פארוואס זענען אידן אזוי קלוג?
נשלח: מאנטאג פעברואר 11, 2013 10:51 pm
עס איז א דבר ידוע אז אשכנז'ישע אידן זענען אבנארמאל קלוג. ניין, נישט יעדער, אבער עס איז א קלאר אז אשכנז'ישע אידן האבן אן עווערעדזש פון העכער איי-קיוס ווי אין אלגעמיין. פון וואס קומט עס?
כ'בין זיכער אז יעדער איז באקאנט מיט די תירוץ וואס מ'הערט פון קינדווייז אן אז די סיבה איז וויבאלד תורה מאכט קלוג. אבער די תירוץ איז זייער א שוואכע תירוץ. ערשטנס, פארוואס זענען די ספרדים נישט אזוי קלוג ווי די אשכנזים? האבן זיי דען געלערנט ווייניגער תורה במשך די דורות? צווייטנס, די מציאות אז אז די אשכנזישע חכמה באווייזט זיך אויך ביי מענטשן וואס זענען שוין דורות אפגעריסן פון א תורה'דיגן לעבנסשטייגער, און דאך האבן זיי דעם אשכנז'ישן מוח.
אין דעצעמבער 2012 האט האנק פעליסער (א טרענסהומאניסט) ארויסגעגעבן א בוך מיטן נאמען "פארוואס איז די איי-קיו פון אשכנז'ישע אידן אזוי הויך?" ווי ער גיט אן פארשידענע טעאריעס פארוואס אידן זענען אזוי קלוג. אלץ טרעסהומאניסט איז פעליסער'ס ציל מיטן בוך אויסצולערנען מענטשן טעכניקן וויאזוי צו העכערן די אייגענע איי-קיו און וויאזוי צו אויפצוען קלוגערע קינדער. אבער פאר מיך איז אינטערעסאנט די טעאריעס וואס ער גיט אן. פעליסער האט ארויפגעלייגט אויפן אינטערנעט די חלקים פון זיין בוך וועלכע באציען זיך דירעקט צו די סיבה פארוואס אידן זענען אזוי קלוג, אבער אן די פוטנאוטס און רעפערענצן. איך האב זיך גענומען די מי איבערצושרייבן (אין פרייע איבערזעצונג) וואס ער זאגט ווייל איך גלייב אז דאס קען זיין העכסט אינטערעסאנט. אגב, אזעלכע סארט שטודיעס און פארשונגען זענען אפט קאנטראווערסיאל און ווערן באשולדיגט אין ראסיזם.
יא, אשכנזים זענען טאקע קלוגער!
צום ערשט, טוט פעליסער איבערגיין די עווידענס אז אשכנזים זענען טאקע אזוי קלוג ווי מ'מאכט זיי. אבער קודם, ווער זענען דאס אשכנזים? אשכנזים זענען אפשטאמיגע פון אידן וועלכע האבן געוואוינט במשך די מיטל-אלטער יארן אין מזרח אייראפע. אריגינעל זענען די אידן געקומען פון ארץ ישראל, כמובן. די שאלה איז ווען האט זיך אנגעהויבן די אידישע יישוב אין אייראפע? ד.נ.א. ריסוירטש דורך די אלבערט איינשטיין קאלעדזש פון מעדעצין האט געוויזן אז די אשכנזישע צווייגל האט זיך אפגעטיילט פון אנדערע אידישע גרופעס פאר בערך 2,500 יאר צוריק, און אז 40% פון אלע אשכנזישע אידן זענען אפשטאמיגע פון די זעלבע 4 פרויען. בערך 80% פון אידן היינט צו טאגס זענען אשכנזים, די איבעריגע 20% זענען בעיקר ספרדים.
אלע פארשער וועלכע האבן שטודירט אשכנזים האבן אנגעמערקט אז זיי געפונען זיך ביים שפיץ פונעם איי-קיו טשארט. דער פסיכאלאג און קאגניטיוו סייענטיסט סטיווען פינקער האט געשריבן אז "[אידן'ס] עווערעדזש איי-קיו מעסט זיך ביי 108 - 115". דער קאנטראווערסיאלער אינטעליגענץ פארשער און פסיכאלאג ריטשארד לין, זאגט אז עס איז די עווערעדזש שטייט ביי 107.5. הענרי הארפענדינג, דזשעסאן הארדי און גרעגארי קאטשרען, דריי פארשער פון די יוטא אוניווערזיטעט וועלכע האבן צוזאמען געשריבן א פארש פאפיר מיטן קעפל "נאטורליכער היסטאריע פון אשכנזישע אינטעליגענץ", שרייבן אז אשכנזים האבן אן עווערדעזש איי קיו פון 112-115. דער פאליטישער סייענטיסט טשארלס מורעי לייגט דעם עווערעדזש ביי 110.
אויב מיר וועלן אננעמען די נומער 115 פאר די אידישע איי-קיו עווערעדזש, דאן שטייען מיר מיט 8 פונקטן העכער ווי די צווייט קלוגסטע עטנישע גרופע אין די וועלט: די צפון-מזרח אזיאנער, וועמענס עווערעדזש איי-קיו איז 107, און מיר זענען 40% העכער ווי די גלאבאלע איי קיו עווערעדזש, וועלכע שטייט ביי 79.1 לויט דעם אויבנדערמאנטן ריטשארד לין און פאליטישער סייענטיסט טאטו וואנהאנעןאין זייער בוך "איי קיו און גלאבאלער אומגלייך"
מען דארף אין באטראכט נעמען נאך אן אינטערעסאנטן פאקט. אן איי קיו טעסט האט אפאר חלקים. אידן זענען בכלל נישט אויסגעשארפט אין אלע חלקים. לדוגמא אין די חלק וואס רופט זיך "וויזשועל-ספעשל" איי קיו, זענען אידן נישט מער ווי 98 אין עווערעדזש. די הויעכע עווערעדזש נעמט זיך פון די גאר הויעכע איי קיו וואס אידן האבן אין די חלק וואס רופט זיך "ווערבל" איי קיו, וועלכע מעסט די יכולת פון סברא, פארשטיין און אויפכאפן מושגים, זכרון און מאטעמיטשע יכולת'ן. א 1958 שטודיע פון ישיבה בחורים האט געוויזן אז זיי פארמאגן אן עווערעדזש "ווערבל" איי קיו פון 125.6!
עס איז אויך אינטערעסאנט צו קוקן אויף די פראצענט פון הויעכע איי קיו ביי אידן ווערסוס די פראצענט פון הויעכע איי קיו אין די אלגעמיינע פאפולאציע. אין אן אלגעמיינע פאפולאציע ווי די עווערעדזש איי קיו איז 100, ווערט די פראצענט פון נידעריגע, עווערעדזש און הויעכע איי קיוס צעטיילט ווי פאלגנד (נוצענדיג די מעטאדע פון א בעל קוארוו):
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי-קיו אונטער 70
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי קיו צווישן 71 און 85
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 86 און 100
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 101 און 115
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 116 און 130
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו העכער ווי 130
אויב מיר וועלן נוצן די זעלבע מעטאדע פאר אשכנזים וועלן מיר טרעפן די פאלגענדע רעזולטאטן:
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי-קיו אונטער 87
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי קיו צווישן 88 און 102
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 103 און 117
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 118 און 132
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 133 און 148
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו העכער ווי 148
אשכנזישע אידן זענען בלויז א פיצינקע טייל פון די 7 ביליאן מענטשן וואס לעבן אויף די וועלט. מיר זענען בלויז 0.25% פון די וועלט'ס פאפולאציע. דאך אבער ווערן אידן אווער-רעפרעזענטירט (דאס הייסט עס איז דא פיל מער פראצענטווייז) סיי וואו ס'פארלאנגט זיך הויעכע איי-קיו און חכמה. לדוגמא, אויב קוקט מען אויף סטודענטן אין אייווי ליג אוניווערזיטעטן (דאס זענען פון די העכסט-פרעסטיזשפולע אוניווערזיטעטן אין די וועלט) טרעפט מען א ריזיגע פראצענט אידן, נישט אין פראפארציע צי די פראצענט אידן אין די וועלט. 30% פון סטודענטן אין יעיל אוניווערזיטעט זענען אידן; 27% פון הארווארד סטודענטן זענען אידן; 23% פון בראון אוניווערזיטעט זענען אידן; 32% פון קאלאמביע סטודענטן זענען אידן און 31% פון פענסילוועניע אוניווערזיטעט זענען אידן.
דער אויבנדערמאנטער טשארלס מורעי ברענגט א 1954 סורוועי פון ניו יארק פובליק שולע קינדער מיט אן איי-קיו פון העכער 170. בלויז 28 קינדער זענען געווען אין די קאטאגאריע. 24 פון זיי זענען געווען אשכנזישע אידן!
עס איז באקאנט מארק טוועין'ס אבזערוואציע איבער אידן'ס חכמה, ומשום חיבוב הדברים אביאם בלשונו:
עס איז טאקע שוין איבער הונדערט יאר זינט טוועין האט דאס געשריבן, אבער זיינע ווערטער זענען נאך אלץ קאי וקיימא.
די ערשטע פלאץ צו קוקן פאר אידישע באשטייערונגען צו ליטעארטור און סייענס איז די נאבל פרייז. כ'גלייב אז יעדער וואס ליינט די ווערטער האט שוין אמאל געהערט אז אידן באקומען אן אבנארמאלען פראצענט פון נאבל פרייזעס, אבער ס'איז אלץ כדאי איבערצוגיין די דעטאלן. זינט 1950, האבן אשכנזישע אידן באקומען 29% פון נאבל פרייזעס, כאשטיג ווי ערווענט זענען זיי ווייניגער ווי 1% פון די פאפולאציע. אויב האט איינער געמיינט אז אשכנזישע איי קיו ווערט שוואכער, דארף מען נישט מער ווי קוקן אויף די 21סטע יאר-הונדערט. זייט 2000 האבן אשכנזישע אידן באקומן 32% פון נאבל פרייזעס. אין 2011 זענען 5 פון 13 נאבל פרייז געוואונער געווען אידן - דאס איז 38.5%!
אין אונגארן אין די 1930 יארן: אשכנזים זענען געווען 6% פון די באפעלקערונג, אבער זיי זענען געווען 55.7% פון דאקטוירים, 49.2% פון אדוואקאטן, 30.4% פון ענדזשינירן, און 59.4% פון באנק אפיצירן. ענליכע סטאטיסטיקס זענען דא פון די פוילן און דייטשלאנד אין די זעלבע יארן.
דער אויבנדערמאנטער טשארלס מורעי שרייבט אין זיין בוך "אידישער דזשעני" שרייבט אז אידן זענען איבער-רעפרעזענטירט אין אלע פעלדער פון וויסנשאפט. עס איז צום ערווארטן אז אידן וואלטן ווען געדארפט האבן א קליינע רעפרעזענטאציע צוליב זייער קליינע פאפולאציע, דערווייל זענען זיי רעפרעזענטירט 5 מאל מער ווי ערווארטעט אין ביאלאגיע, 6 מאל מער אין כעמיע, 9 מאל מער אין פיזיקס, 4 מאל מער אין ליטעראטור, 5 מאל מער אין מוזיק, 5 מאל מער אין וויזשועל ארטס, 12 מאל מער אין מאטעמאטיקס און 14.2 מאל מער אין פילאזאפיע.
אין אמעריקע היינט צו טאגס זענען אידן 2.2% פון די פאפולאציע אבער זיי רעפרעזענטירן 30% פון פראפעסארן אין עליטע קאלעדזשעס, 21% אייווי ליג סטודענטן און 25% פון די טורינג אווארד געווינער. אידן זענען אויך 50% פון די טאפ צוויי הונדערט אינטעלעקטואלן אין אמעריקע, 40% פון די שותפים אין פירענדע געזעץ פירמעס אין ניו יארק און אין וואשינגטאן, 59% פון די דירעקטארס, שרייבער און פראדוסערס פון די 50 בעסטע מאוויס (בעסטע געמאסטן לויט וויפיל געלד זיי האבן געמאכט).
מדינת ישראל האט א פאפולאציע פון 3 מיליאן אשכנזים. זיי זענען נומער 1 אין די וועלט אין גראדועט דעגריס, נומער איינס אין די וועלט אין מוזעאמס און נומער איינס אין דיי וועלט אין פובליצירן סייענטיפישע פאפירן.
אלזא, דאס אז אשכנזים פארמאגן מער חכמה צווישן זיך איז לכאורה א פאקט. די שאלה איז נאר וואס יאיז פשט דערפון? אי"ה מארגן וועל איך שרייבן אפאר פון די טעאריעס וואס פעליסער ברענגט.
כ'בין זיכער אז יעדער איז באקאנט מיט די תירוץ וואס מ'הערט פון קינדווייז אן אז די סיבה איז וויבאלד תורה מאכט קלוג. אבער די תירוץ איז זייער א שוואכע תירוץ. ערשטנס, פארוואס זענען די ספרדים נישט אזוי קלוג ווי די אשכנזים? האבן זיי דען געלערנט ווייניגער תורה במשך די דורות? צווייטנס, די מציאות אז אז די אשכנזישע חכמה באווייזט זיך אויך ביי מענטשן וואס זענען שוין דורות אפגעריסן פון א תורה'דיגן לעבנסשטייגער, און דאך האבן זיי דעם אשכנז'ישן מוח.
אין דעצעמבער 2012 האט האנק פעליסער (א טרענסהומאניסט) ארויסגעגעבן א בוך מיטן נאמען "פארוואס איז די איי-קיו פון אשכנז'ישע אידן אזוי הויך?" ווי ער גיט אן פארשידענע טעאריעס פארוואס אידן זענען אזוי קלוג. אלץ טרעסהומאניסט איז פעליסער'ס ציל מיטן בוך אויסצולערנען מענטשן טעכניקן וויאזוי צו העכערן די אייגענע איי-קיו און וויאזוי צו אויפצוען קלוגערע קינדער. אבער פאר מיך איז אינטערעסאנט די טעאריעס וואס ער גיט אן. פעליסער האט ארויפגעלייגט אויפן אינטערנעט די חלקים פון זיין בוך וועלכע באציען זיך דירעקט צו די סיבה פארוואס אידן זענען אזוי קלוג, אבער אן די פוטנאוטס און רעפערענצן. איך האב זיך גענומען די מי איבערצושרייבן (אין פרייע איבערזעצונג) וואס ער זאגט ווייל איך גלייב אז דאס קען זיין העכסט אינטערעסאנט. אגב, אזעלכע סארט שטודיעס און פארשונגען זענען אפט קאנטראווערסיאל און ווערן באשולדיגט אין ראסיזם.
יא, אשכנזים זענען טאקע קלוגער!
צום ערשט, טוט פעליסער איבערגיין די עווידענס אז אשכנזים זענען טאקע אזוי קלוג ווי מ'מאכט זיי. אבער קודם, ווער זענען דאס אשכנזים? אשכנזים זענען אפשטאמיגע פון אידן וועלכע האבן געוואוינט במשך די מיטל-אלטער יארן אין מזרח אייראפע. אריגינעל זענען די אידן געקומען פון ארץ ישראל, כמובן. די שאלה איז ווען האט זיך אנגעהויבן די אידישע יישוב אין אייראפע? ד.נ.א. ריסוירטש דורך די אלבערט איינשטיין קאלעדזש פון מעדעצין האט געוויזן אז די אשכנזישע צווייגל האט זיך אפגעטיילט פון אנדערע אידישע גרופעס פאר בערך 2,500 יאר צוריק, און אז 40% פון אלע אשכנזישע אידן זענען אפשטאמיגע פון די זעלבע 4 פרויען. בערך 80% פון אידן היינט צו טאגס זענען אשכנזים, די איבעריגע 20% זענען בעיקר ספרדים.
אלע פארשער וועלכע האבן שטודירט אשכנזים האבן אנגעמערקט אז זיי געפונען זיך ביים שפיץ פונעם איי-קיו טשארט. דער פסיכאלאג און קאגניטיוו סייענטיסט סטיווען פינקער האט געשריבן אז "[אידן'ס] עווערעדזש איי-קיו מעסט זיך ביי 108 - 115". דער קאנטראווערסיאלער אינטעליגענץ פארשער און פסיכאלאג ריטשארד לין, זאגט אז עס איז די עווערעדזש שטייט ביי 107.5. הענרי הארפענדינג, דזשעסאן הארדי און גרעגארי קאטשרען, דריי פארשער פון די יוטא אוניווערזיטעט וועלכע האבן צוזאמען געשריבן א פארש פאפיר מיטן קעפל "נאטורליכער היסטאריע פון אשכנזישע אינטעליגענץ", שרייבן אז אשכנזים האבן אן עווערדעזש איי קיו פון 112-115. דער פאליטישער סייענטיסט טשארלס מורעי לייגט דעם עווערעדזש ביי 110.
אויב מיר וועלן אננעמען די נומער 115 פאר די אידישע איי-קיו עווערעדזש, דאן שטייען מיר מיט 8 פונקטן העכער ווי די צווייט קלוגסטע עטנישע גרופע אין די וועלט: די צפון-מזרח אזיאנער, וועמענס עווערעדזש איי-קיו איז 107, און מיר זענען 40% העכער ווי די גלאבאלע איי קיו עווערעדזש, וועלכע שטייט ביי 79.1 לויט דעם אויבנדערמאנטן ריטשארד לין און פאליטישער סייענטיסט טאטו וואנהאנעןאין זייער בוך "איי קיו און גלאבאלער אומגלייך"
מען דארף אין באטראכט נעמען נאך אן אינטערעסאנטן פאקט. אן איי קיו טעסט האט אפאר חלקים. אידן זענען בכלל נישט אויסגעשארפט אין אלע חלקים. לדוגמא אין די חלק וואס רופט זיך "וויזשועל-ספעשל" איי קיו, זענען אידן נישט מער ווי 98 אין עווערעדזש. די הויעכע עווערעדזש נעמט זיך פון די גאר הויעכע איי קיו וואס אידן האבן אין די חלק וואס רופט זיך "ווערבל" איי קיו, וועלכע מעסט די יכולת פון סברא, פארשטיין און אויפכאפן מושגים, זכרון און מאטעמיטשע יכולת'ן. א 1958 שטודיע פון ישיבה בחורים האט געוויזן אז זיי פארמאגן אן עווערעדזש "ווערבל" איי קיו פון 125.6!
עס איז אויך אינטערעסאנט צו קוקן אויף די פראצענט פון הויעכע איי קיו ביי אידן ווערסוס די פראצענט פון הויעכע איי קיו אין די אלגעמיינע פאפולאציע. אין אן אלגעמיינע פאפולאציע ווי די עווערעדזש איי קיו איז 100, ווערט די פראצענט פון נידעריגע, עווערעדזש און הויעכע איי קיוס צעטיילט ווי פאלגנד (נוצענדיג די מעטאדע פון א בעל קוארוו):
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי-קיו אונטער 70
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי קיו צווישן 71 און 85
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 86 און 100
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 101 און 115
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 116 און 130
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו העכער ווי 130
אויב מיר וועלן נוצן די זעלבע מעטאדע פאר אשכנזים וועלן מיר טרעפן די פאלגענדע רעזולטאטן:
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי-קיו אונטער 87
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט אן איי קיו צווישן 88 און 102
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 103 און 117
35% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 118 און 132
12.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו צווישן 133 און 148
2.5% פון די פאפולאציע פארמאגט איין איי-קיו העכער ווי 148
אשכנזישע אידן זענען בלויז א פיצינקע טייל פון די 7 ביליאן מענטשן וואס לעבן אויף די וועלט. מיר זענען בלויז 0.25% פון די וועלט'ס פאפולאציע. דאך אבער ווערן אידן אווער-רעפרעזענטירט (דאס הייסט עס איז דא פיל מער פראצענטווייז) סיי וואו ס'פארלאנגט זיך הויעכע איי-קיו און חכמה. לדוגמא, אויב קוקט מען אויף סטודענטן אין אייווי ליג אוניווערזיטעטן (דאס זענען פון די העכסט-פרעסטיזשפולע אוניווערזיטעטן אין די וועלט) טרעפט מען א ריזיגע פראצענט אידן, נישט אין פראפארציע צי די פראצענט אידן אין די וועלט. 30% פון סטודענטן אין יעיל אוניווערזיטעט זענען אידן; 27% פון הארווארד סטודענטן זענען אידן; 23% פון בראון אוניווערזיטעט זענען אידן; 32% פון קאלאמביע סטודענטן זענען אידן און 31% פון פענסילוועניע אוניווערזיטעט זענען אידן.
דער אויבנדערמאנטער טשארלס מורעי ברענגט א 1954 סורוועי פון ניו יארק פובליק שולע קינדער מיט אן איי-קיו פון העכער 170. בלויז 28 קינדער זענען געווען אין די קאטאגאריע. 24 פון זיי זענען געווען אשכנזישע אידן!
עס איז באקאנט מארק טוועין'ס אבזערוואציע איבער אידן'ס חכמה, ומשום חיבוב הדברים אביאם בלשונו:
מארק טוועין, אין באצוג צו אידן האט געשריבן:The Jews] are peculiarly and conspicuously the world’s intellectual aristocracy… [Jewish] contributions to the world’s list of great names in literature, science, art, music, finance, medicine, and abstruse learning are way out of proportion to the weakness of his numbers. He has made a marvelous fight in this world… and has done it with his hands tied behind him.
עס איז טאקע שוין איבער הונדערט יאר זינט טוועין האט דאס געשריבן, אבער זיינע ווערטער זענען נאך אלץ קאי וקיימא.
די ערשטע פלאץ צו קוקן פאר אידישע באשטייערונגען צו ליטעארטור און סייענס איז די נאבל פרייז. כ'גלייב אז יעדער וואס ליינט די ווערטער האט שוין אמאל געהערט אז אידן באקומען אן אבנארמאלען פראצענט פון נאבל פרייזעס, אבער ס'איז אלץ כדאי איבערצוגיין די דעטאלן. זינט 1950, האבן אשכנזישע אידן באקומען 29% פון נאבל פרייזעס, כאשטיג ווי ערווענט זענען זיי ווייניגער ווי 1% פון די פאפולאציע. אויב האט איינער געמיינט אז אשכנזישע איי קיו ווערט שוואכער, דארף מען נישט מער ווי קוקן אויף די 21סטע יאר-הונדערט. זייט 2000 האבן אשכנזישע אידן באקומן 32% פון נאבל פרייזעס. אין 2011 זענען 5 פון 13 נאבל פרייז געוואונער געווען אידן - דאס איז 38.5%!
אין אונגארן אין די 1930 יארן: אשכנזים זענען געווען 6% פון די באפעלקערונג, אבער זיי זענען געווען 55.7% פון דאקטוירים, 49.2% פון אדוואקאטן, 30.4% פון ענדזשינירן, און 59.4% פון באנק אפיצירן. ענליכע סטאטיסטיקס זענען דא פון די פוילן און דייטשלאנד אין די זעלבע יארן.
דער אויבנדערמאנטער טשארלס מורעי שרייבט אין זיין בוך "אידישער דזשעני" שרייבט אז אידן זענען איבער-רעפרעזענטירט אין אלע פעלדער פון וויסנשאפט. עס איז צום ערווארטן אז אידן וואלטן ווען געדארפט האבן א קליינע רעפרעזענטאציע צוליב זייער קליינע פאפולאציע, דערווייל זענען זיי רעפרעזענטירט 5 מאל מער ווי ערווארטעט אין ביאלאגיע, 6 מאל מער אין כעמיע, 9 מאל מער אין פיזיקס, 4 מאל מער אין ליטעראטור, 5 מאל מער אין מוזיק, 5 מאל מער אין וויזשועל ארטס, 12 מאל מער אין מאטעמאטיקס און 14.2 מאל מער אין פילאזאפיע.
אין אמעריקע היינט צו טאגס זענען אידן 2.2% פון די פאפולאציע אבער זיי רעפרעזענטירן 30% פון פראפעסארן אין עליטע קאלעדזשעס, 21% אייווי ליג סטודענטן און 25% פון די טורינג אווארד געווינער. אידן זענען אויך 50% פון די טאפ צוויי הונדערט אינטעלעקטואלן אין אמעריקע, 40% פון די שותפים אין פירענדע געזעץ פירמעס אין ניו יארק און אין וואשינגטאן, 59% פון די דירעקטארס, שרייבער און פראדוסערס פון די 50 בעסטע מאוויס (בעסטע געמאסטן לויט וויפיל געלד זיי האבן געמאכט).
מדינת ישראל האט א פאפולאציע פון 3 מיליאן אשכנזים. זיי זענען נומער 1 אין די וועלט אין גראדועט דעגריס, נומער איינס אין די וועלט אין מוזעאמס און נומער איינס אין דיי וועלט אין פובליצירן סייענטיפישע פאפירן.
אלזא, דאס אז אשכנזים פארמאגן מער חכמה צווישן זיך איז לכאורה א פאקט. די שאלה איז נאר וואס יאיז פשט דערפון? אי"ה מארגן וועל איך שרייבן אפאר פון די טעאריעס וואס פעליסער ברענגט.