איז ידיעה מאוחר עקוויבלענט צו חכמה מעיקרא?

[חכם באשי]

ליינענדיג [tag]דעת תורה[/tag]'ס געוואלדיגע טויזענט-תגובות-מתנה-אשכול, דא, האב איך דארט געשטעלט א פראגע, וואס [tag]שמעקעדיג[/tag] האט מעורר געוועהן אז ס'פאסט זיך איבער דעם א באזונדערע אשכול. היות אז מעולם לא עברתי על דברי שמעקעדיג, איז דאס מיין פראגע:

איז דער חכם עדיף מנביא פונקט אזוי שטארק ווי דער מאנדעי מארנינג קווארטער-בעק?

אויב וואלט געוועהן א איד פאר'ן קריג וואס וואלט בעיני חכמתו פאראויס געזען גענוי דאס וואס מיר ווייסן היינט פון ליכטנשטיין'ס ביכער, וואלט ער זיך געלאזט איבערעדן פון הוילע דברי חיזוק און הדרכות ישרות פון צייטונג שרייבער? אדער וואלט ער שוין דעמאלס זיך געקראצט אין קאפ נישט פארשטייענדיג וויאזוי מען קען זיך לאזן פירן צו די שחיטה מיט אזא מין נעאוויטעט?

די שאלה גייט אויף אלעס. לאמיר זאגן, אלס משל בעלמא. אין 50 יאר פון היינט, וועט ארויסקומען אז די רבי'ס זענען געוועהן אנהענגער פון א געהיימע קולט, שוין פאר צענדליגע יארן, וואס זייער מיסיע איז עוקר צו זיין אטענטישע אידישקייט און משריש זיין א נייע סארט אמונה ביי אידן, לאמיר אזוי זאגן. עס וועלן זיין ראיות ברורות, גוט דאקומענטירט. וועט דאן אויפגעוויזן ווערן, אז עס זענען געוועהן אזעלכע, שוין פאר דרייסיג יאר פריערט, וואס האבן דאס דערשמעקט, און זיך נישט געלאזט פון די רייצענדע בילדער מאגאזינען. אין 50 יאר ארום, וועט יעדער ליינען די צייטונגען פון היינט, און זיך נישט קענען גענוג אפוואונדערן וויאזוי א עם חכם ונבון האט זיך געלאזט פארפירן פון די קולטיסטן. אבער דער חכם, האט פשוט געהאט זיין בליק און ידיעה, אבער ער האט דאך ווייטער עטוואס געגלויבט אין די פראפאגאנדע? אדער האט ער שוין דעמאלטס זיך מרחיק געוועהן פון די רבי'ס כדין הרחקה פון א מסית ומדיח?