קאווע שטיבל

יאסל ראקאווער האט געשריבן:איך האב אמאל געטראכט אז ס'איז פראקטיש. מ'טרעפט נישט קיין פלייש יעדן טאג. נו, אז די טרעפסט גייט מען נאך סטאטיסטיקס.

אבער וואס איז דאס גיין נאך רוב ווען ס'איז קבוע. וואסארא הפקירות איז עס? געדענק יא נעקסט טיים. מ'מאכט נישט קיין סטאטיסטיקס פאר negligence. אויב נישט וועט מען אויפהערן זיין diligent אין דאס לעבן. מ'וועט זיך אלץ פארלאזן אויף רוב.

תוהו ובוהו האט געשריבן:"כל קבוע כמחצה על מחצה" איז א דין וואס לערנט זיך פון א פסוק ('וארב לו וקם עליו') און נישט קיין סברא, ס'בלייבט נאר איבער עס מגדיר צו זיין ווי יא און ווי נישט וואס אין דעם איז פארהאן מחלוקות הראשונים.

און אנדערע ווערטער: די סיבה פ"וו קבוע איז אסור (אדער מותר, בספק טומאה ברה"ר) איז נישט ווייל ס'איז מער מסתבר אז דו האסט עס געקויפט פונעם טריפה'נעם געשעפט ווי ווען דו טרעפסט א שטיקל אויפן ערד, נאר ווייל די זעלבע תורה וואס האט מחליט געווען צו מתיר זיין בדרך כלל ווען ס'איז פארהאן מער שאנסן אז ס'איז כשר האט מחליט געווען מגביל צו זיין די היתר ביי קבוע.

מי אני האט געשריבן:עיין כאן בנקודה ב׳.

מי אני האט געשריבן:‏ב). אין שער ג פרק ד טוט ער אויף עפ״י די רא״ש (וואס די שיטמ״ק ברענגט אראפ בפרק שנים אוחזין בב״מ) אז דאס וואס די תורה זאגט צו גיין נאך רוב [אחרי רבים להטות] איז נישט מכח דעם אז מיר גייען נאך דעם אז די מציאות און די טבע איז אזוי [פראבעביליטי], נאר אלס גזיה״כ, ולכן קען דאס קבוע צושטערן. (אין שער ד איז (משמע אז) ער (איז) דאס מקשר מיט זיין אויפטו אז ביטול ברוב איז שטערקער ווי הלך אחר הרוב, ווייל הלך אחר הרוב איז נישט מברר א מציאות (עפ״י תורה).)

עס איז מערקווידיג צו ציטירן זיין לשון וז״ל, אבל היכא שהדין במציאות תלוי עפ״י ידיעתנו, וידיעה עפ״י רוב אינה נחשבת כידיעה ברורה, בכה״ג לא מהני רוב עכ״ל.

דאס אלעס פירט אריין צו זיין טעזע (וואס לכאורה דאס מיינט מען בעיקר מיט זיין ״כאפ״) אין פרק ב

תוהו ובוהו האט געשריבן:ביי קבוע איז עס נישט 50% לאיסור, ס'איז 90% להיתר וואס די תורה אסר'ט, וכן להיפוך.

מי אני האט געשריבן:וואס ער זאגט איז אטע דאס: אז די היתר פון רוב ביי פריש איז אויך נישט מכח א 90% פּראַבּעבּיליטי - עס האט באמת נישט מיט פּראַבּעבּיליטי איינגעשטויסן, הגם עס זעהט אויס אזוי מסברא און אפשר איז דאס טאקע די ראציאנאלע באזיס דערפאר. אבער דאס איז נישט ״די״ באזיס דערפאר אז עס זאל נולד ווערן די קשיא אז ״ווי אזוי ווערט עס יעצט א 50% פּראַבּעבּיליטי?״ מיינענדיג, מכח פּראַבּעבּיליטי (וטבע) איז עס דא די זעלבע 90% פּראַבּעבּיליטי ווי פריער, נאר פריער ביי פרוש איז געווען א גזיה״כ צו גיין נאך רוב (און פּראַבּעבּיליטי) און יעצט ווערט דאס סוּפּערסיִדעד מיט׳ן גזיה״כ פון דין קבוע.

_____

תוהו ובוהו האקט ענליך.

תוהו ובוהו האט געשריבן:ביי קבוע איז עס נישט 50% לאיסור, ס'איז 90% להיתר וואס די תורה אסר'ט, וכן להיפוך.

היסטאריע האט געשריבן:טאמער מען וויל זאגן א סברא, איז עס ווייל ביי א דבר הניכרַ איז נישטא קיין ביטול. עס איז דא א נו"ב ווען איינער ווייסט וועלכע שטיקעל פלייש איז חזיר, און איך ווייס נישט, אויב איז שייך ביטול בכלל. בקיצור, רוב איז נאר אויף א אמת'ע ספק. ממילא, ביי קבוע וואס איז ניכר במקומו איז דא א חומרא עס זאל נישט העלפען קיין רוב.

יא, די סברה זאגט מען אין די ישיבות
די פראבלעים איז נאר אז ס'נישט אמת אז די ספק ווערט אין געשעפט, ווייל ווילאנג ער איז אין געשעפט ווייסט ער צי די געשעפט איז כשר צי נישט, סנאר ווען ער קימט ארויס געשעיט די ספק אז ער געדעינקט נישט פון וועלכע געשעפט ער איז ארויס
ועוד, אז עס האט מיט חשיבות, עס איז זיכער דא קבוע דרבנן וואס האט מיט חשיבות, אבער דער דאורייתא קען אויך זיין עס נעמט זיך פין חשיבות, און א דבר חשוב לא בטל. פארדעם ווען דער ספק הייבט זיך נישט אהן במקום הקבוע, איז עס יא בטל.
דעיס זאגט מען אויך אין כולל.
אבער ס'שטימט אויך נישט וויילאיך צי נישט מבטל צי זיין די געשעפט איך בין מבטל די פלייש פון די געשעפט

מי אני האט געשריבן:דער אמת איז אז אחרי עיון שוב זאגט ער נאך טיפער. והיינו, לפי מסקנתו איז ״הלך אחר הרוב״ שוואכער ווי ״ביטול ברוב״ אין דעם אז עס נישט מהפך די מציאות המיעוט כמו התם. דאס איז ווייל ווען מען איז דן אויף יעדעס שטיקל עקסטער פאר זיך איז עס דאך פונקט אזא ספק השקול און נאר ווען מען שטעלט איין עגרעגעיט קעגן דאס צווייטע, נאר דאן איז איינס מער ווי דאס צווייטע. עס איז נאר פשוט א דרך הנהגה אבער פאר׳ן מציאות איז דאס נישט קיין הכרעה, ולכן איז ער טאקע חייב א כפרה אויב למעשה ווערט אים נתברר לאחר מכן ביי דיון הפרוש אז טריפה אכל. ולכן איז די גזיה״כ ביי רוב בעצם פונקט ווי ביי קבוע ואפילו מסברא.

און דאס איז ווי אזוי הרב דניאל מאיר אסייג איז מסביר מהלכו של רשש״ק, אז די גזיה״כ פון קבוע זאל איבערוועגן די גזיה״כ פון רוב, און אביסל ענליך צו דברי [tag]יאסל ראקאווער[/tag] הנ״ל, הגם נישט ממש מכח ״נעגלידזשענס״ דייקא (עכ״פ אין איר פּעדזשארעטיוו סענס) - נאר פשוט אז היה לו לידע קודם שנולד הספק וספיקו בעיקרון הדבר לעומת ספק בהפרישה, וממילא היא כמחצה על מחצה בין לקולא ובין לחומרא:

2E77A130-6887-45EC-AC9E-0694B4CF14F6.jpeg

לייבל שטילער האט געשריבן:יעדע גזיה''כ האט א סברא, חק בלי טעם איז אן אוסנאמ'ס פאל וואס חז"ל צייכענען טאקע ספעציעל אן במקומם ווי למשל פרה אדומה, אלע אנדערע גזיה''כ האט א סברא נאר די סברא איז נישט מוכרח ממילא דארף מען א פסוק, און דאס איז אפילו מ'זאל אנעמען אז די לימוד איז מגלה די הל' און נישט פארקערט (ראה באריכות בספר תורה שבעל פה להרב יהושע ענבל).
און יעצט צו כל קבוע:
די הלכה פון "אחרי רבים" {ביי רובא דאיתיה קמן} איז נישט א סטאטיסטיק, ניטאמאל קען עס מיינען דאס זינט די מקור איז ביי בי"ד אז מ'פסק'נט ווי רוב, קיין איין סטאטיסטיק זאגט נישט אז זי רוב איז גערעכט און רוב מאל איז נישט אפילו שייך גערעכט ביי א מחלוקת. אחרי רבים זאגט אז אזוי ווי מענטשן אין ריעל לייף זענען זיך נישט מתייחס צום מיעוט ד.ה. זיי קוקן אהן א זאך לויט די רוב אזוי אויך איז די דרך התורה. כ'על געבן א משל: אויב א מענטש האט א גרויסע פעקל פאטעיטא טשיפס און ס'פאלט אריין אפאר שטיקלעך פאפקארן וועלן מענטשן נאך אלץ זאגן אז ער האט א פעקל פאטעיטא טשיפס, ווי איז אבער אויב איינער האט א פעקל וואס ווערט פארקויפט אלץ אן אפיציעלע מיק'ס ווי צ.ב. mixed nuts איז אפילו אויב פון איין ספעציפישע ניס איז דא זייער ווייניג גייט ער נאכאלץ זאגן אז ער האט א פינאט-מאנדלען-כ'ווייס וואס ניס פעקל, פ"וו? ווייל די מיעוט באלאנגט דארט, דארט דארף ער צו זיין דארט איז ער קבוע, ער איז נישט דארט פערצופאל.
דאס איז דער געדאנק פון כל קבוע.
מיוסד על תורתו של הג''ר גדלי' נדל זצ"ל
רובא דליתא קמן איז ווי עס שיינט יא צו מ'איז חושש צו א סטאטישטישע מיעוט אבער דאס איז אן אנדערע שמועס ואכמ"ל

berlbalaguleh האט געשריבן:קהל'ס נער: צוערשט א ייש"כ פאר אנרירן איינס פון מיינע פעיוואריט סאבדזשעקטס. די סוגיא פון תשע חנויות (צו באמערקן חנויות, מיט א ווא"ו. נישט חניות. ווייל דאס איז טייטש פארקינג.). איך האב שוין געשריבן איבער דעם מער באריכות דא אין קאווע שטיבל.

איך וויל נאר זאגן דא איין צענטראלע נקודה. ביי כל דפריש מרובא פריש. האט טעארעטיש געקענט גיין די שטיקל כשר'ע פלייש פון איין עק צום צווייטן. משא"כ ביי קבוע. האט דער כשר'ע סטאר נישט געקענט זיך אויפהייבן (טעארעטיש) און זיך אויסמישן מיט די אנדערע.

ממילא. ביי קבוע, פארליר איך דעם פאוער פון רוב. ס'איז נאר כמחצה על מחצה. 50%.

ס'איז אלעס סטאטיסטיקס...!

איך האב געגעבן א גאנצן הסבר וויאזוי ס'איז (רעאליסטיש) מעגליך אז א מענטש זאלל נישט געדענקען אין וועלכע סטאר ער האט געקויפט די פלייש. אין די כשר'ע אדער די טריפה'נע...!

לייבל שטילער האט געשריבן:יעדע גזיה''כ האט א סברא, חק בלי טעם איז אן אוסנאמ'ס פאל וואס חז"ל צייכענען טאקע ספעציעל אן במקומם ווי למשל פרה אדומה, אלע אנדערע גזיה''כ האט א סברא נאר די סברא איז נישט מוכרח ממילא דארף מען א פסוק.