וואס אויב די סיסטעם איז טאקע אינדזשענירט?

[טאמבל סאס]

איך הער שטענדיג פון פיהלע מענטשן אז די סיבה פארוואס זיי בלייבן זיך אויפפירן כמעט גענוי ווי מען האט זיי אויפגעצויגן איז וויבאלד די סיסטעם ארבעט אזוי גוט ווי מ'זעהט בחוש (נניח פאר א מינוט אז ס'איז אמת) בניגוד צו די אלגעמיינע סאסייעטי. יעדער האט ברויט צועסן, שיינע דזשי ענד דזשי בגדים, ווייניג קריים, א קארב ווי אריינצושטעקן די פת'ל יעדע נאכט וכו' וכו'. אזוי פיהלע דגמאות.

וואס וואלט געווען אויב מען געפינט אויס אז די סיסטעם איז טאקע אינטעלעדזשענטלי אינדזשענירט ביי לאמיר זאגן, א גרופע פיפיגע דאקטורים, דזשענעטעסיסטן, קאמפיוטער דזשעניס, היסטריקער, סאושעל סייענטיסטס און פאליסי מאכערס - און די רעבעס, שדכנים, עשירים און מחנכים זענען נאר אזעלכע שטעקענעס, פראנטס, צומאכן דעם סיסטעם אויסזעהן ארגאניק - ווי שוין אמאל דערצו אללורד אין איינע פון יאיר וויינשטאק'ס נאוועלס? בקיצור, ס'איז איין גרויסע דורכגעפאלענע עקספערימענט. (אדער סוקסעספול - תלוי פון וועלכע מבט)

וויפיהל סתם מענטשן וואלטן אפילו דאן אויכעט פארבליבן אינווענדיג? ווער וויל דען זיין א גיני פיג?

[צקון לחש]

*א פת אין קארב וואס מען קען בוצע זיין מיט'ן אצבע פיר מאל א חודש

[טאמבל סאס]

אגב, פארוואס א קארב? ווייל מערערע לעכער.

[צקון לחש]

אונז זעמיר ביידע אנגעטרינקן האב איך מורא, עכ"פ שים לב אז דער קארב איז נישט די שגל, נאר די פת

[טאמבל סאס]

מ'קען זיין אן אלטער באק און עס האבן די ראנג וועי עראונד.. א שולחן הפוך.

[ברוך שפינוזה]

די שאלה איז נאר אז אויב דיזע פיפיגע דאקטוירים און דשענעטיסטן זענען טאקע אזוי קלוג צו קענען אנדרייען אזא גאנצע אפעראציע פארוואס טראכסטו אז דו קענסט זיי איבערקלוגן? איך מיין אויב ס'וואלט אזוי גרינג געוועהזן וואלסטו עס שוין פונלאנג געטוהן.

נאך א שאלה האב איך, אויב שטעלט זיך ארויס אז די חסידישע סיסטעם איז טאקע אינדשענירט ווי דו זאגסט דאן איז זייער מסתבר צו טראכטן אז די אלגעמיינע אמעריקאנע סיסטעם איז אויך אינדשענירט, און אפשר איז די גאנצע יוניווערס אינדשענירט? איז וויאזוי פלאנסטו זיך ארויסצוזעהן פונעם גיני פיג סיטואציע? זעלבסטמארד איז לאו דווקא אן אפציע ווייל אפשר איז דא לעבן נאכ'ן טויט און דאס איז אויך אינדשענירט ואין אתה בן חורין להיבטל ממנה. קוק דא.

[טאמבל סאס]

סאושעל אינדזשענירונג איז נאר מעגליך ווען ס'איז דא פיער פרעשור אדער פחד פון עקסקלוזשן. או אמתע אינדיווידועל איז כמעט אוממעגליך צו קאנטראלירן חוץ אז ער טוהט פארברעכן און דו לייגסט אים אין תפיסה.

מען דארף נישט איבערקלוגן. סך הכל איז פאר א יחיד גענוג צוזאגן - איך פארטיסיפעיט נישט. איני מכיר! דער אוילטימעט נאן-פארטיסיפענט זאגט, איך וועל לעבן אויף צדקה און גארנישט קאנטריביוטן.

חוץ טאמער מ'אינווענט א טעכנעלאגיע צורעדן צו מענטשן'ס ברעינס זיי זאלן מיינען ס'איז די אייגענע קול אינסייד, א מין AI, כדי צו סוג'דזשעסטן צוזיי מען זאל יענעם נישט שפייזן, זעה איך נישט קיין עצה ותבונה קעגן אזא איינעם. זאל עס זיין טאקע גאט אליינס. כמובן, מיט די הנחה אז מענטשן האבן א בחירה צו יא געבן צדקה צו נישט.

לגבי דיין צווייטע פוינט ביסטו נישט גערעכט ווייל מ'שמועסט דאך ווען מיר קענען ביידע אגריען אז ס'איז פארהאן א צופרידנשטעלנדע מיטל-פונקט, א דרך אמצעי ומאוזן, און אז טוב שנברא משלא נברא.

און בנוגע צו כ'האב עס שוין געטוהן צו נישט, פליז ספיק פאר יורסעלף

[ברוך שפינוזה]

מען דארף נישט איבערקלוגן. סך הכל איז פאר א יחיד גענוג צוזאגן - איך פארטיסיפעיט נישט. איני מכיר! דער אוילטימעט נאן-פארטיסיפענט זאגט, איך וועל לעבן אויף צדקה און גארנישט קאנטריביוטן.

יא, דו כאפסט אבער נישט אז דאס ווילן טאקע די אינדשענירער, אז דו זאלסט בלייבן א נעבעך און לעבן אויף צדקה. ס'איז א שאד די צייט צו פרובירן זיי איבערצוקלוגן ווייל דו קענסט זיך קיינמאל נישט ארויסדרייען סייווי, ענדערש פאקוסיר אויף דיין אייגענעם וואוילזיין און לאז די מעטריקס קארפנקעפ האבן א גוטן לאך אויף אונזער חשבון, וואס גייט דיר אן זייערע חשבונות?

[מרדכי מרדכי]

רוב מענטשן וואלטן געבליבן אינעם סיסטעם.
אלס קינד פלעג איך טראכטן (ליין האפן) אז אפשר לעבן מיר אין א חלום.

[טאמבל סאס]

מען דארף נישט איבערקלוגן. סך הכל איז פאר א יחיד גענוג צוזאגן - איך פארטיסיפעיט נישט. איני מכיר! דער אוילטימעט נאן-פארטיסיפענט זאגט, איך וועל לעבן אויף צדקה און גארנישט קאנטריביוטן.

יא, דו כאפסט אבער נישט אז דאס ווילן טאקע די אינדשענירער, אז דו זאלסט בלייבן א נעבעך און לעבן אויף צדקה. ס'איז א שאד די צייט צו פרובירן זיי איבערצוקלוגן ווייל דו קענסט זיך קיינמאל נישט ארויסדרייען סייווי, ענדערש פאקוסיר אויף דיין אייגענעם וואוילזיין און לאז די מעטריקס קארפנקעפ האבן א גוטן לאך אויף אונזער חשבון, וואס גייט דיר אן זייערע חשבונות?

אוי, איך רעד דאך נישט לעבן אויפ'ן היימישן ציבור. כ'רעד ווען מען יוקלט אפ און מ'לעבט אויף צדקות און שנארעריי פון דעם אלגעמיינעם המון עם. (כאטש ס'איז שקר אז אינדרויסן געט מען ווייניגער צדקה איז דאך פאר עמיצער וואס שאקלט זיך אפ פון אונזער לעבנסשטייגער גענצליך, דאס זיכער נישט אמת ווייל יענעם וועט מען צווישן אונז מסתמא גארנישט געבן. זיכער נישט ווען ער גייט בגלוי אהן א קאפל.)

ס'האט נישט קיין שכל אז דאס וויל דער אינדזשעניר ווייל ביי א געוויסע פוינט, ווען די צאל שנורער דערגרייכט א געוויסע צאל, פאלט אזא סאסייעטי צוזאם. אין הקומץ משביע את הארי.

און פליז גלייך דא נישט צו צו די מעטריקס. מ'רעדט דא פון ערנסטע רעאליסטישע פאסעבילעטיס, פאר סיבות וואס לייגן זיך אויפ'ן שכל. נישט פון עפעס א קאמפיוטער סימולאציע. צו כדי צו פרעזערווירן און באנייען יידיש, צו כדי צו קאונטערן אמעריקאנע קולטור וואס האט לדידם גענומען א שלעכטער דריי, צו כדי צו פראמאוטן אידישקייט אין חו"ל, צו כדי צוריקצוברענגען אדער איבערמאכן פארשידענע דזשענעטיק סטרענדס וואס זענען גענצליך פארטיליגט געווארן ביי די האלאוקוסט (וואס כידוע מיט'ן אויסמישן די ישראלישע, אמעריקאנע און ענגלישע אידן מיט א חשבון, איז פאסיבעל) און אזוי ווייטער.

[טאמבל סאס]

סתם א זייטיגע כאפ: די חרידישע סיסטעם ארבעט אויף דעם זעלבן אופן און טוהט אטא דאס, נאר אויף א קאלעקטיוו פארנעם: זי פייפט אויף די אלגעמיינע, דרויסענדיגע און ארומנעמענדע ציוויליזאציע און זאגט זי וועט לעבן אויף זייערער צדקות אבער גארנישט קאנטריביוטן. אלזא אויב זוכסטו פאר א מאטיוו פון דער אינדזשעניר'ס פרעספעקטיוו, איז נישטא קיין בעסערס פון דאס וואס כ'האב יעצט געזאגט. ודו"ק כי הדברים עתיקין אבל הזמנים מתחדשין. און דאס איז די גוטע נייעס..