אין דעם נפש.
ווען חכמה האט חתונה מיט שקר ווערט געבוירן טפשות.
רעליגיע איז דער תירוץ פאר געוואלדטאטן, נישט דער סיבה דערפון.
לאגיק איז גאט'ס וועג פון זאגן, "איר זעט? איך בין נישט אינגאנצן משוגע."
די בעסטע ראיות צו גאט'ס עקזיסטענץ זענען געשריבן געווארן דורך באך.
דער וואס פארשטייט די ענדלאזיגקייט פון עקזיסטענץ האט דערגרייכט א נייער לעוועל אין קאנשעסנעס.
סאציאלע מידיע איז ווי א רעליגיע – עס לאזט נישט לעבן אבער מען קען נישט לעבן אן דעם; דער מענטש מיינט אז ער קאנטראלירט עס אבער דערווייל ווערט ער קאנטראלירט דורך דעם; עס מאלט אראפ א וועלט וואס עקזיסטירט נישט.
יעדן איינעם קען מען שטיל מאכן אויסער זיך אליין.
לאנגווייליגקייט איז דער שטומער געשריי פון דעם מענטשנ'ס פסיכא.
וואס איז ערגער ווי טויט? א טויטער לעבן.

[לעיקוואד]

[center]פרק ד'[/center]
די בעסטע ראיות צו גאט'ס עקזיסטענץ זענען געשריבן געווארן דורך באך.
.

כהא דאמרי אינשי

Bach gave us God's Word. Mozart gave us God's laughter. Beethoven gave us God's fire. God gave us Music that we might pray without words.

[לעיקוואד]

איך מיין אבער אז דער פערדער פרק משלי יאיר איז שוין א שפעטערדיגע הוספה, עס האט נישט די גלאנץ פון די אריגענעלע, אויזער עטליכע פסוקים וואס זענען ווייזט אויס פונ'ם ערשטען מחבר. ואלו הן לויט די לעצטיגע פארשונגען.

[center]פרק ד'[/center]
פאלשע קשיות ברענגען פאלשע תירוצים.

א חלום איז א דוגמא וויאזוי עס קוקט אויס א וועלט וואס פירט זיך לויט אונזערע פאנטאזיעס.

דער חילוק צווישן דער בהמה און דעם מענטש איז אז דער מענטש פרעגט צי ס'איז דא א חילוק ( - אויב ער פרעגט - זה גליון שנשתרבב לפנים )

לאגיק איז גאט'ס וועג פון זאגן, "איר זעט? איך בין נישט אינגאנצן משוגע."

די בעסטע ראיות צו גאט'ס עקזיסטענץ זענען געשריבן געווארן דורך באך.

יעדן איינעם קען מען שטיל מאכן אויסער זיך אליין.

לאנגווייליגקייט איז דער שטומער געשריי פון דעם מענטשנ'ס פסיכא.

[פלאוויוס]

יאיר טייערער, דיינע שורות נעמען מיך דורך איינס ביי איינס!! אויב איך זאל דארפן אויסקלויבן דאס בעסטע וואלט איך גענומען "די ראיה צו גאט'ס עקזיסטענץ אין באך..." האסט אודאי געמיינט די ניינטע סימפאניע. ריכטיג?

אייגנטליך איז יעדע שורה אן אוצר פאר זיך. ס'נעמט מיר אפ די ווערטער פון מויל.

[יאיר]

יאיר טייערער, דיינע שורות נעמען מיך דורך איינס ביי איינס!! אויב איך זאל דארפן אויסקלויבן דאס בעסטע וואלט איך גענומען "די ראיה צו גאט'ס עקזיסטענץ אין באך..." האסט אודאי געמיינט די ניינטע סימפאניע. ריכטיג?

די ניינטע סימפאניע איז קאמפאזירט געווארן דורך בעטהאווען. באך האט א גרינגערע שפראך צו מיין נשמה צוליב די הימלישע הארמאניע וואס ליגט אין זיין מוזיק, אבער איך גיב רשות פאר דעם שפעטערידגן רעדאקטאר צו טוישן לויט ווי אזוי עס שמעקט אים און אויסקלויבן דאס בעסטע פון אלע מקורות.

[יאיר]

לעיקוואוד, מען זעט טאקע אז יאיר השני מישט אריין מער ווערטער פון די ענגלישע שפראך, ווי למשל קאנשעסנעס אדער מידיע. דאס ווייזט באשיינפערליך אז יאיר האט געוואוינט אינדערהיים פאר'ן קריג און יאיר השני האט געוואוינט אין אמעריקע שוין נאכ'ן קריג.

[ונבנתה העיר]

אויב איך זאל דארפן אויסקלויבן דאס בעסטע וואלט איך גענומען

לאגיק איז גאט'ס וועג פון זאגן, "איר זעט? איך בין נישט אינגאנצן משוגע."

[ישראל קאפקע]

[center]פרק ד'[/center]

דער חילוק צווישן דער בהמה און דעם מענטש איז אז דער מענטש פרעגט צי ס'איז דא א חילוק - אויב ער פרעגט.

דער געפיל צעווארפט אין סעקונדעס וואס דער שכל בויט אין יארן; דער געפיל בויט אין סעקונדעס וואס דער שכל קען קיינמאל בויען.

דער ערשטער איז בעסער אן די לעצטע קוואליפיקאציע.

לגבי די צווייטע, האסטו עס גענומען פון ערגעץ?
דער בעסטער פראווערב וואס איך האב געהערט אין א גאר לאנגער צייט! (די אנדערע זענען אויך זייער גוט, אבער דער צווייטער שטארט ספעציעל ארויס).

[פלאוויוס]

די ניינטע סימפאניע איז קאמפאזירט געווארן דורך בעטהאווען.

זיכער אזוי. כ'ווייס נישט וויאזוי כ'האב פארמישט די צוויי... באך איז מיר גראדע קנאפ באקאנט (כ'בין זיכער אז איך האב שאדן). כ'האב געמיינט בעטהאווען.

[בר דעת]

כיון שהתחיל יאיר בשיריו יצתה בת קול ואמרה מי זה שאומר שירים שאפילו בן דוד לא אמרה, שמע שלמה בגן עדן ואמר אשרי שמבני בני יצא חכם שמשורר שירים כמוני

[יאיר]

כד פתח רב יאירא סבא להגיד מתלי, מיד נזדעזעה ארץ ארבע מאה פרסה על ארבע מאה פרסה, והווי צווחי מלאכי השרת ואמרי, מאן האי בר נש דחציף להגיד חכמתא דשלמה מלכא, וליטול כתרי דמלכא דישראל על רישיה, ובעי גבריאל לסטור על פיו ולשתקיה. כד חזי האי בר דעתא דרב יאירא הוא בסכנתא, רהיט ואזל להיכלא דשלמה מלכא, וסיפר ליה לשלמה כל מתלא דחדית רב יאירא סבא. מיד חדי שלמה מלכא ואמר, זכאה אינון מתלי דרב יאירא בני, זכאה איהו וזכאה חולקיה. וחדו עימיה כל פמליא של מעלה, וקלי דחדוואה עלי עד לכסא הכבוד, וקודשא בריך היא ושכינתיה חדי גם אינהו, וכל ביתא דקפתא חדו בחדוותא עילאה חדוותא קדישא חדוותא דכולא.

[[NAMELESS]]

סאציאלע מידיע איז ווי א רעליגיע – עס לאזט נישט לעבן אבער מען קען נישט לעבן אן דעם; דער מענטש מיינט אז ער קאנטראלירט עס אבער דערווייל ווערט ער קאנטראלירט דורך דעם; עס מאלט אראפ א וועלט וואס עקזיסטירט נישט.

דאס פאטשט אין פנים, איך סיין מיר שוין ארויס פין אייוועלט

[הוגה]

Wow wow wow!

כ'האב היינט דאס ערשטע מאל אנגעטראפן דעם געוואלדיגע אשכול. כ'האב נישט קיין צייט יעצט מאריך צו זיין, אבער דער וואס זעהט נישט אז דאס איז געשריבן געווארן דורך multiple authors איז פשוט בלינד. איך בין נישט זיכער פונקטליך וויפיל שרייבער, מ'דארף עס גוט מבקר זיין. אבער קודם כל, די שרייבער פון פרק ג' און ווייטער האט/האבן נישט צוגעטיילט קיין פסוקים צו די פראזן אזוי ווי די שרייבער פון פרקים א-ב. אויך וועט איר באמערקן אז נאר די שרייבער פון פרק ג' דערמאנט די מושג פון א נביא, זעהט אויס אז די אנדערע שרייבער האבן געלעבט אין מאדערנערע צייטן ווען ס'האט שוין נישט געפאסט צו רעדן פון נביאים. עס איז נאך דא אסאך צו שטודירן, ווי צום ביישפיל, זייער באציאונג צו גאט, מאראליטעט, די סארט שריפט וכדומה. ווי אויך דארף מען שטודירן אנדערע ק"ש שרייבער פון יענע תקופות צו זעהן וואס זיי האבן געשריבן.

We have our work cut out for us.


.

[געפילטע פיש]

וואס גייט מיר אן איין מחבר צו צען מחברים? די עיקר איז אז גאנץ משלי יאיר איז divinely inspired, יעדע תג פון אנהויב ביזן סוף!

[געוואלדיג]

[tag]הוגה[/tag] עס זעהט אויס ווי דו באלאנגסט צו די מבקרי המקרא עפ"ל. חלילה צו טראכטן אזוי וודאי כולם מרועה אחד נתנו

[מי אני]

גאונות, איינס ביי איינס!

אפאר הערות (איך קען נישט גוט ציטירן, דעריבער גיי איך אראפברענגען יעדע דבר חכמה וואס איך וויל מעיר זיין דערויף.)

״נוץ דיין איגנאראנץ צו פארגרעסערן דיין וויסנשאפט, נישט עס צו פארקלענערן.״ (פרק א פסוק כה)

מען טרעפט אן ענליכע זאך בשם Confucius:
“The essence of knowledge is: having it, to apply it; not having it to confess your ignorance.”
אויך בשמו:
“Real knowledge is to know the extent of your ignorance.”
דאס גייט לדעתי בחדא מחתא מיט (די ערשטע חלק פון) וואס יאיר זאגט; אז א חכם פארשטייט, אנערקענט, און איז מודה אין זיין איגנאראנץ, און פון דארט און ווייטער קען ער בויען.

דאס פירט אריין צום נעקסטן הערה. ״אלעס שטימט ביז מען הויבט אן פארשטיין.״ (פרק ב פסוק יא)

דאס ליגט לכאורה אויך אינ׳ם באקאנטע סאקרעטיק פאראדאקס:
“that he [Socrates] knew nothing except that he knew that very fact (i.e. that he knew nothing)".

דהיינו, מ׳קען אין דעם מאמר אריינטייטשן אז אזא חכם ווי סאקרעטיס, ווי מער חכמה ער האט קונה געווען אלס מער האט ער איינגעזעהן אז ער האלט נאך ווייט פון שלימות החכמה; אזא כעין בחינה פון תכלית הידיעה וכו׳, נאר לגבי חכמה בכלליות. (איך ווייס אז סאקרעטיס אליין האט נישט ממש געזאגט דאס מאמר, און פארקערט, ס׳דא הוכחות אז ער׳ט זיך יא געהאלטען פאר א חכם ממש.)

״מייחס זיין אוממאראלישע מעשים צו גאט מאכט נישט די מעשים מאראליש; עס מאכט גאט אוממאראליש.״ (פרק ג פסוק ג)

דאס איז טאמער מען באטראכט מאראלישקייט פון א Normative שטאנדפונקט. בכלל, דאס גייט אריין אין כלל פון Euthyphro’s Dilemma. (פארשטייט זיך אז מ׳רעדט ווען מ׳איז עס/זיי באמת מייחד צו ג-ט, אן קיין אייגענע פנויות.)

״אלעס ווייסן מיר סוביעקטיוו, אריינגערעכנט אביעקטיוויטעט.״ (פרק ג פסוק טו)

דר. וויליאם בייערס (א מאטעמאטיקער) האט ארויסגעגעבן אן אינטרעסאנטע בוך, The Blind Spot, וואו ער רעדט ארום איבער ממש די געדאנק.

״דער העכסטער מצב פון עקזיסטענץ איז די יכולת צו צווייפלען דערין.״ (פרק ג פסוק יז)

אויף דעם (אויך) האט דעקארט געזאגט זיין באקאנטע Cogito ergo Sum כידוע (לגבי די חלק פון doubt לגבי עקזיסטענץ ודוק).

״יעדער חכם רעזערווירט אן ארט אין מוח צו פראקטיצירן טפשות.״ (פרק ד פסוק ב)

מענין לענין באותו ענין:

IMG_5012.jpg

אין הקדמה פון שב שמעתתא.


Sent from my iPhone using Tapatalk

[מי אני]

15. דער וואס פארשטייט נישט פילאזאפיע איז אין אפלטון'ס הייל; דער וואס גלייבט עס איז אין זיין קבר.

דאס קען גיין צוזאמען מיט וואס דר. טאַוּ דזשינג זאגט איבער די חילוק בין היסוד של פילוסופיה המערב צו כינעזע פילאזאפיע, והיינו:

There is a well-known story in the Zhuangzi, the ‘Fable of a Frog in the Well’. It is a conversation between a well frog and a sea turtle. The frog brags about its own comfortable abode and way of life in a caved-in well to a visiting sea turtle. When the turtle describes for the frog what the sea is like, the frog is completely dumbfounded, not knowing what to make of the turtle’s description. This is a tale about the limited world of the well for the frog in contrast with the limitless world of the sea for the turtle. If the Allegory of the Cave in Plato’s Republic has shaped Western understandings of the nature of knowledge, truth, reality, ethics and politics, the ‘Fable of a Frog in the Well’ has played a similar role in Chinese approaches to these subjects. Whereas illusion/reality is the primary setup in the cave, it is limitedness/limitlessness in the well. Limitedness or smallness versus limitlessness or capaciousness is a foundational paradigm and metaphor in Chinese philosophical reasoning

מיינענדיג לענינינו, אז דער וואס פארשטייט נישט פילאזאפיע איז טאקע אין אַן אילוזיע, אפלטון'ס הייל, איז ער אבער אפילו דערנאך נאך נישט פארזיכערט אז ער איז ארויס פון "זיין קבר" און פונעם צימצום.