דער חינוך מיתוס

[יאיר]

להבהיר כוונתי:
שטעלט אייך פאר איר טרעפט א מיטליעריגער איד אויפ'ן גאס מיט א צעמישטן בליק אויפ'ן פנים. איר נעמט אריין צו זיך אין שטוב און עס שטעלט זיך ארויס אז ער האט געליטן א פאטאלע אמנעזיע און ער געדענקט גארנישט פון זיין לעבן, אנגעהויבן פון זיין נאמען ביז'ן אפשיילן קארטאפל ביז נישט אנצינדן א לעקטער א שבת ביז אריבערגיין די גאס. צוליב אייער גרויס גענאדע הייבט איר אן זיך אפגעבן מיט דאיד און אים צוביסלעך אויסלערנען ווי אזוי מען פירט א נארמאלער לעבן. ווי אזוי וואלט איר אים באהאנדלט?
אט אזוי זאלט איר באהאנדלען אייערע קינדער. זיי פארדינען זיך רעספעקט און שעצונג לכל הפחות ווי דעם מיטליעריגן איד, און נאך אסאך מער, וויבאלד זיי טוען אייך די אומגעהויערע טובה פון פארשפרייטן אייערע גענעס. אביסל הכרת הטוב.

[ישמעאל הכהן]

רעדסט גענעס סייענטיפיש, ווען א חסידישער איד קוקט עס אן אנדערש. א פרומער איד וויל פרומע גענעס, אויב זיין קינד גייט אין אנדערע דרכים ווי ער דאן איז עס מיטאסדיגע גענעס. ער וואלט אים מבטל געווען פון זיין זיין גענעס צושפרייטער אויב קען ער

[דעת תורה]

וכדומה, וואס טוט זיך מיט געזעצן וואס זענען נוגע נאר זיך? צ.ב.ש. אנטון סיט בעלטס, קויפן העלט אינשורענס, פלאנצן געוויקסן / קאכן מעט ביי זיך אינדערהיים, מעג א טאטע עפעס טאן אין אזא פאל?

הקטן, וואס זעט מען אין די היינטיגע ליבעראלע גאס? די קינדער וואקסן אויף שוואכער ווי בעפאר?

[פלאוויוס]

[tag]ישמעאל[/tag], פרומקייט (ביז צו א געוויסן שטאפל) קען אריינגיין אינעם גדר פון יסודות'דיגער טרענירונג, ווי א "מאמע מאלפע וואס לערנט אויס א קינד שיילן באנאנעס" (כלשון קדשו פון יאיר), ווייל דאס איז פונקט ווי מאראלן וועלכע מוזן ווערן איבערגעפירט פון טאטע צו קינד כדי צו קענען לעבן א ריכטיג לעבן.

די צרה הייבט זיך אן ווען מ'באגנוגנט זיך נישט מיט דעם ריכטיגן "וועג פון לעבן" נאר מ'וויל אז דאס קינד זאל דוקא אפשפילן א געוויסן כאראקטער אדער "ראלע אין לעבן". דאס הייסט, ס'איז נישט גענוג אז ער איז פרום, נאר ער מוז אויך זיין א כלי קודש. ס'איז נישט גענוג אז ער איז ציוויליזירט, נאר ער מוז אנקומען צו א קאריערע (על פי רוב גייט עס ווייטער: ס'איז נישט גענוג אז ער קומט אן צו א קאריערע, נאר ס'מוז זיין די זעלבע קאריערע ווי דער טאטע אדער די מאמע). מיט איין ווארט, די פראבלעם איז נישט אז מ'לערנט אויס א קינד צו לעבן מאראליש/ערליך/פרום, נאר וועגן אויסשטעלן דאס אלגעמיינע לעבן פונעם קינד לויטן פערזענליכן געשמאק פונעם טאטן.

האב איך דיך ריכטיג פארשטאנען [tag]יאיר[/tag]?

[ירא שמים]

להבהיר כוונתי:

אט אזוי זאלט איר באהאנדלען אייערע קינדער. זיי פארדינען זיך רעספעקט און שעצונג לכל הפחות ווי דעם מיטליעריגן איד, און נאך אסאך מער, וויבאלד זיי טוען אייך די אומגעהויערע טובה פון פארשפרייטן אייערע גענעס. אביסל הכרת הטוב.

כבד את בנך ואת בתך

[יאיר]

[tag]ישמעאל[/tag], פרומקייט (ביז צו א געוויסן שטאפל) קען אריינגיין אינעם גדר פון יסודות'דיגער טרענירונג, ווי א "מאמע מאלפע וואס לערנט אויס א קינד שיילן באנאנעס" (כלשון קדשו פון יאיר), ווייל דאס איז פונקט ווי מאראלן וועלכע מוזן ווערן איבערגעפירט פון טאטע צו קינד כדי צו קענען לעבן א ריכטיג לעבן.

די צרה הייבט זיך אן ווען מ'באגנוגנט זיך נישט מיט דעם ריכטיגן "וועג פון לעבן" נאר מ'וויל אז דאס קינד זאל דוקא אפשפילן א געוויסן כאראקטער אדער "ראלע אין לעבן". דאס הייסט, ס'איז נישט גענוג אז ער איז פרום, נאר ער מוז אויך זיין א כלי קודש. ס'איז נישט גענוג אז ער איז ציוויליזירט, נאר ער מוז אנקומען צו א קאריערע (על פי רוב גייט עס ווייטער: ס'איז נישט גענוג אז ער קומט אן צו א קאריערע, נאר ס'מוז זיין די זעלבע קאריערע ווי דער טאטע אדער די מאמע). מיט איין ווארט, די פראבלעם איז נישט אז מ'לערנט אויס א קינד צו לעבן מאראליש/ערליך/פרום, נאר וועגן אויסשטעלן דאס אלגעמיינע לעבן פונעם קינד לויטן פערזענליכן געשמאק פונעם טאטן.

האב איך דיך ריכטיג פארשטאנען [tag]יאיר[/tag]?

יא, גוט אראפגעלייגט. איך זאג עס אבער אויף אביסל אן אנדער אופן. דער טאטע האט א רעכט צו פרעזענטירן פאר זיין קינד וואס איז א גוט לעבן, נישט אים צו אריינצווינגען. אויסער אין א פאל וואס דער קינד פירט זיך אויף כך וכך פשוט ווייל עס פעלט אים דער שכל, ווי למשל ווען ער שפאצירט אריין אין גאס וכדו', וואס דעמאלט דארפן מיר פשוט אים ארויסהעלפן, פונקט ווי מען העלפט ארויס א גייסטיש צוריקגעשטאנענער מענטש, אדער דער אמנעזיע ליידנדער נארמאלער מענטש. אבער ביי א זאך וואס עס זענען דא נארמאלע פיזיש און גייסטיש אנטוויקלטע מענטשן וואס פירן זיך אויף אזוי, האט דער טאטע נישט קיין רעכט אים צו אריינשטופן אויף אן ארט וואו דאס קינד וויל נישט זיין.
און פון א פילאזאפישן שטאנדפונקט: היות ווען א מענטש האט א קינד קען ער נישט וויסן וואס ער וועט זיין, הצדיק הוא אם רשע, חכם או טיפש, ממילא פון א פשוט'ע מאראלישע שטאנדפונקט מוז ער זיין גרייט אז זיין קינד וועט מעגליך זיין דער גארבעזש קאלעקטאר אדער שייגעץ פון שטאט. אודאי האט ער א רעכט צו ערקלערן פאר זיין קינד די בענעפיטן פון זיין א צדיק, אבער טאמער עס שטעלט זיך ארויס אז זיין קינד קויפט עס נישט אפ, איז דאס נישט עפעס א מקח טעות, נאר עס איז א בירור למפרע וואס ער האט זיך איינגעקויפט ביים באשאפן זיין קינד. אויב ער איז נישט גרייט דערויף זאל ער נישט האבן א קינד.
יעצט וועלן אנהייבן קומען די reductio ad absurdom ארגומענטן.

[געוואלדיג]

יאיר, מיט פלאוויוס קען איך מיר אינדעפיצירן, יא ער האט ריכטיג מסביר געווען חינוך, אבער דיינע ווערטער זענען ווייט אנדערש פון זיינע.

[ירא שמים]

סזעט אויס וואו ער האלט נאך אינמיטן מחליט זיין וואס ער וויל, די קעיק האלט זיך אינמיטן באקן, אפשר צום סוף וועט ארויסקומען א שיינע קעיק און וועסט קענען מסכים זיין…

[הקטן]

אוודאי טאר מען נישט לאזן א מענטש שעדיגן א צווייטען, דאס דארף מען באהאנדלען. אבער אויף וויפיל עס אנבאלאנגט דעם מענטשענס פריוואטע אייגענע לעבן? וואסערע לייפסטייל ער וויל זיך אויסוועלן? וכו', ווער בוסטו אריינצורעדן, וויזוי פארגלייכסטו דאס צו געזעצען וואס געבן אכטונג מזאל נישט שעדיגן א צווייטען? אדער שטערן אנדערע מענטשענס רעכטען? אוודאי אויף דעם קען מען און זאל מען אריינרעדן! אבער ווען איינער וועלט פאר זיך אויס א מהלך החיים? אויף דעם איז עפעס דא געזעצן וואס זאגן וואס א מענטש זאל טוהן?

איך פארשטיי דיין חיליק אויב מען שעדיקט א צווייטען אדער זיך אליין - א צווייטען שעדיגען דאס טאר מען נישט צולאזען אבער אויב א קינד וויל זיך פירען אויף א וועג וואס מאכט אים זעלסט קאליע דאס איז שוין נישט דיין געשעפט.

איך וואלט נאר געוואלט אנמערקען אז ביי רוב אנדערע בעלי חיים, נישט די האמא סעפיענס סעפיענס, זיי ווייסען נישט פין די כלל - זיי שעדיגען יא וואס קימט זיי אינטער, זיי רעכענען זיך בכלל נישט מיט יענעמס רעכטן.

איז מיר שווער ווער געט אינז די רעכט ארויף צי צווינגען אויף אינזערע קינדער אינזערע ווירדען (values) וואו למשל נישט וויי טון א צווייטען?

זייט יאיר צי זיין קרעדיד האט שוין ארויסגעבעקט פין זיין ערשטע מהלך, ער לאזט שוין יא משפיע זיין אויף אינזער קינדער אז זיי זאלן האבן א גוט לעבען (איך בין נישט זיכער אויב ער לאזט רעדן שארף) האב איך נאכאמאל אנגעפאנגען צו גיין צי חינוך אווענטס און דרשות פשוט צו וויסען וואס יא ציזאגן און וואס נישט, וואס ארבעט בעסער און וואס לייגט ציגרינד

[הקטן]

הקטן, וואס זעט מען אין די היינטיגע ליבעראלע גאס? די קינדער וואקסן אויף שוואכער ווי בעפאר?

[tag]דעת תורה[/tag], איך האב געמיינט די גויאישע ליבערעל גאס
אינז האמער נישט געהאט א גאס אדער א סיסטעם נאכן חרבן, אינז זעמער אויפגעוואקסען דארך קראנקע מענטשן

לויט וואו עס קימט מיר אויס איז די דור פאר די 60 יארען, ווען Tough love איז געווען די מהלך מער ווייניגער און חינוך, זענען מענטשען אויפגעוואקסען מער געזינט - ווייניגער ענקשעס און דיפרעסד וואו די היינטיגע יוגענד.

ס'דא אסך פיסכעלאגן וואס זאגן דאס שוין היינט.

[וכדומה..]

[tag]הקטן[/tag] ווי איך פארשטיי איז דא דריי מדריגות אין דעם, און איך ווייס נישט צו עפעס האט זיך געטוישט דא

א) צווינגען, דאס הייסט מיט פארס ארויפברענגען אויפן קינד ווי אזוי ער זאל זיך אויפפירן, מיט צוואנגס מיטלען ווי פעטש, קנסות, שרייען, וכו'.

ב) ברעינוואשן, דאס הייסט מבאגייט זיך נישט מיט פארס, אבער פון ווען דאס קינד היייבט נאר אן פארשטיין א ווארט, איז מען שוין ביזי אריינבאקען פונקטלעך וויזוי ער זאל אויסזען, וואס ער זאל טוהן, ווי ער זאל גיין, וואס גוט מיינט, וואס שלעכט מיינט אא"וו, אזוי בלייבט דעם קינד נישט קיין אמתע אויסוואל ווי זיך צו פירן.

ג) פארלייגן די אפציעס און מסביר זיין וואס דו האלטסט איז די בעסטע פאר אים, אבער אנע נוצן איינע פון די אויבן דערמאנטע מיטלען.

א' און ב' איז ראנג, און ג' זעה איך נישט אז איינער זאל האלטען סאיז עפעס ראנג דערמיט

[[NAMELESS]]

ישר כח יאיר פאר דיין אינפארמאטיווע חינוך לעקציע אויף וויאזוי ריכטיג אויפציען קינדער [emoji1] [emoji1]

Sent from my SGH-T599N using Tapatalk

[יאיר]

זייט יאיר צי זיין קרעדיד האט שוין ארויסגעבעקט פין זיין ערשטע מהלך, ער לאזט שוין יא משפיע זיין אויף אינזער קינדער אז זיי זאלן האבן א גוט לעבען (איך בין נישט זיכער אויב ער לאזט רעדן שארף) האב איך נאכאמאל אנגעפאנגען צו גיין צי חינוך אווענטס און דרשות פשוט צו וויסען וואס יא ציזאגן און וואס נישט, וואס ארבעט בעסער און וואס לייגט ציגרינד

נישט יעדער כאפט ביים ערשטן מאל. ולא הביישן למד.

[moshav zekeinim]

איך פארשטיי אז דעם פותח האשכול'ס ציל מיט'ן אשכול איז א רעאקציע קעגן די וואס גייען ארויס פון א געזונטע פאראפארציע ביים מחנך זיין די קינדער, בהשראת נארישע דרשות וועלעכע צילן צו פארשטערקערן דעם קולטור, און נישט די טובה פונעם אינדעווידועל. אין אזא פאל דארף מען טאקע אראפ רייסן די דרשנים און דער גאנצער מיטוס כדי להוציא מליבם של הברעינוואשערס.

אבער בדרך כלל ווען עס איז נישטא קיין דיקטאטורישע אגענדע, ווייס איך נישט צו מ'קען אזוי גרינג אנווייזן אויף סיי וועלעכער מהלך החינוך צו עס איז גוט אדער שלעכט, הכל לפי המצב, מען דארף עס באטראכטן זייער גלאבאל אין ברייט.

עס איז קיין ספק נישט אז טאמער די פערזענליכע מעשים פון א קרוב משפחה טוען וויי די ארומיגע, איז עס א פראבלעם וואס מען קען נישט איגנארירן, ווייל פאקטיש ווערט עס אנגענומען מיט נישט ווייניגער צער ווי א סך אנדערע ווייטוגן וואס קיין רעכדענקיגער מענטש וואלט נישט געווענליך נישט געטון פאר א יומען ביאינג. קען זיין אז די עצה איז מחנך זיין די מענטשהייט נישט אנצונעמען פערזענליך דעם קרוב'ס התנהגות, פונקט ווי מען פארשטייט היינט אז עס איז ריכטיג געווען מחנך צו זיין די מענטשהייט אין דעם אמאליגן אמעריקא נישט צו נעמען פערזענליך די מרידה פון די שווארצע שקלאפן אנטקעגן די אונטערדרוקונג פון די ווייסע. אבער אי בחינוך אנשי העולם עסקינן דאן האב איך נאך א גאנצע ליסטע וואס וועט זיכער גרינגער מאכן פאר די מענטשהייט טאמער וועט מען פטור ווערן פון פארשידענע דאגמעס און טאבוס, הכלל דער ליניע איז נישט קלאר ואין לדבר סוף, דעריבער איז די פארשטענדליכסטע אז כל זמן עס איז נישט א שעת ערבוביה וחירום זאל מען לויטן מצב צילן צו א געוויסער מהלך וואס זאל שאפן וואס ווייניגער עגמת נפש פאר סיי וועמען, ואשרי מי שזוכה לכך.

[הקטן]

[tag]הקטן[/tag]
ב) ברעינוואשן, דאס הייסט מבאגייט זיך נישט מיט פארס, אבער פון ווען דאס קינד היייבט נאר אן פארשטיין א ווארט, איז מען שוין ביזי אריינבאקען פונקטלעך וויזוי ער זאל אויסזען, וואס ער זאל טוהן, ווי ער זאל גיין, וואס גוט מיינט, וואס שלעכט מיינט אא"וו, אזוי בלייבט דעם קינד נישט קיין אמתע אויסוואל ווי זיך צו פירן.
ב' איז ראנג

[tag]וכדומה..[/tag]
ב איז אביסל נישט קלאר, קודם ניצט טו די ווארט "ברעינוואשען" וואס איז דיראגעטרי טערם און האט צי זיך א נעגעטיוו קאנעטעשען.
וואס טוט זיך מיט משכנע זיין - איבערצייגען - קאנווינסען
אדער נאר פארלייגן איז מותר

איך וויל פרעגן אויף ספעסיפיקס דאס קען העלפן מער קלאר ווערן, איך זאל בעסער פארשטיין, ok?

מעג איך פון ווען דאס קינד היייבט נאר אן פארשטיין א ווארט, אריינבאקע אין אים אז מדארף אויך מאכן א ברכה אויף די באנאנע וואס איך שייל אים?
מעג איך זען דערצי אז ער זאל לייגען די באנאנע שאלעכטס אין גארביטש, און נישט אויף דער ערד?
מעג איך אים זאגן איינמאל און נאך אמאל אז "טוב עבוד אלהים" איז גיט בהחלט
מסביר זיין ער זאל פארשטיין אז נישט נאר אז איך האלט אזוי, נאר דאס איז דער אחד האמת - און אזוי דארף מען זיך ציפירען
מעג איך אים זאגן אז זינדיגען איז א פאברעך אגעגען א צווייטען, א געגען זיין באשאפער, און א געגען די מענשהייט?
מעג איך אים זאגן אז ס'איז דא א באשאפער פין די וועלט אדער אפשר דארף איך אים זאגן אז איך האלט אז ס'איז דא א באשאפער אויף דער וועלט
ווייל אזוי בלייבט דעם קינד אן אמתע אויסוואל ווי זיך צו פירן. - אין דאס איז מער פאליטאיקלי קארעקט.

קען זיין דו האסט געטרינקען די קאל-עד און דו האלסט, קלאר פאר אן אמת בהחלט, אז א יעדער אמת איז נאר contextual און מיין אמת מיז נישט זיין דיין אמת
איך וועל דיך נישט בלעמען אויב דאס איז דער קעס, עפטער אלל איז דאס א fashionable nonsense

צו זיין קלאר, איך רעדט נישט פין וועלכע סארט היט די קינד זאל גיין.

[וכדומה..]

[tag]הקטן[/tag] קודם, די אפטייטש פון ברעינוואשען איז אפילו ווען די מהלך וואס מצווינגט ארויף אויפן מוח איז אויסגעהאלטען און ריכטיג מיט אן אמת. (עיין בוויקי ובוועבסטערס)

יעצט, אויפציען א קינד און צווישן אויסלערנען וויזוי צו גיין און רעדן, פלעכט מען אריין דאס מוזן מאכן ברכות און אנדערע זאכן כאילו דאס איז אלס איינס, א חלק פונעם הכרח'דיגן לעבן, דאס איז ברעינוואשן במלוא מובן המילה, ואין לך mental force גדול מזו. און די ראי' דערצו קוק אויף 90 פראצענט פון אונזער היימישע יוגנט ווען זיי וואקסען אויף ווייסן נישט פון עפעס אנדערש, און זענען דורכגעבאקן אין דעם סארט לעבן.

פארלייגן פאר א קינד אז איך האלט אז דאס איז ריכטיג צו טוהן ווייל אין דעם גלייב איך, אבער זאלסט וויסן אז סדא אנדערע מענטשן אויף דעם וועלט וואס זענען פונקט אזוי קלוג ווי מיר און זיי האלטען אנדערש, דאס איז גארנישט ראנג.

ווען דו פרעגסט צו מעג מען זאגן פאר א קינד מאך א ברכה פאר די עסט? ווענד זיך וויזוי דו זאגסט אים עס, צו איז דאס באופן אזוי מוז עס זיכער זיין, און דאס איז א חלק פונעם לעבן פונקט ווי עסן און שלאפן, דאן טויג נישט, טאמער אבער זאגסטו איך האלט אז סאיז ריכטיג צו מאכן א ברכה ווייל איך גלייב אינעם אויבערשטען, דאן איז פשוט אז סאיז גארנישט ראנג,

יעצט צו האלטען דעם שיטה אין חינוך, האט נישט קיין שייכות מיט cotextual truth פון וואס דו רעדסט, און אפילו איינער וואס איז באמת א גלויביגער, איז דאס א ריכטיגע וועג, פון פארלייגן פארן קינד וואס דו האלסט און פארוואס דו האלטס אזוי, אבער ער זאל נאך קענען זיין אפען צו אנדערע מיינונגען אויך

[געוואלדיג]

וכדומה, האסט גענטפערט נאר אויף האלב פון זיינע שאלות, פארוואס מעג איך איהם אויסלערנען צו גין שלאפן און עסן, און נישט צו מאכן א ברכה, לא תהא כהנת כפונדקית, אין מיינע אויגן זענען ביידע די זעלבע הכרח צום לעבן.

[הקטן]

ווויבאלד דאס ווארט "ברעינוואשען" ווערט אפט געניצט און די קאנטעקטס פין טוישן א מענטש זאל טון זאכן וואס איז סעלף דיסטראקטיוו און נישט גיט פאר אים,
זענען מענטשען קאנדישענד צו טראכן וען מען הערט די ווארט "ברעינוואשען" - "נישט גיט" , wrong , bad

וועגן דעם האב איך דיך געבעטען אויב די קענסט אפשר ניצען ווערטר וואו משכנע זיין - איבערצייגען - קאנווינסען און נישט די שרעקעדיגע ווארט "ברעינוואשען" "מיינד קאנטראל"

"ברעינוואשען" איז נישט קיין לא תעשה און די עשרת הדיברות - ער ווערט פראקטעצירט און די מידיע און אין אלע טעקסט ביכער א יעדן טאג, און קיינער האט נישט קיין פראבלעם דערמיט

איך האף [tag]וכדומה..[/tag], אז די טוסט נישט "ברעינוואשען" דיינע קינדער אז "ברעינוואשען" איז wrong -
דו קענסט זיי זאגן איך האלט ס'איז wrong אבער הקטן און אסך אנדערע זעען דאס נישט אלס די מיטער פין אלעם בייזען - דו מיין קינד זיי אליין מחליט.

אנדערע זעען נישט קיין פראבלעם מיט משכנע זיין זייער קינדער אז מען טאר נישט גנבענען.
זיי האבן נישט קיין פראבלעם ציגעוויינען א קינד פין גאנץ קליין אן צי זאגן thank you, אזוי אז דאס ווערט ביים קינד א הרגל נעשה טבע
פאר אנעדער איז נישט אוזי וויכטיג אז זייער קינד זאל בוחר זיין מדעת עצמו נישט וויי טון א צווייטען, זיי קענען באשטיין אז די נקידת הבחירה פינעם קינד זאל זיך אנפאנגען ערגעץ העכער


די french revolution האט אינז געברענגט די בעסטע פאליטיקעל סיסטעם אויף ביז דערווייל.
דאס זאגט אבער נישט אז דאס איז די ריכטיגע אין די בעסטע וועלט קוק אויף א יעדען חלק פין אינזער לעבן.

[moshav zekeinim]

הקטן, זייער שיין און קלוג ארויס געברענגט. ווילאנג ברעינוואשן שטערט נישט פארן קינד איז עס נישט קיין פראבלעם.

און לדעתי גייט עס אן אפילו מען זאל ערציען דעם קינד מיט גאר שווערע אומשטענדן, און אפילו וואס קוקט אונז אויס וואנזיניג.

אז דאס קינד איז גליקליך מיט זיין שטוב און די דרך החינוך איז דאס, למרות די פאלטשע אומגעווינטשענע אנשויאונגען, דאס בעסטע פאר אים.

דער עיקר איז הארמאניע אין שטוב.

נאר וואס, עס איז אפשר נישט גוט פאר די געזעלשאפט ארום.

[הקטן]

און לדעתי גייט עס אן אפילו מען זאל ערציען דעם קינד מיט גאר שווערע אומשטענדן, און אפילו וואס קוקט אונז אויס וואנזיניג.

[tag]moshav zekeinim[/tag] איך בין נישט זיכער איך פארשטיי וואס דו מיינסט

קלאפן א קינד און עם דערנידערן גייסטיש האט קיינמאל נישט קיין שייכת מיט ערציען דאס האט מיט דאס פארקערטע און מיט רשעות

[moshav zekeinim]

איך מיין צו זאגן, א שווערע לייוו סטייל. אזוי ווי מאנכע זאגן אויף חסידים אז דער לייוו סטייל איז גאר שווער.

[וכדומה..]

די רמ"א אין יו"ד סוף סימן פ"א, פסקנט אז אפילו בעצם איז מותר פאר א תינוק יונק צו זיין חלב פון א נכרית, זאל מען זיך צירוק האלטן דערפון ווייל סאיז מטמטם הלב, און סקען שאטן פארן קינד בזקנותו.

איז די גר"א אויפן פלאץ ברענגט אראפ דארט אלס א מקור דערצו, די מדרש אז משה רבנו אלס קליין קינד האט נישט געוואלט זייגן פון א מצרית, און האט נאר יונק געווען חלב פון א אידישע פרוי, פה שעתיד לדבר עם שהכינה וכו'.

קומט ר' יעקב קאמנצקי און פרעגט, אז מפסקנט אן הלכה אין שלחן ערוך קען מען נישט ברענגען קיין ראיות פון די גרעסטע מענטש ביי אידן, משה רבנו, אלעס וואס סאיז מותר ע"פ הלכה שטימט מיט די מדריגות וואס משה רבנו איז געווען? איז וואס איז פשט דאס צו צושטעלן אלס מקור.

דער תירוץ איז, זאגט ער, דו טאטע האסט נישט קיין רעכט אפצוסטעמפלען וועלכע מדריגה דו ווילסט דיין קינד זאל אויסוואקסען, יעדער ווערט געבוירן מיט אלע רעכטען אויסצווואקסן ווי גרויס סאיז נאר מעגליך, ווער בוסטו אריינצורעדן אינדעם און זאגן, נע קיין משה רבנו וועט ער סייווי נישט זיין, יא פאר דיר אליינס קענסטו אפמאכן און נישט מקפיד זיין אויף געוויסע זאכן, אבער פארן קינד? וואסערע רעכט האסטו אים אריינצולייגן אין א געוויסע קאטאגאריע און דערפאר זאגן אז גויאישע מילך מעג ער טרינקען.