גזר דין שוועבט אויף "בארא פארק", רח"ל

[לית דין בר נש]

אקעי סאו פליז טויש די קעפל גזר דין שוועבט אויף "וויליאמסבורג", רח"ל אדער גזר דין שוועבט אויף "מאנסי", רח"ל
איך וואוין אין בארא פארק און איך זיך מיר נישט קיין צרות און דאס איז כולי עלמא מודי אז וויליאמסבורג און מאנסי האבן אים אויך נישט געוואלט אריין נעמען.

[הקטן]

[tag]הקטן[/tag] איך פראביר צו פארשטיין דיין נייע מהלך (אחוץ אויב די בוזט סארקאסטיש). אט איז א רשימה פון וואס מ'האט שוין:
מיין שאלה איז נאר אויף די לעצטע זאך - די קובץ פאר PR - וואס גייט שטיין דארט...?
דאכט זיך אז אן קיין עול קען מען נישט האבן דעם ריכטיגן סיפוק. ס'מוז זיין עפעס א סדר און א צוזאמארבייט, הה"ד טוב לגבר כי ישא עול בנעוריו.
אפשר אויב דו וועסט חאטש צולייגן בחינות וועט עס שוין האבן עפעס א פשט

איך בין בכלל נישט סארקאשטיש!

וועגן דער קובץ - איך גלייב דאס קען ווערן א פלאץ פאר בחרים בעלי כשרון וואס זענען נישט איטערעסירט זיך אריין צילייגן אין א mold פין א ישיבה מסגרת.
נאר וואס? פין אנפאנג קען דאס זיין א שטיקעל בושה פאר א בחור אהין ציגיין, וואו אויך דער זארג וועגן שעעעדיכעעםםם, פארדעם פעלט אויס א שטיקעל PR קאמפען.

אן קיין עול קען מען טאקע נישט האבן דער ריכטיגער סיפוק און א בחור וואס לערענט דארט איז טאקע געווענדליך נאר איינער וואס האט זיך אליין גענימען דער עול, ווייל ווען נישט גייט ער ניטש אריין אין בהמ"ד (דאס איז איינע פין די סיבות צו האבן דארט דעם עקסערסייז ראם)
הה"ד טוב לגבר כי ישא עול בנעוריו - ער זאל זיך אליין נעמען
ווען דער מגי"ש לייגט דעם עול איז דער בחור בועט און דעם - אויב נישט במעשה איז דאס במחשבה, און דאס ברענגט א שנאה צום לערנען.

די קאלעדשעס זענען פיל מיט בחרים וואס האבן בוחר געווען צו נעמען אויף זיך אן עול
אויב דער בחור האלט אז לימוד התורה איז הצלחה אין לעבן, האסטו מיט וועם צו גיין צום טיש, ווען נישט גייט סיי וואו קיין ישיבה דאס נישט טוישען

בנגע בחינות - דאס איז נישט אויסגעשלאסען, אבער דער בחור דארף דאס בוחר זיין - מיר קענען סך הכול געבען אן אינסענטיוו (למשל א טאוועל פין וויפיל בלעטער דער בחור האט זיך שוין אלס פארהערט)

[אחד העם]

איך וועל אנהייבן פון דיין סיום.
ווער זאגט אז ס'איז דער ראש ישיבה'ס פליכט צו האבן א ישיבה, און קעירנעמען פון בחורים? אים ס'שמעקט אים צו עפענען א ישיבה, קען ער טון דערמיט וואס ער וויל. מוזט נישט אריינגיין אין זיין ישיבה, מעגסט לאכן פון זיינע מאדנע קאפריזן, אבער - ס'איז זיין קאמפאני. איך כאפ נאכנישט על מה ולמה הקצף על ראשי הישיבה [כ'רעד פון נישט ארייננעמען מלתחילה. פון 'ארויסווארפן' רעד איך נישט כעת]. איי זייער 'גישה' איז רשעות'דיג, נו נו. אבער קענסט נישט אנצייגן וואו זיי זענען נישט גערעכט - רעדנדיג פון קאלטע לאגיק.


ווידעראום די רבנים, וואס זענען דא אויף צו חתמ'ענען קול קורא'ס פארן ציבור, זיי דארפן אויך נושא בעול זיין ווען זיי דארפן צו לייגן א פינגער אין קאלט וואסער. די רבנים זענען דא אויף זיך צו זארגן פאר כלל ישראל ברוחניות ובגשמיות, נישט נאר אויף אונז איינצוטיילן וואס צו טון, נאר אויך אויף ארויסצוהעלפן. וכדברי ר"ג לשני חכמים בדורו: שררה אני נותן לכם? עבדות אני נותן לכם! [א שאד אז די רבנים קענען נישט קיין בפירוש'ע גמ'...].

די גאנצע מושג פון ווייזען 'די פינגער אוף שעים' אויף די רבנים, ( הגם זיי האבן עס שוין סייווי ) איז א גוטע טאקטיק אז עס זאל אויס קומען אז מען בלעימט נישט קיינעם. וועלכע רב באשולדיגסטו? גיי נעם ארויס א ביזנעס דיירעקטארי און זיך אויף א רב. און יעדער וועט טענהן לטובתו אז סהאט נישט מיט אים. אבער מיין לאגיק זאגט, אז מען קען נישט באשולדיגן א זייטיגען מענטש, ענדערש באשולדיג דער וואס באגייט די עוולה, און די בלוט טראפט פון צווישען זיינע פינגער.
די רעכענונגען פון די אנשי המוסדות-ישיבות לטובת זייער ביזנעס, כל זה אכניס כשאני אומר שיש להם גישה מקולקלת בענין חינוך בני ישראל.
און אויב טוען זיי רשעות מכח דעם גישה מקולקלת, זענען זיי די עושי עוולה, ומעשיהם נבזה.

[[NAMELESS]]

איך ברענג ארויס א נקודה ביטע פרואווט עס צו פארשטיין, און נאכדעם קענט איר זיך דינגען.

דערווייל וויל איך נאך באדאנקן שש, אבער דאס וועט בלי נדר זיין מיין קומענדיגע חתימה.

[ירא שמים]

דו מיינסט ווען דו וועסט ענדיגען די הלכה למעשה ?

[וואלווי]

הלכות קען איך נישט און איך ווייס נישט ווי ווייט סאיז סיפק בידם.... ער קומט נאר מאכן פאר זיך א ישיבה וואס זאל האבן א גוטע נאמען און סזאל זיך אים לוינען, פארוואס זאל ער אריינעמען ווען סלוינט זיך אים נישט?!

מען געט צדקה ווייל עס לוינט זיך? פארוואס זאל זיך לוינען פאר איינעם אוועק צי געבען א דאלער? לוינט זיך אוועק צי געבען א שטיקל פיש אין פלייש ביי א שבת סעודה פאר א גאסט?
א יעדער פארשטייט אז מ'געט נישט אוועק די גאנצע פארמעגען פאר צדקה, אין על פי הלכה טאר מען טאקע נישט, אין מען פארלאנגט נישט צי באגראבן עקזיסטינג ישיבות. אבער וואס איז פשט פין די פארשלאסאנע טירן מיט זיבען שלעסער!
דער גרויסער מרביץ תורה מעג אריינעמען אין קאפ וואס א יעדער בר בי רב ווייסט אז על שלשה דברים העולם עומד על התורה ועל העבודה ועל גמילות חסדים. אין דא איז מען מפלפל צי עס לוינט זיך...
ווען דער ראש הישבה מאכט א דינער פארשטייט ער אז דער עמך יוד זאל געבן צדקה אפי' עס לוינט זיך נישט

[[NAMELESS]]

דו מיינסט ווען דו וועסט ענדיגען די הלכה למעשה ?

דאס נעמט דאך יארן... אפשר ווען כ'וועל זעהן אז ר' שש איז שוין זאט דערפון.

[shem-tov]

נאכאמאל די אויסגעדראשענע טאפיק פון ישיבות. נאר איין ווארט. פאר די נעמסט דיך שעלטן ישיבות נעם דיך ענדערש שעלטן אונזער צוגאנג צו ישיבות. סאיז שוין היינט נישט קיין סוד אז די אלע קליינע ישיבות וואס האבן געמאכט א פאליסי אז מען גייט העלפן כלל ישראל מען גייט אריינעמן אפילו שוואכערע בחורים האבן מאוס אפגעשניטן. קיינער וויל נישט אהין שיקן זיינע קינדער. קיינער שטיצט זיי נישט מאראליש. זיי פלאגן זיך מיט געלט. קיינער נעמט זיך נישט אן פאר זיי. קוק אן וויאזוי זיי קוקן היינט אויס. אפילו רבי יואל ראטה'ס ישיבה וואס ער האלט אן מיט מסירות נפש ממש וואספארא שווארץ נאמן ער האט אויפן גאס. מן דכר שמיה זאלסט קאלן איינעם אנטראגן א שידוך און זאגן אז דער בחור לערנט ביי יואל ראטה ער האקט מיט דיר אפ לעולם ועד. דאס איז אונזער מצב ליידער. די גרויסע ישיבות האלטן זיך נישט ביים פלאגן מיט א בחור וואס ברענגט אריין איבלען פון די גאס און פארוואס זאל זיך א מנהל אדער מגי"ש יא פלאגן וואס באקומט ער פארדעם. א חוץ טויטע קללות פון די טאטעס פון די גוטע בחורים. די רבנים זענען די לעצטע וועמן די זאלסט בלעימן. בכלל ווייז מיר וועלעכע רבי'לע אדער רב ספירט היינט בכלל א ישיבה. קיינער האלט זיך נישט ביים אריינלייגן אין אזא פלאנטער. פרעגט אייך נאך אביסל ווי די שוואכע בחורים מאכן דיר דעם טויט מיט די סמארט פאונס, מיט די אלע באמישקייטן, פארוואס. פארוואס. און פארוואס זאל איינער זיין אינטערסירט צו דילען מיט די גארבעדש אז ווען ער רעגט זיך אויף זאל ער קאלן נ.ר. אז מען האט אים געטשעפעט סאיז פגיעתן רעה מיט אלע מפרשים. דער חכם איז טאקע 15 אבער ער ווייסט שוין אלעס. און צום סוף וועט מען מען דיך נאך בלעימן אז דער בחור איז א באם, אמער ער האט דאך געלערנט אין דיין ישיבה. לאז דיך אפ פון די אלע שטותים דינג דיר אליינס עטליכע אמתדיגע ערליכע יונגעלייט וואס זאלן לערנען מיט אים סוועט דיך קאסטן פונקט אזוי סאך ווי מען בעט היינט אין די קליינע ישיבות. אדער שיק אים אין קאלעדש. גוד לאק ער זאל דארט האלטן ביים לערנען. אדער שיק אים ארבעטן און די ברעך קאפ ער זאל האבן א שעור בלויז איין שעה א טאג כאלו דאס איז בכלל מעגליך היינט צוזאמן מיט א סמארט פאון. דער אויבערשטער וועט אונז נאך העלפן כלל ישראל פארמערט זיך אויף מיליאן ב"ה און לדעתי וועט נאך ווערן א מעכטיגע ארגאניזירטע סיסטעם ביי אונזער מוסדות ווי די מנהלים וועלן מוזן ארבעטן צוזאמן מיט די שטאטישע חברה אבער דערווייל זעמער סטאק. קיינער האלט נישט ביים ארויסגיין פון באקס אפילו א טראפ, אינקלאדעד איך און די. איך רעד נישט פון דיין ק"ש ניק. איך רעד פון ריאליטי.

[[NAMELESS]]

[tag]הקטן[/tag] איך פראביר צו פארשטיין דיין נייע מהלך (אחוץ אויב די בוזט סארקאסטיש). אט איז א רשימה פון וואס מ'האט שוין:
מיין שאלה איז נאר אויף די לעצטע זאך - די קובץ פאר PR - וואס גייט שטיין דארט...?
דאכט זיך אז אן קיין עול קען מען נישט האבן דעם ריכטיגן סיפוק. ס'מוז זיין עפעס א סדר און א צוזאמארבייט, הה"ד טוב לגבר כי ישא עול בנעוריו.
אפשר אויב דו וועסט חאטש צולייגן בחינות וועט עס שוין האבן עפעס א פשט

איך בין בכלל נישט סארקאשטיש!

וועגן דער קובץ - איך גלייב דאס קען ווערן א פלאץ פאר בחרים בעלי כשרון וואס זענען נישט איטערעסירט זיך אריין צילייגן אין א mold פין א ישיבה מסגרת.
נאר וואס? פין אנפאנג קען דאס זיין א שטיקעל בושה פאר א בחור אהין ציגיין, וואו אויך דער זארג וועגן שעעעדיכעעםםם, פארדעם פעלט אויס א שטיקעל PR קאמפען.

אן קיין עול קען מען טאקע נישט האבן דער ריכטיגער סיפוק און א בחור וואס לערענט דארט איז טאקע געווענדליך נאר איינער וואס האט זיך אליין גענימען דער עול, ווייל ווען נישט גייט ער ניטש אריין אין בהמ"ד (דאס איז איינע פין די סיבות צו האבן דארט דעם עקסערסייז ראם)
הה"ד טוב לגבר כי ישא עול בנעוריו - ער זאל זיך אליין נעמען
ווען דער מגי"ש לייגט דעם עול איז דער בחור בועט און דעם - אויב נישט במעשה איז דאס במחשבה, און דאס ברענגט א שנאה צום לערנען.

די קאלעדשעס זענען פיל מיט בחרים וואס האבן בוחר געווען צו נעמען אויף זיך אן עול
אויב דער בחור האלט אז לימוד התורה איז הצלחה אין לעבן, האסטו מיט וועם צו גיין צום טיש, ווען נישט גייט סיי וואו קיין ישיבה דאס נישט טוישען

בנגע בחינות - דאס איז נישט אויסגעשלאסען, אבער דער בחור דארף דאס בוחר זיין - מיר קענען סך הכול געבען אן אינסענטיוו (למשל א טאוועל פין וויפיל בלעטער דער בחור האט זיך שוין אלס פארהערט)

אליין נושא בעול זיין איז נישט שייך ביי יעדעם, און מסתם רוב יונגווארג קענען דאס נישט באווייזן. זיי מוזן האבן עפעס צו וואס זיי זאלן זיין צוגעבינדן, אין קאלעדזש איז אויך אלעס מיט א סיסטעם און קיינער פירט גארנישט אליינס, און אויב יא איז פעלט עם פשוט עדוקעישן.

די ערשטע זאך וואס מ'דארף זען איז אז ס'זאל בכל אופן ששייך זיין אנגענומען אין גאס אזא סארט ישיבה און אויך אז די גבירים זאלן האבן א געפיל פארדעם.

[[NAMELESS]]

ע''פ לאגיק זענען אפשר די קאלטע לאגיקער גערעכט, אבער מיט די קאלטע לאגיק קען איך מיר בארואיגן ווען איך זעה א קליין קינד אויסגיין פאר הונגער אמער איך האב איר נישט געבוירן איך האב איר נישט אויסגעהונגערט, א ראש ישיבה וואס א טאטע וויינט צו אים 'איך האב נישט ווי צו שיקן מיין בחור ער גייט מיר צוגרינד אין די גאס' און די ר''י זאגט אים אפ צוליב זיינע חשבונות מיט זיינע צילן פון זיין ישיבה אדער זיין רעפוטאציע וכו', איז דער ראש ישיבה'ס גאנצע מענטשליכקייט מוטל בספק, ווי נעמט מען די הארץ צו לאזן א בחור זיך וואלגערען טאטע מאמע וויינען צוליב דיינע פערזענליכע חשבונות,

און נאך א נקודה דער ר''י טענה'ט איך האב געעפענט די ישיבה צוליב די און די צילן און איך קען עס נישט צוגרינד לייגן צוליב דיינע פארלאנגען, אבער איין מינוט פון ווי האלט ער אויס די ישיבה? וועם בעהט ער זאל שטימן כדי ער זאל באקומען זיינע פראגראמען פון די רעגירונג? פון די ציבור ווייל ער שטעלט צו א סערוויס פארן ציבור, אויב אזוי איז ער מחיוב אויסצוהערן די ציבור'ס פארלאנגען,

[הקטן]

[tag]בן אדם[/tag] איינע פין די סיבות אז דער אינגווארק איז נישט נושא בעול איז ווייל מיר טיען דאס שוין פאר זיי.
דער קאלידיש בוי קען זיך קלויבן וואס ער וויל לערנען - ער קאן אויך פאברענגען די צייט אויב ער וויל, און ער וועט זיין דער וואס וועט צאלן די פרייז
איך האב געשריבן וועגן משפיעים איך האב אינזין געהאט א שטייגער וואו א guidance counselor וואס קען העלפן א בחור דיסיידען וואס צו לערנען, שאפן חבריתות מציע זיין א שיער

מיין חלום איז, דער גאנצער פאריעקט וועט זיין אינטער איינס אדער צוויי גבירים - מיט א וועד פין ערליכע פארשטענליכע בעלי בתים בני תורה.

[[NAMELESS]]

דער קאלידזש בוי קען זיך טאקע קלויבן, אבער איינמאל ער האט שוין געקליבן, זיצט ער מיט א גאנצע קלאס און מ'ארבייט צוזאמען, און מ'דארף אלעס מיטהאלטן און צומאל אפילו באקומען קנסות.

א בחור איז נאך א טין עדז'שער און ער איז נאך נענטער צו זיינע בעיבי יארן וואס דאן האט מען עם געטון זאכן אן פרעגן און אן מסביר זיין. וואס עלטער מ'ווערט ווערט מען ווייניגער בעיבי אבער נישט אויף איינמאל נאר ציביסלעך.

[[NAMELESS]]

איך פיל פאר וויכטיג מוסיף צו זיין, אז קעיר נעמען פון א בחור אזוי ווי ער האט נאך אביסל בעיבישקייט און עם, האט בעיקר צו טון מיט די חינוך אלס אינגעל. וואס מער מ'בויעט עם אויף אלס אינגעל וועט ער זיין ווייניגער קינד און אסאך מער מעטשאר.

[הקטן]

און וואו פריער דו וועסט אים געטרויען שנעלער וועט מען אים קענען געטרויען
אויף ענגליש הייסט דאס א self fulfilling prophecy

איז ווען דו זאגסט דער בחור איז נאך א בעבי און קען נישט אליין - ביסטו ליידער גערעכט!

[[NAMELESS]]

נאכאמאל די אויסגעדראשענע טאפיק פון ישיבות. נאר איין ווארט. פאר די נעמסט דיך שעלטן ישיבות נעם דיך ענדערש שעלטן אונזער צוגאנג צו ישיבות. סאיז שוין היינט נישט קיין סוד אז די אלע קליינע ישיבות וואס האבן געמאכט א פאליסי אז מען גייט העלפן כלל ישראל מען גייט אריינעמן אפילו שוואכערע בחורים האבן מאוס אפגעשניטן. קיינער וויל נישט אהין שיקן זיינע קינדער. קיינער שטיצט זיי נישט מאראליש. זיי פלאגן זיך מיט געלט. קיינער נעמט זיך נישט אן פאר זיי. קוק אן וויאזוי זיי קוקן היינט אויס. אפילו רבי יואל ראטה'ס ישיבה וואס ער האלט אן מיט מסירות נפש ממש וואספארא שווארץ נאמן ער האט אויפן גאס. מן דכר שמיה זאלסט קאלן איינעם אנטראגן א שידוך און זאגן אז דער בחור לערנט ביי יואל ראטה ער האקט מיט דיר אפ לעולם ועד. דאס איז אונזער מצב ליידער. די גרויסע ישיבות האלטן זיך נישט ביים פלאגן מיט א בחור וואס ברענגט אריין איבלען פון די גאס און פארוואס זאל זיך א מנהל אדער מגי"ש יא פלאגן וואס באקומט ער פארדעם. א חוץ טויטע קללות פון די טאטעס פון די גוטע בחורים. די רבנים זענען די לעצטע וועמן די זאלסט בלעימן. בכלל ווייז מיר וועלעכע רבי'לע אדער רב ספירט היינט בכלל א ישיבה. קיינער האלט זיך נישט ביים אריינלייגן אין אזא פלאנטער. פרעגט אייך נאך אביסל ווי די שוואכע בחורים מאכן דיר דעם טויט מיט די סמארט פאונס, מיט די אלע באמישקייטן, פארוואס. פארוואס. און פארוואס זאל איינער זיין אינטערסירט צו דילען מיט די גארבעדש אז ווען ער רעגט זיך אויף זאל ער קאלן נ.ר. אז מען האט אים געטשעפעט סאיז פגיעתן רעה מיט אלע מפרשים. דער חכם איז טאקע 15 אבער ער ווייסט שוין אלעס. און צום סוף וועט מען מען דיך נאך בלעימן אז דער בחור איז א באם, אמער ער האט דאך געלערנט אין דיין ישיבה. לאז דיך אפ פון די אלע שטותים דינג דיר אליינס עטליכע אמתדיגע ערליכע יונגעלייט וואס זאלן לערנען מיט אים סוועט דיך קאסטן פונקט אזוי סאך ווי מען בעט היינט אין די קליינע ישיבות. אדער שיק אים אין קאלעדש. גוד לאק ער זאל דארט האלטן ביים לערנען. אדער שיק אים ארבעטן און די ברעך קאפ ער זאל האבן א שעור בלויז איין שעה א טאג כאלו דאס איז בכלל מעגליך היינט צוזאמן מיט א סמארט פאון. דער אויבערשטער וועט אונז נאך העלפן כלל ישראל פארמערט זיך אויף מיליאן ב"ה און לדעתי וועט נאך ווערן א מעכטיגע ארגאניזירטע סיסטעם ביי אונזער מוסדות ווי די מנהלים וועלן מוזן ארבעטן צוזאמן מיט די שטאטישע חברה אבער דערווייל זעמער סטאק. קיינער האלט נישט ביים ארויסגיין פון באקס אפילו א טראפ, אינקלאדעד איך און די. איך רעד נישט פון דיין ק"ש ניק. איך רעד פון ריאליטי.

פארפאלן, כ'מוז מודה זיין אז איך אידענטיפיציר זיך מיט כמעט אלע - אבער נישט אלע - דיינע פונקטן!

[שמעקעדיג]

בקיצור, ס'איז אוי לי מיצרי אוי לי מיוצרי. איך בין נישט מקנא די בחורים און נישט די ראשי ישיבות. יעדער האט זיך זיינע שוועריגקייטן.

דערווייל, פסק'ן איך, אז דער גזר דין וואס שוועבט אויף ב.פ. זאל בלייבן אויף HOLD.

[געוואלדיג]

דער רב האט ארויפגעמאכט א ביהמ"ד ער שרייב אונטער קו"ק הנוגע פאר זיין קהילה וואס איז ער מחויב פאר די שטאט?

דעמאלטס זאל ער שרייבן נאר קול קורא'ס אויף די עוולות אין זיין אייגענע קהילה און נישט פון די גאנצע שטאט.

די וואס פארענטפערן די ראשי ישיבות אז זיי זענען נישט מחויב פאר די וועלט, זאלן אויך אויף די רבנים נישט האבן קיין טענות זיי זענען אויך נישט מחויב, קיינער האט זיי נישט אויפגענומען, זיי האבן מיט קייינעם נישט געסיינט קיין קאנטראקט, און זענען נישט מחויב קיין דו"ד פאר קיין בשר ודם, אבער אונזער תורה לערנט אונז אז יעדער וואס איז סיפק בידו צו העלפן א צווייטן איז מחויב דאס צו טוהן אלס לא תעמוד על דם ריעך, דאס נעמט אריין סיי דעם ראש ישיבה סיי דעם רב סיי דעם עסקן און אויך מיר מיט דיר אויב קענען אונז עפעס אויפטוהן און אנשטאט דעם שרייבט מען דא איז מען עובר אויף דעם, און אויב קען מען נאר אויפטוהן דורך שרייבן דא איז מען מחויב דאס צו טוהן.

[געוואלדיג]

איך זעה אז מען האט פארפארן פונעםן נושא, דא רעדט מען אויסדריקלעך נישט פון

די גרויסע ישיבות האלטן זיך נישט ביים פלאגן מיט א בחור וואס ברענגט אריין איבלען פון די גאס און פארוואס זאל זיך א מנהל אדער מגי"ש יא פלאגן וואס באקומט ער פארדעם. א חוץ טויטע קללות פון די טאטעס פון די גוטע בחורים. די רבנים זענען די לעצטע וועמן די זאלסט בלעימן. בכלל ווייז מיר וועלעכע רבי'לע אדער רב ספירט היינט בכלל א ישיבה. קיינער האלט זיך נישט ביים אריינלייגן אין אזא פלאנטער. פרעגט אייך נאך אביסל ווי די שוואכע בחורים מאכן דיר דעם טויט מיט די סמארט פאונס, מיט די אלע באמישקייטן, פארוואס. פארוואס. און פארוואס זאל איינער זיין אינטערסירט צו דילען מיט די גארבעדש אז ווען ער רעגט זיך אויף זאל ער קאלן נ.ר. אז מען האט אים געטשעפעט סאיז פגיעתן רעה מיט אלע מפרשים. דער חכם איז טאקע 15 אבער ער ווייסט שוין אלעס. און צום סוף וועט מען מען דיך נאך בלעימן אז דער בחור איז א באם, אמער ער האט דאך געלערנט אין דיין ישיבה.

מען רעדט דא נישט פון דעם סארי האסט א ראונג נאמבער דא רעדט מען פון

א פיינע, ערליכע, איידעלע, וואוילע און גוטע בחור'ל פון 13 יאר, פון א געזונטע גוטע און ערליכע שטוב,

ועל זה ידוו כל הדווים אז אזא בחור ווערט ארום געווארפן ווי א הונט.

[[NAMELESS]]

דער רב האט ארויפגעמאכט א ביהמ"ד ער שרייב אונטער קו"ק הנוגע פאר זיין קהילה וואס איז ער מחויב פאר די שטאט?

דעמאלטס זאל ער שרייבן נאר קול קורא'ס אויף די עוולות אין זיין אייגענע קהילה און נישט פון די גאנצע שטאט.

די וואס פארענטפערן די ראשי ישיבות אז זיי זענען נישט מחויב פאר די וועלט, זאלן אויך אויף די רבנים נישט האבן קיין טענות זיי זענען אויך נישט מחויב, קיינער האט זיי נישט אויפגענומען, זיי האבן מיט קייינעם נישט געסיינט קיין קאנטראקט, און זענען נישט מחויב קיין דו"ד פאר קיין בשר ודם, אבער אונזער תורה לערנט אונז אז יעדער וואס איז סיפק בידו צו העלפן א צווייטן איז מחויב דאס צו טוהן אלס לא תעמוד על דם ריעך, דאס נעמט אריין סיי דעם ראש ישיבה סיי דעם רב סיי דעם עסקן און אויך מיר מיט דיר אויב קענען אונז עפעס אויפטוהן און אנשטאט דעם שרייבט מען דא איז מען עובר אויף דעם, און אויב קען מען נאר אויפטוהן דורך שרייבן דא איז מען מחויב דאס צו טוהן.

סאו ווילסט ארויסברענגען אז יעדער איז שולדיג, אדער קיינער איז נישט עכט שולדיג ?

במחכ"ת ביידע וועגן זענען נישט גערעכט.

[געוואלדיג]

איך האב זייער קלאר געשריבן, יעדער וואס איז סיפק בידו לעשות און ער טוהט נישט, הקולר תלוי בצאוורו.

[יעקב מענטש]

בן אדם, כ'האב דיר בעיקר געלייקט פאר דיין לעצטע פאראגראף.
ענליך האט איינער געזאגט וואס איך האלט בנידון זה.

כ'האב יעצט נישט קיין נערוון צו שרייבן א לענגערע תגובה אפצופרעגן אחד העם'ס טענות [וואס כפי הנראה קומען פון צרות ישראל]. אבער לענ"ד דארף מען ווענדן די פיילן צו די רבנים, נישט די ראשי ישיבות וואס האבן מיט קיינעם גע'חתמ'עט קאנטראקט, און זענען טאקע נישט משועבד צו קיינעם.
היות די שיטה איז נישט עקסטער פאפולער אין שטיבל, גיי איך נישט ענטפערן אויף יעדער חכם בעיניו וואס וועט זוכן צו שרייען אויף דעם פונקט. אבער נאכן ליגן אין די ליין גענוג יאר, זע איך בכלל נישט צוויי צדדים [וכדברי אחד העם בעצמו...]. די ראשי ישיבות זענען נאר די שעיר לעזאזל'ס פון פארווייטאגטע טאטעס. ווען באמת דארפן די רבנים - וואס קענען קול קורא'ווען יעדן שני וחמישי, אבער צום העלפן איז דא א שטיל שווייגעניש - כאפן די חיצים ובליסטראות.

מען קען מדייק זיין דיינע ווערטער אין זיך שטעלן אויף זיי.
איך גיי דאס נישט טוהן יעצט. איך וועל זיך בעיקר באציען אויף די כוונה זייערע.
און ווי אנדערע, מאכסטו א שטיקל טעות.
די עוולה טוען די 'אנשי המוסדות-ישיבות' און נישט קיין אנדערע. זיי נעמען דעם בחור ביים קארג און זענען אים מרחק, שליסען זיי אויס. זיי זענען די וואס טוען די רשעות.
נאר אויף דעם פראבלעם פארשטייסטו אז סאיז דא א עצה, און די רבנים זענען אולי די וואס דארפן מטכס עצה זיין. און קענען אויספירן די לעזונג.
אבער וויבאלד סאיז דא א וועג ארויס, גיבט דאס נאך נישט קיין לעגעטימאציע פאר די עושי העוולה.
איך גיי נישט הויך אויסרעכענען די חשבונות פארוואס די ארגינאלע עושי העוולה זענען בהכרח די 'אנשי המוסדות-ישיבות', און די אומ-ריכטיגע צוגאנג זייער צו די גאנצע נושא פון א בחור און א ישיבה, און יהדות און איר הרבצה דאס קען יעדער מאכן פאר זיך. איך זאג נאר איין זאך, ריינוואשען עוולות מכח ווייל עס איז דא אן עצה צו פארמיידען די עוולה, איז א עוולה זעלבסט.
קענסט זאגען אז בתוצאה פון די עוולה פון די 'אנשי המוסדות-ישיבות' ווערט נולד אז די עושי הקולי קוראס טוען אויך עוולות, אולי שצידקת, אבל לא התייחסתי לזה.

אז מ'דינגט נאר איין דזשעניטאר צו רייניגען א גרויסע לאנטש רום, קענסט אים בלעימען אז ס'איז שמוציג ?


איך האלט גראדע נישט אז די פיילן דארפן זיין געציהלט צו די רבנים, איך האלט אז דא דארף זיין א וועד הישיבות וואס טוט רעפרעזענטירן אלע ישיבות, און מ'טיילט זיך מיט די פתולת און די עידית, און 'נאר אזוי' קען מען דאס מתקן זיין,

און זיי זאלן אויך פאנד רעיזען פאר די ישיבות אזוי ארום שאפן א 'שטיקל' אינסענטיוו פאר די ישיבות -וואס עפ"י רוב מוטשען זיך פינאנציעל - אנטייל צונעמן. אבער נישט דאס איז דער שליסל צו סוקסעס, דער עיקר איז אז ס'זאל זיין א גרעסערע פראצענט ישיבות אנגעשלאסן דערין ווי נישט.

אין ווילי ביי ביידע סאטמערע פראקציעס איז די זאך זייער שיין מסודר,

[ליטוואק פון בודאפעסט]

מ'האלט זיך מרביצי תורה, מחנכים, פארשטייער'ס, תלמידי חכמים וכו' וכו', אבער קיין עצה ווי זיך צו ספראווען מיט א בחור האט מען נישט?! און דער בחור איז גאר שולדיגט!
האסט פראבירט צו טרעפען א וועג צו די בחור'ס הארץ? האסט פארשטאנען זיין אנגסט? האסט צוגעשטעלט א לערן סיסטעם גע'אייגענט פאר איהם?
און מאך נישט קיין טעות. ווען דער סיסטעם וואלט געווען געצילט אז דער בחור'ס כשרונות זאלען זיך אויסדרוקען און אנטוויקעלען, ווען מ.שטעלט צו פאר'ן מצויין וואס ער דארף צו ווערען א גדול בתורה, קענסטו מיר זאגען אז נאר דאס קענסטו. אבער היינט וואס דער מצויין איז דערדרוקט צו שטימען מיט א סיסטעם, און דער ביסל שוואכער בחור איז אינגאנצען אויסגעשפיגען, בלייבט מען מיט א סיסטעם וואס שטימט פאר א וואוילע אינגעלע, וואס איז נישט צו קלוג און האט נישט קיין אייגענע דעת, און דערמיט ביסטו א גאנצע קאפעלוטש מאכער?!
ר' ישראל סאלאנטער שרייבט אויפ'ן משנה 'כל העוסקים עם הציבור אל יהיו עוסקים אלא לשם שמים', וואס דארט זעט מען א לשם שמים איז נישט נאר א מעלה אזוי ווי ביי אנדערע מצוות, נאר לעיכובא. טאמער ס'איז נישט לש''ש, זאל מען עס נישט טוהן. זאגט ער אז דער מכוון איז נישט אויף די כוונה פונ'ם עוסק, נאר אויף זיין מהלך העסק. ער מוז עוסק זיין אין אן אופן וואס אלע מעשים זענען געווידמעט לש''ש.
יעצט, האט א ראש ישיבה דען 'רעכטען'? קען ער דען זאגען 'ס'איז מיין ישיבה און אזוי ווי איך'? טאמער זיין מעשים מאכען קיילע פאר'ן ציבור, איז ער נישט בארעכטיגט, און די שולד בלייבט אויף איהם.
און אז מ'וויל באשולדיגען די 'רבנים', ביטע באהאלט נישט קיין נעמען. יעדער וואס קומט מאנען צניעות מיט אינטרנט מיט געלט פאר הערשעלע, זאל מען שטעלען אויפ'ן שולד באנק. צו הייסט ער אייזנברגר צו פארטוגאל, הגר צו האראוויץ. באהאלט זיי נישט אונטער א טאץ פערפעל צו קאטשיניו, א דריי מיט'ן גראבע פינגער ביי א קרעפל פשעטל צו פייערדיגע בכיות וועגען חטא הידוע, אדער חתימות און ברכות אויף וויכטיגע זאכען ווי יוכ''פ קטן פאר'ן זוממער אדער נישט גשוירענע קעפ אין ווייבער שול. די שולד איז אדער זייערע אדער ראש ישיבות מיט נעמען, אדער ביידער.
וכ''ה אין לעיקוואוד, מאנסי, וומסב''ג, מאנטשעסטער און אשדוד.

[Kool man]

נעם שוין אראפ דעהם גזר דין דארט!

אפשר זאל איך עפענען א אשכול אז ס'הענקט א גזר דין אויף פלעטבוש, ווייל איין נאכט בין איך געגאנגען נאך געלט פאר הכנסת כלה און רוב מענטשען האבען נישט געהאלטען ביים עפענען די טיהר?? אפשר הענגט א גזר דין אויף וויליאמסבורג ווייל איין שבת האב איך געזוכט ווי איינצושטיין און קיינער האט מיך נישט אריינגענומען, [ביז צום סוף האט זיך איימיצער דערבארעמט און מיר איבערגעגעבען זיין שיינע בעיסמענט]? אפשר הענגט א גזר דין אויף מאנארא ווייל זי האבען יארען לאנג נישט געוואלט ארייננעמען J&J פראדוקטען? אדער א גזר דין אויף מאנסי, ווייל מיין פעטער איז אמאהל געזיצען א שעה אין די שניי מיט א פלעט טייער און קיינער האט זיך נישט אפגעשטעלט, ביז.. איינער האט זיך מרחם געוועהן? דו האסט א פראבלעהם מיט א בחור, וואס איז טאקע א גרוסער ווייטאק, און איך מאך נישט די פראבלעהם א טראפ קלענער, [און איך האב שטארק מיטגעפיהל, און דער פראבלעהם מוז גאהר ערענסט אדרעסירט ווערען,] אבער ס'שיסט זיך נישט קיין גזר דין'ס טעיק איט איזי און טשילל אףף..

ס'קמט נישט קיין גזר דין, זייטס רוהיג בארא פארק, אשריכם בארא פארק, איהר האט מעהר ישיבות ווי וויליאמסבורג און מאנסי אינאיינעם, קול תורה הילוכ'ט אפ טאג און נאכט, יודען טיילען אוועק מיליאנען פאר צדקה יעדע יאהר און יעדע טאג, הכנסת אורחים פאר הונדערטער מענטשען טאג טעהגליך, א שטאהט אנגעשטאפט מיט מצוות און מעשים טובים, נישט קיין גזר דין, נאר
א געוואלדיקע ברכה הענגט איבער דיר בארא פארק!