קאווע שטיבל

[left]The Ami Magazine published a letter in Rabbi Shais Taub's column this week from a man who felt relief when he thought his wife was about to die. I'd like to take a poll.
Do you feel that ---
a. You could have written this letter. You feel the same way.
b. You wouldn't feel relief if your spouse were to die, but wouldn't be too devastated either.
c. You're shocked at this letter. Never in a million years can you imagine feeling this way.

Feel free to add comments or tweaks to these questions. Thank you![/left]

איך בין נישט שאקירט ווייל די גמרא זאגט דאך שוין ומוצא אני ממר ממות, א שלעכטע פרוי איז ערגער ווי די אייגענע טויט. כ'וואלט אבער אין וויסטן חלום נישט געקענט זאגן אזא זאך אויף מיין אייגענער פרוי, אויסער וואס פאר מיר פערזענליך איז זי אן אשת חיל איז פשוט טפלי' תלוי' בי' און וואס וועלן טון א שטוב מיט קינדער אזוי, און הס מלהזכיר איר אפוועזנהייט וואלט געווען מיין גרעסטע אומדערטראגבארע טראגעדיע וואס איך קען מיך נאר פארשטעלן.

אין צוואת ר' יהודה החסיד ווערט דערמאנט די מושג. ער שרייבט אז א מענטש זאל זיין פארזיכטיג פאר'ן חתונה, אויב נישט וועט ער האפן פאר איר טויט.
איך וויל בל"נ אנצייכענען א מראה מקום.

או אינו האט געשריבן:אין צוואת ר' יהודה החסיד ווערט דערמאנט די מושג. ער שרייבט אז א מענטש זאל זיין פארזיכטיג פאר'ן חתונה, אויב נישט וועט ער האפן פאר איר טויט.
איך וויל בל"נ אנצייכענען א מראה מקום.

עפעס אזוי שטייט אין אבות דר' נתן.

לגוף הענין, עס איז דא אמאל וואס דער מאן וועט שטארק טרויערן און זיך בענקען, אבער נאך אלץ פילן א רעליף לגבי געוויסע פוינטס, וכמי שירש ירושה גדולה שמברך דיין האמת והטוב והמטיב.

סאיז זייער פיינפול צו לייענען. אבער ס׳מוז זיין אז די דאזיגע הרגשות טרעפן זיך אפט. און מסתבר איז, אז סגייען אהן סי ביי מענער לגבי זייערע פרויען און אויך פארקערט. אונזער געזעלשאפט איז שטאלץ מיט איהרע קאממיטמענטס און מיט איהרע לעבנסלאנגע זיוווגים. מה טובו אהליך יעקב. טאקע הפלא ופלא.
דאך איז אוממעגליך ביי דעם דארכשניטליכער איד אדער אידענע ניט זיך צו קלערן במשכ׳ן לעבן, אולי וואלט מיר געוען בעסער מיט אן אנדערן מיט אנדערע מעלות אדער חסרונות, וכו׳. נאר וואזשע דען, מיר גלייבען דאך אין באשערט, ממילא פאלן אוועק בדרך כלל, רוב פון די הרגשות. נאך מער, סאיז דאך גאר שטארק נוגע לגבי די קינדער יונג און אלט, און כלפי די פאמיליע. אבער אין א שוואכע מינוט דוכטזאך קענען זיך די מחשבות אריינגנבנען צו יעדן איינעם.

כ'מיין אז ס'איז נאך וויכטיגער צו באטאנען אז דער איד ווינטשט זיך דעם טויט פאר זיך אליינס אויכעט. ער ברויך דרינגענד הילף און דאכט זיך מיר זענען בארעכטיגט צי צווייפלען אויב החכם המפורסם מיסטער טאוב איז די פאסיגע אדרעס פאר אזא מענטש

גדליה האט געשריבן:כ'מיין אז ס'איז נאך וויכטיגער צו באטאנען אז דער איד ווינטשט זיך דעם טויט פאר זיך אליינס אויכעט. ער ברויך דרינגענד הילף און דאכט זיך מיר זענען בארעכטיגט צי צווייפלען אויב החכם המפורסם מיסטער טאוב איז די פאסיגע אדרעס פאר אזא מענטש

ער ברויך דרינגענד הילף. I disagree that
. I think he's just being realistic. He's in an unhappy marriage. He doesn't want to divorce because of what it would do to his children and possibly, his parents and extended family. The only way out b'derech kuvid is if one of them dies. I don't really believe that he's suicidal or is wishing death upon himself. He's just being self-
righteous by saying it's not davka his wife's death he wants, but any way out of his situation.

פונקט די וואך פרעגט מיר א יונגערמאן, היתכן ביי די גויים איז נישטא קיין שום קשר צווישן מאן און ווייב אז ס'איז דא אזויפיל גיטין דארט??

האב איך אים געענטפערט פונקט פארקערט! וויבאלד ביי זיי מיינט חתונה האבן א קשר! ברגע ס'איז נישטא קיין קשר איז מה לי לצרה הזאת גט מען זיך, משא"כ ביי אונז האט חתונה האבן גאר ווייניג מיט קשר, מילא כל זמן מ'קריגט זיך נישט און ס'פליען נישט קיין טעלער'ס קאן מען דאך טאקע בלייבן א יאר זיבעציג צוזאמען...

ווען איינער גט זיך ביי אונז איז די ערשטע רעאקציע, פשיהא, אזוי שלעכט? ממש מ'קען נישט וואוינען צוזאמען? ממש אומדערטרעגליך?

אויב איז נישואין געבויעט אויף קשר פאסט נישט די אלע שאלות, זיי האבן זיך גע'גט ווייל ס'איז נישטא קיין קשר, נישט פליען קיין טעלער'ס אדער כל זמן ס'איז נישט אומדערטרעגליך דארף נישט זיין קיין סיבה צו בלייבן... אויב חתונה האבן מיינט האבן א קשר, ופשוט.

והאיש משה האט געשריבן:פונקט די וואך פרעגט מיר א יונגערמאן, היתכן ביי די גויים איז נישטא קיין שום קשר צווישן מאן און ווייב אז ס'איז דא אזויפיל גיטין דארט??

האב איך אים געענטפערט פונקט פארקערט! וויבאלד ביי זיי מיינט חתונה האבן א קשר! ברגע ס'איז נישטא קיין קשר איז מה לי לצרה הזאת גט מען זיך, משא"כ ביי אונז האט חתונה האבן גאר ווייניג מיט קשר, מילא כל זמן מ'קריגט זיך נישט און ס'פליען נישט קיין טעלער'ס קאן מען דאך טאקע בלייבן א יאר זיבעציג צוזאמען...

I want to "like" this twice.

שווער צו וויסן וואס יענעם באדערט באמת, אבער אויב איז ער אנגעקומען צו אזא מצב איז דאס פארשטענדליך און שאקינג צוזאמען.

מיין פראבלעם איז מיט דער ערשטע חלק, אז ער האט שוין לגמרי אויפגעגעבן! דאס איז דער ערגסטע פון אלעם. ס'איז ביי מיר ברור אז מען קען יא אינוועסטירן אין א מערידזש טראץ אסאך חילוקי דעות און זיין נקודות וואס באדערען.

איך שטעל מיך פאר אז ער האט טאקע שוין פרובירט זיך צו העלפן, אבער זעהט אויס אז ער אדער זי אדער ביידע האבן נישט געטראפן די ריכטיגע מענשט וואס קען זיי העלפן.

איך בין נייגעריג וואס דער רבי האט איהם געענטפערט.

אבטולמוס האט געשריבן:

גדליה האט געשריבן:כ'מיין אז ס'איז נאך וויכטיגער צו באטאנען אז דער איד ווינטשט זיך דעם טויט פאר זיך אליינס אויכעט. ער ברויך דרינגענד הילף און דאכט זיך מיר זענען בארעכטיגט צי צווייפלען אויב החכם המפורסם מיסטער טאוב איז די פאסיגע אדרעס פאר אזא מענטש

נישט ער ווינטשט זיך; ער קען באשטיין צו זיין א מארטירער פאר זיינע קינדער.

וואס האט דאס מיט זיינע קינדער? לכאורה טענהט ער קלאר אז ער שלאגט זיך נישט מיט איר, די קינדער זענען לכאורה נישט קיין קרבנות.

נאכן אריין קלערן, דארף מען פארשטיין; לכאורה פאר די זעלבע סיבה פארוואס ער גט איר נישט איז וועגן די קינדער, האט דאך אוודאי קיין שום פשט אז ער זאל ער וועלן זיין אן אלמן צו א סקעלעטן, ווייל די קינדער וועלן אויך זיין גוט און פעקעל.

איך קוק עס אהן, ווי ער איז נעבעך טיף דעפרעסט און פגר'ט פאר א וועג ארויס, וואס איז נישט פארהאן. ער וועל אזוי שטארק ארויס אז די איינציגסטע עצה איז מיתה, ממילא גנב'ט זיך אריין אזעלכע מחשבות אין איהם. אבער טיף אין הארצן אז מגעבט איהם די טשויס וואלט ער דאס קיינמאל נישט אויסגעוועלט. ס'איז א דמיון פון א געשמאקע געפיל, אז דאס וואס פייניקט מיר אזוי לאנג, קומט שוין צו אן ענדע דורך אזא טראגישן וועג, אבער נישט א למעשה'דיגע דורך געטראכטע מחשבה.

אבטולמוס האט געשריבן:איך בין יא שאקירט, און דא זעט נישט אויס אז מ'רעדט פון א שלעכטער פרוי, נאר פשוט פון א פארפאלק וואס פּאסן נישט איינער פאר'ן אנדערן.

מיר האט יא אויסגעזען ווי זי איז א בייסיגע רשע'נטע און ער איז א כהן.

איסר האטלקי האט געשריבן:

אבטולמוס האט געשריבן:איך בין יא שאקירט, און דא זעט נישט אויס אז מ'רעדט פון א שלעכטער פרוי, נאר פשוט פון א פארפאלק וואס פּאסן נישט איינער פאר'ן אנדערן.

מיר האט יא אויסגעזען ווי זי איז א בייסיגע רשע'נטע און ער איז א כהן.

Interesting thought. I hadn't thought he might be a kohen, but that's an interesting guess. I thought he simply didn't want to divorce, because he didn't want his kids to have this stigma. I also assumed that all or most of his kids are grown already. Otherwise, his wife's dying wouldn't be a real solution for him. He'd be rid of a wife he hates, but beset by a whole new set of problems. At least, that's how I see it

איך טוה אין מערידזשעס און איך קען זאגן אז עס איז א נארמאלע ערשיינוג.
עס טרעפט זיך אפט ווען די ווייב איז נישט גענוג שלעכט זיך צו וועלן גט'ן אבער איז נישט גענוג גוט אז עס איז נישטא קיין שום געפיהל צו איהר, און מען פיהלט זיך סטאק.
איך בין בכלל נישט שאקירט און אלס פראפעסינעל קען איך זאגן אז עס איז נישטא קיין סך וואס צו טוען, ווייל ווי יענער האט געזאגט אז "קעמעסטרי קויפט מען נישט אין אן אפעטייק". די ארבעט פון אזא אינגערמאן איז מער וויניגער צו מאכן א טשויס און פולי עקספעטען די טשויס וואס מען מאכט, אבער אזעלעכע מחשבות ווי הלואי זי שטארבט וועט זיך אייביג אריינכאפן גענוי ווי אנדערע מחשבות און אנדערע פאנטאזיעס ווי לדוגמא הלואי וואלט איך געווען שלמה המלך און געהאט טויזענט ווייבער און עס איז הונדערט פראצענט אוי קיי, ווער נישט איבערגענומען דערפון און פיהל דיך נישט ווי דער רוצח פון שטאט.

.'I think that some people have to redefine the word 'marriage

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:.'I think that some people have to redefine the word 'marriage

What do you mean

[left]Until not so long ago, the definition for marriage was "The legally or formally recognized union of two people as partners in creating a family". Or for the nobility "... in continuing the family's heritage", and the process of matching was accordingly. What happened was, that in the last century or two the definition for marriage changed to "The legally or formally recognized union of two people as partners in a personal relationship, and the process of matching changed accordingly. The problem with our society is, that instead of 'changing' the definition of marriage, we sort of 'combined' both the old type of marriage together with the new one, but the process of matching stayed to be mostly only appropriate for the old one[/left]

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:[left]Until not so long ago, the definition for marriage was "The legally or formally recognized union of two people as partners in creating a family". Or for the nobility "... in continuing the families heritage", and the process of matching was accordingly. What happened was, that in the last century or two the definition for marriage changed to "The legally or formally recognized union of two people as partners in a personal relationship, and the process of matching changed accordingly. The problem with our society is, that instead of 'changing' the definition of marriage, we sort of 'combined' both the old type of marriage together with the new one, but the process of matching is only appropriate for the old one[/left]

[left]Bulls eye

I think it is changing even in our society somewhat, but as allways, too little too late[/left]

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:[left]Until not so long ago, the definition for marriage was "The legally or formally recognized union of two people as partners in creating a family". Or for the nobility "... in continuing the families heritage", and the process of matching was accordingly. What happened was, that in the last century or two the definition for marriage changed to "The legally or formally recognized union of two people as partners in a personal relationship, and the process of matching changed accordingly. The problem with our society is, that instead of 'changing' the definition of marriage, we sort of 'combined' both the old type of marriage together with the new one, but the process of matching is only appropriate for the old one[/left]

איז דאס רב טויבס ווערטער?
דרך אגב כמיין אז מקען הערן מענטשען רעדן אזויווי דיר בריוו שרייבער אפי אין מער אפענע סאסייעטיס. פארשטייט זוך אסאך אסאך ווייניגער , אבער סאיז נישט קיין אויסערגעווענדליכע זאך.

רביה"ק, הייסט אז ביים אלגעמיינעם באפעלקערונג האט דאס חתונה האבן, צופרידנהייט, קשר, זיין גוט איינער צום צווייטן, וכו' גאר הויכע ראטעס, נאר ביי אונז היימישע וואס מיר האבן נישט גוט אויפגעכאפט דעם טויש, הינקעט עס אונטער. פארשטיי איך גוט?

פארדעם טאקע ביים המון עם גט'ן זיך בלויז 10 פראצענט פון חתונה געהאטע, און ביי אידן ביי ארום 45 פראצענט, שטימט.

נולד מאוחר האט געשריבן:

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:[left]Until not so long ago, the definition for marriage was "The legally or formally recognized union of two people as partners in creating a family". Or for the nobility "... in continuing the families heritage", and the process of matching was accordingly. What happened was, that in the last century or two the definition for marriage changed to "The legally or formally recognized union of two people as partners in a personal relationship, and the process of matching changed accordingly. The problem with our society is, that instead of 'changing' the definition of marriage, we sort of 'combined' both the old type of marriage together with the new one, but the process of matching is only appropriate for the old one[/left]

איז דאס רב טויבס ווערטער?
דרך אגב כמיין אז מקען הערן מענטשען רעדן אזויווי דיר בריוו שרייבער אפי אין מער אפענע סאסייעטיס. פארשטייט זוך אסאך אסאך ווייניגער , אבער סאיז נישט קיין אויסערגעווענדליכע זאך.

No, this isn't a quote from Rabbi Shais Taub, but the words of Rabbeinu Hakadosh himself. I'll try to post a pic of Taub's response soon

איסר האטלקי האט געשריבן:רביה"ק, הייסט אז ביים אלגעמיינעם באפעלקערונג האט דאס חתונה האבן, צופרידנהייט, קשר, זיין גוט איינער צום צווייטן, וכו' גאר הויכע ראטעס, נאר ביי אונז היימישע וואס מיר האבן נישט גוט אויפגעכאפט דעם טויש, הינקעט עס אונטער. פארשטיי איך גוט?

פארדעם טאקע ביים המון עם גט'ן זיך בלויז 10 פראצענט פון חתונה געהאטע, און ביי אידן ביי ארום 45 פראצענט, שטימט.

עס האט מיר געזאגט א יונגערמאן וואס טוט אין שלום בית, א אייוועלט שרייבער און ערליכער אז ווען נישט די ארומיגע פרעשור פון משפחה און ארומיגע וואלטן זיך אסאך אסאך מער גע'גט, ער האט געזאגט גרויסע נומבערס איך געדענק שוין נישט. ביי אונז גט מען זיך נישט פאר די זעלבע סיבה וואס מען האט חתונה, ווייל אזוי קומט עס.

איסר האטלקי האט געשריבן:רביה"ק, הייסט אז ביים אלגעמיינעם באפעלקערונג האט דאס חתונה האבן, צופרידנהייט, קשר, זיין גוט איינער צום צווייטן, וכו' גאר הויכע ראטעס, נאר ביי אונז היימישע וואס מיר האבן נישט גוט אויפגעכאפט דעם טויש, הינקעט עס אונטער. פארשטיי איך גוט?

פארדעם טאקע ביים המון עם גט'ן זיך בלויז 10 פראצענט פון חתונה געהאטע, און ביי אידן ביי ארום 45 פראצענט, שטימט.

איך פארשטיי באמת נישט פארוואס מ'דארף איבערקייען די זעלבע דברים פשוטים נאכאמאל און נאכאמאל, והאיש משה האט עס שוין פריער זייער גוט מסביר געווען.

נאכאמאל, איך זאג נישט אז איין וועג איז בעסער ווי די צווייטער, מ'דארף נאר וויסן וואו מ'שטייט. די אלע ספיקות קומען ווייל מ'ווייסט נישט פונקטליך פארוואס מ'האט חתונה, ווען מ'ווייסט וואס מ'וויל אויפטון מיט הייראטן איז פיל גרינגער צו פאסן באשלוסן. אויב האסטו געהייראט כדי צו אויפבויען די חורבות ירושלים און פראדוצירן קינדער, זענען די אלע שלום בית פראבלעמען כמעט ווי נישט נוגע, ס'איז פונקט ווי א ביזנעס שותפות. און אויב הייראט מען צו בויען א קשר, וואלט מען געדארפט אינגאנצן אנדערש צוגיין צו דער גאנצער ענין. ווען מ'טאנצט אהין און צוריק קוקט מען נעבעך אזוי אויס.