בלאט 1 פון 3

די פאראדאקס אין די שיטה פונעם רמב"ן.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 10:29 pm
דורך לייבל שטילער
א קשיא וואס עגבערט מיר שוין א לאנגע צייט :
ס'איז ידוע די מחלוקת פון די רמב"ם און די רמב"ן אויב יעדע איסור\גזירה דרבנן ווערט א דאורייתא, בעוד וואס די רמב"ם שרייבט (ספה"מ עשה קע"ד):
לעשות כדברי השופטים באותו דור - היא שצונו לשמוע לבית דין הגדול ולעשות כל מה שיצוו מאיסור והיתר. ואין הבדל בזה בין הדבר שיסברוהו או דבר שיוציאוהו מן ההיקשים שהתורה נדרשת בהן או הדבר שיסכימו עליו שהוא איסור תורה או לפי ענין מן הענינים שיהיה דעתם שהוא ישר ושבו חזוק לתורה. הכל אנחנו חייבין לשמוע ולעשות ולעמוד על פיהם לא נעבור ממנו.
והוא אמרו יתברך על פי התורה אשר יורוך. ולשון ספרי כל המצוה אשר יאמרו לך תעשה זו מצות עשה.

און אזוי אויך אין (הל' ממרים א, ד):
הרי הוא אומר "על פי התורה אשר יורוך" (דברים יז,יא), אלו הגזירות והתקנות והמנהגות שיורו בהם לרבים כדי לחזק הדת ולתקן העולם;

דינגט זיך אבער די רמב"ן (השגות על ספה"מ שרש א) און פרעגט, אויב אזוי, פארוואס זאגן מיר ספק דרבנן לקולא? ס'איז דאך פונקט אזא דאורייתא! ווי אויך זעהן מיר אז חז"ל האבן מקיל געווען ביי דרבנן'ס במקום צער בעלי חיים אדער במקום הפסד אזוי אויך במקום כבוד הבריות וכדומה, וואס די אלע זאכען ווייזן דאך קלאר אז ס'איז נישט קיין דאורייתא, איי לא תסור? דאס גייט נאר ארויף אויף די י"ג מדות וכדומה וואס די בי"ד לערנט פשט אין די תורה אבער נישט אויף גזירות ( וראה עוד שם באריכות).
ממילא פיהרט אויס די רמב"ן:
אבל הגזרות והתקנות שעשו חכמים למשמרת התורה ולגדר שלה, אין להם בלאו הזה (ד.מ. "לא תסור") אלא סמך בעלמא, ואין להם דין המראה כלל וכו'.

דא שטעלט זיך די קשיא אויפ'ן רמב"ן:
אויב איז נישט דא קיין שום חיוב מן התורה צו פאלגן די גזירות פון חז"ל ווער דעמאלטס איז עס מחייב און מהיכי תיתי אז איך דארף זיי פאלגן?
און וועלכע סיבה דו וועסט מיר טרעפן צו מחייב זיין גייט מאכן די רמב"ן שווער פונקט ווי די רמב"ם, ווייל לאמיר זאגן אז איך דארף זיי פאלגן מסברא, איז דאך ווייטער שווער, ממ"נ, איז א סברא א דאורייתא, איז עס ווייטער א דאורייתא און וויאזוי זענען חז"ל מקיל וכו' כקושיית הרמב"ן, ווידער אויב איז א סברא נאר א דרבנן, דעמאלטס ווייטער, מהיכי תיתי איך דארף עס פאלגן? און אזוי איז לכאורה מיט יעדע סיבה וואס דו גייסט זאגן - איז אונז מחייב, אויב איז די סיבה עפעס וואס מ'קען זאגן אז די תורה איז צוליב איהם מחייב צו פאלגן די חכמים, איז עס דאך צוריק א דאורייתא, און אויב נישט פ"וו דארף איך פאלגן?
ווי עס שיינט לכאורה איז נישטא קיין איין תירוץ וואס קען אונז ארויסנעמען פון דעם פאראדאקס.
דער אמת איז אז דו קשיא פרעגט שוין ר' אלחנן אין קונטרוס דברי סופרים (אות טו - יח) אבער זיין תירוץ פארשטיי איך נישט, אדרבה ווער עס קען מסביר זיין איז מכובד.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 10:48 pm
דורך רביה''ק זי''ע
ערשטנס, א דאנק פאר'ן עפענען אזא שיינעם שמועס, דאס איז די סארט שמועסן וואס האבן מיר מלכתחילה אהערגעשלעפט צו שטיבל דא.

לעצם הענין: סיי די חיוב צו פאלגן די תורה און סיי די חיוב צו פאלגן די רבנים זענען ביידע מסברא, פאלגן א סברא איז א חיוב מסברא...

אלץ אינג בחור'ל האב איך געפרעגט מיין זיידן אן ענליכע קשיא, אויב דער באשעפער האט טאקע נישט געהייסן פאלגן די חכמים, וואס וועט געשעהן אויב איך פאלג זיי נישט? ווער וועט מיך שיקן אין גיהנם אריין? דעם באשעפער אליינס גייט דאך נישט אן אז איך האב נישט געפאלגט די חכמים, ווייטער די חכמים האבן נישט די שליסלעך צום גיהנם, אויפ'ן עולם האמת קענען זיי נישט טוהן וואס זיי ווילן? אוי האט מיין זיידע געקעקעצט נאכדעם, ער האט מיר אפילו נישט געענטפערט אז ווען איך וועל עלטער ווערן וועל איך פארשטיין, אזא שטארקע קשיא איז עס. :lol:

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:30 pm
דורך לייבל שטילער
רביה''ק זי''ע האט געשריבן:לעצם הענין: סיי די חיוב צו פאלגן די תורה און סיי די חיוב צו פאלגן די רבנים זענען ביידע מסברא, פאלגן א סברא איז א חיוב מסברא...


מיין לאגיק אקצעפטירט עפעס נישט די דאזיגע 'סברא'.... די איינציגע סיבה איך (פרוביר צו) פאלג(ן) די חכמים איז ווייל איך וויל נישט דער אויבערשטער דאל מיר דערלאנגען...

רביה''ק זי''ע האט געשריבן: אלץ אינג בחור'ל האב איך געפרעגט מיין זיידן אן ענליכע קשיא, אויב דער באשעפער האט טאקע נישט געהייסן פאלגן די חכמים, וואס וועט געשעהן אויב איך פאלג זיי נישט? ווער וועט מיך שיקן אין גיהנם אריין? דעם באשעפער אליינס גייט דאך נישט אן אז איך האב נישט געפאלגט די חכמים, ווייטער די חכמים האבן נישט די שליסלעך צום גיהנם, אויפ'ן עולם האמת קענען זיי נישט טוהן וואס זיי ווילן? אוי האט מיין זיידע געקעקעצט נאכדעם, ער האט מיר אפילו נישט געענטפערט אז ווען איך וועל עלטער ווערן וועל איך פארשטיין, אזא שטארקע קשיא איז עס. :lol:
[/quote]

דאס גענוי איז די קשיא.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:37 pm
דורך mevakesh
לייבל שטילער האט געשריבן:
רביה''ק זי''ע האט געשריבן:לעצם הענין: סיי די חיוב צו פאלגן די תורה און סיי די חיוב צו פאלגן די רבנים זענען ביידע מסברא, פאלגן א סברא איז א חיוב מסברא...


מיין לאגיק אקצעפטירט עפעס נישט די דאזיגע 'סברא'.... די איינציגע סיבה איך (פרוביר צו) פאלג(ן) די חכמים איז ווייל איך וויל נישט דער אויבערשטער דאל מיר דערלאנגען...

וויי צו אזא יידישקייט מיין הארץ גייט אויס פאר אייך...
ערענסט גערעדט עס איז וויכטיג צו טרעפן א meaning און ידישקייט חוץ פון פחד. יגעת ומצאת תאמין

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:41 pm
דורך [NAMELESS]
לייבל שטילער האט געשריבן:.
דער אמת איז אז דו קשיא פרעגט שוין ר' אלחנן אין קונטרוס דברי סופרים (אות טו - יח) אבער זיין תירוץ פארשטיי איך נישט, אדרבה ווער עס קען מסביר זיין איז מכובד.

ווי איך געדענק בויעט ר' אלחנן אויס אז מען זעהט פון די תורה אז דער באשעפער וויל מען זאל פאלגן די חכמים כאטש גאט האט דאס נישט דירעקט באפוילן. ממילא איינער וואס וויל גיין אין די תורה'ס וועגן דארף איינהאלטן די ''רצון התורה'' אויך, אפילו עס שטייט נישט קלאר.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:44 pm
דורך לייבל שטילער
כ'האב עס געזעהן אבער דאס פארענטפערט גארנישט, ממ"נ, איז דעי "רצון מחייב" דעמאלטס איז עס ווייטער א 'חיוב' מן התורה, אויב נישט, ווער זאגט איך בין מחויב?

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:45 pm
דורך [NAMELESS]
דער תורה פון ר' אלחנן איז א גרויסע חידוש. עס זאגט אז מען קען ארויסנעמען פון די תורה געוויסע זאכן וואס גייען ווייטער ווי די תורה זאגט קלאר. ''די גייסט פון די תורה''. מען קען דאס נוצן פאר פארשידענע ענינים. לדוגמא, אויב זעהט זיך אויס אז די תורה וויל נישט באמת מען זאל האבן עבדים, און פרובירט צו פארמינערן די מציאות פון עבדות ווי מער. איז כאטש די תורה אנערקענט אין די מציאות פון עבדות, וועט א איד פרובירן נאכצוגיין די ''רצון התורה''.
די זעלבע זאך קען זיין לגבי עסן בעלי חיים און צער בעלי חיים.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:46 pm
דורך נהורא נפישא
די סמכות פון די חכמים איז אין טרעפן די ריכטיגע גדרים וסייגים נישט נכשל ווערן באיסור תורה. אז רבי ישמעאל האט געזאגט אני אקרא ולא אטה האט ער צום סוף געמוזט מודה זיין כמה גדולים דברי חכמים. יעצט אז ס'איז דא אמונת חכמים אז זיי האבן די ריכטיגע פארשטאנד אין גודר בפרץ זיין און עס קומט איינער און איז מזלזל דערין איז ער אן עבריין ווייל ער ווייזט אז אסורי תורה איז אים נישט וויכטיג זיך היטן דערפון.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:48 pm
דורך [NAMELESS]
לייבל שטילער האט געשריבן:כ'האב עס געזעהן אבער דאס פארענטפערט גארנישט, ממ"נ, איז דעי "רצון מחייב" דעמאלטס איז עס ווייטער א 'חיוב' מן התורה, אויב נישט, ווער זאגט איך בין מחויב?

פאר איינער וואס וויל האלטן אלץ וואס די תורה וויל איז דאס מחייב. אבער עס איז א שוואכערע מדרגה פון חיוב.

נשלח: דינסטאג יוני 09, 2020 11:56 pm
דורך רביה''ק זי''ע
mevakesh האט געשריבן:
לייבל שטילער האט געשריבן:
רביה''ק זי''ע האט געשריבן:לעצם הענין: סיי די חיוב צו פאלגן די תורה און סיי די חיוב צו פאלגן די רבנים זענען ביידע מסברא, פאלגן א סברא איז א חיוב מסברא...


מיין לאגיק אקצעפטירט עפעס נישט די דאזיגע 'סברא'.... די איינציגע סיבה איך (פרוביר צו) פאלג(ן) די חכמים איז ווייל איך וויל נישט דער אויבערשטער דאל מיר דערלאנגען...

וויי צו אזא יידישקייט מיין הארץ גייט אויס פאר אייך...
ערענסט גערעדט עס איז וויכטיג צו טרעפן א meaning און ידישקייט חוץ פון פחד. יגעת ומצאת תאמין

די ווארט איז נישט פחד צו נישט, די זעלבע לאגיק גייט אויך פאר שכר און פאר סיי וועלכע זאך אידישקייט מיינט ביי דיר, ווער וועט געבן שכר פאר'ן פאלגן די חכמים? וכו' וכו',

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 12:04 am
דורך רביה''ק זי''ע
לייבל שטילער האט געשריבן:
רביה''ק זי''ע האט געשריבן:לעצם הענין: סיי די חיוב צו פאלגן די תורה און סיי די חיוב צו פאלגן די רבנים זענען ביידע מסברא, פאלגן א סברא איז א חיוב מסברא...


מיין לאגיק אקצעפטירט עפעס נישט די דאזיגע 'סברא'.... די איינציגע סיבה איך (פרוביר צו) פאלג(ן) די חכמים איז ווייל איך וויל נישט דער אויבערשטער דאל מיר דערלאנגען... \

און פארוואס גלייבסטו אז פאר א דאורייתא וועט דיר דער באשעפער יא דערלאנגען? ווער זאגט אז ס'איז בכלל דא א באשעפער וואס קימערט זיך איבער וואס דו טוסט? ס'דאך אלץ געבויעט אויף סברות, האסט מזל אז ביז די דרבננס קען דיין לאגיק יא אקצעפטירן, אנדערע בלייבן שטעקן אסאך פריער... דער רמב"ן עכ"פ האט פארשטאנען עפעס א סברא, אז דו פארשטייסט אנדערש ביזטו טאקע פטור.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 12:51 am
דורך לייבל שטילער
גראדעמעכעלע האט געשריבן:
לייבל שטילער האט געשריבן:כ'האב עס געזעהן אבער דאס פארענטפערט גארנישט, ממ"נ, איז דעי "רצון מחייב" דעמאלטס איז עס ווייטער א 'חיוב' מן התורה, אויב נישט, ווער זאגט איך בין מחויב?

פאר איינער וואס וויל האלטן אלץ וואס די תורה וויל איז דאס מחייב. אבער עס איז א שוואכערע מדרגה פון חיוב.


הייסט עס אז אלע דרבנן'ס זענען וואלענטער"י?

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 6:53 am
דורך אישתישבי
ר' לייבל

ווער זאגט אייך אז דער רמב"ן האלט אז פאלגען די חכמים איז נישט א דאורייתא?

ווען ער זאגט "סמך בעלמא" און מען ווערט נישט א זקן ממרא צוליב דעם ווערט עס אויס דאורייתא?

קען זיין ער זאגט מער דארט.

אויך שטימט עפעס נישט וויאזוי די ברענגסט עס אראפ, אז דער רמב"ן פרעגט, אז לויט דער רמב"ם פארוואס זאגט מען ספיקא דרבנן להקל, עס איז דאך דאורייתא? עד כאן דבריך. דער רמב"ם האלט אז ספיקא דאורייתא איז מן התורה להקל נאר מדרבנן להחמיר, ולק"מ.

ועוד, לפי זכרוני, האלט דער רמב"ם אז אלע הל"מ גזירה שוות און אפשר אפילו אלעס וואס מען לערנט ארויס פין די י"ג מדות, זענען נאר מדרבנן חוץ ווי עס שטייט בפירוש אין די גמרא אז עס איז דאורייתא.

ווי קען זיין אזא פליפפלאפ פין האלטען אז אלעס איז דרבנן, און דערנאך איז אלעס דאורייתא? עפעס איז דא דא א בלבול.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 9:16 am
דורך הקטן
לייבל שטילער האט געשריבן:כ'האב עס געזעהן אבער דאס פארענטפערט גארנישט, ממ"נ, איז דעי "רצון מחייב" דעמאלטס איז עס ווייטער א 'חיוב' מן התורה, אויב נישט, ווער זאגט איך בין מחויב?

לדעת הרמב"ן איז דא א איסור נישט צי זיין נבל ברשות התורה?
איז דא אזא זאך לויט די רמב"ן וואו די "גייסט פין די תורה"?
איז דאס עפעס חידוש פין ר' אלחנן?

-------


גראדעמעכעלע האט געשריבן:
לייבל שטילער האט געשריבן:.
דער אמת איז אז דו קשיא פרעגט שוין ר' אלחנן אין קונטרוס דברי סופרים (אות טו - יח) אבער זיין תירוץ פארשטיי איך נישט, אדרבה ווער עס קען מסביר זיין איז מכובד.

ווי איך געדענק בויעט ר' אלחנן אויס אז מען זעהט פון די תורה אז דער באשעפער וויל מען זאל פאלגן די חכמים כאטש גאט האט דאס נישט דירעקט באפוילן. ממילא איינער וואס וויל גיין אין די תורה'ס וועגן דארף איינהאלטן די ''רצון התורה'' אויך, אפילו עס שטייט נישט קלאר.


לייבל שטילער האט געשריבן:כ'האב עס געזעהן אבער דאס פארענטפערט גארנישט, ממ"נ, איז דעי "רצון מחייב" דעמאלטס איז עס ווייטער א 'חיוב' מן התורה, אויב נישט, ווער זאגט איך בין מחויב?

ר' אלחנן אליין שרייבט ווייטער אז דאס פארענטפערט גארנישט ווייל ממ"נ (אות לא, לג)




לפי שיטות הרמב"ן איז עובר זיין א דרבנן אן איסור דאורייתא! (עיין אות לא, מא)
אבער נאר אן איסור גברא (נישט פאלגן די חכמים)
און נישט קיין איסר חפצא (למשל שניות לעריות)
ע"כ איז עס יא געהענעבל אבער ספק איז מותר
גברא חפצט זענען מיינע ווערטער נישט ר אלחנן אדער ר חיים


עיין וואס ער ברענגט פין ר חיים אות לב
זעה אויך אות מ"א

בנוגע [tag]רביה"ק זי"ע[/tag] זיידע קעקעצען, קימט אים גארנישט, ער מיז נישט וויסן שיטות הרמב"ם אדער פארשטיין קלאר א יעדע רמב"ן, זיין אייניקל און זיינע יארן פארשטייט אויך נישט

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 9:46 am
דורך לייבל שטילער
אישתישבי האט געשריבן:ר' לייבל[

ווער זאגט אייך אז דער רמב"ן האלט אז פאלגען די חכמים איז נישט א דאורייתא?
די רמב"ן זאגט קלארע ווערטער אז אלע איסורי דרבנן זענען נישט קיין דאורייתא בכלל, אדרבה קענסט נאכקוקן די גאנצע זאך דא , ער חזר'ט זיך איבער מער ווי איין מאל.
ווען ער זאגט "סמך בעלמא" און מען ווערט נישט א זקן ממרא צוליב דעם ווערט עס אויס דאורייתא?
דאס איז נאר די אויספיהר, כנ"ל.
קען זיין ער זאגט מער דארט.

אויך שטימט עפעס נישט וויאזוי די ברענגסט עס אראפ, אז דער רמב"ן פרעגט, אז לויט דער רמב"ם פארוואס זאגט מען ספיקא דרבנן להקל, עס איז דאך דאורייתא? עד כאן דבריך. דער רמב"ם האלט אז ספיקא דאורייתא איז מן התורה להקל נאר מדרבנן להחמיר, ולק"מ.
די עיקר קשיא איז פ"וו איז דא א חילוק צווישן דרבנן'ס און דאורייתא'ס, וואס איינע פון די זאכן איז ספק דרבנן להקל. אזוי צו אזוי, דאס פרעגט ער.
ועוד, לפי זכרוני, האלט דער רמב"ם אז אלע הל"מ גזירה שוות און אפשר אפילו אלעס וואס מען לערנט ארויס פין די י"ג מדות, זענען נאר מדרבנן חוץ ווי עס שטייט בפירוש אין די גמרא אז עס איז דאורייתא.

ווי קען זיין אזא פליפפלאפ פין האלטען אז אלעס איז דרבנן, און דערנאך איז אלעס דאורייתא? עפעס איז דא דא א בלבול.
כ'זעה נישט דיין פראבלעם דא, וואס איז די בלבול? א דרבנן לויט די רמב"ם מיינט אז די חכמים האבן עס אויסגעטראפן און עס ווערט א דאורייתא ווייל די תורה האט געהייסען פאלגן די חכמים.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 10:32 am
דורך אישתישבי
ביסט גערעכט מיט כמעט אלעס,

נאכקוקענדיג דער רמב"ן, איז דא א חרם און א נידוי נישט צו פאלגען דרבנן'ס, און א קללה פין פורץ גדר ישכנו נחש.

יעצט קענסטו אנהייבן פרעגן צו חרם איז א דאורייתא. דער רמב"ן האלט אז עס איז דברי קבלה.

וואס איז דברי קבלה? זאג די.

עס איז דא א ספר פין רמב"ן אויף חרם.

איך שיהיה זעהט אויס אז עס איז דא א פאנישמענט פין דער אויבערשטער ווייל די פאלגסט נישט א חרם.

דוגמא לדבר, פאלגען א טאטע וועט זיין א דאורייתא, זאגט מען ביי דעם אויך ספיקא דאורייתא לחומרא? א ספק טאמער איינער איז זיין טאטע איז זיכער יא א ספיקא דאורייתא, אבער ווען די תורה זאגט מען זאל פאלגען א טאטע מיינט עס אויך פאלגען ווען מען האט א ספק אין זיין כוונה?

טאמער איז דער פאלגען חכמים צוליב פורץ גדר ישכנו נחש, איז עס א סכנה, און חמירא סכנתא מאיסורא אפילו אויף א ספק. (פורים תורה).

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 11:13 am
דורך ליטוואק פון בודאפעסט
דער רמב"ם ווס רופט אן קידושי כסף מדרבנן, מיינט נישט אז דער דרשה אין תורה איז א חידוש פון שפעטער, און דער אויבישטער האט עס קיינמאל נישט געמיינט. עס מיינט נאר לגבי די הגדרות פון וויאזוי דאס אנצוננעמן, און צו די גזירות חז"ל קענען זיך קעגן שטעלן. ווי אויך לגבי די מנין המצוות אויף צו לערנן פשט אין די גמרא סוף מכות. עס מיינט נישט אז מ'איז נישט מחוייב דערין מן התורה.

לגבי די עיקר קשיא, ווען די מצוה איז למיגדר מילתא, האט מען דאך א חיוב פון עשו משמרת למשמרתי. פאלגן די חכמים איז א קיום פון יענער חיוב. עס איז אבער נישט אין די מנין המצוות, און די זאך פאר זיך איז נישט קיין מצוה, נאר א חלק פון אן אנדערע מצוה.

ר' אלחנן'ס פשט איז מער א מדת חסידות. פונקט ווי יעדער מצוה וואס ווייזט אונז אויף וואס דער אויבישטער צילט, און דעריבער דארף א חסיד מחמיר זיין נאך מער. למשל, שבת טאר מען נישט ארבעטן. טראכט וועגן ארבעט איז נישט קיין איסור אין די תורה, נאר א מדת חסידות פון זיך דערווייטערן פון ארבעט. די חכמים האבען עס מגדיר געווען און פארשטאנן בעומק הענין, און זיי האבען ארויס געהאט וויאזוי מוקצה וכדו' זענען אלע הרחקות פון די איסור שבת. וכ"ה לגבי אנדערע עניינים. עכ"פ אזוי האלט ר' אלחנן.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 12:45 pm
דורך berlbalaguleh
איכ'ל אויך זאגן א פורים תורה: אין די הוה אמינא האביך געלערנט אז רעדן וועגן וואכעדיגע זאכן אום שבת איז נאר מדרבנן. קומט מיר צולערנען דער פסוק ..."ודבר דבר...שלא יהא דיבורך של שבת כדיבורך של חול"..."... אבער אונז היימישע אידן האמיר אן עצה. פאר מ'רעדט אדורך עפעס א ביזנעס זאגט מען ..."נישט אום שבת גערעדט"...און מ'מאכט דעם דיעל...!

נאר איך האב געהאט א פעטער. בגן עדן תהא מנוחתו. ער איז געווען א גרויסער גאון. האט ער אמאל בשוגג געזאגט א גוט ווערטל..."חדש אסור מן התורה איז נאר מדרבנן"...!

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 2:04 pm
דורך לייבל שטילער
אישתישבי האט געשריבן:ביסט גערעכט מיט כמעט אלעס,

נאכקוקענדיג דער רמב"ן, איז דא א חרם און א נידוי נישט צו פאלגען דרבנן'ס, און א קללה פין פורץ גדר ישכנו נחש.

יעצט קענסטו אנהייבן פרעגן צו חרם איז א דאורייתא. דער רמב"ן האלט אז עס איז דברי קבלה.

ו


חרמים און נידויים זענען נישט קיין דאורייתא'ס לכו"ע, אויב אזוי איז הדרא קשיא לדוכתא.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 2:06 pm
דורך לייבל שטילער
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:

לגבי די עיקר קשיא, ווען די מצוה איז למיגדר מילתא, האט מען דאך א חיוב פון עשו משמרת למשמרתי. פאלגן די חכמים איז א קיום פון יענער חיוב. עס איז אבער נישט אין די מנין המצוות, און די זאך פאר זיך איז נישט קיין מצוה, נאר א חלק פון אן אנדערע מצוה.



וואס טוט דאס אויף? אויב איז עס א 'חלק' פון א מצווה, נישט קיין חילוק וועלכע, איז עס ווידער א דאורייתא והדרא קשיא לדוכתא.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 2:14 pm
דורך לייבל שטילער
אישתישבי האט געשריבן:
טאמער איז דער פאלגען חכמים צוליב פורץ גדר ישכנו נחש, איז עס א סכנה, און חמירא סכנתא מאיסורא אפילו אויף א ספק. (פורים תורה).


איז חמירא סכנתא א דאורייתא? אויב יא איז הדרא קשיא. איז עס נישט? מהכי תיתי כ'דארף פאלגן.
אין אנדערע ווערטער, אונז גייען דא ארום ווי א גלגל החוזר און דערווייל זעה איך נישט א וועג ארויס!

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 2:30 pm
דורך נהורא נפישא
ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:
לגבי די עיקר קשיא, ווען די מצוה איז למיגדר מילתא, האט מען דאך א חיוב פון עשו משמרת למשמרתי. פאלגן די חכמים איז א קיום פון יענער חיוב. עס איז אבער נישט אין די מנין המצוות, און די זאך פאר זיך איז נישט קיין מצוה, נאר א חלק פון אן אנדערע מצוה.
.

די רמב"ן זאגט בפירוש אז דאס אויסטייטשן ושמרתם את משמרתי אלס עשו משמרת למשמרתי איז נאר אן אסמכתא.

נשלח: מיטוואך יוני 10, 2020 2:46 pm
דורך נהורא נפישא
עכ"פ נישט יעדע "רצון השם" איז א דאורייתא כלומר אז עס שטייט ארויס אין די תורה במפורש אדער בי"ג מדות. אז השי"ת האט געגעבן סמכות פאר די חכמים קען זיין שטייט טאקע נישט ארויס אין די תורה לויטן רמב"ן אבער היות זיי זענען די מקבלי ומוסרי התורה דור אחר דור איז בהכרח די רצון השם זיי צו פאלגן אויך דארט ווי חז"ל זענען אליין מתקן תקנות, וכ"ש דארט ווי זיי מאכן א גדר וסייג האבן זיי די סמכות אפצושאצן די תועלת פון זייערע תקנות כדי נישט נכשל ווערן באיסור תורה.
דרך אגב די רמב"ן עה"ת איז זיך לכאורה סותר צו וואס ער שרייבט אין סה"מ.
לא תוסיפו כגון חמש פרשיות בתפילין חמשה מינין בלולב חמש ציציות וכן לא תגרעו לשון רש"י וכך אמרו בספרי (ראה) מנין שלא תוסיף על הלולב ועל הציצית ת"ל לא תוסיפו ומנין שאין פוחתים מהן ת"ל לא תגרעו מנין שאם פתח לברך ברכת כהנים לא יאמר הואיל ופתחתי לברך אומר ה' אלהי אבותיכם יוסף עליכם ת"ל הדבר אפילו דבר לא תוסף עליו אבל לא באלה בלבד אמרו אלא אף הישן בסוכה בשמיני בכונה לוקה כמו שמוזכר במסכת ראש השנה (כח) וכן אם יעשה החג ששה עובר בלאו הזה ולפי דעתי אפילו בדא לעשות מצוה בפני עצמה כגון שעשה חג בחדש שבדא מלבו כירבעם (מלכים א יב לג) עובר בלאו וכך אמרו (מגילה יד) לענין מקרא מגלה מאה ושמונים נביאים עמדו להם לישראל ולא פחתו ולא הוסיפו על מה שכתוב בתורה אפילו אות אחת חוץ ממקרא מגילה מאי דרוש וכו' ובירושלמי (מגילה פ"א ה"ז) שמונים וחמשה זקנים ומהם כמה נביאים היו מצטערים על הדבר אמרו כתוב אלה המצות אשר צוה ה' את משה אלו המצות שנצטוו מפי משה כך אמר לנו משה ואין נביא אחר עתיד לחדש דבר לכם ומרדכי ואסתר רוצים לחדש לנו דבר לא זזו משם נושאין ונותנין בדבר עד שהאיר הקב"ה עיניהם וכו' הרי שהיתה המצוה הזו אסורה להם א"כ היא בכלל לא תוסיף עליו אלא שלא למדנו למוסיף על פי נביא אלא מן הכתוב שאמר אלה המצות אין נביא רשאי לחדש בו דבר מעתה ומה שתקנו חכמים משום גדר כגון שניות לעריות וכיוצא בהן זו היא מצוה מן התורה ובלבד שידע שהם משום הגדר הזה ואינן מפי הקב"ה בתורה:

ווי ער פירט אויס זענען די גדרים וסייגים יא מן התורה כאטש עס שטייט נישט ספעציפיש ארויס די גזירה אין די תורה זעלבסט. וצ"ע וואס גענוי איז זיין כוונה.