קאווע שטיבל

איי עגרי.

קארל האט געשריבן:שרגא, יו לאסט מי. איך האלט קלאר אז ערוואקסענע מענטשן דארפן זיין בכח צו קענען האבן דעם אינטערנעט און זיך ספראווען מיט די פאטענציאלע פראבלעמען. איבער דער וועלט הערט מען בכלל נישט אז דער אינטערנעט זאל מאכן אזעלכע חורבנות, פארקערט עס ברענגט גאר גוטע זאכן פאר יעדן. יא, אמת, ביי חרדישע אידן האט עס געברענגט גרויסע פראבלעמען, אריינגערעכנט כפירה, זנות און גיטין, אבער דאס איז נישט א רעזולטאט פון דעם אינטערנעט פער סעי, נאר א קאנסעקווענץ פון אונזער פארמאכטן חינוך. פוק חזי די סטאטיסטיקס פון חרדישע גיטין אין די לעצטע פופצן יאר - בעת ביי חרדים האט זיך עס שטארק פארמערט, איז עס אין אלגעמיין געבליבן זייער סטאביל.
אויף דעם ארויף זאג איך אז חינוך איז די עצה, און איך מיין נישט אז מ׳זאל ״מחנך״ זיין ווי שעדליך דער אינטערנעט איז, נאר א שפאגל נייעם חינוך סיסטעם וואס רייסט ארויס דעם לעצטיגן סיסטעם פון פארמאכטקייט און מיסאינפארמאציע.

קארל, דא קריג איך מיט דיר. ערוואקסענע מענטשן טארן אויך נישט האבן פרייע אפענע אינטערנעט, ווייל חז"ל זאגן אין אפוטרופוס לעריות, און ביי יעדעם קען זיך מאכן א שוואכע מינוט, אבער צו זאגן אז דער לייזונג הייבט זיך אן און ענדיגט זיך מיט א פילטער איז געלעבט אין עולם הדמיון.

דווקא האט מען ביי די גוים אויך אסאך געהערט איבער די חרבנות פון דעם אינטערנעט, און זיי רעדן דערפון, נאר עס גייט מיט מיט די אלוועטליכע הפקרות וועלכע הערשט דארט, ממילא ווערט עס שוין פארוואסערט.

און דאס איז אמת אז די צרה ביי אונז איז דער חינוך סיסטעם, (וועלכע איז נישט בארעכטיגט צו ווערן אנגערופן חינוך בכלל (איך ווייס נישט צו סיסטעם יא)), און דאס איז דער פראבלעם ביי די גוים אויך, אבער דאס איז נישט דוקא פון דעם פארמאכטן חינוך, נאר פון א ליידיגן חינוך. מען איז נישט מחנך צו גארנישט. אמת, צו א פארמאכטן חינוך איז אויך נישט גוט (עיין במכתב של ר' ד"ט), אבער אויב מען איז כאטש מחנך צו אמת'ע אידישקייט, דאן האט ער כאטש עפעס מיט וואס צו גיין צום טיש ווען ער ווערט אויפגעעפנט צום גאס, אבער ווען עס איז ליידיג פון יעדן תוכן, און צו דעם איז עס נאך פארמאכט, דאן האט מען גארנישט מיט וואס זיך צו דיפענדן ווען מען ווערט עקספאוזט צו די גאס.

שרגא, אויך דיין ענטפער צו קארל'ס תגובה האב איך שוין אויך געענטפערט אין מיינע פריערדיגע תגובות.

פשוט-קאמפליצירט האט געשריבן:קארל, איך בין מיט דיר (מער-ווייניגער) מסכים.

שרגא האט א פאינט (הגם ער האט עס נישט דערזאגט) אז "למעשה" איז דער חרדי'שער סאסייעטי אויסגעשטעלט אז דער יחיד זאל פארן אויף א טרעק, אנשטאט אליין שפאנען אויפ'ן דרך החיים. דער אינטערנעט איז א פראבלעם, ווייל דארט איז נישטא קיין קאנטראל, במילא איז דער יחיד סך מער אויסגעשטעלט אראפצוקריכן פון דער באשטימטער ליניע. (איך בין נישט זיכער אז דאס האסטו, שרגא, געהאט אין זינען, והוא רחום יכפר וכו'.)

איך בין אבער פארט גענויגט צו טראכטן ווי קארל, ווייל "למעשה" איז דער אינטערנעט א פאקט; ס'איז א מציאות וואס איז דא און איז טייל פונעם לעבן. דערפאר קענען די אלטע מיטלען דא פשוט נישט קיין סך אויפטאן. איך קוק עס אן ווי מיר, די חרדי'שע געזעלשאפט, האלט אינמיטן טראנספארמירט ווערן. דער מהלך פון בויען מויערן און טאן אלעס וואס מעגליך צו פארשטאפן לעכער -- זיכער מאכן אז אלע בלייבן אינעווייניג און אז אינעווייניג זאל אלעס פארן ווי ס'דארף צו זיין, וועט נישט ארבעטן פאר צו לאנג נאך. דערפאר דארף דער פאקוס זיך פארקירעווען פון אנהאלטן דעם עולם צו אויפבויען יחידים בתורת יחידים. דער געוואונטשענער וועג וואלט געווען עפעס א מין מיזוג פון ביידן. וואס און וויאזוי, ווייס איך נישט. וואלט איך יא געוואוסט, וואלט איך דאך געזעצן ביים מייק אנשטאט שרייבן אין "קאווע שטיבל".

פשוט, דאס איינע ווילן די רבנים נאך נישט איינזעהן אז דער עולם האלט אינמיטן טראנספארמירט ווערן, און ווען זיי וועלן זיך כאפן וועט שוין זיין צו שפעט. עס איז אין זייער הענט עס אפצושטעלן, עכ"פ אויף א געוויסן דעגרי, אז זיי וועלן פיטערן דעם עולם מיט עפעס וואס וועט זיי זעטיגן, אנשטאט די סחורה וואס זיי פיטערן יעצט. אבער איך מיין אז דער באשעפער לאזט נישט די רביס און רבנים עס איינזעהן ווייל ער האט אן אנדערן חשבון.

אבער דאס האלט איך יא אז מען קען קלאר איבערמאכן דעם חינוך סיסטעם אז עס זאל מחנך זיין צו אמת'ע אידישקייט, אזוי אז דער עולם זאל זיין צופרידן. מען דארף עס נאר אויספירן למעשה, און דערווייל זעהט אויס אז די וואס פארשטייען דעם נחיצות דערפון און ווייסן וואס זיי ווילן, זענען ביזי שרייבן דא, אנשטאט טון צו דער זאך.

שרגא האט געשריבן:[

דיין פוינט איז זיכער טייל פון מיין פוינט, אבער דא האב איך נישט געוואלט פארקריכן מיט לאנגע הסבירים איבער אלע פראבלעמען פונעם אינטערנעט פאר אידן און חרדים בפרט, אבער רוב פונקטן זענען זעלבסטפארשטענדליך און פעלט נישט אויס קיין לאנגע הסבירים.
למעשה זאגסטו אויך אז לויט דיין מיינונג קען עס נישט ארבעטן צו לאנג. פיין. זענען דאך אבער דא אנדערע וואס זענען נישט גרייט צו זאגן פיין, אויפהייבן א ווייסע פאן און אונטערגעבן, זיי ווילן קעמפן מיט ציין און נעגל צו יא פרובירן אנהאלטן דעם סיסטעם פון זייערע עלטערן. קענסטו האבן טענות אויף זיי?
פאקטיש האלט מען דאך יעצט נישט ביי דעם שטאפל ווי זיי שרייען סתם "אינטערנעט פוי!", נאר שרייבן אלייין אפן אויף די פראפאגאנדע צעטלעך אז WE CAN"T LIVE WITHOUT IT, דאס הייסט זיי זעען דעם מציאות, קוקן עס אין פנים בלית ברירה, און ווילן יעצט פרובירן טאן וואס מעגליך צו מינימיזירן די שאדן. איז דאס א קריים? פארוואס זאל עס איינעם פון אונז שטערן? (אויסער אויב איינער איז שוין סייווי אנגעווייטאגט אויף דעם גאנצן סיסטעם, און יעצט מאכט אים שוין נישט אויס וואס ער זעט איינער טוט, עס איז נישט קיין חילוק צי א צעטל וועגן דעם עירוב, שמאלע קליידער, ווערעמיגע טרויבן, שטערן/שפאקטיוו. דאס אלעס איבלט אים. יעצט ווען עס קומט א נארמאלע מערכה ווי אזא זאך וועגן אינטערנעט, וואס יעדער דארף ווען פארשטיין אז דאס איז עפעס וואס פארלאנגט אן ערנסטע מערכה, מאכט מען נישט קיין אונטערשייד און אויך דאס מוז מען אפלאכן און אוועקמאכן.)

שרגא, זיי ווילן אנהאלטן דעם סיסטעם פון וועמען? פון זייערע עלטערן? נאו נאו, נישט דאס איז געווען דער סיסטעם פון אונזערע עלטערן, אויב יא וואלטן מיר שוין לאנג נישט געווען דא. דער סיסטעם פון אונזערע עלטערן איז געווען חינוך צו תורה, יראת שמים, מוסר, מידות טובות און חסידות, צו עכטע אידישקייט.

זיי טרייען אנצושטעלן א פנים ווי זיי האבן זיך שוין געטוישט. פאקטיש זעה איך נישט אז זיי זאלן האבן פארשטאנען דעם פראבלעם. נאכמער, איך זעה אז עס אינטערעסירט זיי נישט.

קול גדול האט געשריבן:

amechiya האט געשריבן:האסט דאך געענטפערט ממש צום זאך.

ווען מ'רעדט פון די חרבנות וואס די איטערנעט מאכט אן, רעדט מען וואס איז נוגע פאר אונז און על בנינו ועל דורותינו, און נישט פון די גוישע וועלט. חז"ל האבן אונז געלערנט הרחק מן הכיעור ודומה לו, מיטן אינטערנעט ברענגט מען עס אריין אין שטוב, פארדעם פעלט זיך אויס א פילטער פאר זיך, און מאכן זיכער אז די קינדער האבן בכלל נישט קיין צוטריט דערצו.

אונז האבן פונקט די זעלבע רעכטן ווי יעדער, למה נגרע? פארוואס זאלן אונז נישט קענען געניסן פון אזעלכע עלעמענטארע רעכטן ווי פרייהייט פון אינפארמאציע אן קיין צענזור, פרייהייט פון אויסדרוק, א.א.וו
אזויווי ס'שטייט אין די תורה וקראת דרור בארץ, ס'זאל זיין פרייהייט אינעם לאנד, נישט קיין דיקטאטורישע הערשאפט וואס האלט אונז פארשפארט ווי קנעכט.

האלא, דו רעדסט ווי אן אויפגעקלערטער, איך וויל ענדערש רעדן ווי א כאניאק. שפאר מיך יא איין, ווייז מיר נישט אלע אינפארמאציע. אבער דאס אלעס טוסטו דאך ווייל איך בין א איד, און דו ווילסט איך זאל וועלן בלייבן א איד, אויב אזוי דאן פארקויף מיר כאטש אידישקייט. איך בעט נישט פרידאם אוו אינפארמאציע אן צענזור. איך בעט אידישקייט. ר' איד איך לעכץ מיין נשמה דארשט, דו זעהסט נישט ווי איך קריך אין אלעס זומפן און שמוציגע וואסערן זוכן עפעס צו טרינקען?

פליז גיב מיר פיינע פרישע וואסער, די לויטערע תורה לעבן, דאס געב מיר. ווייל ביז היינט האט מען דאך מיר דאס אויך נישט געגעבן.

שאפראן רב
718-362-8800
# 3-4-3

תולדות רפאל קאשוי רב
#3-4-5

ר׳ מנשה פילאפף
#3-4-6

וויכטיגע שמועסען בענינים העומדים על הפרק...
718-838-3869
#0-5

ר׳ משה בער בעק גייט היינט רעדן אין וויליאמסבורג
114 Taylor
6:45 איז מנחה ואח״כ הדרשה

A mind that is stretched by a new experience can never go back to its old dimensions.
Oliver Wendell Holmes, Jr.


Read more at http://www.brainyquote.com/quotes/autho ... oSSU6r0.99

משכיל האט געשריבן:A mind that is stretched by a new experience can never go back to its old dimensions.
Oliver Wendell Holmes, Jr.


Read more at http://www.brainyquote.com/quotes/autho ... oSSU6r0.99

וואס?

קענסט מסביר זיין?

ידען, איך פארשטיי אז דו נעמסט דיינע צוויי אויבערשטע תגובות פון דבר יום ביומו.

מיין שאלה איז - וואס האט פאסירט אז דבר יום ביומו האט פלוצלינג אנגענומען אן אנטי-כינסו טאן, נאכן העפטיג פאפמען די כינוס זייט מהרז"ל האט גע'חתמ'ט?

יידל האט געשריבן:ידען, איך פארשטיי אז דו נעמסט דיינע צוויי אויבערשטע תגובות פון דבר יום ביומו.

מיין שאלה איז - וואס האט פאסירט אז דבר יום ביומו האט פלוצלינג אנגענומען אן אנטי-כינסו טאן, נאכן העפטיג פאפמען די כינוס זייט מהרז"ל האט גע'חתמ'ט?

פשוט ווייל דבר יום ביומן איז א ביזנעס, און ער לייגט אריין אלעס אויב מען צאלט!

איך מיין צו זאגען אז די וואס לעבען אויפן אינטערנעט וועלן קיינמאל מער נישט קענען ווערן וואס די כינוס וויל פון זיי מאכן,

ידען האט געשריבן:

משכיל האט געשריבן:A mind that is stretched by a new experience can never go back to its old dimensions.
Oliver Wendell Holmes, Jr.


Read more at http://www.brainyquote.com/quotes/autho ... oSSU6r0.99

וואס?

קענסט מסביר זיין?

אויף פלעין אידיש: א אפענע קאפ קען מען נישט צוריק צומאכען.

אויב אזוי איז נאך אסאך וויכטיגער דער כינוס, אז ס'זאלן נישט ווערן נאך "אפענע קעפ"

רעדעס פון געוויסע רבנים בנוגע דעם מעמד (פון ביידע זייטען), האט מיר דערמאנט דאס ווערטעל וואס מען פארציילט, אמאל איז געווען א רבי' וואס האט בשום אופן נישט געוואלט זאגען קיין תורה, דער גבאי האט זיך פרובירט שפארען מיטען רבי'ן אבער אן ערפאלג, איינמאל איז דער גבאי אויפגעקומען מיט א געדאנק, ער גייט צום רבי'ן און ער זאגט איהם, דער עולם פאנגט אן טראכטען אז דער רבי' קען נישט לערנען וויבאלד ער זאגט נישט קיין תורה, דער רבי טראכט א מינוט און פרעגט דעם גבאי, זיי קענען זיך שווערען אז איך קען נישט לערנען? ניין, ענטפערט דער גבאי, זיי ווייסען עס נישט פאר א פאקט זיי האבען דאך נאך קיינמאל גארנישט געהערט פונעם רבי'ן, זיי טראכטען נאר אז דאס איז די סיבה פארוואס דער רבי זאגט נישט תורה, גלייב מיר ענטפערט דער רבי, איינמאל איך וועל אנפאנגען זאגען תורה וועלען זיי זיך קענען שווערען אין דעם... ואידך זיל גמור...

די מציאות איז אז אלע ממש אלע משפיעים בדורינו אדמורי"ם רבנים וואס טיען אין שלום בית זענען פרא פארען כינוס אלע רבנים וואס קענען נאר די פאר מענטשין ארום זיך זענען אדער אקעגען די כינוס אדער על כל פנים נישט אזוי שטארק פאר עס

לעמיל האט געשריבן:די מציאות איז אז אלע ממש אלע משפיעים בדורינו אדמורי"ם רבנים וואס טיען אין שלום בית זענען פרא פארען כינוס אלע רבנים וואס קענען נאר די פאר מענטשין ארום זיך זענען אדער אקעגען די כינוס אדער על כל פנים נישט אזוי שטארק פאר עס

יפה דברת
(חוץ מהר"א אפשר)

chasid האט געשריבן:

לעמיל האט געשריבן:די מציאות איז אז אלע ממש אלע משפיעים בדורינו אדמורי"ם רבנים וואס טיען אין שלום בית זענען פרא פארען כינוס אלע רבנים וואס קענען נאר די פאר מענטשין ארום זיך זענען אדער אקעגען די כינוס אדער על כל פנים נישט אזוי שטארק פאר עס

יפה דברת
(חוץ מהר"א אפשר)

וי איז מיין לייק?

איזהו חכם הרואה את הנולד [תמיד לב.]. רוב מיינונגען זיינען פון מענטשען וואס פארשטייען נישט וואס גייט דא געשעהן, איך מאך א פרידיקשען אז אין א צייט ארום וועלען די מיינונגען זיין גאר אנדערש

הדד בן הדד,
אזוי ווי דו האסט דיך גענומען די מי צו ענטפערן אזעלכע שיינע זאכליכע תגובות, וועל איך רעאגירן, אפילו די באן איז שוין ווייטער געפארן. בעצם זאגסטו זייער גוט, אין יעדע תגובה באזונדער, און איך קען זיך נישט באציען צו יעדע איינע, אבער לאמיך דיר נאך איין מאל זאגן אין גאר קורצן מיין בליק דערויף.

קיינער זאגט נישט אז דער אינטערנעט איז די "איינציגסטע" פראבלעם וואס איז דא היינט. יעדער ווייסט פון די אלע אנדערע פראבלעמען. אבער עס איז קלאר אז אינטערנעט איז "אויך" א שטארקע פראבלעם. און איך וואלט ארגומענטירט אז עס איז יא די גרעסטע פראבלעם פאר'ן היימישן ציבור, אבער אפילו נישט איז דער פונקט דער זעלבער אז עס איז ווייניגסטנס "א זייער ערנסטע" פראבלעם .

מען איז יעצט נישט דן וועגן אלע אנדערע פראבלעמען, און עס איז קלאר בלי שום ספק אז דער בעסטער פאנצער קעגן אינטערנעט איז א גוטער חינוך, אבער 1) למעשה ווי מען האלט יעצט מיט דעם יעצטיגן מצב האנדלט מען מיט א וואקלדיגן ציבור וואס איז נישט גענוג שטארק דאס צו ביישטיין, דארף מען זיך קודם ספראווען לויט וואס עס איז יא מעגליך צו ראטעווען יעצט, כאטש אווערנעס, כאטש א פילטער. 2) אפילו מען זאל יא וועלן אננעמען די עצה פון א גוטן חינוך, איז עס א לאנגער פארוויקלטער פראצעדור גענוי וואס און וויאזוי מען זאל טוישן, וואס איז סיי קאמפליצירט, סיי שווער צו איינשטעלן, און אפילו אויב זאל שוין יא געשען א טויש וועלן די רעזולטאטן קומען ערשט נאך עטליכע יאר. דערווייל וויל מען אבער צושטעלן עפעס א לייזונג. 3) אויב למעשה זאלן די רבנים נישט פארשטיין, אדער אננעמען, אז מען דארף טוישן דעם חינוך סיסטעם, אבער אינטערנעט פארשטייען זיי יא אז עס איז א פראבלעם, טארן זיי נישט פרובירן פאררעכטן די פראבלעם וואס זיי פארשטייען יא? דו קענסט טאקע האלטן אז עס וועט נישט ארבעטן, אבער לויט זייער שיטה פרובירן זיי צו טון וואס זיי קענען.

צו זאגן אז בחורים וואס האבן נישט קיין ישיבות איז א גרעסערע פראבלעם ווי אינטערנעט, איז לדעתי א היפשער נארישקייט. בשעת די פראבלעם אפעקטירט לכאורה נישט מער ווי 10 פראצענט, און נאר בחורים, טוט דער אינטערנעט אפעקטירן קליין און גרויס, בחורים און יונגעלייט, טאטעס און זיידעס (יא, זיידעס...), פרויען און מענער. דאס הייסט עס איז א פראבלעם אפי' פאר די איבריגע 90 פראצענט וואס גייען יא אין ישיבה, אז אין ישיבה אדער שוין אלס יונגערמאן וועט ער האבן דעם אינטערנעט און עס וועט אים מעגליך אריינשלעפן אין אן אנדערע וועלט, היינט, מארגן, איבערמארגן אדער ביי די פערציג יאר. סאו וועלכע איז וויכטיגער? וועלכע איז א גרעסערע געפאר פאר'ן אידישקייט? נאך מער, א בחור אן קיין ישיבה, אבער אויך אן אינטערנעט, איז אפשר אין א בעסערן מצב ברוחניות ווי א בחור מיט א ישיבה און מיט אינטערנעט.

נאכאמאל, איך בין נישט מחולק מיט דיר איבער די עצם פונקטן ווי מען דארף ווען פארבעסערן דעם סיסטעם, אבער יעצט אויפ'ן מינוט ווען אינטערנעט איז די מערכה, בין איך צופרידן אז עס איז נאך בכלל דא וואס פרובירן אויפטון פאר אידישקייט. עס איז אין מיינע אויגן א גאר וויכטיגע מערכה. צי עס ווערט געפירט אויפ'ן בעסטן אופן? ווי סאך עס וועט אויפטון? צי זענען נישטא נאך אנדערע יסודות'דיגע פראבלעמען? דאס זענען באזונדערע פראגעס און מוזן נישט דירעקט יעצט פארבינדן ווערן מיט די מערכה ווי מען פרובירט אויפוועקן דעם עולם. עס איז נאך אלץ א פאזיטיווער שריט אין די אויגן פון מענטשן וואס ווילן אז אידישקייט זאל וואקסן און בליען.

קיינער זאגט נישט אז דאס איז די "איינציגע" זאך וואס מען דארף טון, און קיינער זאגט אויך נישט אז מיט דעם האט מען יעצט יוצא געווען אלעס וואס דארף געטאן ווערן ביים היימישן עולם, נאר טאקע אין אזא וועלט ווי רוב עסקנים זענען ביזי מיט שטותים והבלים ווי פאליטיק, עירוב און שפאקטיוו, איז געווען אנגענעם צו זען פאר א טויש איין וויכטיגע מערכה וואס איז ארויף אויפ'ן טיש. און מענטשן ווייסן עס, און פאר דעם זענען זיי ווארעם דערצו. און פאר דעם האט עס שוין אפילו נאך פאר'ן כינוס אביסל אויפגעטאן.

אוי טאטי האט געשריבן:

יידל האט געשריבן:ידען, איך פארשטיי אז דו נעמסט דיינע צוויי אויבערשטע תגובות פון דבר יום ביומו.

מיין שאלה איז - וואס האט פאסירט אז דבר יום ביומו האט פלוצלינג אנגענומען אן אנטי-כינסו טאן, נאכן העפטיג פאפמען די כינוס זייט מהרז"ל האט גע'חתמ'ט?

פשוט ווייל דבר יום ביומן איז א ביזנעס, און ער לייגט אריין אלעס אויב מען צאלט!

ער האט זייער ליעב געלט אבער try צו לייגען א ad פאר די שטערן...

ידען האט געשריבן:

אוי טאטי האט געשריבן:

יידל האט געשריבן:ידען, איך פארשטיי אז דו נעמסט דיינע צוויי אויבערשטע תגובות פון דבר יום ביומו.

מיין שאלה איז - וואס האט פאסירט אז דבר יום ביומו האט פלוצלינג אנגענומען אן אנטי-כינסו טאן, נאכן העפטיג פאפמען די כינוס זייט מהרז"ל האט גע'חתמ'ט?

פשוט ווייל דבר יום ביומן איז א ביזנעס, און ער לייגט אריין אלעס אויב מען צאלט!

ער האט זייער ליעב געלט אבער try צו לייגען א ad פאר די שטערן...

Some1 is selling 2 tickets to the Kinus Klal Yisroel
for a bid on Ebay! http://t.co/CK2mtMuQ