קאווע שטיבל

סיפורני:

פסוק ה
מִי אֵלֶּה לָּךְ. שָׁאַל אִם הֵם בָּנָיו או עֲבָדָיו וּבְנֵי בֵּיתו.

וכן פרש״י ע״פ השפתי חכמים

וואסי פשט פון הַלְעִיטֵנִי נָא מִן הָאָדֹם הָאָדֹם הַזֶּה כִּי עָיֵף אָנֹכִי
קודם אז די ביסט מיד גיי שלאפן,
צווייטנס וואסי איז טאקע דארט געשען מיט עשו אז ער האט זיך ממש נישט געקענט קיין עצה געבן צו נעמען א לעפל אין אליינס זיך אנפיטרן, איז ער פלוצילנג געווארן געלעמט, וויפיל כוחות קאסט שוין צו זיך נעמען אביסל לינזן אין א טעלער אין אריין פירן מיט א לעפל אין מויל אריין,

די קשיא פון בני תמורה איז נישט שווער אויף בני נח, ווייל אויב יא זענען אונז אלע ממזרים. פארוואס? מיט וועם האט קין און הבל חתונה געהאט? ס'דאך נישט געווען קיין אנדערע משפחות אויפן וועלט. נאר אדם האט אויך געהאט טעכטער און די ברודערס מיט די שוועסטערס האבן חתונה געהאט.

גאלד האט געשריבן:וואסי פשט פון הַלְעִיטֵנִי נָא מִן הָאָדֹם הָאָדֹם הַזֶּה כִּי עָיֵף אָנֹכִי
קודם אז די ביסט מיד גיי שלאפן,
צווייטנס וואסי איז טאקע דארט געשען מיט עשו אז ער האט זיך ממש נישט געקענט קיין עצה געבן צו נעמען א לעפל אין אליינס זיך אנפיטרן, איז ער פלוצילנג געווארן געלעמט, וויפיל כוחות קאסט שוין צו זיך נעמען אביסל לינזן אין א טעלער אין אריין פירן מיט א לעפל אין מויל אריין,

עיף קען אויך מיינען אויסגעמוטשעט און הונגעריג.

דיין צווייטע הערה קען מען פארענטפערן, על פי די מעשה אויפן חזון איש, אז ווען ער האט גענדיגט לערנען איז ער געווען אזוי אויסגעמוטשעט, אז ווען ער האט זיך אראפגעלייגט האט ער נישט געהאט כח אריינצולייגן זיינע פיס און בעט, זיי זענען געבליבן הענגן ווייל יעדע טראפ כח האט ער גענוצט צום לערנען.

רויטע וואנצעס האט געשריבן:די קשיא פון בני תמורה איז נישט שווער אויף בני נח, ווייל אויב יא זענען אונז אלע ממזרים. פארוואס? מיט וועם האט קין און הבל חתונה געהאט? ס'דאך נישט געווען קיין אנדערע משפחות אויפן וועלט. נאר אדם האט אויך געהאט טעכטער און די ברודערס מיט די שוועסטערס האבן חתונה געהאט.

אמת אויף די בני נח איז עס נישט שווער. אבער ביי יעקב יא, ווייל די גמרא זאגט אז די אבות האבן געהיטן די גאנצע תורה.

רש"י לייגט אראפ פשוט פשט אז ער האט מורא וויל ער האט פארלוירן זכותים מכל החסדים. אבער רש"י זאגט לכן אני ירא ווייל אפשר האט ער געזינדיגט , די ש"ח מיטשעט זיך ווי סקומט אריין. אבער איך פארשטיי נאך אלץ נישט ווי סקומט אריין דא ווייל זיין פוינט איז פשוט די פארלוסט פין חסדים. איינער פארשטייט?

י''ל אז חוץ פין דעם וואס ער האט געהאט זכותים אז דער באשעפער זאל עם ראטעווען האט דאך עם דער באשעפער מבטיח געווען אז ער וועט עם היטן אין א הבטחה ווערט נישט בטל נאר דורך עבירות, אפשר פאר דעם דארף רש''י ביידע נקודות א' מיעוט זכותים אין פארדעם איז ער נישט ראוי להצלה בזכות עצמו ב' חשש חטא וואס דורך דעם איז נתבטל די הבטחה

איך בין ממש אן עם הארץ אינעם נושא.
איך בין זייער תמימות'דיג און איך בין ערשטוינט געווארען יעצט ביי א פארטי ווי כ'האב געזען וויאזוי מאדערענע ( אבער ערליכע ) מענטשן געבן די הענט פאר פרויען געהעריג. איז דאס אסור אדער מותר ע"פ שלחן ערוך?

chusid האט געשריבן:איך בין ממש אן עם הארץ אינעם נושא.
איך בין זייער תמימות'דיג און איך בין ערשטוינט געווארען יעצט ביי א פארטי ווי כ'האב געזען וויאזוי מאדערענע ( אבער ערליכע ) מענטשן געבן די הענט פאר פרויען געהעריג. איז דאס אסור אדער מותר ע"פ שלחן ערוך?

איך בין אויך זייער תמימות'דיג און איך קען נישט קיין שפיצלעך און דריידלעך אין הלכה. אבער אזויפיל ווייס איך, אז אלע מאדערנע וועלכע האבן געגעבן די הענט פאר פרויען זענען נישט קיין ערליכע אידן. נישט קיין חילוק וואס זייער פארענטפערונג איז. אז זיי האבן נישט אנגענומען די חומרא. ווייל דאס איז נישט קיין חומרא. נאר א הלכה. ס'איז דא זייער ווייניג אויסנאמס פאלן וואו מ'מעג (בדיעבד) געבן די הענט פאר א פרוי (מניעת חילול השם, למשל...!)

ר' משה פסק'נט אז מ'מעג גיין אויף א אטאבוס אויב מ'גייט אנרירען פרויען בשעת משטופט זיך, אפ' אויב ס'איז א גיוו-אין אז ס'גייט זיכער געשען, די נקודה איז אייביג טאמער סאיז לשם הנאה/תאווה.
אגב איך האב שוין געפרעגט גאר אסאך אינגעלייט טאמער זיי זענען אמאל נכשל געווארען, און כ'האב געהערט זייער ווייניג 'ניינס'. סא די חוליק איז אז די מאדערענע האט כאטש ר'משה מיטוואס אקעגן גיין בי''ד של מעלה..

כמעט זיכער אז ר' משה 'אסר'ט' צו געבן די האנט פאר א פרוי אפי' שלא לשם חיבה.
שטימט נישט דיין צושטעל.

הגם שיש מתירים.

די דתי לאומי חברה אין א"י געבן אלץ די הענט אויף טי ווי ווענט ס'קומט אויס

רש''י אויפן פסוק לו ב'

אהליבמה, היא יהודית, והוא כינה שמה יהודית לומר שהיא כופרת בע''ז

כפי ידיעתי איז דאס וואס אידן ווערן געריפן יהודים איז ע''ש יהודה אז זיי קימן פין לאנד יהודה, סאו וואס פאסט אז עשיו זאל ריפן יהודית?

לא להנאת גופי האט געשריבן:ר' משה פסק'נט אז מ'מעג גיין אויף א אטאבוס אויב מ'גייט אנרירען פרויען בשעת משטופט זיך, אפ' אויב ס'איז א גיוו-אין אז ס'גייט זיכער געשען, די נקודה איז אייביג טאמער סאיז לשם הנאה/תאווה.
אגב איך האב שוין געפרעגט גאר אסאך אינגעלייט טאמער זיי זענען אמאל נכשל געווארען, און כ'האב געהערט זייער ווייניג 'ניינס'. סא די חוליק איז אז די מאדערענע האט כאטש ר'משה מיטוואס אקעגן גיין בי''ד של מעלה..

נכשל ווערן קען מען אינדערהיים ביים ארויסקוקן פון פענסטער אויך, פון דארט ביז שאפן איסורים איז פאלג מיר א גאנג. ע"פ הלכה איז נאר נגיעה של חיבה אסור, ווען איך וויל ארויסווייזן חיבה פאר איינעם טוה איך עס געווענליך נישט דורך שאקלען די הענט. און צו מיינע חברים, אויב האט איר [שרייב נישט קיין אומאיידעלע ווערטער. מנהל] מחשבות ביים מיר געבן די הענט, כ'קען אייך נישט אפהאלטן דערפון אבער ביטע זאגט מיר נישט דערוועגן ס'זאל מיר נישט זיין אומבאקוועם ווען איר גיבט מיר די הענט. א דאנק.

שוואכע סברא געפילטע.
ווער האט דיר געגעבן די כלי מדה וואס חבה מיינט, און אז איך האג מיין חבר ביי א שמחה מיינט אז איך מעג האגן פרויען?
בקיצור, סאיז א דבר התלוי בשיקול הדעת ויתכן סזאל זיך אריינגנבען א הרהור של חיבה ביים שאקלן די האנט פון א פרוי, אזוי האבן אנגענומען רוב גדולי הפוסקים אנדערע זענין מקיל והמחמיר באבזירהו דגילוי עריות תבוא עליו ברכה.

גראדעמעכעלע האט געשריבן:רש''י אויפן פסוק לו ב'

אהליבמה, היא יהודית, והוא כינה שמה יהודית לומר שהיא כופרת בע''ז

כפי ידיעתי איז דאס וואס אידן ווערן געריפן יהודים איז ע''ש יהודה אז זיי קימן פין לאנד יהודה, סאו וואס פאסט אז עשיו זאל ריפן יהודית?

אזוי ווי א אידישע פרוי ווערט גערופן ישראלית.

גראדעמעכעלע האט געשריבן:רש''י אויפן פסוק לו ב'

אהליבמה, היא יהודית, והוא כינה שמה יהודית לומר שהיא כופרת בע''ז

כפי ידיעתי איז דאס וואס אידן ווערן געריפן יהודים איז ע''ש יהודה אז זיי קימן פין לאנד יהודה, סאו וואס פאסט אז עשיו זאל ריפן יהודית?

ס'איז דא א גמרא אדער א מדרש וועלכער זאגט די זעלבע זאך. אז מרדכי הצדיק, כאטש ער האט געשטאמט פון שבט בנימן, ווערט ער דאך אנגערופן "איש יהודי". דאס איז ווייל ער האט געלייקנט אין די עבודה זרה פון המן. פארדעם ווערט ער אנגערופן יהודי...!

רויטע וואנצעס האט געשריבן:

גראדעמעכעלע האט געשריבן:רש''י אויפן פסוק לו ב'

אהליבמה, היא יהודית, והוא כינה שמה יהודית לומר שהיא כופרת בע''ז

כפי ידיעתי איז דאס וואס אידן ווערן געריפן יהודים איז ע''ש יהודה אז זיי קימן פין לאנד יהודה, סאו וואס פאסט אז עשיו זאל ריפן יהודית?

אזוי ווי א אידישע פרוי ווערט גערופן ישראלית.

איר האט נישט פארשטאנען מיין שאלה לויט ווי איך ווייס איז די נאמען יהודי יהודים יהודית, מקורו פון די נאמען יהודה, אין ע''ש די אידן בני ישראל האבן געוויונט אין ארץ יהודה ווערן זיי געריפן יהודים, אין ממילא איז דאס א שם הנרדף פאר כופרי בע''ז ווייל די אידן זענען כופרים בע''ז, אבער פאר יהודה איז געבוירן וואס פאסט צי ריפן א כופר בע''ז יהודית? ע''ש וואס?

berlbalaguleh האט געשריבן:

גראדעמעכעלע האט געשריבן:רש''י אויפן פסוק לו ב'

אהליבמה, היא יהודית, והוא כינה שמה יהודית לומר שהיא כופרת בע''ז

כפי ידיעתי איז דאס וואס אידן ווערן געריפן יהודים איז ע''ש יהודה אז זיי קימן פין לאנד יהודה, סאו וואס פאסט אז עשיו זאל ריפן יהודית?

ס'איז דא א גמרא אדער א מדרש וועלכער זאגט די זעלבע זאך. אז מרדכי הצדיק, כאטש ער האט געשטאמט פון שבט בנימן, ווערט ער דאך אנגערופן "איש יהודי". דאס איז ווייל ער האט געלייקנט אין די עבודה זרה פון המן. פארדעם ווערט ער אנגערופן יהודי...!

עיין בהנ''ל וואס איך האב געשריבן צי רב רויטע ותבין אז מיין שאלה איז דוקא קודם עס איז געווען א יהודה אין א ארץ יהודה האט די נאמען 'יהודי' גארנישט ציטון מיט כופרים בע''ז

גראדעמעכעלע: דו הייסט טאקע גראדעמעכעלע. אבער איך בין באמת א גראדע מעכעלע. איך וועל דיר זאגן דעם אמת אז איך האב דיר נישט וואס צו זאגן. סתם ארומטענה'ן האט נישט קיין פירוש... סאו זיי מיר געזונט און האב א גוטע נאכט...

היינט אין דף היומי זעהן מיר אין תוס' א חידוש אז רבקה איז געווען דרייצן יאר אלט ביי די חתונה


אונז געדענקן אלע מגירסא דינקותא די רש"י עה"ת אז רבקה איז געווען דריי יאר אלט ביי די חתונה
ווי רש"י שמועסט אויס אז די המתין לה עשר שנים שתהא ראוי' להוליד וכו'
מיר איז שווער געווען פארוואס האט ער געדארפט ווארטן 10 יאר, די גמרא אין יבמות יב ברענגט דאך אז א גדולה בת יב שנים איז שוין ראוי לילד
וואלט ער נאר געדארפט ווארטן 9 יאר, וצע"ג.

יין שרף האט געשריבן:

IMG_20141128_153816.jpg

אויב איז למעשה געווען סבור לבא על זו ועלה על אחרת, איז עס נישט "בני תמורה" איינע פון די בני תשע מדות? ראובן איז דאך געווען ראשית אונו, וואס די גמרא דאכט זיך רופט אן ממזרים ואינם ממזרים? וה' יאיר עיני.

דער אור החיים הק' איז פארנומען מיט דעם. [ועי' בדבריו בפר' ויחי].

כוכב האט געשריבן:שוואכע סברא געפילטע.
ווער האט דיר געגעבן די כלי מדה וואס חבה מיינט, און אז איך האג מיין חבר ביי א שמחה מיינט אז איך מעג האגן פרויען?
בקיצור, סאיז א דבר התלוי בשיקול הדעת ויתכן סזאל זיך אריינגנבען א הרהור של חיבה ביים שאקלן די האנט פון א פרוי, אזוי האבן אנגענומען רוב גדולי הפוסקים אנדערע זענין מקיל והמחמיר באבזירהו דגילוי עריות תבוא עליו ברכה.

די איסור נגיעת חיבה בערוה איז נישט מחשש הירהור, נאר לויטן רמב"ם גייט עס אריין אין לא תקרבו לגלות ערוה, אזוי ליגט מיר אין קאפ הגם איך האב נישט די ספרים יעצט פאר מיר, אויב מחמת הרהור קענסטו אסר'ן אסאך אנדערע זאכן, ואטו כי רוכלא. נגיעה של חיבה איז נגיעה של חיבה, און די כלי מידה האט מיר די תורה געגעבן, די זעלבע תורה וואס גלייבט מיר אז ביי ואהבת את ה' אלוקיך ווייס איך וואס מיינט אהבה, גלייבט מיר אויך אז איך ווייס וואס חיבה מיינט.

המחמיר תע"ב מאכט אויך נישט קיין איסורים, ווילסט מחמיר זיין פאר זיך? כל הכבוד, אבער ס'ווערט פארדעם נישט אסור.