קאווע שטיבל

אפשר זאגסטו מיר ווי איך קען טרעפן דעם "נארמאלן" באס דרייווער? אויב עקזעסטירט אזא זאך איז ער בטל בששים.

שמעקעדיג האט געשריבן:הדד, אביסעלע רואיגער.

כאטש איך בין אויף דיין זייט, און צייל זיך צווישן די טאטעס וועלכע קענען נישט עפפארדן די שכר לימוד פאר אלע מיינע קינדער, מיין איך אז דו טרייבסט איבער.
וואו שטייט אז מוסדות מוזן אויסהאלטן די וואס קענען נישט?
אמאל ווען עס איז געווען א קהלה מוסד, איין מוסד אין שטאט, דאן קען מען זיי אפשר מחייב זיין, ס'גייט שוין מיט מיט די שטאטישע צדקה קאסע וועלכע האט אינזין די ארימעלייט בכל עת מצוא, קמחא דפסחא, וכדומה.
אבער אויב זענען פאראן 25 מוסדות? פארוואס בין איך מחוייב? איך עפן אויף ווייל איך וויל קענען רואיג באצאלן מיינע מלמדים און בילס, און נישט דארפן שנארן פאר דיר.!!

אסאך מוסדות זענען "גוטע", זיי בעטן א חודש 500 דאלער, און פון דארט קענסטו האנדלען... און זיי בלייבן נאך די "גוטע".... משא"כ אין אונזערע מוסדות פארלאנגט מען לכתחילה פיל ביליגער.

נאר וואס דען - די אדמיניסטראטן פון די מוסדות זאגן אז די לעצטע יארן האט מען טאקע אנגעהויבן מער מאנען און פארלאנגען, זינט די עקאנאמיע איז געגאנגען זיך צולייגן פאר א וויילע, און ס'איז פשוט נישט דא פון וואו צו שנארן! די קוואלן האבן זיך אויסגעטריקנט!
דער מציאות איז אז די אסטראנאמישע רענט פרייזן צאלט מען, הויכע גראסערי פרייזן צאלט מען אויך, מען מאכט חתונה קינדער אויף די טייערסטע אופנים, פונקט ביי שכר לימוד (וואס לויט חז"ל באקומט מען עס צוריק) דארט קארגט מען און מען האנדלט, און ערשט שלעפט מען ארום חדשים לאנג ביז מען באצאלט שוין.

איך מיין אז ווען מען קוקט אן ביידע זייטן קען מען בעסער באלאנצירן דעם בילד, און נישט האבן אזעלכע שטארקע טענות אויפן מוסד, וואס גיט זיך אפ מיט אונזערע טייערסטע אוצרות טאג טעגליך, אנגעהויבן פון דעם טאג וואס זיי קומען לכלל דעת ביז דעם גליקליכן טאג וואס זיי גייען ארויס אויף די אייגענע וועג! פארוואס מיר אפרישיעטן דאס נישט, איז זייער שווער צו פארשטיין (טראץ די אלע זייטיגע טענות וואס מיר האבן אויף זיי).

דו עפנסט ווייל דו ווילסט זיין א גרויסע רבי, א גרויסע וויכטיג מאכער. און עס שטייט נישט אין ערגעץ אבער למעשה האבן די פריערדיגע גדולי ישראל אנגעהויבן פון די זמן הבית שני, ווען ר' יהושע בן גמלא האט איינגעפירט זיין באוואוסטע תקנה. און פון דאן ליגט א אחריות אויף די מנהיגי העדה אז אלע אידישע קינדער זאלן באקומען א חינוך צו תורה.

איך זאג נאכאמאל, איך האב נישט קיין טשויס, איך קען נישט שיקן מיינע קינדער אין פאבליק סקול ווי עס קאסט נישט, און איך קען אויך נישט שיקן צו די קריסטליכע מיסיאנערן וועלכע וועלן זיי גערן אננעמען בחינם. דעריבער האב איך נישט קיין ברירה. און יעדער וואס האט א מוסד וויל זיין אין דעם פאזיציע וואס א רבי/רב/מנהל מוסד, טראגט ביי אונזער ציבור. סאו דו ווילסט דאס האבן, פיין, אבער דאס קומט מיט א פרייז. און דער פרייז איז אז דער ארימאן וואס קען נישט באצאלן, זאלסטו עס דעקן.

לאמיר באמת אריינטראכטן פאר א מינוט, אויב דו קענסט נישט דעקן דעם בודשעט פון א מוסד, מיט וואס ביסטו גרויס, פארוואס זיצטו אויבן אן, און אין טוטער אין די בעק, פארוואס רופט מען דיך צו אלע שטאטישע אסיפות זאגן דעות? דו ביסט עפעס דער גרויסער צדיק? דער גרויסער עובד ה'? דער גרויסער חכימא דיהודאי? א גרויסער ניין אויף אלע פון די. נאר וואס דען, עס קאסט אסאך געלט אויפצוהאלטן א מוסד, מען דארף דעקן דעם דעפיציט, און דו טוסט דאס, דו ארבעטסט שווער פאר דעם, קומט דיר דעם קרעדיט און דער כבוד. אויב אבער דו קענסט דאס נישט טאהן, און דו פייניגסט דעם ארימען טאטן, און דו ביסט אים שופך דם, דאן זעץ אים אויבן אן, ער האט - בדרך כלל - מער יראת שמים פון דיר, און אפילו ווען נישט, די ביסל געלט וואס ער גיט יא, קומט אים אן פיל שווערער ווי פאר דיר.

דער פשוט'ער טאטע קען נישט גיין נאך געלט, און ווען ער איז זיך מתבזה און גייט יא, וואס מאכט ער דארט, אבער דו גרויסער רבי אדער גרויסער עסקן, ווען דו גייסט, נעמט מען דיך אויף שיין און מען גיט דיר שיין. פאר דיר איז טויזענט מאל גרינגער צו דעקן מיין צוויי מאות א חודש ווי פאר מיר.

איך זאג נאכמאל, איך רעד נאר פון איינעם וואס קען באמת נישט. אבער איך האב מיטגעהאלטן צוויי דריי פעלער פון טאטעס האבן באמת נישט געקענט, און די מוסד האט דאס געוואוסט, אבער זייער תירוץ איז געווען: איך דארף באצאלן מיינע מלמדים. פון דיינע מעשיות קען איך נישט באצאלן מיינע מלמדים.

האלא ר' שמעקעדיג, אין מיינע אויערן הערן זיך די ווערטער גאר אכזריות'דיג. א אידישער תלמוד תורה, וועלכע דארף מחנך זיין קינדער צו תורה, דאס מיינט תורה ווירדן, רחמנים, ביישנים, גומלי חסדים, וואס די מנהלים און עומדים בראש זענען הארטנעקיגע רשעים, קען שוין פון דארט קיין גרויסע צדיקים נישט ארויסקומען. וואס קען מען נאך ערווארטן פון אזא מוסד וואס האט נישט קיין אידיש הארץ. ניין זיי האבן נישט קיין אידיש הארץ. א טאטע וועלכער איז נאך "קיינמאל" נישט געפארן אויף וואקאציע, אדער אויף א יום טוב צו זיין רבין, אדער ראש השנה אויף אומאן, כ"א אדר קיין ליזענסק און איז איינמאל געווען ל"ג בעומר אין מירון ווען ער האט באקומען א טיקעט פון זיין טאטן, און דער טאטע וואוינט אין א קליינע דירה, דרייווט א אלטע קאר, טראגט אפגענוצטע מלבושים און ספעדט נישט קיין איבריגן דאללער. און די מוסד וויל זיך מיט דעם אלעם נישט רעכענען, איז די מוסד נישט קיין אידישע מוסד. סארי, עס איז א גוי'אישע מוסד, וואס ווערט געפירט דורך אידישע קינדער.

עס איז נישט דא קיין תירוץ אז עס זענען דא 25 מוסדות אין שטאט. ווען דו מאכסט א דינער ווילסטו אויך אז די גבירים זאלן דאס זאגן, אדער דעמאלס ווילסטו אז זיי זאלן דיר געבן געלט ווייל די דינסט דאך די אינטערעסן פון דעם שטאט. און יא, דו דארפסט יא שנארן, און נישט פאר מיר, פאר דיר. ווייל דו ווילסט זיין א שיינער איד. לאמיך נאר זעהן זאל קומען א צווייטער רבי'לע, דיין קאזין אדער ברודער אדער שוואגער, און דיר זאגן אז ער איז גרייט איבערצונעמען דעם מוסד און עס אויסהאלטן, לאמיך זעהן אז דו גיסט עס אים איבער. א פייג, דו ווילסט דאך זיין גרויס און שטארק.

זאגט מיר דער מנהל, דו מוזט פארשטיין, דער איז איז שולדיג צען אלפים, אויף אזא אופן קען איך נישט אנגיין, איך וועלן מוזן צומאכן דעם מוסד. האב איך אים געזאגט: מאך צו! קענסט נישט, ביסט נישט מחוייב. דו מאכסט צו און איך זאג דיר צו אלע קינדער וועלן האבן וואו צו גיין, יעדער איינער וועט אנקומען ערגעץ ווי אין א אנדערן מוסד, אבער צו פייניגן א טאטן און מבזה זיין אין מיט זיינע קינדערלעך, כאילו דער מוסד שטייט אויף זיינע פאר דאללער, איז רשעות בתפארתה.

ס'איז נישט דא אזויפיל פון ווי צו שנארן אזוי ווי אמאל? די קוואלן זענען טרוקן? הייב אן שניידן סערוויסעס. פאר יעדעם, אויך פאר דעם גביר. ס'וועט שוין זיין. אדער גיב דעם גביר נאך אביסל כבוד. אויב ער גיט נאך אלץ נישט, דאן הער אויף אים צו געבן די כבוד וואס ער באקומט שוין. ווייל אויב נישט פאר זיין געלט, פארוואס באקומט ער בכלל כבוד. הייב אן געבן כבוד פאר די ארימעלייט וועלכע ארבעטן ערליך און פלאגן זיך על המחי' ועל הכלכלה און זענען קובע עתים לתורה. רוף זיי צו קהל'ס אסיפות. פלוצלינג וועלן שוין די גבירים קענען.

נאך איין ווארט. עס איז דא א שטיקעלע חילוק צווישן די חסיד'ישע און מאדערנע מוסדות. חוץ די שיינע בניינים וואס די חסיד'ישע האבן זיך שוין אויך נישט אזוי וואס צו שעמען. אבער קודם, די מלמדים באקומען דארט פיל מער ווי אין היימישע מוסדות, און אלעס איז אפיציעל, און די מלמדים באקומען דערפאר אינשורענס מיט פילע בענעפיטן.

די מלמדים באקומען דארט זומער פולע צוויי חדשים באצאלטע וואקאציע, וואס כ'מיין קיין איין חסיד'ישע מוסד האט נישט. דערפאר טאקע קאסט דארט אסאך מער. אויסער וואס דארט איז טאקע נישט איינגעפירט אויף אזא גרויסן פארנעם דאס טיילן צדקה און אויסהאלטן מוסדות ווי עס איז ביי אונז. עכ"פ ווי עס פלעגט זיין ביי אונז ביז נישט לאנג צוריק.

I really mean the yeshivos. In derheim most places did not have, even for those who learned. Those who had did not have buildings and huge staff and few boys participated. What is happening today is clearly in violation of חדש אסור מן התורה therfore we are suffering financialy and socially.

I really mean the yeshivos. In derheim most places did not have, even for those who learned. Those who had did not have buildings and huge staff and few boys participated. What is happening today is clearly in violation of chadash assur min hatorah therfore we are suffering financialy and socially.

diff האט געשריבן:The Fancy buildings , offices , lobbys are not for the children its letiferes hachasidus. We did not have it.Transportation there has to be other way than bringing the whole area to standstill every morning. And Why do melamdim not pay, arent they paid by todays standards.

Mr. diff. Let me psychoanalyze you by long distance. You sound to me like an extremely dissatisfied person. You know exactly all the perks that menahalim and yeshivas are enjoying. Additionally. The buses that transport our children annoy you. If they have such a wonderful and easy life, why don't you makie an effort to join them instead of criticizing all their work without finding anything positive.

Do you know sombody who applied. Please post his results . There isnt even a waiting list. Ask around how many faxes come in when a opening is published. Now Please guess who pays for all perks

Do Colleges provide free tuition for staff? the only understandable reason is that melamdim are considerd poor and cannot afford tuition. This should include all persons that are on the same level. A public entity isnt allowed to difrenciate. And FYI they have to show you all their financial books at your request.

diff האט געשריבן:Do Colleges provide free tuition for staff? the only understandable reason is that melamdim are considerd poor and cannot afford tuition. This should include all persons that are on the same level. A public entity isnt allowed to difrenciate. And FYI they have show you all their financial books at your request.

וואס וועסטו פארדינען אז די מלמדים וועלן צאלן? פארגינסט נישט קיין אנדערע איד?

דיףף, אין קאלעדזש באקומט מען אנדערע בענעפיטן, טייערע העלט אינשורעס און אינשורענס פאר די עלטערע יארן און נאך פארשידענס.
אויך באקומט מען באצאלט מיט עטליכע דאלער מער ווי א מלמד.

it seems that you forget what benefits Heimishe melamdid get Vd"l. They also dont need training.
If you think that people who earn less than them, should pay malamdims tuition and you are not with them. I respect your opinions. But if you work in their offices and think so, I suggest that you enjoy this world. Because you have no future. Your (Holy) Work will only be held against you.

diff האט געשריבן:it seems that you forget what benefits Heimishe melamdid get Vd"l. They also dont need training.
If you think that people who earn less than them, should pay malamdims tuition and you are not with them. I respect your opinions. But if you work in their offices and think so, I suggest that you enjoy this world. Because you have no future. Your (Holy) Work will only be held against you.

חשוב'ער ר' דיףף. איך וואלט דיר געדארפט שרייבן א תגובה אין ענגליש. נאר איך בין צו פויל אריבער צו "סוויטשן" אויף "ענגליש". כבדרך אגב. דו דארפט נאך אביסל צו שלייפן דיין ענגליש. (ספעללינג און גראממאר) איך האב עס שוין איינמאל דערמאנט אז דו מאכסט דעם רושם פון אן אומצופרידענעם מענטש. דו האלטסט אין איין באוויינען וואס פאר א גוט און גרינג לעבן די מענטשן וואס ארבעטן פאר א ישיבה האבן. איך קען קיין איין מענטש נישט וואס ארבעט פאר א ישיבה וואס איז אן עושר. איך קען אבער יא א סאך אנגעשטעלטע אין ישיבות וואס פלאגן זיך צו ענדיגן דעם חודש. טראץ די פרייע שכר לימוד און אנדערע פריווילעגיעס וואס דיר דאכט זיך אז זיי האבן.

I dont think my feelings are to make a difference. The parents should be the ones to decide the expenses. and the current battle for a job in mosdos should be utilized for the parents benefit. Im not looking to be a writer but I want my rights.

diff האט געשריבן:I dont think my feelings are to make a difference. The parents should be the ones to decide the expenses. and the current battle for a job in mosdos should be utilized for the parents benefit. Im not looking to be a writer but I want my rights.

Your suggestion that the parents should decide what expenses to allow or disallow is wonderful and ideal. But it will not work in reality. Imagine what chaos there would be in a Yeshiva office when Two Hundred parents are there for a meeting. Then the voting. Whether the outstanding electric bill should be paid or not.

Ounce you and others see it ideal. There will be ways to enforce it. There can be meetings once a year at PTA, questionaires sent home, or appoint parent representetives Etc

ס'איז דער צייט פון יאר, א דיפאסיט פאר קעמפס, דיפאסיט פאר קומענדיגע יאר, אפצאלן אלטער חוב, ממון ודמים, אין א געוויסע אופן נאך ערגער ווי דער הויז פראבלעם. ווי איז דא געלט פאר אזוי פיל טויזענטערס אויף איין מאל? טאר איך נישט פארען אין קאנטרי? און אנשטאט פארען אין קאנטרי אפילו פאר איין חודש - זאל איך ענדערשט געבן דאס געלט פאר שכר לימוד? פארוואס?