איבער'ן אינטערנעט און דער מערכה דערקעגן

[שמעקעדיג]

לאמיר צוריקגיין צום ענין.

די "סאלושען" צום פראבלעם איז שוין געווארן איבערגע'חזר'ט צענדליגער מאל דא אינעם שטיבל און אויף אנדערע פלעצער, דהיינו, מאכן אידישקייט זיס און בא'טעמ'ט.
אבער! דא איז פאראן אן אנדער פראבלעם: קיינער ווייסט נישט קיין אינסטרוקציעס ווי אזוי דאס צו מאכן!

דער דרך ווי אזוי מיר ווערן היינט אויפגעצויגן האט עכ"פ א שטיקל מקור, כ'פארשטיי מ'לייגט צו אומוויכטיגע זאכן, מ'טוישט אביסל, אבער לכה"פ בערך האט עס א מסורה.
אבער אנפאנגען א נייע וועג אן א ריכטיגע מהלך? קיינער ווייסט נישט און קען עס נישט טון!

ער שרייבט אז אין ברסלב טאנצט מען וכו', איז מיינט ער צו זאגן אז מהיום והלאה זאל מען אין חדר אדער ביים שבת טיש בכוונה טאקע דאס טון?? אשפ"ג.

איך האב געעפנט א אשכול "ווי אזוי מען מאכט זיס אידישקייט", און געווארט צו הערן פון אונזערע הויכגעשעצטע שרייבערס עפעס זאכליכע רעיונות, אבער לשוא תוחלתי, אן ערפאלג.

אויב האט איר עצות, ביטע שרייבט עס דארט! איך ווארט נאך צו הערן!
אן א גוטן פונקטליכן מהלך וועט קיין איין רב נישט טוישן גארנישט!

[נולד מאוחר]

שמעקדיג, פארוואס אשפג אויף זינגען און טאנצן ביים שבת טיש אדער אין חדר, אזוי ווי ברסלב.
ביי אונז איז נארמאל צו טאנצן און שפרינגען מיט די קלענערע ביים שבת טיש. די גרעסערע דארף מען אנדערע פאן.
מיין חבר שפילט געימס ביי שבת סעודה מיט זיין משפחה.

[נולד מאוחר]

דרך אגב, דארף מיר באדאנקען פירש ,דאס איז איינע פון די וויכטיגע זאכן וואס מיר דארפן יעצט,
ס'קוקט אויס אז ס'קומט א שטיקל מבול פין השכלה און כפירה להבדיל.
אז מיין בחור'ל גייט ארויף אויף קאווע אין זעט יעדע פאר חדשים א פרישער אויבער-חכם וועט ער נישט ווערן אויס מענטש.
ס'ווערט א חלק פונעם חינוך, יא ס'דא היימישע אידן וואס גלייבן אנדערש פון אונז.
ס'קען אפי' זיין אז זיין טאכטער איז נישט א גוטע שידוך פאר דיר.

[לאדיך אפ]

איך האב געעפנט א אשכול "ווי אזוי מען מאכט זיס אידישקייט", און געווארט צו הערן פון אונזערע הויכגעשעצטע שרייבערס עפעס זאכליכע רעיונות, אבער לשוא תוחלתי, אן ערפאלג.

ס'נישט יושר אז דו שרייבסט "אן ערפאלג" ווען למעשה האב איך געזען אין יענעם אשכול א שטארקע נקודה וואס איז אויך אמת לאמתו. יעדער איינער שרייט די זעלבע זאך: מאך נישט אידישקייט ביטער פאר דיינע קינדער. אזוי ווי פראפעסאר שפירא זאגט, אידישקייט איז זיס, דו זאלסט עס נאר נישט ביטער מאכן.

[אלבערט]

אייוועלט'ס רעאקציע צום אפיקורסות און קאווע שטיבל פראבלעם
http://www.ivelt.com/forum/viewtopic.ph ... 215c192e0d

[לאדיך אפ]

איך בין נישט ערלויבט צו ליינען די פארום. אזוי קומט ארויף ווען כ'קליק אויף די לינק.

[DotCom]

דארט איז געווען אן ארטיקל פון שאץ מאץ וואס ער טענה'ט אז מען מוז זיך אפטיילן פון קאווע שטיבל ווייל אזוי ווי אין דער אלטער היים איז אונגארן געבליבן אידיש און פוילן איז אפגעפארן. (כאילו אין אונגארן איז נישט געווען פול מיט השכלה און ציונות פונקט אזוי ווי אין פוילן, א טעות וואס אסאך אידן מאכן) ווייטער שרייבט ער אז מען מוז זיך אינטערווארפן אונטער די רבנים, און אז מען מוז אריינברענגען חיות אין אידישקייט.

וויאזוי צו פארזיכערן צו בלייבן א איד איינמאל מען איז שוין אויף די אינטערנעט חוץ אייוועלט, האט ער נישט גערעדט.

אויך האט ער אזוי ווי געסטראשעט אז די אלע אנאנימע אנפירער'ס און שרייבער'ס וועלן נאך זייער נאמען ארויסרינען און עס וועט זיי שאפן ביזיונות.

געשריבן בחפזון, זייטס מיר מוחל אויף עני שגיאות.

[יידל]

נו, דא טענה'ט מען דאך אויך אז מען דארף אריינברענגן א חיות אין אידישקייט. די חילוק איז נאר אז דא רופט מען עס "טוישן די סיסטעם". אותה גברת בשינוי אדרת. די חלק פון זיך אונטערווארפן רבנים איז טאקע יא אנדערש פון דא.

[שמואל הלוי]

שאץ מאץ האט אינעם ארטיקל אויך גענוצט די לשון "טוישן די סיסטעם".

[שמעקעדיג]

איך האב געעפנט א אשכול "ווי אזוי מען מאכט זיס אידישקייט", און געווארט צו הערן פון אונזערע הויכגעשעצטע שרייבערס עפעס זאכליכע רעיונות, אבער לשוא תוחלתי, אן ערפאלג.

ס'נישט יושר אז דו שרייבסט "אן ערפאלג" ווען למעשה האב איך געזען אין יענעם אשכול א שטארקע נקודה וואס איז אויך אמת לאמתו. יעדער איינער שיירט די זעלבע זאך: מאך נישט אידישקייט ביטער פאר דיינע קינדער. אזוי ווי פראפעסאר שפירא זאגט, אידישקייט איז זיס, דו זאלסט עס נאר נישט ביטער מאכן.

טייערער "לאדיך אפ",
ווי אזוי קעשטו דאס איין למעשה?
אין טעאריע זענען די אלע עצות מורא'דיג, אבער ווען עס קומט למעשה, ווי אזוי באווייזטו דאס אין פראקטיק?
ווי אזוי הערסטו אויף צו פארביטערן אידישקייט? וואס גענוי דארפסטו יא אדער נישט טון?

(אז דו האסט וואס צו ענטפערן, ביטע שרייב עס דארט אין יענעם אשכול.)

[שמעקעדיג]

יאפ, פרובירט אריינצוגיין אין אייוועלט, אבער מען קען מער נישט צוקומען אהין צום אויבנדערמאנטן ארטיקל.
קען אפשר איינער ביטע איבערשרייבן בקיצור הדברים דעם תוכן פון יענע דרשה?

[יידל]

עי' בדברי דאט קאם לעיל.

[געפילטע פיש]

פארוואס האבן זיי עס אראפגענומען?

[DotCom]

נו, דא טענה'ט מען דאך אויך אז מען דארף אריינברענגן א חיות אין אידישקייט. די חילוק איז נאר אז דא רופט מען עס "טוישן די סיסטעם". אותה גברת בשינוי אדרת. די חלק פון זיך אונטערווארפן רבנים איז טאקע יא אנדערש פון דא.

זיין עיקר פוינט פונעם ארטיקל איז געווען צוצוגלייכן קאווע שטיבל און אנדערע חרדישע בלאג'ס צו די אמאליגע השכלה'שע ביכער און מ'ברויך זיך אפטיילן פון די שרייבער'ס און ליינער'ס, בקיצור ער פאררופט א נייע טיילונג, טיילונג ווערסיע 2.0

כאטש אז פונעם ארטיקל האט אויסגעקוקט אז ער ליינט די אלע בלאג'ס זייער גרונטליך אבער מסתמא איז ער פון די יחידי סגולה וואס עס שאדט נישט.

[שמואל הלוי]

גראדע האב איך נישט געזען ארויסגעשריבן אינעם ארטיקל "קאווע שטיבל" אבער מן הסתם האט ער דאס געמיינט.

[DotCom]

גראדע האב איך נישט געזען ארויסגעשריבן אינעם ארטיקל "קאווע שטיבל" אבער מן הסתם האט ער דאס געמיינט.

יעפ פון די ווערטער וואס ער האט גענוצט האט ער לכאורה געמיינט קאווע שטיבל, אחוץ אז ס'דא נאך א היימישע בלאג וואס איך ווייס נישט דערפון. (ה"פ האט ער נישט געמיינט כידוע ליו"ח)

[קארלסבורג]

פירש האט נארוואס זוכה געווען צו א לייק פון מיר, און אלס והייתם נקיים מוז איך ערקלערן פארוואס.
עס איז נישט אונזער פליכט דן צו זיין פירש׳ן; נאך זיינע 120 וועט עס שוין געטון ווערן דורך קליגערע פון אונז - און זייער קנה מידה איז לאו-דוקא די זעלבע ווי אונזער. מיר האבן אבער יא א פליכט מקיים צו זיין קבל את האמת ממי שאמרו, ווי דער רמב״ם שרייבט אויף גרעסערע אפיקורסים ווי ער.
דער באקאנטסטער בוך וואס טוט גוט שטודירן דעם פראבלעם פון פרומע אידן וואס פארלירן די אמונה איז ״אראפ פון דרך״ פון פאראנאק מארגאליז. דער איינציגסטער וועג וויאזוי מיר קענען ריכטיג דערגיין די סיבות צו דעם פראבלעם איז דורך פאקטיש רעדן צו די וואס האבן עס געטון. מארגאליז האט טאקע אויסגעפרעגט גאר א סך געוועזענע פרומע, און צוגעלייגט קאפ און מח צו זייערע ערפארונגען. (איינער פון אירע געפינסן איז טאקע דאס אז טייל גייען אראפ פון דרך ווייל עס איז נישט דא מיט וועמען דורכצוטון אמונה פראגעס.)
מיין נקודה דא איז אז אוועקמאכן א אפנהארציגן מאנאלאג פון א מענטש וואס דערציילט וויאזוי ער איז אפעקטירט געווארן פון דעם אינטערנעט איז א פאל פון נישט מחשיב זיין דעם פראקטיק וואס מיר קענען ארויסנעמען פון דעם. אזא מאנאלאג זאגט אונז פינקטליך וואס מיר דארפן הערן, כדי צו פארשטיין דעם גרויסן פראבלעם.
אייגנטליך האב איך דא נגיעות מיט׳ן געבן א לייק פאר פירש׳נס דיאגנאזע אויפ׳ן אינטערנעט פראבלעם, וויבאלד איך שריי שוין עטליכע יאר ממש די זעלבע זאך, און איך האב פאראויסגעזאגט אז מ׳וועט הערן פון דעם פראבלעם מער און מער, ווען נאך און נאך בחורים און מיידלעך, יונגעלייט און ווייבלעך, וועלן פארלירן זייער תמימות און אמונה אויפ׳ן אינטערנעט מכח די אפנקייט צו אינפארמאציע.
אלזא, לאמיר צולייגן אן אויער צו וואס פירש זאגט. מיר מוזן נישט דווקא מקבל זיין זיינע עצות (״לערנען אמונה שטערקער?! וואס עפעס? מיר זענען עפעס בעלי תשובה?!״), אבער דער פראבלעם מוזן מיר הערן פון אים.

[a1b2]

שוטה איז צי א שוואכע אויסדריק אויף דיר פירש קימסט אינז זאגן גרויסע באהאלטהע זאכ'ן אז עס איז דא כופרים אין ווי האסטי שטאדירט אין ג'קומען צי דיין גרויס מסקנה די אינטערנעט וויקפדה וכו' ווי זאגסט אויס גרויסע זאכען ווי מען ווערט א כופר אין די ארגסטע איז אז עס איז דא וואס האבן שוין גוגלט גאט אינז אלע דא האבן אויך גזעהן אלע דיינע באהאלנע סוד'ס אין דריי נישט קייין קאפ נאר ערגיץ ווי האט דיר גמאכט פארפאלן גיין צי דיין יוגנט וכו' " : איך האלט (דעת פטעטע טשיפ) אזוי ווי איך טראכט ציריק מיינע בחורישע יארן , זיצען 30 בחורים אין כיתה 15 לערנט נישט ווייל זיינע ניסיונס ברענען אין קיינער זאגט אים ניטמאל וואס עס איז 5 ווייל זיי האבן אביסעל ADD וכו' וכו' קענען זיי נישט אויסהערן די שיעור אין קיינער נעמט נישט קער נאר מען שלאגט ווארפט ארויס נאכדעם שרייט איינער דער איז שילדיג די אינטערנעט וכו' טראט עס גיט אדעריך ,,ווי איינער זאגט מיר אמאל זיין רבי אין חדר איז שילדג וויל ווען ער האט גפרעגט די רש''י וואס מען לויסט איס אין ער וויל נישט ענפרען

[יידל]

a1b2, איך פארשטיי נישט פונקטליך דיין קושיא, אבער אזויפיל האב איך פארשטאנען אז דו האלטס אז די אינטערנעט קען בכלל נישט ברענגן צו כפירה. קודם כל די מציאות איז דיך סותר. אבער לאמיר זאגן אז פון וויקיפעדיע קען מען קיין כופר נישט ווערן, וועסטו דען נישט מודה זיין אז עס קען ברענגן ספיקות? טאקע נישט כפירה, אבער ספיקות יא. און לאמיר שוין זאגן אז ספיקות אויך נישט, איז דאס אבער כו"ע פה אחד מודה אז אינטערנעט נעמט אוועק די תמימות פון א מענטש. און אויף דעם העלפט נישט קיין פילטער נאר אנדערע חינוך מעטאדן.

[a1b2]

וואס איז די פראבלעם ווען עס פעלט תמימות פון א מענטש וואס האט עס מיט כפירה? דאס איז גיט פאר אינזער דור ווייל יעדע חדר יונגל הערט די אלע זאכן וואס גייען פאר דאס מאכט טראכטן אז עס איז עפעס דא באהאלטען ווען עס איז נישט דא

[יידל]

אן תמימות טראכט מען ווי אן אויבער חכם. "רבי לעבן, אפשר פונקט פארקערט?" נישט אומסזינסט זאגט שלמה המלך "יוסיף דעת, יוסיף מכאוב".

[a1b2]

דאס צי באהאלטן אין זיין תמימות איז שוין לאנג א פארגאנגנהייט נאר עס איז באמת גארניט דא וואס צי וויסען אז מען זאל פירן א ענדלזע קאמף

[a1b2]

אן תמימות טראכט מען ווי אן אויבער חכם. "רבי לעבן, אפשר פונקט פארקערט?" נישט אומסזינסט זאגט שלמה המלך "יוסיף דעת, יוסיף מכאוב".

לער פשט נישט זאג נאך ווערטער רעצט שוין באלט פינקט ווי אינזרע רבי'ס