קאווע שטיבל

פון אלס קינד ווערן מיר געפרעדיגט אז דעם יוד'ס תורה'דיג לעבן איז אזוי שיין לעומת דעם גוי'ס ווייל וואס פאר א טעם האט דען דער גוי'איש לעבן, ער האט נישט קיין שבת קיין יום טוב, נישט קיין תורה ומצות, פרעסט און פאפט אן קיין שום ערהאבענער ציל אין לעבן וכו'. ווען מיר ווערן עלטער הערן מיר נאך מער, אז ביי זיי איז דא א סך גיטין, מלא הפקרות וכו'

אלזא, איך וועל נישט מאריך זיין, נאר איך וועל הערן וואס איר האט צוזאגן איבער דעם ענין?

דער גוי האט א בעסער'ן לעבן פון אן עווערעדש חסידיש'ן איד.

דאן בין איך העכער עווערעדש, ווייל איך ענדשוי זייער מיין עטניסיטי, און קולטור,

אבער איך קען פארשטיין אז נישט יעדער מענטשט איז די זעלבער נאטור און פאר געוויסע סארט נאטורן איז שווער צו זיין א איד,

פרעסן און פאפן זענען גראדע נישט קיין שלעכטע זאכן.... (בגשמיות פארשטייטזיך)

זר, באלד פליען דיינע קינדער פון די מוסדות!!!, ליידער האלט איך ווי דיר,

וואס ווייסט דען דער גוי?

עיי"ש ותמצא נחת

ווארט באלד הייבט זיך אן א מבוכה וואס מיינט "בעסער"

איך קוק אן די שאלה אזוי ווי איינער וואלט ווען געפרעגט, וועמענס צואה איז בעסער, פון אן אייזל אדער פון א פערד?

נקוט כללא זה בידך, די לעבן זייגט אוועק, קיינער איז קיינמאל העפי אינגאנצן, נישט קיין חילוק וויפיל גליק'ן א מענטש זאל נאר דערגרייכן וועט מען אלעמאל בלייבן אומצופרידן, וועסט נישט טרעפן א מענטש אויפ'ו גאנצן כדור העולם וואס וועט זיין רואיג און צופרידן מיט וויפיל תאוות ער האט שוין דערגרייכט, ממילא צו פארגלייכן עולם הזה איז סטופיד נאן סענס, אז מ'בלייבט אומצופרידן איז נישט קיין חילוק וואס און וויפיל די צופרידענע חלק איז.

עס איז דא אזעלעכע וואס זאגען אזוי, א גוט לעבען האט א גוי אבער ליידער בין איך געבוירען א איד עפ"ל,י

קודם איז דאס נישט אמת, ווייל איינער ווי דער עוורידש אינגערמאן וואס זיין טאטע מאמע זיינען שלא מזלנים נישט קיין פרנסה נישט קיין חכמה, אבי געלעבט וואס קענסטו קאמפלעינען, ווען די קומסט פון א גוי'ישע משפחה וואס וואלסטו ווען געהאט, דא האט מען דיר צוגעשטעלט א ווייב מיט א דירה מיט א שטריימעל מיט א נארמאלע חברותא, און עס איז דא סאך זאכען וואס דו קענסט טועהן פאר סיפוק,י

ווען די פארסט קיין מאנסי אדער קיין מאנטריאל וועט מען דיר צו שטעלען אן אכסניא,י

ווען די דארפסט אלע סארט חסד וועט מען דיר עס צושטעלען

ווען די גייסט אין ביזנעס, למשל אין אינשורנס האסטו הונדערטער מענטשען וועם די קענסט רופן פאר ביזנעס, ווען די עפנענסט א גראסערי וועלען אסאך באקאנטע קויפען ביי דיר דיך צו שטיצען, וואס ביסטו סתם א סעלף העיטינג דזשאו

רבותי העלפט מיך ארויס דא, טוט'ס א חסד

ווען דו דארפסט ארויסגיין גייענדיג אין גאס דאפסטו נישט מער ווי צוגיין א האלבע גאס צו די נענסטע בית המדרש.

האט איהר שוין אמאל אריינגעטראכט וואס טוהט א גוי וואס דארף ארויסגיין ווען ער גייט אין גאס?

פין וועלכע גוי רעדט מען סאיז דא אסאך קלאסן פינעם פרעזידענט, גביר, היפי, האם לעס.?
פין וועלכע איד רעדט מען סאיז דא אסאך קלאסן פינעם אלטרע ארטעדאקס, מאדערן, ספרדיש, צפתניק, וכו'?

ונבנתה העיר האט געשריבן:ווען דו דארפסט ארויסגיין גייענדיג אין גאס דאפסטו נישט מער ווי צוגיין א האלבע גאס צו די נענסטע בית המדרש.

האט איהר שוין אמאל אריינגעטראכט וואס טוהט א גוי וואס דארף ארויסגיין ווען ער גייט אין גאס?

האט שוין אמאל געטראכט וואס די גוי טוט ווען ער איז הוגעריג אינטערוועגענס?

איך זאג נישט א גוי האט א בעסער לעבען, נאר סשוין דא א אשכול אויף די מעלות פין אונזער סיסטעם. דא פארשטיי איך דארף מען שוין דעם מסקנה.

אוי ביסטי א רשע
יעצט האסטי מיך דערמאנט דעם שמעק אין די רעסססט עריעס און עיראפארטס ווי די גוים פרעסן אריין אין איך מיז ארויסנעמען מיין צוקוועטשטע טונא ראול
אוי דער שמעק ממממ

דאט קאם איז אבער גערעכגט

בגשמיות איז דעם גוי'ס לעבן בעסער, בלי ספק.
ער האט דאך באקומען עולם הזה פאר א סיבה!
און מיר האבן באקומען עולם הבא.
עס לוינט נישט צו טוישן, און עס לוינט נישט צו מקנא זיין.

מאנכע מישן צווישן 'גרינגער' און 'בעסער', וועלכע זענען נישט די זעלבע.

נעמט אין אכט אז ווען חאצקל זאגט "יוד" מיינט ער 0.02% פראצענט פון די וועלט (דאס רעכנט שוין אריין פרייע אידן אויך. ארטאדאקסן זענען 13% פון אלע אידן) און מיט "גוי" מיינט ער די איבעריגע 99.98% פון די וועלט. פון אזא פערספעקטיוו, איז די שאלה "וועמענס לעבן איז בעסער" ממש לעכערליך.

יידל האט געשריבן:נעמט אין אכט אז ווען חאצקל זאגט "יוד" מיינט ער 0.02% פראצענט פון די וועלט (דאס רעכנט שוין אריין פרייע אידן אויך. ארטאדאקסן זענען 13% פון אלע אידן) און מיט "גוי" מיינט ער די איבעריגע 99.98% פון די וועלט. פון אזא פערספעקטיוו, איז די שאלה "וועמענס לעבן איז בעסער" ממש לעכערליך.

און יעצט ווערט שווער די קשיא וואס מ'האט שוין ארומגערעדט אומצאליגע מאל, פארוואס פארקויפט מען פאר אונזערע קינדער שקרים וכזבים? ובפרט היינטיגע צייטן ווען ס'איז זייער גרינג צו דערגיין דעם שקר, ומילתא דעבידי לגלויי לא משקרי אינשי? און צום מיליאנסטן מאל, וויאזוי מאכט מען אידישקייט געשמאק?

The life of a goy are better, but the life of Orthodox Jews are more secure. Especially those living in communities, when they have a problem, they have the right people to contact and activists engaged all the time ...

שמעקעדיג האט געשריבן:בגשמיות איז דעם גוי'ס לעבן בעסער, בלי ספק.
ער האט דאך באקומען עולם הזה פאר א סיבה!
און מיר האבן באקומען עולם הבא.
עס לוינט נישט צו טוישן, און עס לוינט נישט צו מקנא זיין.

און איינע פון די סיבות פאר וואס דער גוי שפירט טאקע בחוש אז זיין לעבן איז בעסער, איז ווייל ער פארנעמט זיך די גאנצע צייט מיט עפעס, (לייען - נאך א תאווה און תענוג בהבלי עוה"ז) און לאזט נישט איבער צייט צו טראכטן, און אריינצופאלן אין מרה שחורה אויף עפעס וואס איז נישט גוט געגאנגען אין לעבן. משא"כ א איד האט נישט די פולע תענוגים וואס זאלן אינגאנצן איבערנעמען זיין מחשבה אויף 120 יאר.

טאמבל, הלוואי ויהי' כדבריך, די ביטערע פאקט איז אבער אז רוב וועלט טראכט נישט, נישט קיין חילוק צו וועלכע רעליגיע מען בעלאנגט, ס'פעלט נישט קיין תענוגים מיט וואס דער איד זאל פארברענגען זיינע 120 יאר.

און אויב דער גוי טראכט יא דארף ער נאכאלס נישט אריינפאלן אין א מרה שחורה, ער האט זיך זיין תפקיד, זיינע שבע מצוות, דער באשעפער האט אים אויך באשאפן מיט א ציל, און אויב איז ער א גלויביגער און גלייבט אין שכר ועונש בעולם הבא דאן פעלט אים גארנישט אויף דעם וועלט.

א גוי ווען ער האט חתונה און ס'גייט דורך יארן און ער האט נישט קיין קינדער און לאמיר אננעמען אז ס'באדערט אים זייער, (דאס איז שוין ווען ס'באדערט! וויפיל גוים ווילן לכתחילה נישט האבן!) בלייבט אבער זיין צרה טאקע בלויז נאר דאס אז ער האט נישט קינדער.
ביי א איד איז די צרה 10 פאכיג וואס מ'דארף נישט מסביר זיין.

ביי א גוי איז נישט שייך אז זיין קינד איז אים אפגעפארן אדער אז די פאבליק סקול האט געשיקט א לא נתקבל.

ווען א גוי גט זיך איז ער נישט אראפגעקוקט, און ער ווערט נישט ווייניגער ווערט אויף די שידוכים מארקעט.
-----------------
די פאטענציאלס פאר א א איד צו האבן צער און עגמת נפש איז סאך מער פונעם גוי!

ווי געשריבן אויבן, בגשמיות איז טאקע בעסער דאס לעבן פונעם גוי, אבער שפירט ער דען אזא גוטן טעם, סיפוק, און צופרידענהייט?
גייט ער דען שלאפן מיט אזא געהויבענעם געפיל ווי מיר גייען שלאפן נאך א געהויבענע טאג, פול מיט מצוות און מעש"ט?
אטא דאס מיינען אונזערע עלטערן ווען זיי זאגן אז א גוי'ס לעבן שפירט זיך פוסט און ליידיג. ער זוכט כסדר נאך פאן אנצופילן די פוסטקייט.

א נארמאלער איינשטענדיגער גוי פילט פונקט אזוי גוט ווי דיר ווען ער גייט שלאפן.
ער האט נישט דיין נשמה, און ער דארף נישט דיין סיפוק.

ס'אזוי ווי זאלסט זאגן אז דער עלעפאנט פארשטייט נישט די טעם פון א טשולענט.

זר זהב האט געשריבן:א גוי ווען ער האט חתונה און ס'גייט דורך יארן און ער האט נישט קיין קינדער און לאמיר אננעמען אז ס'באדערט אים זייער, (דאס איז שוין ווען ס'באדערט! וויפיל גוים ווילן לכתחילה נישט האבן!) בלייבט אבער זיין צרה טאקע בלויז נאר דאס אז ער האט נישט קינדער.
ביי א איד איז די צרה 10 פאכיג וואס מ'דארף נישט מסביר זיין.

ביי א גוי איז נישט שייך אז זיין קינד איז אים אפגעפארן אדער אז די פאבליק סקול האט געשיקט א לא נתקבל.

ווען א גוי גט זיך איז ער נישט אראפגעקוקט, און ער ווערט נישט ווייניגער ווערט אויף די שידוכים מארקעט.
-----------------
די פאטענציאלס פאר א א איד צו האבן צער און עגמת נפש איז סאך מער פונעם גוי!

טאקע וועגן דעם זעלבן סיבה, ווען עס גייט יא אזוי ווי עס ברויך צו זיין, איז דער געשמאק פונעם איד אסאך העכער ווי פונעם גוי'ס.
וואספארא טעם שפירט דער גוי ווען זיין זון האט חתונה מיט זיין גירל-פרענד? ווי א פינפטער ראד צום וואגן?
א איד, די גאנצע התרגשות פון אלע יארן חינוך וואס ער האט אריינגעלייגט, ער שניידט די פירות און די נחת, קען דען א גוי אפילו שפירן די געהויבענע טעם פון טראגן א קינד אונטער די חופה?
אודאי איז ער אויך פרייליך, איך מאך נישט אוועק דעם גוי'ס הרגשים. אבער ס'איז כרחוק מזרח ממערב.
זאג מיר וויפיל טרערן א גוי פארלאזט ביי א קינד'ס חתונה.