קאווע שטיבל

כ'האב יעצט געהאט די זכי' צו מסיים זיין מס' סנהדרין צוזאמען מיט די לומדי הדף היומי. כ'האב קיינמאל פריער געלערנט מס' סנהדרין פון קאווער טו קאווער, דאס איז איינע פון געוואלדיגע מעלות וואס דף היומי האט, אז מ'הייבט אן מ'לערנט מיט און מ'ענדיגט צוזאמען מיט יעדן, דאס לערנען אינאיינעם אזויפיל טויזענטער אידן אויף אמאל געט אריין א שטארקע חשק מיטצוהאלטן.

מס' סנהדרין, אפילו ס'נישט פןן מיין פעיוואריט מסכת, איז עס אבער געבענטשט געווארן מיט היפש הגדות, שווערערע, גרינגערע, וואס דאס אליין האט מיר געגעבן א געשמאק עס צו לערנען, און געוויסע אגדות לעבט מיך אויף, און כ'שפיר ווי ס'רעדט צו מיר. פון די אנדער זייט איז דא געוויסע אגדות וואס געבן מיר נישט קיין רוה, כ'פיל ווי כ'מוז האבן גוטע תירוצים דערויף, כ'האב מיר אליין פרובירט צו בארואיגן מיט תירוצים, אבער כ'פיל נישט גענוג סעטיספייד דערמיט, ובכן ווענדט איך מיך דא צו די חכמי וגאוני קהילת קאווע שטיבל יצ"ו מיר ארויסצוהעלפן מיט מיינע קשיות.

והנה, די ערשטע משנה אין פרק חלק זאגט, אז אלע אידן האבן א חלק אין עולם הבא, חוץ יענע וואס די משנה רעכנט אויס, און די גמ' ברענגט פסוקים מיט ראיות און מחלוקת לגבי די זאך, ווי ר"ע וואס ער איז מחמיר אדער ווי ריש לקיש, רב כהנא אנטקעגן די אנדערע וואס זענען מיקל אין דעם אז למעשה האט יעדער א חלק אין עולם הבא, אזוי די דורשי רשומות, רבי, רבי יוחנן, רבי אליעזר, רבי יהודה בן בתירה, רב, און נאך.

קודם אן אינטערעסאנטע נקודה, אז ווען מ'רעדט פון דע זאכן, ימות המשיח, עולם הבא, שכר ועונש, וכדומה, זענעו דא מערערע שיטות, פון די גרעסטע מחמירים ביז די גרעסטע מקילים, פון איין עקסטריעם ביזן אנדערן, סיי ביי די תנאים, אמוראים, סיי ביי די ראשונים ואחרונים, און אפילו ביי די שפעטערדיגע אחרונים ווי צום ביישפיל די חסידישע ספרים, ווי יעדער ברענגט מקורות פאר זיינע שיטות, צו פון פסוקי תנ"ך, צו פון ברייתות, גמ' מדרשים, אדער סתם מימרות פון חז"ל, און אויף יעדע איינע פון די שיטות זענען ארויף געבויעט געווארן גאנצעטע ענדלאזע בערג פון פרישע שיטות וואס מ'קען אויף דעם זאגן 'ארוכה מארץ מדה', און אינטערעסאנט איז, אז אפילו ס'איז דא אזויפיל אנדערע שיטות. ווערט אלעס געלופטערט אויף א מענטשליכע דרך ארץ'דיגע אופן, אהנע ראשי תיבות'ער פאר'ן אדער נאכ'ן נאמען, און אלעס פיט שיין אריין אנעם ע' פנים לתורה. דאס איז אלעס א זייטיגע נקודה.

אבער צוריק צום פריערדיגן שמועס, לגבי די מחלוקת פון רבי עקיבא און דורשי רשומות און אויך אלע אנדערע וועם די גמ' רעכנט אויס. איינע פון די ראיות וואס מ'נוצט אז הקב"ה האט באשאפן די וועלט "להטיב לבריותיו" איז, פון די נצחיות'דיגע שכר וואס גאט גייט באצאלן פאר די מצוות וואס מ'טוט אויף די וועלט. ס'טייטש, א מענטש טוט א מצוה, סיי וועלכע מצוה, און פארדעם באקומט מען באצאלט "לנצח נצחים", א קלענערע מצוה קלענערע שכר, א גרעסערע מצוה גרעסערע שכר, אבער אויף אייביג! ער וויל אז מ'זאל אביסל טוהן, אבער פאר דעם באצאלט אהן א שיעור. איז אויב ניצט מען דאס פאר א ראי' להטיב, קען מען דאך פונקט אזוי ניצן די ראי' אויף פארקערט, ווייל לויט די תנאים וואס האלטן אז אויף גאר הארבע עבירות ווי למשל לייקענין אין תחיית המתים וכדומה וואס ווערט אלץ אויסגערעכנט אין פרק חלק איז די שטראף נצחיות, ס'הייסט אין להם חלק לעולם הבא, איז לויט יענע שיטות איז ח"ו א ראי' אויך אויף פארקערט! דאס איז איין קשיא וואס באדערט מיך גאר שטארק. כ'האב גראדע א שטיקל מהלך אבער כ'וויל הערן פון ענק.

די צווייטע קשיא וואס עגבערט מיך איז, די וועלט זייט די חטא פון עץ הדעת רוקט זיך כסדר צום תיקון השלם, דאס מיינט, צוריק ווי אזוי די וועלט איז געווען פארן חטא פאר ס'געווען א מושג פון חטא, די ווארט חטא מיינט בעיסיקלי פגם, ד"ה פעלן ס'פעהלט, און תיקון מיינט ווען אלעס איז גאנץ אהן א שום חסרון ווי א פיצא פיי וואס פעהלט נישט קיין ברעקל דערפון, יעצט לויט די שיטות וואס האלטן אז ס'זענען פארהאנען נצחיות אין עונש, ס'טייטש אז עס זענען פארהאן וואס קומען קיינמאל נישט אן צו עולם הבא, ד"ה צום תיקון השלם, איז זייער שווער, ווי אזוי קען די וועלט קומען צו תיקון השלם אויב איז דא אזעלכע וואס באקומען אן אייביגע עונש, ווייל ווילאנג ס'דא עונש מיינט אז די חטא איז ניכר, מיינט אז ס'פעהלט נאך, איז ווי אזוי ארבייט תיקון השלם מיט די שיטות?

אין דעם האבעך אויך א שטיקל גאנג ווי אזוי עס צו פארענטפערן, אבער כ'וויל הערן פון מיינע טייערע חשובע חברים דא אין שטיבל.

דער גאלדענער אדלער האט געשריבן:קודם אן אינטערעסאנטע נקודה, אז ווען מ'רעדט פון דע זאכן, ימות המשיח, עולם הבא, שכר ועונש, וכדומה, זענעו דא מערערע שיטות, פון די גרעסטע מחמירים ביז די גרעסטע מקילים, פון איין עקסטריעם ביזן אנדערען סיי ביי די תנאים, אמוראים, סיי ביי די ראשונים ואחרונים, און אפילו ביי די שפעטעריגע אחרונים ווי צום ביישפיל די חסידישע ספרים, ווי יעדער ברענגט מקורות פאר זיינע שיטות, צו פון פסוקי תנ"ך, צו פון ברייתות, גמ' מדרשים, אדער סתם מימרות פון חז"ל, און אויף יעדע איינע פון די שיטות זענען ארויף געבויעט געווארן גאנצעטע ענדלאזע בערג פון פרישע שיטות וואס מ'קען אויף דעם זאגן, ארוכה מארץ מדה, און אינטערעסאנט איז, אז אפילו ס'איז דא אזויפיל אנדערע שיטות. ווערט אלעס ג'לופטערט אויף א מענטשליכע דרך ארץ'דיגע אופן, אהנע ראשי תיבות'ר פארן אדער נאכן נאמען, און אלעס פיט שייו אריין אנעם ע' פנים לתורה. דאס איז אלעס א זייטיגע נקודה.

דער גאלדענער אדלער: ייש"כ. איך וויל דיר ענטפערן. אבער אין דעם פאל ליידער נישט ווי די משנה (אין מס' אבות) זאגט. ..."על ראשון ראשון. ועל אחרון אחרון"... ווייל דיין סיקור פון לערנען די מסכת' סנהדרין איז צו שטארק היקפ'דיג. און ס'פאדערט א מער היקפ'דיגן ענטפער..!

אבער איך וויל מיך שטעללן אויף איין נקודה.. אין דיין לעצטן פאראגראף האסטו געפרעגט א קשיא אז לכאורה, אויב א חטא און זיין שטראף בלייבט אויף אייביג. וויאזוי קענמען צו קומען צו דעם תיקון השלם...?! איז דער תירוץ..."תשובה". אין די שפעטער'דיגע פרשיות (נאך די פרשה פונ'ם חטא עץ הדעת) ביי קין'ס דיאלאג מיט גאט, כביכול. זאגט איהם הקב"ה ..."הלוא אם תיטיב שאת"... אז דו וועסט טון תשובה וועט מען דיר פארגעבן דיין חטא...! דאס ווייזט אז תשובה העלפט. פארשטייצעך, אז ס'איז פארהאנען פארשידענע ערליי מיני תשובה. ווי למשל תשובה מאהבה אדער תשובה מיראה. וואס ביי תשובה מאהבה נישט נאר וואס די עבירות ווערן פארגעבן. נאר פון די עבירות ווערט גאר זכיות...! דאס, לפענ"ד קען פארענטפערן די לכאורה'דיגע סתירה צווישן שכר ועונש נצחי און תיקון השלם...!

ר' בערל; ייש"כ פאר אייער תשובה, אבער מיין קשיא איז פאר איינעם וואס שטארבט אהן תשובה, פאר איינעם וואס טוט תשובה און שטארבט נאכדעם איז נישט קיין פראבלעם.

קודם כל מזל טוב צום ברית, אעההם איך מיין צום סיום, זאלסט זוכה זיין צו אנהייבן און ענדיגט נאך פיל מסכתות.

יעצט צו דיין ערשטע קשיא, ווען א מענטש טוהט א מצוה איז ער שוין אויפן ריכטונג פון נצחיות ווייל אפילו אויף איין מצוה איז די שכר נצחי, משא''כ ביי א עבירה איז זייער שווער א מענטש צו אנקומען צו א נצחיות'דיגע שטראף, ער דארף זיין א געפערליכער בעל עבירה און להכעיס וכדו' צו דערגרייכן דעם עונש און אפילו דאן האט ער א וועג ארויס דורך תשובה און מע''ט, סא ווען מען איז מחשב דעם שכר מצוה קעגן דעם עונש עבירה זעהט מען קלאר דעם סיבה צו דער וועלט איז להטיב לבריותיו.

אין א סייט נאוט: שכר מצוה און שכר עבירה זענען אויף גאר אנדערע פארנעמען, שכר מצוה איז די תכלית און ציהל פון א מענטש, ווי דער רמב''ם שרייבט אז די תכלית הכל און די גרעסטע שכר איז יושבין ונהנין מזיו השכינה. משא''כ עונש עבירות זענען נישט קיין ציהל נאר א עפעקט פונעם חטא און א תיקון פארן פגם אבער נישט קיין ציהל אדער תכלית, והבן.

ידידי חס וחלילה לומר שיש מי שאין לו תיקון לעולם הגמרא אומר כלום יש להם חלק לעולם הבא אפילו ירבעם וכיוצא ועיין תפארת שלמה קרח

נאך א טיפערע טראכט, קומט אויס אז ביידע שאלות זענען תלוי הא בהא. און ווען מיר וועלן פארשטיין די צווייטע שאלה, וויאזוי א חוטא שמת בלי תשובה ווערט מתוקן. וועט פארענטפערט ווערן די ערשטע שאלה, וויאזוי קומט צושטאנד להיטיב לבריאותיו און די פאל.

סתם א געדאנק, "כי לא ידח ממנו נדח" מיינט מען לכאו' אלעמען, אפי' די בעלי עבירה וואס שטייט אויף זיי "אין להם חלק לעוה"ב", ניין? אז נישט איז עס דאך א סתירה.

יעצט טראכט איך אזוי, אינעם קעפל שרייבסטו דעם מאמר "כל ישראל יש להם חלק", ווייל לכאורה דער "להטיב" איז בעיקר געווידמעט פאר אידן, הגם עס איז טאקע שווער אז מטבע הטוב וואלט געדארפט זיין להטיב פאר אלע מענטשן צוגלייך, אפגעזעהן וואו יענער איז געבוירן, און עס איז טאקע פארהאן אזא באגריף ווי חסידי אומות העולם וואס וועלן אויך באקומען שכר אויף זייערע גוטע טאהטן, אבער דער תכלית הטוב איז געווען פאר די שומרי התורה, עובדי ה', פאר גאט'ס קינדער וואס פרובירן אים צו דינען, בראשית איז דאך בשביל ישראל שנקראו ראשית, ד.ה. דאס איז געווען דער תכלית הבריאה. די גויים די רשעים וועלן טאקע באקומען א עונש נצחי, ווי דער פסוק זאגט אין ישעי', ויצאו וראו בפגרי האנשים הפושעים בי, כי תולעתם לא תמות ואשם לא תכבה, והיו דראון לכל בשר, אז זיי האבן געזוכט צו מצער זיין דעם באשעפער, געווען מומרים להכעיס, מצער געווען אנדערע מענטשן, און ניטעמאל געהאט קיין הרהור תשובה, קומט זיך זיי נישט בעסער, און אדרבה, א חלק פונעם תיקון השלם איז טאקע אט דאס אז אזעלכע מענטשן וועלכע זענען א שטיק כח הרע, כח הטומאה, זאלן האבן א פינסטערע מפלה.

איז קען זיין אז די מחלוקת התנאים איז ווי שלעכט א איד דארף זיין, וואס דארף ער עובר זיין און ווי נידריג דארף ער טראסקען אז ער זאל ח"ו גענצליך ארויספאלן פון דעם כלל פון "כל ישראל יש להם חלק לעוה"ב", און אריינפאלן אין דעם אנדערן כלל צווישן די רשעים וואס זייער תכלית פאר'ן תיקון השלם איז דאס פארקערטע, א עונש נצחי צו מבטל זיין דעם כח הרע, און ממילא איז אין להם חלק לעוה"ב.

אזוי טראכט איך יעצט, וה' הטוב יכפר.

און מזל טוב טאקע צום סיום. כשם שסיימת מסכת זו, כן תזכה לסיים מס' מכות!
נעקסט טיים קען מען אפשר פראווען א שיינע סיום צווישן די חברי השטיבל.......

דער גאלדענער אדלער האט געשריבן:אבער צוריק צום פריערדיגן שמועס, לגבי די מחלוקת פון רבי עקיבא און דורשי רשומות און אויך אלע אנדערע וועם די גמ' רעכנט אויס. איינע פון די ראיות וואס מ'נוצט אז הקב"ה האט באשאפן די וועלט "להטיב לבריותיו" איז, פון די נצחיות'דיגע שכר וואס גאט גייט באצאלן פאר די מצוות וואס מ'טוט אויף די וועלט. ס'טייטש, א מענטש טוט א מצוה, סיי וועלכע מצוה, און פארדעם באקומט מען באצאלט "לנצח נצחים", א קלענערע מצוה קלענערע שכר, א גרעסערע מצוה גרעסערע שכר, אבער אויף אייביג! ער וויל אז מ'זאל אביסל טוהן, אבער פאר דעם באצאלט אהן א שיעור. איז אויב ניצט מען דאס פאר א ראי' להטיב, קען מען דאך פונקט אזוי ניצן די ראי' אויף פארקערט, ווייל לויט די תנאים וואס האלטן אז אויף גאר הארבע עבירות ווי למשל לייקענין אין תחיית המתים וכדומה וואס ווערט אלץ אויסגערעכנט אין פרק חלק איז די שטראף נצחיות, ס'הייסט אין להם חלק לעולם הבא, איז לויט יענע שיטות איז ח"ו א ראי' אויך אויף פארקערט!

אויב האסטו געלערנט מיט פירש"י און מדייק געווען, איז דא צוויי תחיית המתים'ס. איין בימות המשיח און איין לעתיד לבא. לימות המשיח וועלן טאקע נישט אלע אויפשטיין, אבער לעתיד לבא לא ידח ממנו נידח, והכל על מקומו יבא בשלום.

עוד יש לומר בנוסף לכל הנ"ל , אין לו חלק לעוה"ב מיינט נישט אז ער וועט אייביג בלייבן אין גהינום, נאר ער וועט ווערן אזוי ווי אויס כאילו לא הי' ולא נברא אבער עוה"ב וועט ער נישט באקומען, אזוי קומט אויס אז נאר להיטיב בלייבט. און מיט דעם איז אויך פארענטעפרט די צווייטע קשיא.

ידידי חס מלהזכיר דבר כזה שאמרת ער ווערט אויס גמרא אומר אפילו מינים יהיו אפר תחת רגלי צדיקים דהיינו מדריגה קטנה

מז"ט צום סיום. איך בענטש דיר אז נאר אזעלכע עבירות ווי דף היומי זאלסטו עובר זיין, און ענדיגען פיהל מסכתות ללמוד וללמד לשמור ולעשות.

זייער שיין אראפ געלייגט די שאלות. לכאורה מיינסטו צו בויען דיין שאלות אויף דער משנה דארט (סנהדרין לז.) ׳לפיכך נברא אדם יחידי וכו׳ לפיכך כל אחד ואחד חייב לומר בשבילי נברא העולם׳. וויבאלד דער וועלט איז באשאפען פאר יעדער יחיד ויחיד, מוז זיין אז דער תכלית העולם קען ווערען אויסגעפיהרט דורך יעדען יחיד ויחיד. דער פושע ישראל בגופו, דער שייגעץ וואס האט א סמארטפאון, לייזט זיך אויס פאר די צייט און קישט די בעק ציצית ביי ברוך שאמר, האט אויך א וועלט וואס איז באשאפען געווארען פאר איהם. וויאזוי קומט ער צו זיין תיקון ווען ער האט נישט קיין חלק אין עוה"ב?

נאר טעכניש איז די קשיא נישט אזוי שווער. דער להיטיב איז צו געבען א געלעגענהייט פאר יעדער איינער צו באקומען שכר. ווען יענער איז בוחר ברע, איז ער דער וואס האט זיך אויסגעריסען פון די שכר. ווען, לרוב תאוותו, זאגט ער ׳אין תחיית המתים מן התורה׳, האט ער זיך אפגעזאגט פונ׳ם תחיית המתים, ט׳ווי קען ער יעצט קומען מיט טענות? און פארקערט, נאר צוליעב דער געלעגענהייט באקומט דער צדיק אזא שכר פאר׳ן בוחר זיין בטוב.

עס קען אויך גראדע זיין אז דאס איז די טעאלאגישע יסוד פאר גלגולים, אז מ׳מוז אלס צוריק קומען ביז מ׳האט בע"כ אויסגעפיהרט. דער ביאור הגר"א אויף ספר יונה איז געבויט אויף דעם, און דער מ"ב דערמאנט עס בקצרה אין סימן תרכ"ב און אין שעה"צ אות ו׳ דארט. אויב אזוי, וועט פרק חלק זיין א שטיקל סתירה צו דער גאנצע ענין פון גלגולים, וצ"ע.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:עס קען אויך גראדע זיין אז דאס איז די טעאלאגישע יסוד פאר גלגולים, אז מ׳מוז אלס צוריק קומען ביז מ׳האט בע"כ אויסגעפיהרט. דער ביאור הגר"א אויף ספר יונה איז געבויט אויף דעם, און דער מ"ב דערמאנט עס בקצרה אין סימן תרכ"ב און אין שעה"צ אות ו׳ דארט. אויב אזוי, וועט פרק חלק זיין א שטיקל סתירה צו דער גאנצע ענין פון גלגולים, וצ"ע.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

דער ביאור הגרא, איז געבויט אויף א זוהר, דאכט זיך פרשת ויקהל. וואס פארטייטשט ספר יונה על דרך משל אויף די נשמה וואס איז פארכאפט אינעם גוף. דער אלשיך האט צוויי ביאורים אויף ספר יונה, אין די צווייטע ביאור גייט ער אויך מיט דעם מהלך, הערליך פארטייטשט.

אויב געדענק איך גוט, זאגט טאקע רח״ו אין שער הגלגולים, אז די וואס ווערן דערמאנט אלץ אין להם חלק. ווערן לבסוף מתוקן ע״י גלגולים.

אויך איז ייתכן אזויווי יין האט דערמאנט, אז נאר בעידן תחיית המיתים, האבן זיי נישט קיין חלק. משא״כ בעולם הבא, וואס דאן וועט זיין תיקון השלם (די רמבן און רבינו בחיי האבן אן אריכות אויף די נושא)

איך האב מיך יעצט דערמאנט: ס'איז דא א פסוק וועלכער באשרייבט וואס ס'וועט געשעהן צו די רשעים (גמורים)..."והיו לדראון עולם"...כ'מיין די גמ' זאגט אויף דעים אז נאכדעים וואס די רשעים וועלן האבן אפגעקומען זייער שטראף אין גהינום. און אלע אנדערע עונשים וועללן זיי פארברענט ווערן. און די אש וועט זיין תחת כפות רגלי הצדיקים...! אפשר מיט דעם וועללן זיי האבן א תיקון. אבער, ווי ס'זעהט אויס איז אין די אלע עונשים דא זייער א סאך דרגות. הכל לפי החטא והעונש... וואס ווילטעץ פון א בעל עגלה. איך בין נישט קיין עקספערט אין די עניינים. דאס לאז איך פאר (---- --- -- ----) איך האב אפילו נישט אנגעקוקט די אלע ספרים וועלכע רעדן פון גילגולי נשמות...!
אבער דאס קען זיין דאס ענין וואס מ'הערט און מ'ליינט א סאך איבער צדיקים צו וועם נשמות זענען געקומען אז זיי דארפן א תיקון. און די צדיקים האבן מיט זייער עבודה אויסגעפועל'ט א תיקון פאר זיי...!

עס שטייט אין היכל הברכה אויף די גמרא עתידיים צדיקים שיחיו מתים וועם וועלן זיי מחיה זיין מטר די רשעים וואס שטייט אין להם תחיית המתים וועלן די צדיקים מחיה זיין

וויאזוי שטימט עס מיט די גמרא? וואס מיינט דער גאנצע סוגיא פון אין להם חלק לעוה"ב? נאר אז זיי וועלען עס נישט באקומען בזכות עצמם? די ילפותות זע׳ען נישט אויס אזוי.

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

לא התכוונתי לליטאים

מיינסט אז ליטווישע צדיקים גייען קיינעם מזכה זיין מיט א חלק אין עוה"ב?
אויב אזוי זענט עטץ אויף צרות.......

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

פארוואס זעמיר בצרות

האסט נישט וואס צו טוהן? טו עס נישט דא

Sent from my LG-K373 using Tapatalk

שוין! געווען איין נארמאלע אשכול, און..

דער פותח האשכול האט אונז צוגעזאגט אן ענטפער, און מיר ווארטען בכליון עינים

Sent from my LG-K373 using Tapatalk