קאווע שטיבל

לייביששרייבער האט געשריבן:

רוחין חדתין האט געשריבן:

עס איז נישטא קיין איין שלעכט ווארט פון סאטמער רבי אויף ליבאוויטשער רבי!!"

דבר זה צריך בירור רב ואפרש שיחתי.
סאטמער האט א דאבעל סטענדארט ווען ס׳קומט צו די נושא פון אראפרייסען, איך וועל דיר עס גיבן צו פארשטיין מיט א עובדא וואס האט פאסירט ביים סטמער רב ז״ל וואס איך ווייס פון א מקור מוסמך.
והנה, לאחר משך זמן וואס די תורת מרדכי האט זיך נישט באוויזען פארן רבי׳ן, האט די רבי געפרעגט אויף אים, איז די תשובה צוריק געקומען אז ער קומט נישט ווייל די רבי האט גערעדט אויף זיין פאטער די אמרי חיים, האט די רבי תיכף געגעבן א שלאג אפ און געזאגט, וואס איך רעד ביי מיר אינדהיים הייסט נישט גערעדט. הרבה דינים למדנו מעובדא זו.

די מעשה איז נישט געווען ממש אזוי.
די מעשה איז געווען אז ער האט געשיקט זאגן אז די מחרחרי רוב הײבן דאס איבער געגעבן (מיינענדיג דערמיט אז עס האט נישט געדאַרפֿט אנקומען צום וויזשניצער רבין ז׳׳ל)

Sent from my SM-S908U using Tapatalk

לענינינו כאפט ע״ס נישט קיין נפק״מ,

איך האב גראדע יא געהערט די סיפור אזויווי @רוחין חדתין שרייבט.

.

רוחין חדתין האט געשריבן:כאטש מציין זיין אינעם "ביאור נרחב" אז דער רמב"ם פרעגט שוין די קשיא, דאס איז נישט סתם א ציון דאס טוישט די משמעות פונעם גאנצן ענין.

וועמענס ביאור? עס זײנען דאָ פארשידענע סגנונות אין ביאורים אויף מאמרים, און ניט אַלע זײנען גלײך...

Moshe itche האט געשריבן:כ'האב איינמאל גערעדט צו א חבד'סקער איבער ר' אלימלך פון ליזענסק, ער האט נאר געוויסט צו זאגן אז ער איז געווען א ברודער פון ר' זושא וואס האט געגעבן די הסכמה אויפן תניא

ווען יענער וואָלט געווען טאַקע אַן אמת'ער חב"ד'ניק וואָלט ער אײך געזאָגט אַז עס איז דאָ אַ גאַנצער מאמר חסידות פון רבי'ן מיוסד אויף אַ וואָרט פון דעם נועם אלימלך (השם נפשנו בחיים תשח"י, מלוקט ד)...

ועכ"פ ווי דערמאנט איז ר' אלימלך געווען אין פּוילן, ווײט פון דעם צענטער פון חב"ד. איר דאַרפט אויך געדענקען אַז כאָטש אין אַנדערע קרײזן הייסט ר' מלך טאַקע „דער רבי פון אַלע רבי'ס” איז עס בדרך כלל מחמת זייער „גאָלדענע קייט” ציט זיך ביז עם (דורך זײנע תלמידים ווי דער חוזה אָדער דער קאָזשניצער מגיד), אין חב"ד אָבער איז ר' מלך ניט אַזאַ צענטראַלער פיגור, און אַנדערע תלמידי המגיד זײנען אַסאַך מער באַקאַנט (ווי ר' מענדעלע האָראָדאָנקער, ר' לוי יצחק באַרדיטשעווער, ר' שלמה קאַרלינער, ר' נחום טשערנאָבלער א.ז.וו.)

ok, i know forsure the katz fam. like viena ruv and bro. r chaim leib went
also the old toldos aharon rabbi and kids!
btw his kids are still going to the ohel

דוראק האט געשריבן:

רוחין חדתין האט געשריבן:כאטש מציין זיין אינעם "ביאור נרחב" אז דער רמב"ם פרעגט שוין די קשיא, דאס איז נישט סתם א ציון דאס טוישט די משמעות פונעם גאנצן ענין.

וועמענס ביאור? עס זײנען דאָ פארשידענע סגנונות אין ביאורים אויף מאמרים, און ניט אַלע זײנען גלײך...

Moshe itche האט געשריבן:כ'האב איינמאל גערעדט צו א חבד'סקער איבער ר' אלימלך פון ליזענסק, ער האט נאר געוויסט צו זאגן אז ער איז געווען א ברודער פון ר' זושא וואס האט געגעבן די הסכמה אויפן תניא

ווען יענער וואָלט געווען טאַקע אַן אמת'ער חב"ד'ניק וואָלט ער אײך געזאָגט אַז עס איז דאָ אַ גאַנצער מאמר חסידות פון רבי'ן מיוסד אויף אַ וואָרט פון דעם נועם אלימלך (השם נפשנו בחיים תשח"י, מלוקט ד)...

ועכ"פ ווי דערמאנט איז ר' אלימלך געווען אין פּוילן, ווײט פון דעם צענטער פון חב"ד. איר דאַרפט אויך געדענקען אַז כאָטש אין אַנדערע קרײזן הייסט ר' מלך טאַקע „דער רבי פון אַלע רבי'ס” איז עס בדרך כלל מחמת זייער „גאָלדענע קייט” ציט זיך ביז עם (דורך זײנע תלמידים ווי דער חוזה אָדער דער קאָזשניצער מגיד), אין חב"ד אָבער איז ר' מלך ניט אַזאַ צענטראַלער פיגור, און אַנדערע תלמידי המגיד זײנען אַסאַך מער באַקאַנט (ווי ר' מענדעלע האָראָדאָנקער, ר' לוי יצחק באַרדיטשעווער, ר' שלמה קאַרלינער, ר' נחום טשערנאָבלער א.ז.וו.)

דוראק: פונקט אזוי ווי אין אונגארן און מארמארוש האט מען ניט געוואוסט פון לעכעוויטש צו זאגן. מ'האט געקענט מיינען אז ס'איז עפעס א מין געשמאקע מאכל.

דוראק: פונקט אזוי ווי אין אונגארן און מארמארוש האט מען ניט געוואוסט פון לעכעוויטש צו זאגן. מ'האט געקענט מיינען אז ס'איז עפעס א מין געשמאקע מאכל.

ריכטיג. אבער היינט דאכצעך ווייסן די חסידים יוצאי הונגאריה פון לעכעוויטש, משא״כ חב״ד האט זיך גארניט געביטן.

נישט אז איך ווייס פאר א פאקט, אבער איך שטעל מיך פאר אז אין סטאלין און סלונים האט זיך עס אויך נישט געביטן.

נישט אז איך ווייס פאר א פאקט, אבער איך שטעל מיך פאר אז אין סטאלין און סלונים האט זיך עס אויך נישט געביטן

ס׳טאקע אזוי, ס׳איז רוסישע ליטווישע סימפטום

נישט געהאט צייט דורכצוליינען ממש די גאנצע אשכול, אבער צו די נקודה פונעם פותח האשכול איז ער הייליג גערעכט.

סאטמאר רבי זכרונו לברכה האט קיינמאל גארנישט שלעכט געזאגט אנטקעגן ליבאוויטש, גראדע האט ער זיך געקריגט און גערעדט נאך די ששת הימים מלחמה אנטקעגן די מבצע התפילין, אבער דארט רעדט ער זייער נערמאל, ער ברענגט ארויס זיין נקודה אין די שלש סעודות תורה אזוי ווי למשל איינער שרייבט א תשובה. ער איז מאריך אז על פי הלכה טאר מען נישט לייגן תפילין פאר איינער וואס איז נישט אפגעהיטן אין הרהורים, אויף דעם האט ליבאוויטשער רבי געענטפערט אז וויבאלד עס איז א נייע זאך פאר זיי זענען זיי פארנומען מיט די תפילין און בשעת מעשה טראכטן זיי נישט פון קיין הרהורים, איז דאס א מחלוקה איבער א פרט, א נערמאלע מענטשליכע מחלוקה, דארט האט ער נישט גערעדט גארנישט פערזענליך קעגן ליבאוויטשער רבי אליין.

נאר וואס דען, דאס איז נישט קיין ראי', ווייל בכלל איז די דרך פון סאטמאר רב נישט געווען צו רעדן ברבים אויף אנדערע גדולים, אפילו פון אזעלכע וואס ער האט קנאפ געהאלטן פון זיי, דוק ותשכח.

א גיטן טייערע חבירים אזויווי היינט נאכט איז ג תמוז.
וויך איך וויסן צו איז דא ערגעץ דא אין שטיבל ווי מען רעדט מעשיות פונעם רבין?
יישר כח פון פאראויס

דארף זיין עפעס א בריוו פון דעם שאפראנער רב זצ"ל איבער דעם רבין זצ"ל, קען איינער אפירזוכן און הערברענגען?

לייביששרייבער האט געשריבן:

הייליגע קאקאש קעיק האט געשריבן:נאכאמאל. איך מאך נישט אוועק סאטמער רבי און נישט זיין גאונות, אבער עס איז דא א חילוק צווישן אפאר תשובה ספרים און איינער וואס רעדט פאר יארן אין א צו יעדע וואך פאר שעות ארוכות טיפע גאונישע תורות איז אביסל מער

דעם רבי'נס גאונות אין תורה איז בכלל נישט געווען אין קוועשטען.
און ווען איינער רעדט אזוי פיל שעות אין תורה בעפאר דו מאכסט אפ אז די שעות פון רעדן מיינט ער איז געװען א גאון הגאונים, קודם מאך זיכער אז ער רעדט נישט פאר פייער און וואסער. געווענליך אין די טיפע ים פון חסידות איז עס שטארק מצוי.

איך זאג נישט אז דער ליובוויטשער רבי איז אזוי געווען, אבער קוק אריין דערינען בעפאר דו ווערסט אזוי נתפעל פון לאנגע שמועסן.

האב איך געהערט אמאל פון אן עלטערן קלוגן איד פון א"י, ער איז אמאל אריינגעפאלן טאקע צו א התועדות ביים ליובאוויטשער רבי'ן זצ"ל (ביי די התועדות פון 'לראות נפשי וכבודי'), האט ער געזאגט אז דער ליובאוויטשער רבי האט גערעדט איבער א שעה א 'שיחה', וואס בקושי בקושי וואלט מען עס געקענט אויסציען אויף פינעף מינוט...

אע"פ ס'קען זיין יענער איז נישט אזא מבין אויף די גאנג אין חב"ד, זייענדיג אינגאנצן נישט פון די סארט חדר, אבער ס'איז אן אויסדרוק!

רוחין חדתין האט געשריבן:

עס איז נישטא קיין איין שלעכט ווארט פון סאטמער רבי אויף ליבאוויטשער רבי!!"

דבר זה צריך בירור רב ואפרש שיחתי.
סאטמער האט א דאבעל סטענדארט ווען ס׳קומט צו די נושא פון אראפרייסען, איך וועל דיר עס גיבן צו פארשטיין מיט א עובדא וואס האט פאסירט ביים סטמער רב ז״ל וואס איך ווייס פון א מקור מוסמך.
והנה, לאחר משך זמן וואס די תורת מרדכי האט זיך נישט באוויזען פארן רבי׳ן, האט די רבי געפרעגט אויף אים, איז די תשובה צוריק געקומען אז ער קומט נישט ווייל די רבי האט גערעדט אויף זיין פאטער די אמרי חיים, האט די רבי תיכף געגעבן א שלאג אפ און געזאגט, וואס איך רעד ביי מיר אינדהיים הייסט נישט גערעדט. הרבה דינים למדנו מעובדא זו.

די מעשה פאנגט זיך עפעס אינמיטן... ס'פעלט אז ר' מאטעלע האט אמאל געהערט אז דער סאטמער רב רעדט אויף זיין טאטן אינדערהיים, האט ער אויפגעהערט צו קומען צום סאטמאר רב וכו'

עכ"פ די נקודה פונעם רבי'ן איז לכאו' געווען וואס איך רעד אין שטוב, איז אזוי ווי כ'וואלט געטראכט, ד"ה יעדער מענטש איז בארעכטיגט צו טראכטן וואס ער וויל אויף יענעם, כש"כ א עלטערער רבי אויף א יונגערן וכדו', ווילאנג איך האב נישט גערעדט אויף עם ברבים איז עס כאילו כ'האב געטראכט צו מיר, און ר' מאטעלע האט עס אנגענומען, ווייל ביז יעצט איז ער נישט געגאנגען צום סאטמאר רב האלטנדיג אז אויב רעדט ער אויף זיין טאטן, אז ער גייט צו עם איז עס א חוסר אין כיבוד אב, אבער נאך וואס סאטמאר רב האט עם דאס געזאגט האט ער עס אנגענומען, ווייל אז יענער טראכט אויף מיין טאטע, ווערט עס נאכנישט אויס כיבוד אב אז איך גיי צו עם

דוראק האט געשריבן:

רוחין חדתין האט געשריבן:כאטש מציין זיין אינעם "ביאור נרחב" אז דער רמב"ם פרעגט שוין די קשיא, דאס איז נישט סתם א ציון דאס טוישט די משמעות פונעם גאנצן ענין.

וועמענס ביאור? עס זײנען דאָ פארשידענע סגנונות אין ביאורים אויף מאמרים, און ניט אַלע זײנען גלײך...

Moshe itche האט געשריבן:כ'האב איינמאל גערעדט צו א חבד'סקער איבער ר' אלימלך פון ליזענסק, ער האט נאר געוויסט צו זאגן אז ער איז געווען א ברודער פון ר' זושא וואס האט געגעבן די הסכמה אויפן תניא

ווען יענער וואָלט געווען טאַקע אַן אמת'ער חב"ד'ניק וואָלט ער אײך געזאָגט אַז עס איז דאָ אַ גאַנצער מאמר חסידות פון רבי'ן מיוסד אויף אַ וואָרט פון דעם נועם אלימלך (השם נפשנו בחיים תשח"י, מלוקט ד)...

ועכ"פ ווי דערמאנט איז ר' אלימלך געווען אין פּוילן, ווײט פון דעם צענטער פון חב"ד. איר דאַרפט אויך געדענקען אַז כאָטש אין אַנדערע קרײזן הייסט ר' מלך טאַקע „דער רבי פון אַלע רבי'ס” איז עס בדרך כלל מחמת זייער „גאָלדענע קייט” ציט זיך ביז עם (דורך זײנע תלמידים ווי דער חוזה אָדער דער קאָזשניצער מגיד), אין חב"ד אָבער איז ר' מלך ניט אַזאַ צענטראַלער פיגור, און אַנדערע תלמידי המגיד זײנען אַסאַך מער באַקאַנט (ווי ר' מענדעלע האָראָדאָנקער, ר' לוי יצחק באַרדיטשעווער, ר' שלמה קאַרלינער, ר' נחום טשערנאָבלער א.ז.וו.)

דאכט זיך מיר ס'איז ר' מענדעלע האראדאקער (אן קיין נ'), כ'האף אז כ'מאך א טעות, א פוילישער חסיד זאל כאפן א חב"ד חסיד אין די צדיקים וואס ער קען שוין יא...

פונדאַמענטאַל האט געשריבן:איך קריג מיר מיט די גאנצע premise פון די דיסקוסיע. פארוואס דארף ליובאוויטשער רבי א הסכמה פון אנדערע רבי'ס בני דורו? פארוואס דארף ליובאוויטשער רבי צוקומען צו סקולענער רבי מער ווי סקולענער רבי דארף צוקומען צו ליובאוויטשער רבי? ווער האט אפגעמאכט אז ליובאוויטשער רבי איז ווייניגער לעגיטים ווי א צווייטע רבי און דארף צוקומען צו אנדערע רבי'ס הסכמות? פארוואס איז דא א שאלה אויב די so called היימישע רבי'ס האבן יא אדער נישט געהאלטן פון אים, who gives a damn?

די נקודה איז נישט לכאו' אז איינער דארף צוקומען צום צווייטנס הסכמה, נאר צו ער איז געווען אנגענומען ביים כלליות היימישן ציבור, ביי די היימישע גדולים

און לגבי נאנט און ווייט, ענליך ווי מתנגדי ברסלב טענה'ן אז אלע ארום די ברסלבער חסידים זענען געווען מתנגדים, אלע וואס האבן זיי געקענט, די ווייטערע מקומות וואס האבן זיי נישט געקענט נאר זייערע ספרים, זענען יא נתפעל געווארן פון זיי

איך וואלט געזאגט אז די פלאץ וואו צו קוקן איז די אלד פעשענד יודישע תורות, דו קענסט דארט זעהן וואו ער זאגט נאך לשונות פון ראשונים ואחרונים בדיוק הלשון ממש, אפגערעדט פון לשונות פון גמ' און מדרשים.(אין ויואל משה זעהט מען אויך א הפלאה'דיגע בקיאות, אבער דארט קענסטו שוין זאגן אז דעיס איז געווען זיין נושא, און אויף דעם האט ער געהאט די מראי מקומות... אויך נישט אייביג אמת, ווייל בין הסימנים איז זיך ויואל משה מסתעף צו אסאך סוגיות הש"ס, וואס האט לאוו דווקא צו טוהן מיט ציונות, ספעציעל אין מאמר ישוב א"י)

TOO BAD MY FIRST ONE IS ON THIS TOPIC
HEARD THE TSHBEINER ROV SAID: SATMER ROV IS ENOUGH A GOAN THAT HE CAN WRITE A BOOK IN FAVOR OF ZIONIZM AS WELL.

כספי האט געשריבן:דאכט זיך מיר ס'איז ר' מענדעלע האראדאקער (אן קיין נ'), כ'האף אז כ'מאך א טעות, א פוילישער חסיד זאל כאפן א חב"ד חסיד אין די צדיקים וואס ער קען שוין יא...

ווייל ס'זענען געווען 2 פארשידענע שטעט מיט שטארק ענליכע נעמען. האראדאק ווס. האראדענקא.

משא"כ פרעמיסלא, פשעמישל, פזשעמיסלא כולם אותו דבר.

רוחין חדתין האט געשריבן:די תגובה איז צום פותח האשכול. אין בקיאות בתורה האסטו אביסל מגזים געווען, מילד גערעדט, נעם די ספרים און געב א קוק, און די דאזיגע גוזמא מאכט מיר אביסל פאדאכטן…,
גראדע יא געהערט פון שש״ט הי״ו אז די רבי האט זיך אויסגעדריקט אויף אים אז ער טויג נישט
שוין גערעדט מיט עטליכער סאטמרע חברים וועגן ליובאביטשער רבי, און אלע האבן אנגעוויזן אויף די לאנגע נעגל, איינער אפילו בשם א מלמד פון חדר, (שטייצעך על אז שפעטער האבן זיי געלאכט דערפון) דאס זאגט עפעס ווייל די הערה האב איך קיינמאל געהערט פון איינער פון א אנדערע חסידות

אנטשולדיג ניר, אבער שש"ט איז נישט אן איש נאמן, ער איז א חלק פון די שלעגערס ברוחניות

כספי האט געשריבן:

דוראק האט געשריבן:

רוחין חדתין האט געשריבן:כאטש מציין זיין אינעם "ביאור נרחב" אז דער רמב"ם פרעגט שוין די קשיא, דאס איז נישט סתם א ציון דאס טוישט די משמעות פונעם גאנצן ענין.

וועמענס ביאור? עס זײנען דאָ פארשידענע סגנונות אין ביאורים אויף מאמרים, און ניט אַלע זײנען גלײך...

Moshe itche האט געשריבן:כ'האב איינמאל גערעדט צו א חבד'סקער איבער ר' אלימלך פון ליזענסק, ער האט נאר געוויסט צו זאגן אז ער איז געווען א ברודער פון ר' זושא וואס האט געגעבן די הסכמה אויפן תניא

ווען יענער וואָלט געווען טאַקע אַן אמת'ער חב"ד'ניק וואָלט ער אײך געזאָגט אַז עס איז דאָ אַ גאַנצער מאמר חסידות פון רבי'ן מיוסד אויף אַ וואָרט פון דעם נועם אלימלך (השם נפשנו בחיים תשח"י, מלוקט ד)...

ועכ"פ ווי דערמאנט איז ר' אלימלך געווען אין פּוילן, ווײט פון דעם צענטער פון חב"ד. איר דאַרפט אויך געדענקען אַז כאָטש אין אַנדערע קרײזן הייסט ר' מלך טאַקע „דער רבי פון אַלע רבי'ס” איז עס בדרך כלל מחמת זייער „גאָלדענע קייט” ציט זיך ביז עם (דורך זײנע תלמידים ווי דער חוזה אָדער דער קאָזשניצער מגיד), אין חב"ד אָבער איז ר' מלך ניט אַזאַ צענטראַלער פיגור, און אַנדערע תלמידי המגיד זײנען אַסאַך מער באַקאַנט (ווי ר' מענדעלע האָראָדאָנקער, ר' לוי יצחק באַרדיטשעווער, ר' שלמה קאַרלינער, ר' נחום טשערנאָבלער א.ז.וו.)

דאכט זיך מיר ס'איז ר' מענדעלע האראדאקער (אן קיין נ'), כ'האף אז כ'מאך א טעות, א פוילישער חסיד זאל כאפן א חב"ד חסיד אין די צדיקים וואס ער קען שוין יא...

פליטת הקולמוס. באַ אונז הייסט ער בכלל ר׳ מענדעלע וויטעבסקער. אָבער האָראָדאָק איז אַ באַקאַנטע שטעטל, דאַרף טאַקע זײן אָן אַ נון.

berlbalaguleh האט געשריבן:

כספי האט געשריבן:דאכט זיך מיר ס'איז ר' מענדעלע האראדאקער (אן קיין נ'), כ'האף אז כ'מאך א טעות, א פוילישער חסיד זאל כאפן א חב"ד חסיד אין די צדיקים וואס ער קען שוין יא...

ווייל ס'זענען געווען 2 פארשידענע שטעט מיט שטארק ענליכע נעמען. האראדאק ווס. האראדענקא.

משא"כ פרעמיסלא, פשעמישל, פזשעמיסלא כולם אותו דבר.

דער וואָרט „גאָראָד/האָראָד“ מיינט אויף רושיס/אוקרײניש – אַ שטאָט. „האָראָדאָק“ מיינט אַ שטעטל. דערפאַר זײנען דאָ גאָר אַ פולע שטעטלעך מיט דעם נאָמען (ווער עס האָט געהערט יו״ט ערליכן קען זיכער „דאַוויד־האָראָדאָק“ און „קאַזשאַן־האָראָדאָק“).

קיין פּויליש רעד איך טאַקע ניט, אָבער איך שטעל זיך פאָר אַ „האָראָדענקאָ“ איז פון דעם זעלבן שורש.

דוראק האט געשריבן: פליטת הקולמוס. באַ אונז הייסט ער בכלל ר׳ מענדעלע וויטעבסקער. אָבער האָראָדאָק איז אַ באַקאַנטע שטעטל, דאַרף טאַקע זײן אָן אַ נון.

ביי אונז - חסידי פוילן - הייסט ער אויך ר' מענדעלע וויטעפסקער.