משניות ע"פ סייעתא דשמיא - הרב שמעיה גרינבוים [ז"ל]
נשלח: פרייטאג אוגוסט 10, 2012 4:43 pm
איך זוך משניות סייעתא דשמיא על מסכת שבת
ווער האט געשריבן הסכמות דערויף? וואס נאך איז געדרוקט געווארן אין דעם באנד חוץ די פירוש סייעתא דשמיא אויף משניות? קען איינער אריינסקענען עמודים 159-160?
די סיבה פארוואס איך וויל וויסן איז ווי פאלגנד:
אין תש"ל איז ארויסגעקומען אין ירושלים דער ערשטער באנד משניות סייעתא דשמיא פון הג"ר שמעיה גרינבוים על מסכת שבת. אייגענטליך איז אין דעם באנד נאך נישט געשטאנען די נאמען פונעם מחבר, אבער אין די קומענדיגע בענדער האט ער זיך שוין יא מגלה געווען.
אין פראפ' מארק שפירא'ס בוך "שאול ליבערמאן און די ארטאדאקסן" אויף עמ' 37 שרייבט ער ווי פאלגנד:
"הרב שמעיה גרינבוים, א סאטמארער חסיד, האט פובליצירט א בריוו פון [פראפ' שאול] ליבערמאן אין איינע פון זיינע ספרים, אבער אנשטאט אראפברענגן ליבערמאן ביים נאמען, אידענטיפיצירט דעם שרייבער פונעם בריוו אלס "חכם אחד". למעשה אבער איז ליבערמאן'ס אידענטיטעט נאר טיילווייז פארהוילן, וויבאלד גרינבוים האט נישט פארמעקט דעם בריוו'ס רעפערנץ צו הירושלמי כפשוטו (איינע פון ליבערמאן'ס ספרים - י.) כאטש דער טיפישער מעמבער אין גרינבוים'ס קהילה האט נאך קיינמאל נישט פון דעם ספר, האט ער דאך געוואלט אז די "וואס ווייסן וואס טוט זיך" זאלו כאפן מיט וועם ער האט זיך געשריבן. אין וואס איז אפשר געווען א שטיקל מעשה שובבות מצד גרינבוים, האט ער פובליצירט ליבערמאן'ס בריוו גלייך נאך חידושים פון הרב רפאל בלום [אדמו"ר מקאשוי זצ"ל], איינס פון די מערסט פאנאטישע אנהענגער אין די סאטמארע אידיאלאגיע. בלום טענה'ט, צום ביישפיל, אז עס איז אסור צו ליינען די ווערק פון סיי ווער עס האט א קשר מיט די ישראל'ישע רעגירונג, ווי א רב אדער דיין מצד די ממשלה. ער [קאשוי'ער רב] האט אויך געשריבן א הסכמה צו אהרן ראזענבערג'ס תורת אמת, וואס איז מוקדש צו מסביר זיין פארוואס עס איז אסור צו לערנען אין ספרים פון ציוניסטישע רבנים און אנדערע נאכפאלגער פון כפירה. מ'קען זיך נאר פארשטעלן וואס בלום'ס רעאקציע וואלט געווען ווען ער וואלט נאר געוויסט אז זיינע חידושים זענען פובליצירט געווארן צוזאמען מיט א בריוו פון ליבערמאן."
אין אייוועלט אין דעם העכסט-אינטערעסאנטן תפארת ישראל אשכול האט קרעמער געשריבן:
ווער האט געשריבן הסכמות דערויף? וואס נאך איז געדרוקט געווארן אין דעם באנד חוץ די פירוש סייעתא דשמיא אויף משניות? קען איינער אריינסקענען עמודים 159-160?
די סיבה פארוואס איך וויל וויסן איז ווי פאלגנד:
אין תש"ל איז ארויסגעקומען אין ירושלים דער ערשטער באנד משניות סייעתא דשמיא פון הג"ר שמעיה גרינבוים על מסכת שבת. אייגענטליך איז אין דעם באנד נאך נישט געשטאנען די נאמען פונעם מחבר, אבער אין די קומענדיגע בענדער האט ער זיך שוין יא מגלה געווען.
אין פראפ' מארק שפירא'ס בוך "שאול ליבערמאן און די ארטאדאקסן" אויף עמ' 37 שרייבט ער ווי פאלגנד:
אין פוטנאוט 138 שטייט ווי פאלגנד:... R. Shemaya Grunbaum, a Satmar hasid, published a letter from [Professor Saul] Lieberman in one of his books, but instead of citing Lieberman by name, the letter writer is identified as "hakham ehad."138 However, Lieberman's identity is only slightly veiled, since Grunbaum did not delete the letter's reference to Ha-Yerushlmi ki-Feshuto. While the typical member of Grunbaum's community has never heard of this book, he obviously intended that those "in the know" would recognize with whom he had been corresponding. In what was perhaps a bit of mischief on Grunbaum's part, Lieberman's letter is published directly after hiddushim from R. Rafael Blum, one of the most fanatic adherents of the Satmar ideology. Blum stated, for example, that it is forbidden to read the work of anyone who has a connection to the State of Israel, such as a government rabbi or dayan. He also wrote a haskamah to Aaron Rosenberg's Torat Emet, which is devoted to explaining why all books by Zionist rabbis and other purveyors of heresy are forbidden reading. One can only imagine what Blum's reaction would have been had he know that his novellae were published together with a letter of Lieberman.
אין אידיש איבערזעצונג שרייבט שפירא ווי פאלגנד:Siyata di-Shemaya al masekhet shabbat (Jerusalem, 1970), pp. 159-160. The author's name is not given in this book, but appears in subsequent volumes of his Siyata di-Shemaya. Prof. Halivni was the first to call attention to this letter.
"הרב שמעיה גרינבוים, א סאטמארער חסיד, האט פובליצירט א בריוו פון [פראפ' שאול] ליבערמאן אין איינע פון זיינע ספרים, אבער אנשטאט אראפברענגן ליבערמאן ביים נאמען, אידענטיפיצירט דעם שרייבער פונעם בריוו אלס "חכם אחד". למעשה אבער איז ליבערמאן'ס אידענטיטעט נאר טיילווייז פארהוילן, וויבאלד גרינבוים האט נישט פארמעקט דעם בריוו'ס רעפערנץ צו הירושלמי כפשוטו (איינע פון ליבערמאן'ס ספרים - י.) כאטש דער טיפישער מעמבער אין גרינבוים'ס קהילה האט נאך קיינמאל נישט פון דעם ספר, האט ער דאך געוואלט אז די "וואס ווייסן וואס טוט זיך" זאלו כאפן מיט וועם ער האט זיך געשריבן. אין וואס איז אפשר געווען א שטיקל מעשה שובבות מצד גרינבוים, האט ער פובליצירט ליבערמאן'ס בריוו גלייך נאך חידושים פון הרב רפאל בלום [אדמו"ר מקאשוי זצ"ל], איינס פון די מערסט פאנאטישע אנהענגער אין די סאטמארע אידיאלאגיע. בלום טענה'ט, צום ביישפיל, אז עס איז אסור צו ליינען די ווערק פון סיי ווער עס האט א קשר מיט די ישראל'ישע רעגירונג, ווי א רב אדער דיין מצד די ממשלה. ער [קאשוי'ער רב] האט אויך געשריבן א הסכמה צו אהרן ראזענבערג'ס תורת אמת, וואס איז מוקדש צו מסביר זיין פארוואס עס איז אסור צו לערנען אין ספרים פון ציוניסטישע רבנים און אנדערע נאכפאלגער פון כפירה. מ'קען זיך נאר פארשטעלן וואס בלום'ס רעאקציע וואלט געווען ווען ער וואלט נאר געוויסט אז זיינע חידושים זענען פובליצירט געווארן צוזאמען מיט א בריוו פון ליבערמאן."
אין אייוועלט אין דעם העכסט-אינטערעסאנטן תפארת ישראל אשכול האט קרעמער געשריבן:
און איך וויל וויסן וועלכע גנבים הרב גרינבוים האט גענומען פון תליה...קרעמער אין אייוועלט האט געשריבן:איך פרוביר צו לערנען אלע מפרשים אויסער תפארת ישראל, אבער אמאל אמאל איז מען ממש געצווינגען צו נעמען דעם גנב פון די תליה, ווען ער פארטייטשט גאר געשמאק א שורה אדער א ווארט.
איך האב באמערקט אז דער 'סייעתא דשמיא' וואס איז היבש אנגענומען אין אונזערע קרייזן, איז שטארק באזירט אויף תפארת ישראל.