די צעשפליטערונג פון אשכולות
נשלח: דינסטאג אקטאבער 30, 2012 4:59 pm
די אישו דרוק מיר שוין א לענגערע צייט, און היינט איז געקומען די שטרוי וואס האט צובראכן די קעמל'ס רוקן, און איך בין גענוג שטארק נערוועז געווארן צו עפענען אן אשכול איבער די נושא. ס'לאו דוקא אז די היינטיגע אשכולות צעשפליטערונג האט ביי מיר ארויסגעברענגט מער נערוועזיטעט ווי אנדערע פעלער, עס איז פשוט אז היינט האט מיין געדולד געפלאצט. עס קען אויף זיין אז די שלעכטע וועטער האט מיך געמאכט אין א שלעכטע גוסטע. אזוי צו אזוי, לאמיך קומען צום ווארט.
עס מאכט מיר מיר מורא'דיג נערוועז די מנהג (רע - לענ"ד) אז מען עפנט אויף פינף אשכולות אויף דעם זעלבן נושא, יעדע אשכול מיט אן אנדערע טוויסט. די אשכולות ווערן דערנאך פארדרייט און פארקניפט ווען מען הייבט אן לאזן תגובות אין איין אשכול אויף ענינים וואס זענען שוין געווארן דעבאטירט און דיסוקטירט אין די אנדערע פיר אשכולות, און סיי ס'ברענגט צו א געפערליכע צעמישעניש ווען מ'דארף פינף מאל איבערליינען די זעלבע זאך און סיי פאר די וואס נעמען אנטייל אינעם שמועס מאכט עס נערוועז ווען מ'דארף פינף מאל איבער'חזר'ן די זעלבע זאך, אין יעדע אשכול באזונדער.
איך פארשטיי אז צומאל איז א געוויסע פונקט פון א נושא גענוג חשוב פאר זיך צו עפענען אן אשכול מיוחד נאר פאר יענער פונקט, אבער ערשטנס, די פאקט ווייזט אז רוב פון די אשכולות מיוחדים פארפארן דערנאך צוריק צום כלליות'דיגן נושא און צווייטנס גאר אסאך מאל בלייבן די אשכולות מיוחדים פאר'יתומ'ט, פאראורזאכנדיג אז די וויכטיגע נקודה וועלכע ווערט ארויסגעברענגט אינעם וויכטיגן אשכול ווערט בכלל נישט געזען דורך די צענדליגע וואס ליינען דעם אנדערען אשכול.
פונעם צווייטן זייט איז למעשה דא פעלער ווי אויב ס'וועט זיין איין אויסגעמישטע אשכול פאר איין נושא, וועט דאס בלויז נערוועז מאכן. לאמיר למשל נעמען די הייסע נייעס פון שטורעם סענדי. אין קאווע שטיבל זענען געעפנט געווארן פינף אשכולות (אייגענטליך זעקס, נאר איינס אין פרגוד וואס איז א נושא פאר זיך) איבער די האריקעין:
Hurricane Sandy
בילדער און קליפס פון האריקעין "סענדי"
אלע וויצן ארום האריקעין סענדי
צייטונגען אויף סענדי שטורעם
ברעיקינג: בלומבערג בעט חלקים פון וויליאמסבורג צו עוואקואירן!
איך גיי נישט אריין וועלכע פון די אשכולות זענען ראוי צו זיין באזונדער און וועלכע וואלטן ווען געדארפט ווערן צאמגעשמאלצן, פאקטיש אבער זענען דא בילדער, קליפס און וויצן לרחצה אינעם "Hurricane Sandy" אשכול. איינער וואס וויל למשל זען די בילדער דארף ער ליינען ביידע אשכולות. די ברעיקינג נייעס איבער בלומבערג וואלט רואיגערהייט געקענט שטיין אינעם אלגעמיינער סענדי אשכול און מער מענטשן וואלטן עס דאן געליינט און עס וואלט געווען מער אין פלאץ ווי אלס באזונדערע אשכול.
נאך צוויי דוגמאות וועלכע איך האב יעצט אויפן מינוט באמערקט: איך האב געעפנט אין וויסנשפאט פארום אן אשכול מיטן קעפל "די נאבעל פרייז" ווי כ'האב געשריבן בקיצור איבער די נאבעל פרייז און איר היסטאריע. אין די לעצטע שורה פון מיין הודעה האב איך געשריבן ווי פאלגנד
קיינער מוז מיך נישט פאלגן, אבער מיין כוונה איז געווען אז ווי נאר די נאבעל געווינער פון היי יאר וועלן געמאלדן ווערן, וועל איך אדער אנדערע שרייבן איבער דעם אין דעם אשכול. וואס האט אבער פאסירט? די ערשטע נאבל פרייז צו ווערן געגעבן היי יאר איז (ווי אלע יארן כמעט) געגעבן געווארן פאר א איד. און ידידנו החכם המופלג והאדיר ר' יאנקל האט אין "אידישע און אלגעמיינע נייעס" פארום געעפנט אן אשכול מיטן קעפל "פראנצויזישער איד געווינט נאבעל פרייז אויף פיזיק". די קומענדיגע וואך האט ער צוגעלייגט איין הודעה איבער א איד וואס האט געוואונען די פרייז אין כעמיע און א טאג דערנאך א דריטע הודעה איבער די איד וואס האט געוואונען די פרייז אין עקענאמיע. שפעטער איז געווארן א שמועס וואס האלט יעצט ביי 12 הודעות איבער די נושא צו עס מאכט דאן א נפקא מינט אז דוקא א איד געוואונט די נאבעל פרייז. ווען כ'האב דאס געזען האב איך מער נישט געהאט קיין נערווען צו שרייבן אין מיין אשכול איבער היי יעריגע געוואונער, ווייל די עיקר וואס איז פאר אונז אינטערעסאנט האט דאך שוין יאנקל געשריבן, און מיין אשכול איז געבליבן פאר'יתומ'ט. ווען יאנקל רופט ווען זיין אשכול "אידישע נאבעל פרייז געוואונער", החרשתי. ס'וואלט מיר טאקע אויך געבאדערט אבער למעשה קען איך הערן די טענה אז דאס פארדינט אן אשכול בפני עצמו, און עס וואלט למעשה געהאט שייכות מיט וואס מ'שמעוסט אינעם אשכול. אבער די קעפל "פראנצויזישער איד געווינט נאבעל פרייז אויף פיזיק", נישט עס פארדינט אן אשכול בפני עצמו, און נישט עס האט שייכות מיטן שמועס אינעם אשכול (חוץ מיטן ערשטן הודעה)!
נאך א דוגמא: יאנקל האט געעפנט אן אשכול מיטן קעפל "נייעס פון "עפל"". דארט האט מען, צווישן אנדערע נייעס, אויך ארום גערעדט איבער עפל'ס פלאפּ מיט זייער מעפ עפפ. איז געקומען היינט דער טאלאנטפולער אנאליזירער ר' "אנאליזירער" און געעפנט א נייעם אשכול מיטן קעפל "Apple Maps מאכט ערנסטע פארשריט!" עס איז זייער שיין באשריבן, אבער רבונו דעלמא כולא, צו וואס א ברענד-ניו אשכול?! איך קען נישט זען מער ווי איינס אדער צוויי תגובות אין דעם אשכול, און ס'אשאד, ווייל אזא שיינע הודעה קען בלייבן פאראייביגט אינעם "עפל נייעס" אשכול, אז יעדער וואס וויל עס ליינען זאל דאס אויך זען, און דערווייל וועט עס עפעס זיין פארלוירן אינעם וויסטן תהום פון אלטע אשכולות.
איך האב אפילו נישט קיין כוח צו ציילן וויפיל אשכולות עס זענען דא איבער די פרעזידענטליכע פארמעסט, איבער די מציצה בפה מערכה, און איבער די אינטערנעט מערכה (ווער געדענקט נאך?). אזוי אויך זענען דא צענדליגע קליינע נייעסן וועלכע וואלט ווען רואיג געקענט געשריבן ווערן אין די "קורצע נייעסן" אשכול, אין די "נייעס אין די וועלט פון וויסנשאפט" אשכול אדער אין די "נייעס אין די וועלט פון קונסט" אשכול, און הוא הדין צענדליגע תורה'לך וועלכע וואלטן געקענט געשריבן ווערן אין איין אלגעמיינע אשכול אין "תורה ומחשבה". נעמט למשל א דוגמא דעם אשכול מיטן קעפל "אין איטאליע, סייענטיסן פאראורטיילט צו טורמע", פארוואס האט עס נישט געקענט געשריבן ווערן אין די נייעס אין די וועלט פון וויסנשאפט אשכול (איך זע טאקע אז הציץ ונפגע פרעגט די זעלבע קושיא אינעם צווייטן תגובה פונעם אשכול)? אדער למשל נעמט דעם אשכול מיטן קעפל "חידות אויף חומש" וועלכע וואלט געקענט געשריבן ווערן אין עקזעסטרענדע פשט-אין-חומש אשכולות און ס'פעלט נישט אויס א גענצליך נייער אשכול איבער דעם.
איני אומר קבלו דעתי, איך זאג נישט אז מ'מוז מיר פאלגן, און אפילו איך זאג ווען יא וועט מען מיר ווייטער סיי ווי אנפייפן, איך וויל נאר הערן דעם דעת הציבור דא, צו זענען דא נאך חברה וואס די צעשפליטערונג פון אשכולות וואס קומט דא פאר קריכט זיי אויף די געהירן? אדער בין איך די איינציגסטער וועמען עס שטערט? לאזט הערן אייער מיינונג, אזוי אז אויב וועט זיין אן איבערוויגענדע מערהייט וואס גלייכט נישט די צעשפליטערונג וועט אפשר די הנהלה הערן מיין וויי געשריי און מ'וועט מאכן אן ענליכע תקנה צו די תקנה וואס לויטעט אז אשכולות וואס האבן בלויז א פראגע אין די ערשטע הודעה (דוגמא: קעפל - האריקעינס. גוף ההודעה - וויאזוי געשענט עס?) מוזן געשריבן ווערן אין די אלגעמיינע "זאכן וואס כ'וויל וויסן" אשכול, און בלויז אויב עס ווערט דארט אן חתיכה הראויה להתכבד פונעם שמועס, טיילט מען עס אפ און מיט א פאסיגען קעפל.
טענקס פאר ליסטענינג, העוו ע נייס דעי.
עס מאכט מיר מיר מורא'דיג נערוועז די מנהג (רע - לענ"ד) אז מען עפנט אויף פינף אשכולות אויף דעם זעלבן נושא, יעדע אשכול מיט אן אנדערע טוויסט. די אשכולות ווערן דערנאך פארדרייט און פארקניפט ווען מען הייבט אן לאזן תגובות אין איין אשכול אויף ענינים וואס זענען שוין געווארן דעבאטירט און דיסוקטירט אין די אנדערע פיר אשכולות, און סיי ס'ברענגט צו א געפערליכע צעמישעניש ווען מ'דארף פינף מאל איבערליינען די זעלבע זאך און סיי פאר די וואס נעמען אנטייל אינעם שמועס מאכט עס נערוועז ווען מ'דארף פינף מאל איבער'חזר'ן די זעלבע זאך, אין יעדע אשכול באזונדער.
איך פארשטיי אז צומאל איז א געוויסע פונקט פון א נושא גענוג חשוב פאר זיך צו עפענען אן אשכול מיוחד נאר פאר יענער פונקט, אבער ערשטנס, די פאקט ווייזט אז רוב פון די אשכולות מיוחדים פארפארן דערנאך צוריק צום כלליות'דיגן נושא און צווייטנס גאר אסאך מאל בלייבן די אשכולות מיוחדים פאר'יתומ'ט, פאראורזאכנדיג אז די וויכטיגע נקודה וועלכע ווערט ארויסגעברענגט אינעם וויכטיגן אשכול ווערט בכלל נישט געזען דורך די צענדליגע וואס ליינען דעם אנדערען אשכול.
פונעם צווייטן זייט איז למעשה דא פעלער ווי אויב ס'וועט זיין איין אויסגעמישטע אשכול פאר איין נושא, וועט דאס בלויז נערוועז מאכן. לאמיר למשל נעמען די הייסע נייעס פון שטורעם סענדי. אין קאווע שטיבל זענען געעפנט געווארן פינף אשכולות (אייגענטליך זעקס, נאר איינס אין פרגוד וואס איז א נושא פאר זיך) איבער די האריקעין:
Hurricane Sandy
בילדער און קליפס פון האריקעין "סענדי"
אלע וויצן ארום האריקעין סענדי
צייטונגען אויף סענדי שטורעם
ברעיקינג: בלומבערג בעט חלקים פון וויליאמסבורג צו עוואקואירן!
איך גיי נישט אריין וועלכע פון די אשכולות זענען ראוי צו זיין באזונדער און וועלכע וואלטן ווען געדארפט ווערן צאמגעשמאלצן, פאקטיש אבער זענען דא בילדער, קליפס און וויצן לרחצה אינעם "Hurricane Sandy" אשכול. איינער וואס וויל למשל זען די בילדער דארף ער ליינען ביידע אשכולות. די ברעיקינג נייעס איבער בלומבערג וואלט רואיגערהייט געקענט שטיין אינעם אלגעמיינער סענדי אשכול און מער מענטשן וואלטן עס דאן געליינט און עס וואלט געווען מער אין פלאץ ווי אלס באזונדערע אשכול.
נאך צוויי דוגמאות וועלכע איך האב יעצט אויפן מינוט באמערקט: איך האב געעפנט אין וויסנשפאט פארום אן אשכול מיטן קעפל "די נאבעל פרייז" ווי כ'האב געשריבן בקיצור איבער די נאבעל פרייז און איר היסטאריע. אין די לעצטע שורה פון מיין הודעה האב איך געשריבן ווי פאלגנד
די אשכול איז געווידמעט צו אנאנסירן און דיסקוסירן די נאבעל פרייז געוואונער און זייערע אויפטוען, היינטיגע אזוי ווי אמאליגע.
קיינער מוז מיך נישט פאלגן, אבער מיין כוונה איז געווען אז ווי נאר די נאבעל געווינער פון היי יאר וועלן געמאלדן ווערן, וועל איך אדער אנדערע שרייבן איבער דעם אין דעם אשכול. וואס האט אבער פאסירט? די ערשטע נאבל פרייז צו ווערן געגעבן היי יאר איז (ווי אלע יארן כמעט) געגעבן געווארן פאר א איד. און ידידנו החכם המופלג והאדיר ר' יאנקל האט אין "אידישע און אלגעמיינע נייעס" פארום געעפנט אן אשכול מיטן קעפל "פראנצויזישער איד געווינט נאבעל פרייז אויף פיזיק". די קומענדיגע וואך האט ער צוגעלייגט איין הודעה איבער א איד וואס האט געוואונען די פרייז אין כעמיע און א טאג דערנאך א דריטע הודעה איבער די איד וואס האט געוואונען די פרייז אין עקענאמיע. שפעטער איז געווארן א שמועס וואס האלט יעצט ביי 12 הודעות איבער די נושא צו עס מאכט דאן א נפקא מינט אז דוקא א איד געוואונט די נאבעל פרייז. ווען כ'האב דאס געזען האב איך מער נישט געהאט קיין נערווען צו שרייבן אין מיין אשכול איבער היי יעריגע געוואונער, ווייל די עיקר וואס איז פאר אונז אינטערעסאנט האט דאך שוין יאנקל געשריבן, און מיין אשכול איז געבליבן פאר'יתומ'ט. ווען יאנקל רופט ווען זיין אשכול "אידישע נאבעל פרייז געוואונער", החרשתי. ס'וואלט מיר טאקע אויך געבאדערט אבער למעשה קען איך הערן די טענה אז דאס פארדינט אן אשכול בפני עצמו, און עס וואלט למעשה געהאט שייכות מיט וואס מ'שמעוסט אינעם אשכול. אבער די קעפל "פראנצויזישער איד געווינט נאבעל פרייז אויף פיזיק", נישט עס פארדינט אן אשכול בפני עצמו, און נישט עס האט שייכות מיטן שמועס אינעם אשכול (חוץ מיטן ערשטן הודעה)!
נאך א דוגמא: יאנקל האט געעפנט אן אשכול מיטן קעפל "נייעס פון "עפל"". דארט האט מען, צווישן אנדערע נייעס, אויך ארום גערעדט איבער עפל'ס פלאפּ מיט זייער מעפ עפפ. איז געקומען היינט דער טאלאנטפולער אנאליזירער ר' "אנאליזירער" און געעפנט א נייעם אשכול מיטן קעפל "Apple Maps מאכט ערנסטע פארשריט!" עס איז זייער שיין באשריבן, אבער רבונו דעלמא כולא, צו וואס א ברענד-ניו אשכול?! איך קען נישט זען מער ווי איינס אדער צוויי תגובות אין דעם אשכול, און ס'אשאד, ווייל אזא שיינע הודעה קען בלייבן פאראייביגט אינעם "עפל נייעס" אשכול, אז יעדער וואס וויל עס ליינען זאל דאס אויך זען, און דערווייל וועט עס עפעס זיין פארלוירן אינעם וויסטן תהום פון אלטע אשכולות.
איך האב אפילו נישט קיין כוח צו ציילן וויפיל אשכולות עס זענען דא איבער די פרעזידענטליכע פארמעסט, איבער די מציצה בפה מערכה, און איבער די אינטערנעט מערכה (ווער געדענקט נאך?). אזוי אויך זענען דא צענדליגע קליינע נייעסן וועלכע וואלט ווען רואיג געקענט געשריבן ווערן אין די "קורצע נייעסן" אשכול, אין די "נייעס אין די וועלט פון וויסנשאפט" אשכול אדער אין די "נייעס אין די וועלט פון קונסט" אשכול, און הוא הדין צענדליגע תורה'לך וועלכע וואלטן געקענט געשריבן ווערן אין איין אלגעמיינע אשכול אין "תורה ומחשבה". נעמט למשל א דוגמא דעם אשכול מיטן קעפל "אין איטאליע, סייענטיסן פאראורטיילט צו טורמע", פארוואס האט עס נישט געקענט געשריבן ווערן אין די נייעס אין די וועלט פון וויסנשאפט אשכול (איך זע טאקע אז הציץ ונפגע פרעגט די זעלבע קושיא אינעם צווייטן תגובה פונעם אשכול)? אדער למשל נעמט דעם אשכול מיטן קעפל "חידות אויף חומש" וועלכע וואלט געקענט געשריבן ווערן אין עקזעסטרענדע פשט-אין-חומש אשכולות און ס'פעלט נישט אויס א גענצליך נייער אשכול איבער דעם.
איני אומר קבלו דעתי, איך זאג נישט אז מ'מוז מיר פאלגן, און אפילו איך זאג ווען יא וועט מען מיר ווייטער סיי ווי אנפייפן, איך וויל נאר הערן דעם דעת הציבור דא, צו זענען דא נאך חברה וואס די צעשפליטערונג פון אשכולות וואס קומט דא פאר קריכט זיי אויף די געהירן? אדער בין איך די איינציגסטער וועמען עס שטערט? לאזט הערן אייער מיינונג, אזוי אז אויב וועט זיין אן איבערוויגענדע מערהייט וואס גלייכט נישט די צעשפליטערונג וועט אפשר די הנהלה הערן מיין וויי געשריי און מ'וועט מאכן אן ענליכע תקנה צו די תקנה וואס לויטעט אז אשכולות וואס האבן בלויז א פראגע אין די ערשטע הודעה (דוגמא: קעפל - האריקעינס. גוף ההודעה - וויאזוי געשענט עס?) מוזן געשריבן ווערן אין די אלגעמיינע "זאכן וואס כ'וויל וויסן" אשכול, און בלויז אויב עס ווערט דארט אן חתיכה הראויה להתכבד פונעם שמועס, טיילט מען עס אפ און מיט א פאסיגען קעפל.
טענקס פאר ליסטענינג, העוו ע נייס דעי.
