[center]***[/center]
מען דערציילט אז ווען דער רמב"ן האט געפירט א ויכוח מיט פבלו כריסטיאני אין ברצלונה, האט דער רמב"ן אינמיטן ספאנטאן אויסגעשריגן: "כופר!" - היסטאריקער טיילן צו אז דער רמב"ן האט געווינען יענעם ויכוח מיט א לענדסלייד. אן ענליכן עפיזאד האט זיך אפגעשפילט ווען ר' יונתן זאקס און ריטשארד דאקינס האבן דעבאטירט אין אקספערד יונעווערסעטי, און ר' יונתן האט אינמיטן שאקירט ריטשארד און אויסגעשריגן: "אפיקורס!" – ריטשארד איז אהיים געגאנגען אבל וחפי ראש.
[center]***[/center]
אין א אידישן ווערטערבוך טרעפט מען די ווארט "כופר" מיט די פאלגענדע טרענסעלעשן; "כופר": אן ענטפער פאר אן אומבאקאנטע מיינונג. (פראנאנס - כוי-פע-ר. אויסלייג - כופר: זאכווארט. כופר: אדיעקטיוו. כופר: ווערב. לערנער – אן 'אביעקטיווער' ענטפער וואס איז בכח צו טערמינירן א שמועס באלד ביים אנהייב. ביישפיל - איך גלייב נישט אין דיין רבי'ן, "כופר"!)
[center]***[/center]
"כופר" איז א ריפלעקשן פון אראגאנס צו די ווארט "מיינונג". דער ווארט "כופר" ביים היימישן עולם איז תמיד לובש צורה, עס איז קיינמאל פושט צורה. עס האט איין לבוש. כופר מיינט איך דיסעגרי, כופר מיינט איך פארשטיי נישט, כופר מיינט ביסט כופר אין מיך.
כופר איז געווארן כופר ווען אמונה איז געווארן אמונת צדיקים. אמונת צדיקים איז געווארן ווען אמונות חכמים איז געווארן אמונת צדיקים. אמונות צדיקים איז געווארן אמונה ווען אמונה איז געווארן גלייבן אין מעשות צדיקים נגד השכל.
אמונה איז כפירה ווען אמונה איז גלייבן אין רוה"ק, און כופר איז נישט גלייבן אז ער האט רוה"ק. אמונה איז כפירה ווען אמונה איז גלייבן אין גילו אליהו, און כופר איז נישט גלייבן אז ער האט גילו אליהו.
דער אראגאנס פון נארישע אמונה איז דער אראגאנס פון נארישע כפירה. אויב איז אזוי גרינג צו גלייבן איז דאס אויך גרינג כופר צו זיין. אויב אמונה איז יעדער זאך וואס איך פארשטיי, דאן איז יעדער זאך וואס יענער פארשטייט נישט, כפירה. אויב אמונה באשטייט פון אמונות טפילות דאן איז יענעמס מיינונג כפירה. אויב איז אמונה פשוטה אמונת צדיקים דאן איז דיין חבר'ס שיטות כפירה.
ווען אמונה און כפירה איז שווארץ אדער ווייס, דאן ווערן מיינונגען "כפירה". ווען עס איז נישטא קיין חילוק פון "נישט גלייבן" און "כופר זיין" דאן ווערן מיינונגען "כפירה".
ווען דער רמב"ם ז"ל רעכענט אויס אילו שאין להן חלק לעולם הבא, אדער מהו כופר, האט ער אנשטאט געבן איין נאמען "כופר" פאר אלעס, האט ער דאס צוטיילט אין קאטעגאריעס.
יש מין, יש אפיקרוס, ויש מי שכופר בתורה:
- א מין איז איינער וואס איז כופר שאין אלוה ואין לעולם מנהיג.
א מין איז האומר שיש שם מנהיג אבל הן שנים או יותר.
א מין איז האומר שיש שם רבון אחד אבל שהוא גוף ובעל תמונה.
א מין איז האומר שאינו לבדו הראשון וצור לכל.
א מין איז העובד כוכב או מזל וזולתו כדי להיות מליץ בינו ובין רבון העולמים.
- אן אפיקורס איז האומר שאין שם נבואה כלל ואין שם מדע שמגיע מהבורא ללב בני האדם.
אן אפיקורס איז המכחיש נבואתו של משה רבינו.
אן אפיקורס איז האומר שאין הבורא יודע מעשה בני האדם.
- א כופר בתורה איז האומר שאין התורה מעם ה', אפילו פסוק אחד, אפילו תיבה אחת, אם אמר משה אמרו מפי עצמו, הרי זה כופר בתורה.
א כופר בתורה איז הכופר בפרושה והוא תורה שבעל פה, והמכחיש מגידיה, כגון צדוק ובייתוס.
א כופר בתורה איז האומר שהבורא החליף מצוה זו במצוה אחרת, וכבר בטלה תורה זו אע"פ שהיא היתה מעם ה', כגון ההגרים.
איך וועל מסיים זיין מיט א ציטאט פון מלך שפירא אין איינער פון זיינע מאמרים:
הרש"ש בחידושיו לשבת לא ע"א דלא מיקרי כופר אלא אחר החקירה בכל חלקי הסותר, אבל מי שלא חקר בדבר אינו נקרא כופר. ודברי הרש"ש נאמרו לגבי אמונה בתורה שבע"פ ואפילו הכי כתב, על פי דברי רש"י במס' שבת שם, שיש הבדל בין מי שאינו מאמין ובין מי שכופר, ומי שלא למד את "הסוגיה" א"א לקרוא אותו כופר.[/justify]
