קאווע שטיבל

זייער שווער צו באשרייבען ר' משה, ספעציעל טאמער ביסט בבכלל נישט קיין שרייבער.

כ'וועל אנהייבן אביסעל אין די עולם וועט שוין האפנטליך צו ענדיגען.

ר'משה אויפציעלע פאסטען איז גבאי אין שומר שבת, (משה גבאי)

כ'האב גראדע זייער וויניג מיט עיהם ממילא קען איך נישט שרייבען פון ווי ער שטאמט אין ווי זיין משפחה איז וגו'

איך קען עיהם אלץ מוסר זאגער, טאמער זעהט ער ווי איינער כאפט זיך מיט מיטן מנין האט ער א ברירה צומאכן בושות אין שרייען common, another minyan downstairs in two minutes.

ער האלט אויך זייער א שטרענגע אויג אויף זיינע שגיונות וואס כאפט עיהם אן, יעדער שטיק צייט א צווייטע.
למשל ער הענגט אויף די פרישע צעטלעך אויפן אלטע, אזוי אז יעדער צעטעל האט אונטער זיך א גאנצע שטויס פון צעטלעך, אין טאמער וועט ער זעהן איינער פראבירט אראפ צו נעמען די אלטע צעטלעך
(אלץ עסקן) קען ער מאכן קולות פון איין זייט ביהמ"ד צום צווייטען,

איינער פון זיינע הלכות זענען תחנון ביי מנחה, דאס איז א חק ולא יעבור, ס'קענען פליען קלעפ, ער לויפט ארום אלע מנינים ביי מנחה זיכער צו מאכן אז מ'זאגט תחנון, טאמער זעהט ער א חסידישע צו גיין זארגט ער זיך זייער, מ'קען זעהן אויף זיין פנים א נישט צופרידענקייט, דאס מיינט אז יעצט גייט ער דיך גארנישט ענטפערען קענסט עיהם קלאפן די פליצה, ער איז יעצט פארנומען זיכער צו מאכן מ'זאל זאגן תחנון,
כ'געדענק אין מיינע אינגע יארן האב איך געוואלט האבן פאון, כ'בין צוגעגעאנגען אין מחליט געווען כ'בין טויב, ער קען שרייען וואס ער וויל, כ'הייב אן יתגדל ויתקדש..., נו נו נו נו תחנון, איך פאהר ווייטער, ער איז געקומען פו לויפן מיט די דריי פישקעס אין די הענט אין געמאכט אזעלעכע קולות, the law in this shul is you say tachnun till the shkieh, your never going again to the umid, אין רבותי ס'טוט עיהם באמת וויי טאמער מ'לאסט אויס תחנון,

א בעל קורא איז ער איינס אין די וועלט, ער איז מדיוק אויף יעדער ווארט, אין טאמער גייט א צווייטע צו אין איז נישט מדייק גענוי מאכט ער אויך קולות,
ס'זייער אינטעסאנט צו באמערקען ווי ער דרוקט אויפן מפיק "ה", כ'האב א מנהג אז יעדער יאר פרשת שופטים גיי איך שבת נאכמיטאג דאוונען אין שומר שבת, יצו הערען ווי מ'ליינט ביי מנחה פרשת כי תצא, אין יענער סדרה איז דא אסאך ווערטער וואס ענדיגען זיך מיט א "ה" אין ס'איז ממש א צענור צו זעהן ווי ער לייגט א דגוש אויפן מפיק ה.
(וראית בשבי'ה' אשת יפת תאר וחשקת'ה' ב'ה' ולקחת לך לאשה. והבאית'ה' וגו' ראש'ה' והסיר'ה' את שמלת שבי'ה' וגו')
שוין המבין יבין

זיין לבוש איז א אשכול פאר זיך.

א שוואכע אינגערמאן דערציילט מיך אז אסאך מאל האט ער נישט קיין געדולט צו קומען דאוונען מיט מנין, אבער ווען ער דערמאנט זיך פון משה וויל ער קומען ווייל ער וויל זעהן וואס איז היינט די theme, וועלעכע קאליר משה האט זיך אנגעטוען.
יעדער רעקל קומט מיט א סעט, טאמער איז עס א ברוינע רעקל, איז די טיי, העמעד, קאפלינקס, שיך, אמאל סניקערס, אויך ברוין, אין דאס קען זיין פון אלע קאלירן אין די קינדער ביכל,
ווילסט זעהן איינער מיט גרינע שיך אין א גרינע רעקל? קום קיין שומר שבת, (נישט היינט, היינט איז רויט די קאלער)
אין אלץ איז עס ריין שיין כאילו ס'ניי,
כ'האב עיהם כמה פעמים געפרעגט ווער קויפן איין פאר עיהם, ער זאגט אז ער גייט אליין שאפינג,
כ'מיין כ'קען זאגן כ'האב עיהם נאך קיינמאל נישט געזעהן גיין די זעלבע אנצוג, ער דארף צו האבן אין די היים א געשעפט פון קליידער,

שוין כ'דארף לויפן, ס'נאך דא אסאך צו רעדן וועגען עיהם,

זיין בייק, זיין גיין אין מקווה, זיין שלום בית מיט הלל, זיין אפיעל פאר געלט צוויי מאל א יאר, זיין פאסטען בה"ב, זיינע זוהן די צווילינג וגו'
מ'בעהט דער וואס קען זאל צו לייגן

מאכסט א גוטע דשאב. יעצט באשרייב הלל מיט זיינע מוסדות.

The article was reprinted with permission from Mishpacha magazine Succos edtion, exclusive to VIN News[left][/left]

[left]Brooklyn, NY - Moishe Metzger, the indefatigable gabbai of the revolving-minyan Shomrei Shabbos shul in Boro Park, proves that a
person can be in many places at once. He’s at every one of the simultaneous minyanim — making sure each starts on time, seeing to it that an aveil gets the amud, manning the pushkes, replenishing the coffee, and whizzing around to accommodate the 3,000 people who come through those doors every day.
It’s not often that the way a writer scores an interview is an integral part of the story, but then again, it’s not often one meets someone like Moishe Metzger.
I had assumed that getting an interview with Moishe — gabbai extraordinaire of Boro Park’s famed Shomrei Shabbos shul — would be much like getting an interview for most other profiles. Silly me. It’s not that he plays hard to get; for one thing, he’s not playing, he’s truly one of the busiest, most single-mindedly devoted people you’ll ever meet. And besides, he’s not hard to get, he’s downright impossible …

Since I work in Boro Park and often daven Minchah at Shomrei Shabbos, the iconic makom tefillah at the corner of 13th Avenue and 53rd Street, it stood to reason there’d be ample opportunity to approach him about an interview — or so I thought. Knowing with whom I was dealing, I had honed my pitch down to a one-minute sound bite. But after numerous failures to get even a word in edgewise with Moishe, I realized that with an endless stream of three simultaneous minyanim to tend to, he simply doesn’t have that one minute to spare.
So I did the only thing left to do. I sat down and typed out a two-paragraph interview request and handed it to him in shul as he whizzed by one afternoon, pushkes in hand. A few minutes later, having read my little note, he graciously acceded to sit down and talk, and we agreed to set it up for the following week.
So far, so good. I knew mornings and afternoons at the shul were out, but I assumed we’d meet one evening at his home. No such luck. Getting this man to free up even a half hour of his day for me turned out to be even harder than getting the interview. Then it hit me: how about meeting during the half-hour between chatzos and Minchah Gedolah, a seeming twilight zone when the last Shacharis minyan has just begun, and the first Minchah minyan has yet to commence?
Moishe’s curt reply? “That’s when I take a half-hour nap in my little office upstairs across four chairs. The second I lie down, I’m out cold.”
Pressed to explain, he says this is something he learned from the shul’s longtime rav, Rav Yehudah Tirnauer ztz”l, who passed away last year and was succeeded by his son.
“I was very close with Rav Tirnauer, who became the first rav in the history of the shul in 1974. Back in those days, I was his regular driver, and one day he taught me something that he said he’d been doing his whole life and that would be worthwhile for me to do my whole life, too. He said to me, ‘Moishe, do you want to be able to have 25 hours in your day? Then sleep two hours less at night and get one hour of sleep during the day, and you’ll see your body will be satisfied.”
Moishe adds that he’s been following that sage advice ever since, and “it really works, but the only drawback is that if you don’t get that one hour during the day, you’re finished, you’ll be worse than a shikkur.”
With the early afternoon knocked out of contention as a potential timeslot, I began to sense this interview would never come to pass. But “hope springs eternal,” as the poet said, and I found another time that was, to borrow the Gemara’s phrase, “neither day nor night”: 11 p.m. on Motzaei Shabbos, the first night of Selichos. By then, even the latest Maariv has long been davened, and Selichos is still some hours away. When a call to Moishe confirmed he was in the shul and ready to schmooze, I jumped into my car and 45 minutes later entered the basement of the nearly empty four-story shul — a rare sight, indeed, for this beehive of mitzvah activity — to find Moishe seated, counting out several high stacks of tzedakah dollars.
Actually, any Motzaei Shabbos at this time might have been a good time to speak, except that, as Moishe confides, that’s one of the two evenings each week he dines out with his eishes chayil, just one of the ways he expresses his appreciation for her steadfast support of his devotion to the klal.
“Flowers every Erev Shabbos helps a little bit too,” Moishe adds with an impish grin.
Moishe is as vibrant now at 60 as he was when he began his full-time gabba’us at age 30, and based on appearances alone, he could easily pass for someone half his age. It’s not only the fact that he’s in constant motion, the very definition of a “multitasker”; he also cuts an impressive figure with his sartorial choices. Many a newcomer to Shomrei Shabbos has done a bit of a double-take upon realizing that the clean-shaven, well-dressed fellow wending his way through a gaggle of mispallelim isn’t a local businessman catching a Minyan on his lunch break — he’s the gabbai.
From amid a sea of black and white, Moishe emerges like a cloudburst of color, in a finely tailored suit whose color is not limited to the grays, blues, and blacks that are the standard frum hues of choice, complemented always by an equally stylish ensemble of cravat, belt, and pocket square (and peeking out from under his pants cuffs is a pair of genuine leather boots).
I probe for some information on Moishe’s background, seeking clues for the influences that helped mold such a surpassing dedication to serving others. To be sure, shul askanus is in the Metzger genes. Moishe’s father, Reb Reuvain z”l, was the president of Shomrei Shabbos for quite a few years. Boro Park born and bred, Moishe attended Torah Vodaath for high school and, having graduated two years ahead of schedule at 16, he headed off to Cleveland’s Telshe Yeshiva for two years that were, he says, “two of the best years of my life, just Torah, no distractions,” learning under “the two best rebbeim I ever had” — Rav Pesach Stein and Rav Gavriel Ginsburg, zichronom l’vrachah.
At age 18, he returned to New York, learning in Torah Vodaath and completing an accounting degree at Brooklyn College’s night school. I recalled hearing years ago that the Shomrei Shabbos gabbai was also a business professional. What I didn’t know until now was that he retired from his accounting career all the way back in 1980 to devote all of his considerable energies to building Shomrei Shabbos into what it is today, a central address for tefillah and chesed in America’s largest frum neighborhood, a shtiebel on steroids, if you will.
This much is certain: he didn’t trade in the business world for the shul in order to take it easy. Considering the ground Moishe covers in an average day at the shul, having an accounting practice would be a relaxing vacation by comparison. He’s at his post between 5:30 and 6 each morning, having risen an hour earlier. Before davening, he goes to the mikveh, a hanhagah that, he’s proud to say, he hasn’t missed since two years before he got married.
From the time he arrives at shul in the early morning until well into the night — he stays until at least 8:30 or 9 each night, shortly after his nocturnal counterpart, Hillel Moses, takes the reins — Moishe is on his feet, orchestrating a literally nonstop assembly line of spirituality. At the same time, Moishe is overseeing and replenishing a constant supply of ruchniyus disguised as gashmiyus: a dedicated room in the shul’s basement dispenses some 700 cups of coffee daily and an endless supply of cake, sandwiches, and donated hot food for the enjoyment of both the indigent and anyone just needing a coffee and a bite to eat to get through the day.
Moishe first introduced food and drink in the shul in 1996, and doing so came at a steep price in terms of his own ruchniyus.
“Before that time, I had been learning the daf a total of four times a day; once in Rav Yankel Horowitz’s morning shiur, a second time with Rav Steinwurzel at 8 p.m., a third with Rav Moshe Meir Weiss at 10 p.m., and a fourth time listening to Rav Mechel Zilber on tape. But when we started with the food, things got too crazy and I had to give up the daf. ”
Why? I ask. His answer is touching in its simplicity: “Because helping others is more important than helping myself.”
I ask Moishe to give me some numbers to help quantify just how massive an operation this is. The figures roll off the erstwhile accountant’s tongue: “Three thousand people come through our doors each day. There are minyanim for Shacharis on three levels from amud hashachar, which in the summer is at 4:30, until chatzos. From the time of Minchah Gedolah, a half hour after chatzos, and onward, there’s a minyan for Minchah starting in one of three places every seven and a half minutes, until it’s time for Maariv. [Actually, this being Boro Park, there are simultaneous minyanim for Minchah and Maariv for some time following shkiyah —Ed.] Maariv minyanim begin in the same three places at five-minute intervals, stretching until between 3 and 4 a.m.”
And how many “amein, yehei shmei rabbas” are answered, how many Kedushahs are intoned, how many thousands of dollars of tzedakah are received for every conceivable cause by the scores of ever-circulating collectors, who at times seem to outnumber the potential donors? All that is anyone’s guess.
Whoever thinks it’s impossible to be in two, even three, places at once, obviously never met these fellows, because Moishe, like his night-shift soulmate Hillel, are at every single one of these minyanim — making sure each starts on time, seeing to it that an aveil gets the amud, manning the pushkes, finding people rides to parts known and unknown and on and on.
And then, each fall and spring, there are the drashos. Beginning on Rosh Chodesh Elul and continuing until Succos, and then once again from Rosh Chodesh Nisan until Pesach, Moishe achieves a homiletic feat probably without parallel in the annals of rabbinics: he prepares a fresh new drashah each day, each one containing a sharp dvar Torah about tzedakah or chesed, a brief discussion of one of the myriad services the shul provides to the community and a pitch to either buy a seat or contribute to ma’os chitim, depending on the season.
Moishe distills all of this down into a micro-drashah that he can deliver in its entirety during the time it takes for the tzibur to say aleinu, with time left over to conclude with his trademark, “Have a pleasant evening, thank you for listening.” He then delivers this speech throughout the day at every one of the dozens of minyanim over which he presides, each time as if it were the very first.
In each day’s drashah, Moishe highlights yet another facet of Shomrei Shabbos’s unique menu of services, and he never seems to run out of material. One day, he focuses on the shul’s “niche” tefillah opportunities: recital of the whole Sefer Tehillim with a minyan every Thursday night, as well as on Purim and Hoshana Rabbah nights at chatzos; Selichos and the leining of Vayichal every Monday and Thursday during Shovavim and Bahab; Yom Kippur Katan tefillos every hour on the hour on Erev Rosh Chodesh; and Tikun Chatzos throughout the Three Weeks.
On yet another day, Moishe’s topic is the chesed the shul does for those needing a Maariv minyan in the wee hours of 2 or 3 a.m.: a chassan after the wedding is over, a just-arrived traveler from overseas. And a third day might find Moishe talking about Shomrei Shabbos’s contributions to shalom bayis, with tongue only partly in cheek. After all, he says, a fellow who’s just exchanged angry words with his wife can cool the domestic tensions by stealing away to the shul, sipping a tea while looking in a sefer until he’s ready to return home with a smile.
Was there a particular person or event that inspired him to a life of such supreme devotion to klal needs? Indeed there were both, as Moishe explains.
“Many people don’t know that this shul was founded in 1919 by members of First Congregation Anshei Sfard, who were dismayed that their shul sponsored a ‘hashkamah minyan’ at 6:30 Shabbos morning, after which the mispallelim would go to work. Listen, it’s not for us to be dan l’kaf chov; they felt it was pikuach nefesh, and in fact, they would continue keeping Shabbos on their return home from work. So a group of members rented space in the basement of the Eitz Chaim school for their new congregation, called Chevra Shomrei Shabbos Anshei Sfard, and made it a condition of membership that one had to attend the 9 a.m. Shabbos minyan.
“The new shul was very successful, and after only three years was able to buy a building with a 20-year mortgage, which has been paid up since 1942. But from its founding, the shul never had a rav.
“All that changed when Reb Shmuel Chaim Shechter became president and decided we needed a rav. In 1974, he heard that Rav Yehudah Tirnauer was looking to leave his position in Washington Heights due to that neighborhood’s deterioration, and he began an intense campaign to bring Rav Tirnauer to Boro Park. He spoke with members privately, he ran after them, he cajoled, he pleaded — but he wasn’t making much headway. Finally, he decided to bring it to a vote. The shul held its biggest meeting ever, with 100 members in attendance. Lo and behold, the vote split evenly down the middle, 50 for and 50 against hiring a rav. So, you want to hear Hashgachah? The shul constitution stated that the president has no vote except if needed to break a tie — and the rest is history.
“I remember, as a bochur, watching Mr. Shechter put his whole life into that cause, devoting two or three entire years to something nobody thought he could achieve. I was greatly inspired by him and his fighting and winning against all odds, and looking back, that’s when I decided I could do something similar.”
For all the rewards that Moishe reaps from being able to help countless Yidden every day, the position also brings its share of aggravation, whether it’s one guy taking an amud that’s not his or another fellow deciding to change the shul’s minhag on saying Tachanun. But come what may, says Moishe, he has one ironclad rule that helps him cope: “When people get me upset, I don’t keep grudges overnight. The next morning it’s washed away.”
For Moishe Metzger, a new day means a new, more upbeat attitude. And, of course, if Pesach or Succos are just around the corner, a new fundraising drashah too.
.[/left]

שטילע

משה'לע גבאי'לע האט פארוואנדלט שומר אין א גאלד מינע. ער נעמט ארויס פאר זיך צוויי מאה'לעך א יאר פאקעט מאני, דערצו קריגט ער א גרענט פון די גאווערמענט ווייל משטיינס געזאגט סאיז א פאלקס קוך און דערפאר דרייען זיך דארט כל צרוי וכל זב, סשטינקט און ססרחעט, מיט אלע לעפטאווער [שרייב נישט קיין אומאיידעלע ווערטער. מנהל] פון די גאנצע שטאט.
אני כשלעצמי עקל מיך צו דאווענען ספעציעל ווען א רעזשיטערד **** אפענדער איז פון די מסדרי המנינים און שטיי נאר נעבן אים העט זיין האנט אנהייבן בלאנזשען צו די אייזערנע גראטעס אויף די מכנסיים מיט א yyk אויפשריפט.
הכלל דארט, אויפן באנק שלאפן די אנגעמי רגלימטע, ובעיני ראיתי ווי די חברה דארט כאפן חמץ לאחר זמן שריפת חמץ.
אבער פאר משה'ן איז גוט אזוי און ווען מהאט אים געאפפערט אפצוקויפן דעם דערנעבנדיגע קלינערס האט ער עס אפגעווארפן.
שטילע האסט פארגעסן די חוב קדוש פון זאגן עלינו דייקא נאך ספירה הלוואי זאל איך אזוי מקפיד זיין אויף די איסורי כריתות ווי ער הרגעט מענטשן דערפאר.
משה איז געטריי צום פלאץ. ער האט מיר אמאל געזאגט אז ער איז א גאנץ פורים אין ביהמ'ד.
צו אלע צרות האלט ער זיך פאר א שיינע איד... ווען ער מאכט אן אפיל זאגט ער א גאנצן דרוש, ער פרעגט קשיות און ענטפערט תירוצים, ער מאכט זיכער אז ווען ער ענדיגט זאל שוין דער מנין זיין ליידיג. משא'כ הלל איז א גאון און צוזאם רעדן שטותים אז איין ווארט זאל נישט קלעבן מיטן צווייטן און איך זאל אבער יעדעס מאל עקסטער ווערן מרוגש: ענד איף יו וואנע נאו וויי, אייל טעל יו וויי, ביקאוס דעי נאו, ענד עוורי יעיר האנדרעדס און פעמיליס דעי קאם, דעי עסק, ענד ווי גיוו, ענד איטס נאט הפקר וועלט, ווי העוו א קאמיטי, עי רב, עי רעסיט בוק, טשקס קאנגרעיגישן כו'.
משה האט אמאל געטראפן א טשעק אין די פושקע אויסגעשריבן פאר א מיליון דאלער, איז ער געלאפן צום רב ז"ל אויב ער קען בויען נאך אבעיסמענט פאר א מקוה. רב טירנויער האט אים געענטפערט אז גאט זאל מיך באהיטן פון א מקוה, און זיי מוחל קוק נאך העסטו זען אז די טשעק איז א פאלשער...

הלל איז גוט, לעיקוואד איינער?

דער בעסמעדרעש באלאנגט פאר משה.

ס'שטייט אין ארטיקעל אז ער איז דארט זייט תשל"ד.

כ'בין נייגעריק צו ער האט אנגעהויבען די מניינים אדער עס איז נאך געוועהן פאר אים.

אין צוגויב צו דיר פריער דערמאנטע קפידות. ער האט א זמן ווי לאנג מען דארף ווארטען אויף הויכע שמו"ע. דריי מינוט.

און ווען א חתן פארזוימט זיך צו לאנג נאכ'ן דאווענען שחרית, אדער קומט בלויז אריין צו אנ'נאדערע מנין הערן א קדושה, וועט ער אים שיינערהייט ארויסיאגן פון ביהמ"ד, כדי צו פארזיכערן אז די מנין זאל יא קענען זאגן תחנון.

אין שו"ת אגרות משה אורח חיים חלק א סימן צו איז דא א תשובה צו אים:

בדבר נסיעה לאנשים בקאר /במכונית/ אחר הדלקת הנרות לביהמ"ד סמוך ערך שני מינוטין /דקות/ לכל היותר אם יש איזה חשש איסור מע"כ ידידי יר"ש ר' משה מעצגער נ"י.

נהנתי מאד אשר מע"כ נזדרז לקיים מצות תוכחה לפי דעתו ותשואות חן חן למע"כ וח"ו לי להקפיד בזה, ואי"ה בלא נדר לא אסע עוד משעת הדלקת הנרות בקאר אף שאין בזה שמץ איסור אף לא משום מראית העין.

כי ידע ידידי אשר איסור מראית העין הוא רק בדבר שנעשה זה ברוב הפעמים באופן האסור והוא עושה זה באופן המותר אסרו מפני מראית העין, כגון לעשות ע"י עכו"ם בקבלנות מלאכה כזו שהרבה עושים בשכירי יום שהוא אופן האסור, לכן אסרו גם בקבלנות משום מראית העין, וכן בנשרו כליו במים אסרו משום מראית העין לשוטחן בחמה במקום שרואין בנ"א שיחשדו שכבסן. אבל לעשות דבר היתר מפורסם בשביל איזה אנשים שיטעו לחשוב שהוא דבר איסור לא אסרו. ועובדא זו שידוע לכל שנשים מקבלות שבת בהדלקת הנרות ואנשים מקבלים שבת בתוספת קטן כי זמן הדלקת הנרות קבעו בעשרים מינוטין קודם השקיעה בכאן וברוב המקומות וא"כ הוא דבר מפורסם לכל אף לנשים שהאנשים עדיין מותרין במלאכה קרוב לי"ח מינוט אף לכתחלה אם לא יקבלו שבת, והשקיעה היתה בפ' ויצא /ארבע ושלשים ושתים/ והיו עוד אחד עשר מינוטין מהרגע שישבתי בקאר שהיה /ארבע ותשע עשרה/ עוד אחד עשר מינוטין למלאכה לכתחלה שאפשר בזה הזמן ליסע בקאר אף דרך רחוקה חמשה פעמים מהשיעור שעד הישיבה, ועוד ישארו איזה מינוטין לתוספת שבת. ורק אפשר יש איזה נשים טועות שחושבות שמזמן הדלקת הנרות אסור אף לאנשים לא שייך לאסור בזה משום מראית העין, דלא איכפת לן שיודעו האמת שלאנשים מותר כיון שעדיין לא קבלו שבת.

אבל מ"מ כיון שמע"כ כותב שיש ח"ו קלקול לאיזו נשים ואנשים שידמו שיש בזה זלזול לשבת קדש אראה בלא נדר שלא ליסע עוד בקאר משעת הדלקת הנרות.

ידידו המברכו בזכות מצות התוכחה שקיים לכבוד השי"ת ולכבוד השבת קדש לשפע ברכה שבא ע"י קיום שמירת השבת ולסוכת השלום, משה פיינשטיין.

ענוותנותו דרבי משה פיינשטיין! אזא לימוד לנו ולבנינו עד עולם.

איך גלייך הלל, א קאפי פון הלל אין די גמרא

נישט ממש.

קען איינער ביטע לייגן א בילד פון הלל

ער איז א מארקעטינג טול. די איידיע איז א געגנבעטע. ער איז אמאל גענוצט געווארן פאר א טי פארטי מיטן נאמען הלל מחייב און ער איז געזעצן אין ביהמ'ד און מסביר געווען אז סהאט גארנישט מיט אים...

שמואל הלוי האט געשריבן:אין שו"ת אגרות משה אורח חיים חלק א סימן צו איז דא א תשובה צו אים:

בדבר נסיעה לאנשים בקאר /במכונית/ אחר הדלקת הנרות לביהמ"ד סמוך ערך שני מינוטין /דקות/ לכל היותר אם יש איזה חשש איסור מע"כ ידידי יר"ש ר' משה מעצגער נ"י.

נהנתי מאד אשר מע"כ נזדרז לקיים מצות תוכחה לפי דעתו ותשואות חן חן למע"כ וח"ו לי להקפיד בזה, ואי"ה בלא נדר לא אסע עוד משעת הדלקת הנרות בקאר אף שאין בזה שמץ איסור אף לא משום מראית העין.

כי ידע ידידי אשר איסור מראית העין הוא רק בדבר שנעשה זה ברוב הפעמים באופן האסור והוא עושה זה באופן המותר אסרו מפני מראית העין, כגון לעשות ע"י עכו"ם בקבלנות מלאכה כזו שהרבה עושים בשכירי יום שהוא אופן האסור, לכן אסרו גם בקבלנות משום מראית העין, וכן בנשרו כליו במים אסרו משום מראית העין לשוטחן בחמה במקום שרואין בנ"א שיחשדו שכבסן. אבל לעשות דבר היתר מפורסם בשביל איזה אנשים שיטעו לחשוב שהוא דבר איסור לא אסרו. ועובדא זו שידוע לכל שנשים מקבלות שבת בהדלקת הנרות ואנשים מקבלים שבת בתוספת קטן כי זמן הדלקת הנרות קבעו בעשרים מינוטין קודם השקיעה בכאן וברוב המקומות וא"כ הוא דבר מפורסם לכל אף לנשים שהאנשים עדיין מותרין במלאכה קרוב לי"ח מינוט אף לכתחלה אם לא יקבלו שבת, והשקיעה היתה בפ' ויצא /ארבע ושלשים ושתים/ והיו עוד אחד עשר מינוטין מהרגע שישבתי בקאר שהיה /ארבע ותשע עשרה/ עוד אחד עשר מינוטין למלאכה לכתחלה שאפשר בזה הזמן ליסע בקאר אף דרך רחוקה חמשה פעמים מהשיעור שעד הישיבה, ועוד ישארו איזה מינוטין לתוספת שבת. ורק אפשר יש איזה נשים טועות שחושבות שמזמן הדלקת הנרות אסור אף לאנשים לא שייך לאסור בזה משום מראית העין, דלא איכפת לן שיודעו האמת שלאנשים מותר כיון שעדיין לא קבלו שבת.

אבל מ"מ כיון שמע"כ כותב שיש ח"ו קלקול לאיזו נשים ואנשים שידמו שיש בזה זלזול לשבת קדש אראה בלא נדר שלא ליסע עוד בקאר משעת הדלקת הנרות.

ידידו המברכו בזכות מצות התוכחה שקיים לכבוד השי"ת ולכבוד השבת קדש לשפע ברכה שבא ע"י קיום שמירת השבת ולסוכת השלום, משה פיינשטיין.

פלאי פלאות. דער גדול הדור אנטשולדיגט זיך פאר א קליינעם חצוף מיט אזא הכנעה און ערנסטקייט. רבי משה איז געווען א גדול הדור שאין דוגמתו בתורה ובענוה, און א קארעקטער מענטש

קיינמאל געוויסט אז די וועלטס בארומטע תשובה איז געשריבען געווארן צו אונזער וועלט-בארימטע גבאי...

ר' משה ווערט באשריבן אין "די אידישע צייט/די צייטונג" אין די היינטיגע אויסגאבע
האט די צייטונג גענומען די איידיע פון דא?

שקויח [tag]מ גפני[/tag] כהאלט זיי אינמיטן סאוען sue . מיין לויער קאסט אפ ר געוואלט, ער זאגט אבער די רעזאלטאטן וועלן זיין גרויס,
ביסט א שיתוף אין די זאך

איי עם ווערי סארי טאא טעל יאא אבער להתוודע ולהוגלות "משה מעצגער איז נישט קיין גבאי אין ער האט נישט די אלע הלכות וואס א גזבר האט "

יארמליכע קולות, איינער האט אויסגעלאסט תחנון

כוכב פון וואס פונקטליך רעדסטו??

אני כשלעצמי עקל מיך צו דאווענען ספעציעל ווען א רעזשיטערד **** אפענדער איז פון די מסדרי המנינים און שטיי נאר נעבן אים העט זיין האנט אנהייבן בלאנזשען צו די אייזערנע גראטעס אויף די מכנסיים מיט א yyk אויפשריפט.

אינטערסאנט ביי שחרית איז נישט אזוי אין סטייל צו דאווענען אין שומר שבת, סקיקט אויס ווי סדאווענען ביי שחרית דארט נאר געוויסע סארט טיפ מענטשן ווי בארא פארקי יעקישע מידל עידז יודען.

וואס איז יא אינטערסאנט איז אז שומר שבת וואלט געוועין די טייפ בית מדרש וואס ס'זאל זיך יאווענען מנינים שחרית ביז פירע נאכמיטאג דערווייל א נעכטיגן טאג, ביי 11 אזייגער קענסטו שוין א מנין נישט טרעפן

נישטא קיין מקווה אדער א נארמאלע ''קאווע שטיבעל'',
שחרית דארף א מענטש ספעיס, אין דאס איז איבערהויפט נישט דא אין שומר שבת. זייער פשוט

ה"י אז דארטען זאל זיין א מקווה, י"ב וועט זיין מקווה איד, און במ"ל וועט זיין משגיח