קאווע שטיבל

דאס זענען די ווערטער פונעם רמב"ן פרשת בחוקותי פרק כ"ו פסוק ל"ב:

וַהֲשִׁמֹּתִי אֲנִי אֶת הָאָרֶץ וְשָׁמְמוּ עָלֶיהָ אֹיְבֵיכֶם הַיֹּשְׁבִים בָּהּ:

וכן מה שאמר בכאן "ושממו עליה אויביכם" היא בשורה טובה מבשרת בכל הגליות שאין ארצנו מקבלת את אויבינו, וגם זו ראיה גדולה והבטחה לנו כי לא תמצא בכל הישוב ארץ אשר היא טובה ורחבה ואשר היתה נושבת מעולם והיא חרבה כמוה, כי מאז יצאנו ממנה לא קבלה אומה ולשון, וכולם משתדלים להושיבה ואין לאל ידם.

די ווערטער האט דער רמב"ן שוין געשריבן בימיו 750 יאר צוריק, און די אלע יארן פון דעמאלטס איז ארץ ישראל ווייטער קיינמאל נישט אויפגעבויט געווארן, נאר כסדר געווען אינטערגעווארפן אינטער פארשידענע אימפעריעס, ביז די אידן זענען ארויף און אויפגעבויט דאס לאנד טראץ די קעגנערשאפט פון די ארטיגע אראבערס.

נאך די צווייטע וועלט מלחמה האט די UN געשטימט איינצוטיילן ארץ ישראל אין צוויי לענדער, איינס פאר די אידן און איינס פאר די אראבער, די אידן האבן מסכים געווען צו די פלאן אבער די אראבער'ס נישט. וואלטן זיי ווען דעמאלטס מסכים געווען, וואלט שוין פון לאנג געווען א פאלעסטינער לאנד אין די גבולות פון ארץ ישראל, אבער מיט זייער עקשנות צו פארלאנגען דוקא די גאנצע, זענען זיי ארויס אין א מלחמה קעגען די פריש געגרינדעטע מדינת ישראל, א מלחמה וואס מדינת ישראל האט געווינען כאטש וואס די אראבערס זענען געווען אסאך אסאך מער און שטערקער פון זיי, און מדינת ישראל איז למעשה ארויס מיט נאך א גרעסערע חלק ווי דאס וואס די UN האט מתחילה באשטימט פאר זיי.

נאך די מלחמת השחרור איז נאך אלס געבליבן א גרויס חלק פון ארץ ישראל אינטער די אראבער, אבער אנשטאט אויפבויען א פאלעסטינע לאנד אויף יענע שטח האבן זיי עס געלאזט אינטער די קאנטראל פון די ארומיגע אראבישע לענדער, וואס האבן זיך אנטזאגט צו אנערקענען מדינת ישראל, און געווארט אויף א געלעגענהייט צו קענען צוריק אייננעמען די גאנצע לאנד.

אין די קומענדיגע יארן האט מדינת ישראל ווייטער געפירט פארשידענע מלחמות מיט אירע שכנים, און אין 1967 האט מדינת ישראל איינגענומען די גאנצע איבריגע חלק פון ארץ ישראל, אבער זיי האבן עס נישט אנעקסירט אלץ א חלק פון מדינת ישראל, נאר עס געלאזט אקופירט, און זייער פאלעסי איז אפיציעל געווען איז זיי וועלן צוריק געבן די שטחים אין אויסטויש פאר שלום. און אזוי האבן זיי טאקע געטוהן מיט די שטחים אין סיני וואס זיי האבן איינגענומען פון מצרים, וואס זיי האבן עווענטועל צוריק געגעבן אין אויסטויש פאר א שלום אפמאך.

אבער מיט די שטחים אין ארץ ישראל האט זיך דער פלאן נישט אויסגעארבעט, פון איין זייט האבן אסאך מתנחלים זיך אריינגעזעצט אין די שטחים, וועלענדיג שטערן סיי וועלעכע פלאן פון צוריק געבען די שטחים, און פון די אנדערע זייט איז נישט געווען ביי די פאלעסטינער געהעריג מיט וועם צו פארהאנדלען, נאר אסאך טעראר גרופעס מיט וועם מדינת ישראל האט נישט געקענט גיין צום טיש.

נאך יארן פון אקופאציע און טעראר אטאקעס איז ענדליך אין די 1990'ס אויסגעארבעט געווארן די "הסכמו אסלו", וואס האט אוועקגעשטעלט א פלאן צוביסלעך צוריק צו געבען די אקופירטע שטחים, מיטן ציהל אז מ'זאל דארט קענען עווענטועל אויפשטעלען א פאלעסטינער לאנד זייט ביי זייט מיט מדינת ישראל. און כאטש ס'איז געווען אסאך שטרויכלונגען אויפן וועג און א ריזיגע קעגנערשאפט צו די פלאן ביי די עקסטרעמיסטן אויף ביידע זייטן, דאך האט מדינת ישראל אנגעהויבן אויספירן די פלאן שטאפעל ביי שטאפעל.

ביז אין יאר 2005 האט זיך מדינת ישראל גענצליך ארויסגעצויגן פון עזה (א געגענט אין דרום ארץ ישראל וואס אנהאלט אין זיך בערך האלב פון אלע פאלעסטינער אראבער), און מיט געוואלד עוועקואירט טויזענטע מתנחלים וואס האבן זיך דארט געהאט באזעצט במשך השנים, און עס איבערגעגעבן פאר די פאלעסטינער זיי זאלן דארט ענדליך קענען אנהייבן אויפשטעלן א אייגענע לאנד.

אבער אפאר חדשים שפעטער איז אפגעהאלטן געווארן וואלן צווישען די פאלעסטינער, און כאמאס א ראדיקאלע איסלאמישע טעראר גרופע האט געווינען די וואלן און גענומען קאנטראל פון עזה. און וויבאלד כאמאס אנערקענט נישט מדינת ישראל און נישט די הסכמי אסלו און רופט אפעציעל פאר די דיסטראקשען פון די גאנצע מדינה, האט מדינת ישראל געמוזט אוועקשטעלן א בלאקאדע ארום עזה.

כאמאס האט אויסגענוצט זייער קאנטראל אויפ'ן שטח זיך אויפצובויען וואס שטערקער מיליטעריש, און כסדר געשיקט ראקעטן און געפירט מלחמות און דורכגעפירט טעראר אטאקעס קעגן מדינת ישראל, ביז די קלימאקס פון די שוידערליכע רציחות די פארלאפענע שמחת תורה, וואס דאס האט געפירט מדינת ישראל זאל עמטליך דערקלערן קריג קעגן כאמאס, מיטל ציהל צוריק אריינצוגיין איבערנעמען עזה און אויסראטן כאמאס.

ווי מ'קען זיך פארשטעלן וועלן די רעזולטאטן זיין אז מדינת ישראל וועט שוין נישט אזוי שנעל צוריקגעבן קיין שום לאנד פאר די פאלעסטינער, נאכן זעהן ווי אזוי עס האט זיך אויסגעלאזט אין דעם פאל פון עזה, און די חלומות פון א פאלעסטינער לאנד אין ארץ ישראל פאר די אראבער ווערט וואס אמאל מער און מער רחוק מן המציאות, ווי די רמב"ן זאגט אז די תורה איז אונז מבטיח "ושממו עליה אויביכם שאין ארצנו מקבלת את אויבינו, כי מאז יצאנו ממנה לא קבלה אומה ולשון, וכולם משתדלים להושיבה ואין לאל ידם".

ייש״כ!

הגם מ׳קען דא טענה׳ן אז טאמער און ווילאנג עס איז נישטא קיין צוויי-סטעיט סאלושאן, גייט די sovereignty פון אידן דארט אלס זיין וואקעלדיג און אין א כסדר׳דיגע עת מלחמה (מיט רשעים ופראי אדם). וממילא איז דאס׳ן מאכן און האבן א שותפות אינעם לאנד דארט מיט זיי, מחזק דאס וואס די אידן האבן דאס אינעם לאנגן טערמין (עכ"פ מ'קען דאס טענה'ן פון א פּראבּעבּעליסטישן שטאנדפונקט). אנדערש איז דאס ווי נפתלי בּענעט האט דאס מדמה געווען צו א חבר וואס איז פארוואונדעט געווארן און מוז לעבן מיט כסדר׳דיגע יסורים פון shrapnel אין די עגבות, אלס חשש סכנה פון ווערן פּאראליזירט טאמער נעמט מען דאס ארויס. (איך פארשטיי אז אפילו דר. יובל נח הררי, וועלכער איז מער לינק, איז מודה אז הנסיון מוכיח אז ווען מ׳האט נאכגעגעבן, האט דאס אלס נאר געמאכט די מצב ערגער; ווי געזאגט זענען אסאך פון די שונאים ליידער אומציוויליזירטע רשעים ופראי אדם ואינם מן הישוב.) ועיין בדברי הרב דר. מיכאל אברהם.

ואולי איז דאס טאקע די געדאנק פונעם רמב״ן: אנדערע זיכער נישט, ווי איידער דאס אז אידן יא - ואפילו במקום וואו דאס אז אנדערע האבן דערין א חלק אויך (בשותפות), קען זיין א טובה פאר די sovereignty פון אידן דארט אינעם לאנד; אפילו וואו עס איז ליידער בלא זה כשכים בעיניהם וצנינים בצדיהם.



ואגב, אין א שמועס מיט א חבר מיינער האב איך אים געזאגט אז מיין פערזענליכע מיינונג, בפרט לאור די יעצטיגע מצב ליידער, איז אז איך קען נישט זיין קיין ציוניסט. דאס איז מחמת אפאר טעמים. איינס, איך בין צופיל פון א פּאסיפיסט צו קענען זיין א ציוניסט, וואס ציוניזם לענ״ד וועט (עכ״פ לע״ע זיכער, וכנ״ל) בהכרח כולל זיין בתוכה אַן אספּעקט פון (כסדר׳דיגע) מלחמה לכבוש ולהגן. (איך פארשטיי און בין מודה אז פּאסיפיזם האט זיך אויך אירע גבולים. ועיין בדברי דר. עדווארד פעסער.)

שנית, מיין סאָבּדזשעקטיוו און פּערזענליכע מיינונג איז אז דאס און די נעשאנעליזם דערפון, איז טרייבּעליזם, אַן ״אונז״ און ״זיי״, אויף סטערוידס (נאך מער ווי חרדיזם בתוקפו). ווי ארויסגעברענגט איז א נאטורליכע אפטייטש ב״ימות המשיח״ ו״גאולה״ ל״ד א כינוס ישראל צום לאנד וואס איז אמאל געווען זייערס. עס איז א גרעדועל פּראגרעשאן צו א יוּניווערסאליזם, וכעין הכתוב (צפניה ג ט) כי אז אהפוך אל עמים שפה ברורה לקרא כולם בשם ה׳ לעבדו שכם אחד, וואס דאס איז די pursuit פון חכמה, מושכלות, ומאראל. (און די פסוקים, לדוגמא בישעיה פרק ב ופרק יא, וואס זענען דאס יא מקשר דייקא בציון ובמלך, קען מען זאגן אז דאס איז ווייל בו בעת ווען דאס איז געזאגט געווארן האט מען נישט געקענט לגמרי משיג זיין די מושג בכלל פון א יוּטאָפּיען יוּניווערסאליזם בלא ״אונז/זיי״ גבולים בכלל; קוים וואס מ׳קען דאס האבן בהשגה היינט 3,000 יאר שפעטער - אונז זע׳מיר לכל הפחות נאך א פאר טויזענט יאר ווייט פון דעם אידעאל, עסיוּמינג אז די אלגעמיינע פראגרעס פונעם מין האנושי על הכלל איז ממשיך.)

דריטענס, מיין סאָבּדזשעקטיוו און פּערזענליכע מיינונג איז אז הקמת המדינה איז פון א פּראגמאטישע שטאנדפונקט ליהודים, א יצא שכרה בהפסידה, מכח׳ן דארפן ליידער זיין אין א כסדר׳דיגע מצב פון פּערפּעטשועל עת מלחמה. (ואפילו הרב דר. יוסף טעלושקין און דעניס פּרעגער, וועלכע זענען פּראָ-מדינת ישראל, שרייבן אז די פראבלעם פון (genocidal) אנטיסעמיטיזם וואס ציוניזם האט געזוכט צו לייזן, איז ליידער ערגער געווארן דורך דעם. און ווי מ׳זעהט ליידער אז דאס וואס מ׳טערמינט ״דעם ערגסטן טאג ליהודים זייט די שואה״ איז ליידער געווען בהמדינה.) לע״ע איז דאס נישט די מצב אין אלגעמיין ביי diasporic אידן. (לדוגמא, דאס'ן האבן די בעלות אויפ'ן מקום המקדש, וואס איז ריין סימבאליש, איז יצא שכרה בהפסידה פאר די פראבלעמען וואס דאס ברענגט; ווי יענער האט געזאגט, "ביי די פאנאטיקער, איז זייער דריט-הייליגסטע פלאץ חשוב'ער ביי זיי, ווי ביי אונז דאס הייליגסטע פלאץ". און אז מ'זעהט שוין פרומע אידן וואס גייען ארויף דארט, און וואלטן ווען געוואלט בפועל צוריק ברענגען קרבנות און דאס קאָלטיק עבודה, איז אלס דעם אליינס דארף מען צוריק אויפגעבן דאס פלאץ לשליטת הערביים...
דאס וואס מ'דערמאנט בתפילה איבער בקשת החזרת הקרבנות והעבודה, איז נאר לגבי די געפיהל שבו וואס מ'האט געהאט דעמאלטס אינעם עבר ווען עס איז געווען, וכעין מה שכתבתי לגבי תפילה בכלליות.)

ועיין ערך פּאָסט-ציוניזם.

דאס איז אלעס אָנע דאס׳ן אריינגיין דערין פון א "תורה׳דיגע" בליק, וואו ס׳איז זיכער זיך דא אויף וועמען און וואס צו פארלאזן להיתר. איך רעד פון א ריין סעקולארע/ליבעראלע (סאָבּדזשעקטיוו) בליק.

העווינג סעד אָל דעט, האב איך פארגעזאגט אויף שבת ביי קריאת התורה, מדעת עצמי וברשות הנהלת הביהמ״ד, די מי שברך פאר חיילי צה״ל אז זיי זאלן האבן הצלחה. דאס איז לענ״ד די בעסטע אויסקום אינעם שמאלן מצב וואו מ׳האלט ביי יעצט ליידער. (סיידן טאמער איז דא דעם (משלי כא א) ולב מלך ביד ה׳ על כל אשר יחפוץ יטנו, צו זוכן א בעסערע דרך. ועיין בהאנאליז של טאמאס פריעדמאן.)

התנצלות: כמובן אין אני אומר קבלי דעתי בשום פנים. איך בין למעשה נישט אויסגעקאכט און נישט עכט געליינט אין די מסובכ'דיגע נושא אויף צו האבן א מאסגעבנדן מיינונג.

מי אני האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 12:49 pm

ואולי איז דאס טאקע די געדאנק פונעם רמב״ן: אנדערע זיכער נישט, ווי איידער דאס אז אידן יא - ואפילו במקום וואו דאס אז אנדערע האבן דערין א חלק אויך, קען זיין א טובה פאר די sovereignty פון אידן דארט אינעם לאנד.

לדעתי איז דאס זיכער פשט אינעם רמב''ן, און כ'מיין אז ס'איז באזירט אויף א פסוק, אז אידן גייען טאקע ווערן פארטריבן פון זייער לאנד, אבער קיין אנדערע אומה ולשון גייט נישט געוועלטיגן אויף די לאנד.

כ'מיין ס'שטייט אויכעט לגבי די פירות אר''י, אז די לאנד גייט זיין שממה פון מענטשן און פון פירות, ביז ווילאנג די אידן גייען זיך אומקערן צו זייער היימלאנד. די יודעי דבר זאגן טאקע, אז אר''י האט נישט געגעבן קיין פירות ביז ס'האט זיך אנגעהויבן די עליות פון אידן קיין אר''י.

דער רמב"ן איז א שווערע רמב"ן, ווייל במציאות האבן אסאך אומות יא געהאט שליטה אויף ירושלים.

מי אני האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 12:49 pm העווינג סעד אָל דעט, האב איך פארגעזאגט אויף שבת ביי קריאת התורה, מדעת עצמי וברשות הנהלת הביהמ״ד, די מי שברך פאר חיילי צה״ל אז זיי זאלן האבן הצלחה.

היסטאריש: הרה"ג הצדיק חכם הרזים הרב מי אני האט דעם שבת געמאכט א מי שברך לחיילי צה"ל

נחבא האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 2:50 pm דער רמב"ן איז א שווערע רמב"ן, ווייל במציאות האבן אסאך אומות יא געהאט שליטה אויף ירושלים.

לכאורה איז די געדאנק פונעם רמב''ן, אז מ'גייט זיך אייביג שלאגן אויף די לאנד, אפילו ווען איינער וועט עס האבן פאר א תקופה, עט מען זיך אייביג רייסן אויף דעם לאנד.

נחבא האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 2:50 pm דער רמב"ן איז א שווערע רמב"ן, ווייל במציאות האבן אסאך אומות יא געהאט שליטה אויף ירושלים.

לכאורה איז די געדאנק אלס א זעלבסטשטענדיגע אומה נאר אין א"י, וועלכע גייט ממילא דאס אויפבויען מחורבנה. אוודאי איז עס אלס געלעגן אונטער די בעלות פון אימפעריעס אָנגעהויבן פון רוים (ובבל/פרס) און ווייטער. אבער זיי האבן נאר געהאט דאס "בעלות" דערויף, נישט אז דארט איז מקום מושבם; די בעלים דערויף זענען "רומיים", "טערקן", "בריטישער" אא"וו. ולכן איז דאס מער-ווייניגער געבליבן בחורבנה, ביז מ'האט זיך דארט באזעצט אלס תושבים און "דאס", און נאר דאס, איז "מיין" לאנד - א "ישראלי". וממילא איז די שאלה צי עס וועט זיין א "פאלעסינער", על שם די לאנד.

מי אני האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 3:09 pm

נחבא האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 2:50 pm דער רמב"ן איז א שווערע רמב"ן, ווייל במציאות האבן אסאך אומות יא געהאט שליטה אויף ירושלים.

לכאורה איז די געדאנק אלס א זעלבסטשטענדיגע אומה נאר אין א"י, וועלכע גייט ממילא דאס אויפבויען מחורבנה. אוודאי איז עס אלס געלעגן אונטער די בעלות פון אימפעריעס אָנגעהויבן פון רוים (ובבל/פרס) און ווייטער. אבער זיי האבן נאר געהאט דאס "בעלות" דערויף, נישט אז דארט איז מקום מושבם; די בעלים דערויף זענען "רומיים", "טערקן", "בריטישער" אא"וו. ולכן איז דאס מער-ווייניגער געבליבן בחורבנה, ביז מ'האט זיך דארט באזעצט אלס תושבים און "דאס", און נאר דאס, איז "מיין" לאנד - א "ישראלי". וממילא איז די שאלה צי עס וועט זיין א "פאלעסינער", על שם די לאנד.

די נוסעי הצלב האבן געהאט אייגענע מלוכה פאר הונדערט יאר, עס איז נישט געווען אונטער קיין אימפעריע נאר א מלוכה פאר זיך.

‏גערעכט.

(אולי קען מען זיך מתעקש זיין איבער ווי ווייט טאקע זיי זענען געווען אומאפהענגיק פונעם פויבסט/וואטיקאן און די מלוכות וועלכע האבן זיי דאך דארט אהינגעשיקט איינעמען; וכעין ישראל כשעלו מבבל ברשות כורש מלך פרס. אבער אויפגעבויט מחורבנה אלס׳ן זיין א מלוכה נאר ״דארט״ האבן זיי געטוהן און זיי זענען געווען.)

איך פארשטיי די נקודה פון די רמב"ן איז, אז ארץ ישראל איז במציאות געבליבן חרוב די אלע יארן, ווי ס'איז באקאנט די לשון וואס דער רמב"ן דרוקט זיך אויס אין א בריו צו זיין זוהן נאכן ארויפגיין קיין ארץ ישראל:

ומה אגיד לכם מעניין הארץ כי רבה העזובה וגדול השממון, וכללו של דבר כל המקודש מחבירו חרב יותר מחברו. ירושלים חרבה מן הכל, וארץ יהודה יותר מן הגליל.

מי אני האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 3:35 pm ‏גערעכט.

(אולי קען מען זיך מתעקש זיין איבער ווי ווייט טאקע זיי זענען געווען אומאפהענגיק פונעם פויבסט/וואטיקאן און די מלוכות וועלכע האבן זיי דאך דארט אהינגעשיקט איינעמען; וכעין ישראל כשעלו מבבל ברשות כורש מלך פרס. אבער אויפגעבויט מחורבנה אלס׳ן זיין א מלוכה נאר ״דארט״ האבן זיי געטוהן און זיי זענען געווען.)

השתא דאתית להכא, קענען דאך די פאלעסטינער אויך האבן א לאנד, און זיין אפהענגיק אין איראן...

ווי אויך קענען די קנאים זאגן אז דער רמב"ן איז שולל די היינטיגע ממשלה אין ארץ ישראל וואס איז אינגאנצן אפהענגיק אין אמעריקע...

יא יא.

עס קען טאקע זיין א שאלה במדריגה. מיינענדיג, די שאלה איז צי די זעלבסטשטענדיגע מדינה פון די קרייץ-ציגלער איז געווען א כעין vassal סטעיט צו די שולחים וועלכע האבן זיי מעיקרא געשיקט, און ווי ווייט (אויב בכלל) זיי זענען געווען נכנע אונטער זיי. אין אנדערע ווערטער, צי די קעניגרייך דארט זייערע דעמאלטס איז נאר געווען משועבד כעין די מדריגה ווי די מדינה צו אמעריקע כהיום, אדער מער ווי דעם.

נחבא האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 2:50 pm דער רמב"ן איז א שווערע רמב"ן, ווייל במציאות האבן אסאך אומות יא געהאט שליטה אויף ירושלים.

און זיי האבן אלע אפגעפעקלט פון ארץ ישראל.

ווען די "ציונים" האבן איבערגענימען, אנגעהויבן פון ביל"ו (אויב שוין יא בית יעקב לכו ונלכה. פארווואס נישט באור השם.) איז ארץ ישראל געווען א פוסט לאנד פול מיט זומפן און נעסטן פאר מאסקיטאוס און קרענק. קיין פירות זענען נישט געוואקסן אין גאנץ ארץ ישראל. און היינט, ב"ה, איז עס א געבענטשט לאנד וואס עקספארטירט די בעסטע פירות קיין אייראפע און אמעריקע.

נאר זיי וואלטן געמעגט פאלגן די הוראות פון די רבנות הראשית אפצוהיטן שמיטה און תרומות ומעשרות און אנדערע מצוות התלויות בארץ מיט א ביסל מער חשק. אנדעם וואס די נשמות ערטילאות פונ'ם בג"ץ זאל זיך אריינשטיפן זייער גוי'אישע נאז. און פרובירן צו שטערן אידישקייט.

נחבא האט געשריבן:השתא דאתית להכא, קענען דאך די פאלעסטינער אויך האבן א לאנד, און זיין אפהענגיק אין איראן...

ווי אויך קענען די קנאים זאגן אז דער רמב"ן איז שולל די היינטיגע ממשלה אין ארץ ישראל וואס איז אינגאנצן אפהענגיק אין אמעריקע...

מ'קען דאך סתם אזוי זאגן אז אלע לענדער היינטיגע צייטן זענען אפהעניג אינעם UN, לויט'ן רמב"ן וועט מען על כרחך מוזן זאגן עפעס א סארט תירוץ ווייל לבנון געוועלטיגט איבער א טייל פונעם היסטארישן ישראל. מ'קען אבער מדייק זיין אינעם רמב"ן אז ער רעדט נאר בזמן הגלות, בזמן הגאולה איז יא דא א מעגליכקייט פאר זיינע שונאים צו געוועלטיגן, איז אויב מ'וועט זעהן אז פאלעסטינע באקומט יא זעלבסטשטענדיקייט איז עס א ראיה צו די ציונים

ר’ יואל כהן אין אגרת חכם (אדער מענה חכם, עפעס אזוי) איז מיט דעם מסביר שיטת רבו. אז די מדינה הייסט נישט קיין אייגענע ממשלה וויבאלד עס איז אונטערגעווארפן אונטער די UN און זיי קענען נישט טון מה שלבם חפץ...

חדשים האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 11:22 pm ר’ יואל כהן אין אגרת חכם (אדער מענה חכם, עפעס אזוי) איז מיט דעם מסביר שיטת רבו. אז די מדינה הייסט נישט קיין אייגענע ממשלה וויבאלד עס איז אונטערגעווארפן אונטער די UN און זיי קענען נישט טון מה שלבם חפץ...

וואס איז עס אנדערש פון אלע אנדערע מדינות, חוץ פון די געציילטע גרויסמאכטן, וואס ציטערן אויך צו טון וואס זיי ווילן?

זיי זענען פונקט ווי א ווילעדזש אדער טאון וואס איז אונטערגעווארפן אונטער די געזעצן פון די סטעיט. און עס קען נישט אנגערופן ווערן א לאנד אפילו זיי האבן אייגענע געזעצן.

מי אני האט געשריבן: ↑זונטאג אקטאבער 15, 2023 12:49 pm ייש״כ!

הגם מ׳קען דא טענה׳ן אז טאמער און ווילאנג עס איז נישטא קיין צוויי-סטעיט סאלושאן, גייט די sovereignty פון אידן דארט אלס זיין וואקעלדיג און אין א כסדר׳דיגע עת מלחמה (מיט רשעים ופראי אדם). וממילא איז דאס׳ן מאכן און האבן א שותפות אינעם לאנד דארט מיט זיי, מחזק דאס וואס די אידן האבן דאס אינעם לאנגן טערמין (עכ"פ מ'קען דאס טענה'ן פון א פּראבּעבּעליסטישן שטאנדפונקט).

התנצלות: כמובן אין אני אומר קבלי דעתי בשום פנים. איך בין למעשה נישט אויסגעקאכט און נישט עכט געליינט אין די מסובכ'דיגע נושא אויף צו האבן א מאסגעבנדן מיינונג.

אויב האנדעלט מען פון פראי אדם פארוואס זאל צוויי שטאטן יא זיין א סעלושען? א פרא אדם טאר נישט פירן קיין לאנד, עס גייט נאר שטערקער מאכן זיין כח, אזויווי מען זעט מיט איראן.

איך זע נישט פארוואס האבן א אייגענע לאנד איז יצא שכרו בהפסידו. ווי שרעקליך די טראגעדיע איז קומט עס נישט צו קיין טויזענסטל צו די צווייטע וועלט מלחמה. דאס אז די אידן האבן א לאנד איז א טובה נישט נאר אז אין א”י איז א מקום מנוחה, נאר די גאנצע וועלט, ובתוכם די היטלערס בדורינו, ווייסן אז מען קען נישט הרג’נן אידן ווייל זיי האבן א מאכטפולע כח וואס נעמט זיך אן פאר זיי.

נאך א נקודה, יוניווערסאליזם גייט נישט זיין מיט חיות ובהמות און בפשטות אויך נישט מיט חיות בדמות אנשים.

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 12:24 amאויב האנדעלט מען פון פראי אדם פארוואס זאל צוויי שטאטן יא זיין א סעלושען? א פרא אדם טאר נישט פירן קיין לאנד, עס גייט נאר שטערקער מאכן זיין כח, אזויווי מען זעט מיט איראן.

שתי תשובות בדבר. איינס, כמובן זענען נישט אלע פאלעסטינער אזוי; עס זענען לע"ע די פירערס זייערע אין עזה. (כמובן, אז'ן זאגן אז "די תורה שרייבט דאך אזוי אין פ' לך אויף זיי אלע", איז נישט מאסגעבנד. מ'זעהט דאך אז רוב עם ישמעאל זענען נישט אזוי.) און צוויי, מ'דארף זיך פרעגן (כדי צו לעזן דעם פראבלעם אינעם לאנגן טערמין, ווי איידער זיך חלילה צוריקצוזעהן דערצו ווי א גלגל החוזר), "וואס טוהט בּריִדן אזעלכע פראי אדם און זייערע מעשי רֶשַע אכזריים?" און די (עכ"פ פּראַבּעבּעליסטישע) הסבר דערצו איז אז דאס איז ווען א פאלק/גרופע האט נישט קיין סעלף-דיטערמענעישאן, הייבט דאס די פּערצענט פון מעמבּערס בתוכם וועלכע פיהלן נישט אז זיי האבן וואס צו לעבן פאר וכדומה. דאס טוהט דאן בּריִדן ראדיקאלע סוּסייד מעשים ומעשי אכזריים וכדומה. אין אנדערע ווערטער, די צוויי תשובות זענען געבינדן איינע אין דאס אנדערע: ווען א פאלק/גרופע האט נישט קיין סעלף-דיטערמענעישאן, breed דאס (אין א פּראַבּעבּעליסטישע זין) די סארט חברה, און די סארט חברה זענען טאקע מער עלול צו ווערן ארויפגעקוקט אלס פירערס וכדומה אינעם גרופע, אלס דעם אז עס זעהט אויס (עכ"פ אינעם גאר קורצן טערמין) ווי זיי כאטש "טוהן" און זענען לוחם וכו' למען המטרה און זיך אָננעמען פאר זייערע קריוודעס.

כמובן, אז איינמאל אַן אינדיווידואל איז שוין געווארן אזא סארט רשע אכזר, דארף דער אינדיווידואל געברענגט ווערן ליוסטיץ מלאה, אפגעזעהן פון די אונטערליגענדע סיבות וואס האבן דאס גורם געווען אויף זיין פּערסאנעליטי וכו'. אבער דאס איז שוין א באזונדערע שמועס.

און דא איז וואו איך ברענג זיך גאר א ראיה פון איראן. ווייל מ'דארף זיך פרעגן: אין איראן זענען דאך די פירערס ראדיקאלע רשעים און זיי זענען דאך אויסגעשפראכן אלס אפענע שונאים צו מדינת ישראל. איז טא פארוואס פירן זיי נישט אפען א מלחמה, מיט זייערע סאלדאטן אא"וו, מיט מדינת ישראל? פארוואס נאר מיט שטיצע, אדער באהאלטן אונטער proxies וואס זיי טוהן דערנאך לייקענען אז זיי האבן נישט געהייסן אא"וו? נאר דאס איז ווייל אפילו זיי זענען רשעים, האבן זיי אבער אַן אייגענע געהעריגע לאנד ומדינה מיט סעלף-דיטערמענעישאן, וועלכע זיי דארפן האלטן פירן און בויען, און פשוט אלס זעלבסט אינטערעסע לוינט זיך עס זיי נישט. משא"כ ביי די פּאלעסטינער לע"ע. און אז זיי וועלן האבן אַן אייגן לאנד, וועלן זיי זיין דערין כסיריע ולבנון, וואו הגם זיי האבן פיינט די מדינה, לוינט זיך עס זיי נישט. (כמובן אז עס איז שייך אז מדינות זאלן יא מלחמה האלטן, אבער די threshold אז דאס זאל פאסירן איז היבש העכער, פשוט אלס די זעלבסט-אינטערעסע הנ"ל.)

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 12:24 amאיך זע נישט פארוואס האבן א אייגענע לאנד איז יצא שכרו בהפסידו. ווי שרעקליך די טראגעדיע איז קומט עס נישט צו קיין טויזענסטל צו די צווייטע וועלט מלחמה. דאס אז די אידן האבן א לאנד איז א טובה נישט נאר אז אין א”י איז א מקום מנוחה, נאר די גאנצע וועלט, ובתוכם די היטלערס בדורינו, ווייסן אז מען קען נישט הרג’נן אידן ווייל זיי האבן א מאכטפולע כח וואס נעמט זיך אן פאר זיי.

אט אויף דעם האב איך צוגעברענגט הרב דר. טעלושקין און פּרעגער: אויב איז א מטרה פון הקמת מדינה לישראל געווען צו באשיצן אידן פון די סכנה פון אנטיסעמיטישע דזשענאסיידס ושואה, אבער די הקמה האט גאר פארערעגערט און פארגרעסערט אט די סכנה פון דעם, איז דאך (עכ"פ אין אט די פרט) יצא שכרו בהפסידו. לע"ע איז דאך דארט די גרעסטע שאנס אז אויב זאל ח"ו פאסירן נאך א שואה אויף אידן, איז עס דארט. ס'איז נישט מיין לשון וואס זאגט, "די ערגסטע טאג ליהודים זייט די שואה, איז געווען די פאגראם בא"י בשמיני עצרת." און דאס איז על אף די שטארקע כח וואס באשיצט אידן דארט. וא"כ מאי הועילו בזה? פשוט אז אנשטאטס ח"ו גע'הרג'עט ווערן אָן געווער אין די הענט, וועט מען ח"ו גע'הרג'עט ווערן מיט געווער אין די הענט? בפרט אז די פּראַבּעבּיליטי פונעם ח"ו גע'הרג'עט ווערן איז דאדורך געווארן העכער.

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 12:24 amנאך א נקודה, יוניווערסאליזם גייט נישט זיין מיט חיות ובהמות און בפשטות אויך נישט מיט חיות בדמות אנשים.

אט אויף דעם האב איך פריער געשריבן איבער וואס (פּראַבּעבּעליסטיש) breed די סארט חברה "וחיות בדמות אנשים". און אז די אונטערליגענדע סיבות ווערן אדרעסירט און אוועקגענומען, איז (פּראַבּעבּעליסטיש) וועלן די סארט "חיות בדמות אנשים" דארט ווערן היבש היבש ווייניגער, מיט וועמען יוניווערסאליזם קען שוין זיין צוזאמען.

ואולי קען מען טאקע דאס אריינלייגן אינעם רמב"ם וואו ער רעדט לגבי ימות המשיח (הל' מלכים פי"ב ה"א):

וזה שנאמר בישעיה (יא ו) וגר זאב עם כבש ונמר עם גדי ירבץ, משל וחידה: ענין הדבר שיהיו ישראל יושבין לבטח עם רשעי עכו"ם המשולים כזאב ונמר שנאמר (ירמיה ה ו) זאב ערבות ישדדם ונמר שוקד על עריהם, ויחזרו כולם לדת האמת ולא יגזלו ולא ישחיתו

והיינו, אז בימות המשיח וואו מ'וועט צוקומען צו יוניווערסאליזם, וואס דערין איז נאכגיין מושכלות מאראל ואמת, דאן וועלן די רשעי עכו"ם וועלכע זענען משולים לע"ע מחמת רשעותם כזאב ונמר, "חיות בדמות אנשים", נישט זיין אזוי - ולא יגזלו ולא ישחיתו. און דאס איז ווען "ישראל יושבין לבטח עם רשעי עכו"ם" - ווען עס איז דא א ישיבה לבטח און סעלף-דיטערמענעישאן פון אלע זייטן ‏(פון באלאנגען צו א גלאבאלע רעגירונג, אין די פאל פון יוניווערסאליזם).

(ווי צוגעברענגט פון דר. הררי פארשטיי איך אז הנסיון מוכיח אז נאכגעבן האט דאס אלעמאל געמאכט ערגער. די שאלה איז נאר צי דאס אז נאכגעבן פרטים האט נישט גע'ארבעט, מיינט אז ווען מ'געבט נאך די כלל פון "אַן אייגענע מדינה" און סעלף דיטערמענעישאן, וועט אויך נישט ארבעטן; אזא סארט פאָלאָסי פון קאַמפּאזישאן.

איך פארשטיי אויך אז איסלאמישע טעראריסטישע גרופעס ווי אייסיס און אל-קאידא זענען ראדיקאל למען ראדיקאל והשחתה, אָן קיין געהעריגע אונטערליגענדע דזשיאופּאליטישע מטרה; פראי אדם וחיות בדמות אנשים אָן קיין אונטערליגענדע סיבה כנ״ל. אבער על הרוב ידבר, און ווי מ׳זעהט טאקע אז רוב מעמבּערס דערין קומען טאקע פון פאליטיש פראבלעמאטישע און אומסטאבילע ראיאנען.)

דאס וואס די זאגסט אז נישט אלע פאלעסטינער זענען פראי אדם איז אמת. און דאס איז געווען די סיבה פאר’ן צוריקגעבן עזה אין 05’. ווען זיי וואלטן געוויסט אז כאמאס גייט איבערנעמען די מאכט און אויסהארגענען פאטאך וואלטן זיי עס קיינמאל נישט צוריקגעגעבן. סא דאס איז נישט קיין מהלך, עס איז א גרויסע טשענס אז די פראי אדם גייען איבערנעמען די מאכט והעבר מעיד על כך. דיין צווייטע תשובה איז אויך גערעכט אבער נאר אין טעאריע. ווען מען קען ווען צוריקדרייען די זייגער צו ששת ימי בראשית און אוועקשטעלן א וועלט אויף ליבע (ווי סאנטיאגא האט געשריבן) אויף אלע זייטן וואלטסטו געווען גערעכט, וזה הלכתא למשיח”א. כהיום יום, זענען זיי פראי אדם און אויב געט מען זיי א לאנד גייען זיי האבן מער מעגליכקייטן צו נקמה נעמען אין מדינת ישראל. און דאס איז די תירוץ פארוואס מען קען זיי נישט טראסטן כהיום און ארבייטן אויף יוניווערסעליזם.

איך ווייס נישט וויאזוי א מענטש קען שרייבן אז די מדינה האט פארגרעסערט די סכנה אז עס זאל געשען א שואה. אדער ווייסט נישט יענער וואס די שואה איז געווען אדער איז דא אנדערע מאטיוון פאר וואס ער שרייבט דאס. לפענ”ד, די סיבה וואס האלט אפ כהיום די היינטיגע היטלערס צו פארטיליגן כלל ישראל איז נאר ווייל זיי ווייסן אז עס איז דא א מאכטפולע מדינה וואס גייט עס נישט צולאזן. סיי מיט זייער כח און סיי מיט די שטארקע כח וואס זיי באקומען פון זייערע אליאירטע. דאס איז די סיבה וואס האלט אפ איראן און די אלע ראדיקאלע. ווען עם ישראל האט ווען נישט א לאנד און האבן נישט די כח וואס קומט מיט א לאנד, וויל איך נישט טראכטן אפילו וואס די ראדיקאלע וואלטן ווען געטון.

דאס אז עס איז געשען די שמח”ת שחיטה איז נישט קיין ראיה אז עס האט זיך נישט געלוינט די לאנד, פונקט ווי קיינער גייט נישט זאגן אז עס האט זיך נישט געלוינט פאר אמעריקא די מלחמה אקעגן טעראר ווייל עס איז געשען 9/11. עס איז טאקע א שרעקליכע דורכפאל וואס מען גייט נאך לאנג שטודירן וויאזוי דאס האט געקענט געשען, אבער מיט זייערע כוחות (טאקע ווייל זיי זענען א מאכטפולע לאנד) וועלן זיי פארעכטן די טעותים און עס וועט מער נישט געשען.

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 3:09 pm לפענ”ד, די סיבה וואס האלט אפ כהיום די היינטיגע היטלערס צו פארטיליגן כלל ישראל איז נאר ווייל זיי ווייסן אז עס איז דא א מאכטפולע מדינה וואס גייט עס נישט צולאזן. סיי מיט זייער כח און סיי מיט די שטארקע כח וואס זיי באקומען פון זייערע אליאירטע. דאס איז די סיבה וואס האלט אפ איראן און די אלע ראדיקאלע. ווען עם ישראל האט ווען נישט א לאנד און האבן נישט די כח וואס קומט מיט א לאנד, וויל איך נישט טראכטן אפילו וואס די ראדיקאלע וואלטן ווען געטון.

האלטסט אז אידן אין אמעריקא אדער אנדערע מערב וועלט מדינות וואלטן געליטן ווען נישט די מדינה?

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 3:09 pmדאס וואס די זאגסט אז נישט אלע פאלעסטינער זענען פראי אדם איז אמת. און דאס איז געווען די סיבה פאר’ן צוריקגעבן עזה אין 05’. ווען זיי וואלטן געוויסט אז כאמאס גייט איבערנעמען די מאכט און אויסהארגענען פאטאך וואלטן זיי עס קיינמאל נישט צוריקגעגעבן. סא דאס איז נישט קיין מהלך, עס איז א גרויסע טשענס אז די פראי אדם גייען איבערנעמען די מאכט והעבר מעיד על כך. דיין צווייטע תשובה איז אויך גערעכט אבער נאר אין טעאריע. ווען מען קען ווען צוריקדרייען די זייגער צו ששת ימי בראשית און אוועקשטעלן א וועלט אויף ליבע (ווי סאנטיאגא האט געשריבן) אויף אלע זייטן וואלטסטו געווען גערעכט, וזה הלכתא למשיח”א. כהיום יום, זענען זיי פראי אדם און אויב געט מען זיי א לאנד גייען זיי האבן מער מעגליכקייטן צו נקמה נעמען אין מדינת ישראל. און דאס איז די תירוץ פארוואס מען קען זיי נישט טראסטן כהיום און ארבייטן אויף יוניווערסעליזם.

איך האב טאקע צוגעצייכענט דר. הררי׳ס הערה (ווי אויך דא פון דר. דזשערי קוֺין) אז הנסיון מוכיח אז ס׳האט נאר ערגער געמאכט ביז יעצט. און ווי געשריבן, איז די שאלה צי דאס צייגט על הכלל כולו, ווען זיי האבן ענדליך טאקע אַן אייגן לאנד וממילא סעלף-דיטערמענעישאן, וועלן זיי ווייטער גיין קעגן דעם און קעגן זייער זעלבסט-אינטערעסע. און צי דאן וועלן זיי אריינוועלן מער ראדיקאלע אדער מער מעסיגע ווי פאַטאַח (וואס ס׳איז ניתן להיאמר אז פאַטאַח איז ארויסגעוועהלט געווארן מכח די פראָסטרעישאן אז מ׳קומט אין ערגעץ נישט אָן). ואפילו וואו עס ווערט יא אריינגעוועהלט א ראדיקאלע גרופע, צי זיי וועלן ממש מקריב זיין דערפאר די זעלבסטשטענדיגע מדינה וואס זיי האבן שוין, כדי לצאת למלחמה. עס קען טאקע זיין, אבער די טרעשהאלד איז שוין העכער (בפרט וואו מ׳האט פארלוירן פון זיך לוחם זיין בהעבר), וכהמשל באיראן וסיריע.

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 3:09 pmאיך ווייס נישט וויאזוי א מענטש קען שרייבן אז די מדינה האט פארגרעסערט די סכנה אז עס זאל געשען א שואה. אדער ווייסט נישט יענער וואס די שואה איז געווען אדער איז דא אנדערע מאטיוון פאר וואס ער שרייבט דאס. לפענ”ד, די סיבה וואס האלט אפ כהיום די היינטיגע היטלערס צו פארטיליגן כלל ישראל איז נאר ווייל זיי ווייסן אז עס איז דא א מאכטפולע מדינה וואס גייט עס נישט צולאזן. סיי מיט זייער כח און סיי מיט די שטארקע כח וואס זיי באקומען פון זייערע אליאירטע. דאס איז די סיבה וואס האלט אפ איראן און די אלע ראדיקאלע. ווען עם ישראל האט ווען נישט א לאנד און האבן נישט די כח וואס קומט מיט א לאנד, וויל איך נישט טראכטן אפילו וואס די ראדיקאלע וואלטן ווען געטון.

דאס איז ברור אז אנטיסעמיטיזם ביי ערביים איז עקספּאנענשאלי געשטיגן זייט הקמת המדינה, וואס אירס גלייכן איז לגמרי נישט געווען פריער (דאס איז אויך עפעס וואס טעלושקין און פּרעגער זענען מודה אינעם בוך). ועכ״כ אז זיי ווילן ווען לכאורה דורכפירן א שואה אויף אידן; עפעס וואס איז נישט געווען מעיקרא ביי זיי (ווייט ווייט נישט אויף די פארנעם). ווען די מדינה איז נישטא, וואלט דאס לכאורה נישט געווען, דזשאָדזשינג ביי היסטאריע.

און זאגן אז דאס אז אמעריקאנע און אייראפעאישע סארט אנטיסעמיטן הייבן זיך נישט דאס קאפ (אויף אידן בכל העולם) אדאנק מדינת ישראל, בו בעת ווען מ׳זאגט און מ׳איז מודה אז (א חלק דערין איז וואס) זי אליין דארף זיך פארלאזן אויף אירע אליאירטע, והיינו אמעריקע און די ליבעראלע אייראפעאישע מדינות, איז לענ״ד א שוואכע טענה. ובפרט אז ווי מ׳זעהט מוטשעט זי זיך דאך דערמיט אפילו אויף איר אייגענע באדן. (ובפרט אויך אז יעצט פיהלן זיי אז ס׳איז שוין דא א מער לעדזשיטימיט טענה קעגן אידן, ווען מ׳שטעלט דאס צאם מיט קעגנערשאפט קעגן די מדינה׳ס פאליטישע פּאַליסיס, וועלכע האבן טאקע וואו חל צו זיין אויף די מדינה.)

אין אנדערע ווערטער, אויב זאגט מען למשל:
אמעריקע (און אירע אליאירטע) שיצט ← מדינת ישראל וועלכע שיצט (באיזה אופן) ← אידן (בכל העולם)

דאן, ביי טרענסיטיוויטי, איז עס דאך אמעריקע (און אירע אליאירטע) וואס שיצט אויף אידן (בכל העולם). ומה הועיל המדינה? אָן דעם וואלטן זיי נישט געשיצט?

חדשים האט געשריבן: ↑מאנטאג אקטאבער 16, 2023 3:09 pmדאס אז עס איז געשען די שמח”ת שחיטה איז נישט קיין ראיה אז עס האט זיך נישט געלוינט די לאנד, פונקט ווי קיינער גייט נישט זאגן אז עס האט זיך נישט געלוינט פאר אמעריקא די מלחמה אקעגן טעראר ווייל עס איז געשען 9/11. עס איז טאקע א שרעקליכע דורכפאל וואס מען גייט נאך לאנג שטודירן וויאזוי דאס האט געקענט געשען, אבער מיט זייערע כוחות (טאקע ווייל זיי זענען א מאכטפולע לאנד) וועלן זיי פארעכטן די טעותים און עס וועט מער נישט געשען.

עס איז א טענה נגד דאס זיך לוינען דאס לאנד מכח די אספּעקט פון מער סעקיוריטי פאר אידן קעגן אנטיסעמיטישע פּאגראמס אד״ג, וואס דאס איז דאך נושא דידן - עס איז נישט (דוקא) א טענה אז די מדינה זאל נישט יעצט האלטן מלחמה מיט חאמאס (אינעם יעצטיגן מצב ממש זענען אנדערע ברירות לכאורה ליידער זייער געצוימט). וכמובן, אז עס פאַלויט נישט פון "א מלחמה קעגן חאמאס", אז עס איז "א מלחמה קעגן די צוויי-סטעיט סאלושאן". (ואגב, עס איז דא א שטארקע מקום לומר, אז אמעריקע'ס "מלחמה קעגן טעראר", עכ"פ אין איר סקעיל, האט זיך טאקע נישט געלוינט. אבער, ווי געזאגט, איז נישט דאס, אדער איר גלייכן, די נידון דא.)

וואס די טענה דא איז, איז אז לע״ע, און אין די לעצטע צענדליגע יארן, איז די מציאות ליידער אז דארט בא״י האט מען מער וואס מורא צו האבן דערפאר ווי אין חו״ל. (וניתן להיאמר, אז די לעוועל וואס מ׳האט יא מורא צו האבן דערפון כהיום בחו״ל, איז אויך מער מכח און אדאנק די שנאת ישראל וואס די מדינה האט exacerbated און געהעכערט כנ״ל.)

איך פארשטיי פון די תגובות אז ענק קוקען עס אן ווי א פייט צווישן די אראבערס און די אידן, ווען עכט איז עס א פייט צווישן די ראדיקאלע מוסלמענער און די מערב וועלט. עס איז וויכטיג צו וויסן ”ווער איז כאמאס” צו קענען פירן ווייטער די שמועס. טישטוך אויף אייוועלט (https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.p ... 3302ea3360 סארי איך קען מיך נישט אויס מיט די נייע סייט וויאזוי אריינצולייגן די ווערטער אין די לינק) האט דאס אפגעשריבן אין אידיש מיט א געשמאקע שפראך און עס איז ווערט צו ליינען. עס קומט מיט אסאך מראי מקומות.

עס איז זיכער דא אטאקעס וועגן די מדינה, אבער עס איז יצא הפסידו בשכרו ווייל אמעריקא סופפארט דיר נאר ווייל דו ביזט א לאנד (ולמשל אוקריינא) און נישט ווען ביזט א עטנישע גרופע (ולמשל די אלע עטנישע גרופעס כהקורדן).

און דאס אז יעצט איז געווען א דורכפאל נעמט נישט אוועק די אלע סוקסעסן וואס די מדינה האט שוין געהאט אקעגן די ראדיקאלן. לו יהא מען וואלט יעצט געוויסט פארדעם וואלט דאך עס אויך געווען נאר ווייל דו האסט א מדינה.