מוסדות זענען טויזענט פראצענט גערעכט

[שטילע אינגערמאן]

כ'וויל נישט רעדן פרעזענדליך וועגען מיר, אבער באופן כללי.
ס'דא מענטשן וואס ווילן אז זייערע קינדער זאלן אויסדריקלעך נישט לערנען מיט איינער וואס האט אינטערנעט אדער די מאמע גייט אייגענע האר וגו'.
וואס פארשטייסטו נישט?

ראובן שיקט זיינע קינדער קיין סאטמער (למשל) ווייל ער פארשטייען זיך מיט זיינע שיטות, ער וויל זיינע קינדער זאלן גיין 6 סלייס קאפלעך, נישט קיין אויפשריפטען אויפן קליידער אין נאכ אביסעל שטיתים. (טאמער ס'ריכטיג צו נישט דארף מען רעדן מיט עיהם).

שמעון, ער איז יא א בעסערע גאטשע, מיט רעכט, עיהם געפעלט יא דער דרך החיים, נאו פראבלעם.

אבער וואס פארשטייסטו נישט? שמעון טייערע, ביסט א וואילע אינגערמאן, אונז האבן זיך זייער ליב, אבער זיי נישט בייז, סאטמער געבט סירווייס מער פאר א ultra געזעלשאפט,
זיי געפעלט נישט דיין ווייב דרייווט אין גייט מיט א שיינע שייטל אין אפ ווייט נעגל, אין דיך מיט א ווייסע העמד אויפן גאס מיטן באקעל שיך,
כ'זאג נישט, אין איך ווייס נישט טאמער ס'איז א עוולה, אבער דא איז נישט דיין פלאץ, אזוי ווי די פארשטייסט אז די אליינס קענסט נישט לאדן ראובן, וואלסט דיך נישט משדך געווען מיט עיהם, וואס פארלאנסטו זיינע קונדער זאלן לערנען מיט דיינע?
נעקסט, סאטמער איז נישט פאר דיר.
שיק קיין וויען, גן ישראל, וגו'
מ'קען עפענען אין בארא פארק היינט נאכט א חסידישע בעסערע תלמוד תורה אין על פי חשבון איבער נאכט איז דארט דא פיר קלאסען אין יעדער כתה,

נאר די פראבלעים איז שמעון וויל נישט, ער וויל דווקא יא שיקן קיין סאטמער, ער וויל זיך אנרעדען אז ער זוכט פאר זיי א גוטע חינוך וגו'
טוע א טובה, דריי נישט קיין קאפ, מאך נישט פון סאטמער וויען, פארשטיי אז דיינע קינדער זענען בעסערע קינדער, אין מאך נישט קיין ויצעקו ווען די באקומסט ''מיט רעכט'' א לא נתקבל, ס'טראשע נישט די גענז, וויין נישט צו דיין רייכע פעטער אדער דיין געריבענע חבר,
האסט באקומען א לא נתקבל ווייל דיין זוהן איז נישט דער עלעמענט וואס סיי די מוסדות אין סיי אסאך טאטע'ס ווילן, וואס פארשטייסטו נישט?

נאר די ווילסט האבן פון ביידע וועלטען, דא טשילן א לעבן, אין דא שיקן קיין סאטמער, סארי, איי פיעל יור פעין, ס'גייט נידט אזוי

[קינד_אן_קייט]

די שאלה איז נישט לגבי ענינים וואס זענען דירעקט א סתירה צו די תקנות פון א מוסד, נאר זאכן וואס זענען ״צווישן די טראפן״, ס׳איז אדער בכלל נישט אין קעגנזאץ צו בפירוש׳ע תקנות המוסד, אדער א תקנה וואס ווערט ע״פ רוב נישט פארסירט וכאן מצא בעל חוב לגבות את חובו ווייל ס׳געפעלט נישט עמיצין יענעמ׳ס נאז.

[לעיקוואד]

טויזנט פראצענט שטותים. סארי איך האב נישט קיין נערווען מסביר זיין פארוואס.

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=5vPPFzTtZOs[/youtube]

[שמעקעדיג]

דער אמת איז אינצווישן

500 פראצענט. ושלום על ישראל.

[לעיקוואד]

ניין דער אמת איז אין ערגעץ נישט אינצווישען. עס איז טויזנט פראצענט קלאר. קיינער האט נישט אפילו קיין הונדרעטסטעל פראצענט רעכט ארויפצוצווינגען זיינע משוגעתן אויף א צווייטער אדער אויף זיינע קינדער, און אויב דיר געפעלט נישט אז א צווייטער סארט מענטש דרייט זיך נעבן דיר איז פארקוועטש זיך די נאז און לערן אביסעל מוסר סובל צו זיין איינער וואס איז אנדערש פון דיר. ווען איינער שטייט אויף א צווייטער און שטופט עם ארויס פון זיין פלאץ איז דער גערעכטיקייט אינערגעץ נישט אינצווישען.

[שטילע אינגערמאן]

ניין דער אמת איז אין ערגעץ נישט אינצווישען. עס איז טויזנט פראצענט קלאר. קיינער האט נישט אפילו קיין הונדרעטסטעל פראצענט רעכט ארויפצוצווינגען זיינע משוגעתן אויף א צווייטער אדער אויף זיינע קינדער, און אויב דיר געפעלט נישט אז א צווייטער סארט מענטש דרייט זיך נעבן דיר איז פארקוועטש זיך די נאז און לערן אביסעל מוסר סובל צו זיין איינער וואס איז אנדערש פון דיר. ווען איינער שטייט אויף א צווייטער און שטופט עם ארויס פון זיין פלאץ איז דער גערעכטיקייט אינערגעץ נישט אינצווישען.

כ'פארשטיי נישט קיין תיבה,
טאמער מיין זוהן הייבט זיך אן חברן מיט א קונד וואס האט טעלעווישן אינדערהיים, זאל איך עיהם נישט צירוק האלטן, נאר לערנען מוסר ווי אזוי סובל צו זיין א צווייטע?
האב איך נישט קיין רעכט אנצוטיילען מיט וועם מיינע קינדער זאלן זיך דריייען?
סארי כ'פארשטיי באמת נישט וואס די שרייבסט.

יא, לפע''ד האט א מוסדות רעכט צו מאכן סיי וועלעכע תקנה, ס'געפעלט דיל נישט? יאג אפ.
כ'זאג נישט אז כ'האלט אז זייערע תקנות זענען נארמאל, אבער ס'זייערע מוסדות, האסט א ברירה, שיק ערגעץ אנדריש

[לעיקוואד]

ניין דו האס נישט קיין רעכט. איך ווייס נישט וואס איז אזוי שווער צו פארשטיין. אז דו ווילסט מחנך זיין דיינע קינדער וויאזוי דו ווילסט אדרבה, דאס גיט דיר נישט קיין שום רעכט דוחה צו זיין א צווייטער פון דיין געגנט אדער דיין שטאט אדער דיין מוסד. עס איז גארנישט שווער צו פארשטיין די חילוק .

[Yossy]

להוי ידוע , דיין זון חבר'ט זיך מיט קינדער וואס די וואלסט נישט געוואלט , איי וועסטו פרעגען פארוואס האט מען אנגענומען די קינדער ,? די ענטפער איז "געלט " אויב האסטו געלט קענסטי טין וואס די ווילסט ... פאקט איז אויב וואלטען די מוסדות געהאט פרינציפען וואלט איך געזאגט פארפאלען זיי מיינען לשם שמים , אבער פאקטיש די וואס ליידען זענען בדרך כלל אינגעלייט פין פשוטע משפחות נישט געלט נישט קיין קאנעקשענס. אסאך זענען אינגעלייט סעלף מעיד מענטשען פון שוואכערע משפחות וואס ארבעטן שווער זיך געהעריג צי מסדר זיין אין לעבן אין די רשעים פארביטערן זיי דאס לעבן ....
נאך א נקודה ,, סאיז צי פרי צי אפשאצען די נייע סיסטעם אבער כקען קוים ווארטען צי זען די געלונגענע פירות פון דע נייע רשעותדיגע חינוך סיסטעם.. די געוואלטיגע תלמידי חכמים ערליכע אידען וואס גייען אויפוואקסען פון די "פיינע "מוסדות מיט די קינדער פון די" פיינע" שטיבער.
מיין מיינינג איז אז מיר וועלן באצאלען א טייערע פרייז , די אלע קינדער אין בחורים וואס האבען געוואלט זיין וואויל אין גיט אין מיר האבען זיי געוויזען די טיר גייען אינז באצאלען כפלי כפלים אינז גייען ליידען פון זיי ביג טיים.
אין צי די וועד החינוך רשעים אדער רשעי הישיבות וויל איך זאגען זיי נישט אזוי בגדול די האסט נישט קיין שום גאראנטי אז דיין זין אדער בחור וועט זיין א ערליכע איד , טראכט צוויי מאל פאר די רודפסט א צווייטען...סאיז דא א באשעפער אויף די וועלט מקען נישט צאפען יענעמס בלוט פאר דיין תאוות השררה והכבוד..
איך לייג נישט קיין סמייליס ווייל די מצב איז טויזענט מאל ערגער ווי עטס מיינטס

[הוגה]

איך ווייס נישט פארוואס מען דארף איבערקייען און איבער חזר'ן אזעלכע דברים פשוטים מאוד, נאכאמאל און נאכאמאל א יעדע וואך. קודם כל, די מוסדות זענען נישט גערעכט. דער וואס האט א פראבלעם מיטן אקצעפטירן א צווייטע קינד איז א שלעכטע, און א בעל גאוה (כלשון הגראי"ל שליט"א). ווען די אמאליגע צדיקים האבן זיך געשלאגן בכל תוקף אקעגן טעלעוויזיע און ווידאו, איז קיינעם נישט בייגעפאלן צו מדחה זיין די קינדער פון אזעלכע שטיבער וואס פארמאגן עס יא. דאס איז א נייע רשעות'דיגע המצאה פון די לעצטע פופצן יאר בערך. מיר זענען אזוי פארדארבן געווארן, אז מ'כאפט נישט בכלל וואס איז שלעכט דערמיט. אבער אפילו נניח אז זיי זענען יא גערעכט, לאמיך איבער חזר'ן וואס איך האב דא געשריבן.

[justify]די רעכטן פון א רב/רבי

לאמיר דא קודם קלארשטעלן אז די מוסדות זענען א נכס יחיד, זיי באלאנגן פאר די רבי, רב אדער פאר די ראש המוסד. די ריעל עסטעיט וואס די מוסד פארמאגט, וואס איר באצאלט קרן הבנין פון פינף טויזנט דאלער, זענען אויך פריוואטע נכסים וואס די רבי/רב דארף האבן כדי זיינע קינדער זאלן האבן אויף וואס צו גיין צו בי"ד און קארט נאך די זייערע נציחת האראלים. די מוסד האט א 'רעכט' צו מאכן תקנות וואס און וויאזוי עס געפעלט זיי, און ווער עס וויל זיך נישט צושטעלן צו זייערע קוריאזן מעגן זיי יענעם שיקן לופטערן. עס איז 'זייער' מוסד און זיי האב א רעכט צו טון דערין כאדם העושה בתוך שלו. פונקט אזוי ווי איך האב א רעכט צו זאגן אז איך לאז נאר אריין אין מיין הויז א איד וואס גייט מיט א שטריימל, און אויב ווילסטו קענסטו אנטון א שטריימל אדער קענסטו גיין לעזאזל. די זעלבע האט די מוסד א רעכט צו שוקן לעזאזל ווער עס שטעלט זיך נישט צו צו סיי וועלכע קוריאזע תקנה אדער תנאי וואס זיי שטעלן. עס איז זייער רעכט! פיריאד!

דער רבי, רב אדער ראש המוסד האט אויך א רעכט צו זיין א רשע מרושע, ער האט אויך א רעכט צו מזנה זיין צעהן שפחה חרופות אין איין נאכט, און ער האט א רעכט צו זיין די גרעסטע שטיק צואה מששת ימי המעשה. ער האט א רעכט! פיריאד!

די פאקט אז די מוסד האט א רעכט, די פאקט אז דער מאנסיער יונגערמאן און זיין ווייב קענען לייגן די קינדער אין מאדערנע מוסדות, די פאקט אז ער וויל נישט אדער קען זיך נישט צושטעלן צו א תקנה פון א מוסד, מיינט נאך נישט אז די בעל התקנה איז נישט א פארגרעבטער פאלנער שלעכטסקייט. דער ראש המוסד איז א רשע, טאקע מיט די פולע ''רעכט". עס איז אין די היסטאריע פון חרדי'נטום נאך נישט געווען אזא מצב ירוד ביי די מנהיגי הקהלות. (איך מאך נישט אוועק אלע מנהיגים ח"ו, איך רעד נאר פון רוב רובם.) די פני הדור כפני הכלב פראסקעט אלעמען אין פנים אריין, אבער פארשטייט זיך מיט פולע רעכט! עס זייער רעכט! פיריאד!

אמאל איז א מנהיג נישט נאר געווען דער בעל הבית, דער קעניג וואס האט די 'רעכט' צו טון וואס עס געפעלט אים כאדם העושה בתוך שלו. אמאל איז א מנהיג אויך געווען איד וואס האט געבלוטיגט צו העלפן א צווייטן איד, צו מקרב זיין וואס מער אידן לאביהם שבשמים. א מנהיג אמאל האט אוועק געגעבן עד פרוטה אחרונה צו העלפן אידן וואס דארפן אויף שבת און יום טוב. אמאל האט א מנהיג אויך געוואוסט אז ער האט די 'רעכט' צו טון וואס ער וויל, אבער ער האט געוואלט העלפן א יעדע איינציגסטע איד. איך קען שרייבן מעשיות טאג און נאכט פון די אמאליגע צדיקים ומנהיגים וואס האבן געוואוסט זייערע 'רעכטן' אבער דאך האבן זיי נישט געטון די רשעות וואס ווערט היינט אפגעטון, ווייל זיי זענען געווען צדיקים! איך וועל שרייבן נאר עטליכע בקיצור נמרץ.

אמאליגע מנהיגי וצדיקי אמת

דער סאטמארער רב ז"ל האט געהאלטן צוויי קאליקעס אין א כתה פון צוועלף. טראץ דעם וואס די מנהל האט גע'טענה'ט אז ס'נישט גוט פאר די אנדערע צען. האט ער געזאגט: "די אנדערע צען וועלן זיך אן עצה געבן, פאר די צוויי האבן איך דאך געעפענט די ישיבה, זיי דארף איך, נישט די אנדערע". (יש אומרים שזה קרה עם רבי מיכאל בער ז"ל.)

קלאוזענבורגער רב ז"ל האט געסטראשעט אז ער פארמאכט זיין ישיבה, ווען די הנהלה גשמי האט ארויסגעווארפן א בחור א פרא אדם וואס האט כסדר מזיק געווען די ישיבה'ס נכסים אויף א געפערליכע פארנעם. בלית ברירה האט מען דעם בחור צוריקגענומען און געהאלפן זיך שטעלן אויף די פוס. זיינע קינדער און אייניקלעך זענען היינט ש"ס אידן (די גרעסטע קאמפלימענט אין קלאזענבורג).

ווען באבוב האט געמאכט א תקנה אקעגן טעלעוויזשאן (נאך די באקאנטע חרם) זענען די מנהלים אריין צו רבי שלמה באבובער ז"ל און געזאגט אז זיי ווייסן אז עטליכע משפחות פארמאגן נאך טעלעוויזיעס אינדערהיים און עס וועט קאליע מאכן פאר אנדערע. זיי האבן פארלאנגט אז מען מוז ארויסווארפן די קינדער ווייל אויב נישט וועט די גאנצע תקנה שוואך ווערן ביי יעדעם. האט רבי שלמה ז"ל ברוב חכמתו וצדקתו געזאגט, זאלן די טעלעוויזיע וואטשערס נאר שיקן די קינדער צו מיר און איך וועל זייערע קינדער מאכן שטריימל און ווייסע זאקן אידן. די שענסטע אידן מסלתה ומשמנה פון באבוב זענען זיי אויפגעוואקסן.

רבי אברהם חיים שפיצער איז געווען א מלמד אין ישיבה אוו ברוקלין. ער איז אריין צו זיין רבי מסקווירא זצ"ל און ער האט זיך אפגערעדט אז רוב פון זיין קלאס קומען פון שטובער וואס זענען נישט שומר שבת. ער האט פארציילט פאר דעם סקווירא רבי אז ער וויל פארן ווערן ענדערש א מגי"ש אין הרב קאפלמאנ'ס ישיבה. די סקווירא זצ"ל האט אים געענטפערט: "די בחורים ביי הרב קאפלמאן דארפן דיר נישט, די קינדער פון די מחללי שבת דארפן דיר יא". ער איז געבליבן דארט און אלע האבן אויפגעשטעלט פיינע ערליכע אידישע שטובער.

דער חזו"א האט געזאגט פאר א מנהל וואס האט געוואלט ארויסווארפן א בחור פון ישיבה צוליב דעם ווייל יענער איז געפאקט געווארן רייכערן אום שבת: "דאס איז דיני נפשות, און דיני נפשות קען מען נאר פסק'נען מיט א בי"ד של כ"ג."

ווען דער סאטמארער רב ז"ל וועקט זיך היינט אויף און ער זעהט דאס רשעות וואס זיין חדר אין מאנסי (אהרונים) טוען אפ על שמו וזכרו, ווען רבי שלמה און רבי נפתלי'טשע באבובער וועקן זיך היינט אויף און זעהן מיט וואס פאר א רשעות מען ווארפט זיך מיט אידישע שטובער און אידישע דורות אין זייערע מוסדות אין מאנסי (ביידע!!!) וואס וואלטן זיי געזאגט? וואס וואלט קלאוזענבורגער רב געזאגט צו דעם ווען ער ווייסט וואס זיינע הייליגע מוסדות אין מאנסי טוען אפ, ווי זיי ווארפן זיך מיט אידישע נשמות אויף אן עקלדיגע פארנעם? או לאותה בושה ולאותה כלימה! די אלע צדיקים האבן אויך געוואוסט וואס זייערע רעכטן זענען, זיי האבן אויך געוואוסט (אדער אפשר האבן זיי נישט?) אז די מוסודות באלאנגט צו זיי. אבער דאך האבן זיי זיך אויפגעפירט ווי ערליכע פיינע אידן און נישט ווי די חיות השדה! זיי האבן געוואוסט אז זייער פאסטן האבן זיי נישט גענומען פאר שררה נאר פאר עבדות.

וזאת תורת הקהל

מ'האט דא לעצטענס ארום גערעדט איבער די וויכטיקייט פון געהערן אדער נישט געהערן צו א קהלה. א פיינע יונגערמאן וואס האט נישט קיין שום קשיות אדער נסיונות דארף נישט א קהלה אזוי וויכטיג. א יונגערמאן וואס איז צופרידן, ער האט זיינע שיעורים, גייט וואלענע ציצית אויפן העמד, פארמאכטע רעקל מיט די הוט, איידעלע שיך, קומט אן צו אדון עולם און רעדן נישט ביים דאווענען דארף נישט אזוי וויכטיג א קהלה. א יונגערמאן וואס איז בטבע א מקבל גרינגערהייט, ער גלייבט און פאלגט אלעס וואס דער מנהיג זאגט אן אריינטראכטן, ער גייט צו די אסיפות, ער האט נאר א מאושר'דיגע פאון, זיין ווייב גייט ארום געבונדען ווי א זונה בימי יהודה, ער גייט נישט אין פיצא סטאר, ער פארט אויף וועקעישאן נאר צו די קאנטרי, ער גייט נישט אין שאפינג מאללס, און ער ליינט נאר די מעלות, אזא יונגערמאן דארף נישט בעצם קיין קהלה. דער יונגערמאן וועט זיך פיין אן עצה געבן אויב ער דאווענט אין א בית מדרש אין זיין געגנט און שוין. עכ"פ ברוחניות פעלט עס אים זיכער נישט אויס, אפשר בגשמיות יא.

אויב אזוי, פארוואס האט מען אזוי אויסגעשטעלט אז די עולם איז יא צוגעטשעפעט צו קהלות? ווייל די וועלט איז ווייט פון שלימות. עס זענען פארהאן אין א יעדע סאסייעטי מענטשן וואס זענען נישט אזוי צופרידן, שטארק, פאלגזאם וכדומה. וממילא, אויב איז אויסגעשטעלט די קהלות פון רוב א. ג. פיינע יונגעלייט, טוען זיי ארויף שלעפן און מחזק זיין די א. ג. שוואכע יונגעלייט.

מה עשה הקב"ה? עס איז אונטערגעוואקסן א דור פון מנהיגים ורבנים וואס ווייסן זייערע 'רעכטן', וואס געבן נישט קיין גרף של רעי וואס דער באשעפער וויל, די עיקר איז אז זיי האבן א 'רעכט' צו האבן קהלות ומוסדות פון בלויז 'ריינע ראסע' יונגעלייט, לאז די שוואכערע אדער זיך צושטעלן אדער זאלן זיי זיך גיין הענגען. האבן זיי די 'רעכט' דאס צו טון? אוודאי האבן זיי די 'רעכט'! אבער זיי זענען נאך אלץ רשעים!

יעצט לאמיר גיין צו די מוסדות

מיר האבן שוין קלאר געשטעלט אז די מוסדות ומנהיגיה האבן א 'רעכט' צו טון וואס עס געפעלט זיי. אבער דאס מאכט זיי נישט אויס רשעים. גייט א מוסד און מאכט א תקנה אז וועלכע מאמע עס גייט מיט גאלדענע שיך קען נישט שיקן די קינדער אין די מוסדות. איי, דו ווייסט דאך גאנץ גוט אז צען פראצענט פון די מאמעס וועלן זיך מאיזה שגעון שיהיה נישט צושטעלן צו דער תקנה? וואס גייט מיר אן, איך האב א 'רעכט' צו טון אין מיין מוסד וואס איך וויל און קיינער קען מיר גארנישט טון.

מורי ורבותי, ווייל איינער האט א רעכט צו טון א זאך מאכט עס יענעם נאך נישט גערעכט. מיר זענען אידן, מיר זענען ערליכע אידן, מיר טוען די רצון הבורא און מיר האלטן זיך מאראליש. עס איז זייער גרינג אוועק צו מאכן די טרערן און די פיין פון דער ספעציפישע מאנסיער יונגערמאן און זאגן אז ס'קומט אים ווייל ער שטעלט זיך נישט צו. דאס איז פונקט ווי דער וואס האט געלאזט דעם ארימאן שטארבן פאר הונגער ווייל ער האט זיך נישט צוגעשטעלט צו דיין תקנה אז מ'מוז טראגן א שטריימל אין דיין הויז. יא, דו האסט א רעכט צו מאכן א תקנה. יא, ער איז זיך שולדיג פארן נישט אנטון די שטריימל. אבער דו ביזט ווייטער די רוצח ואכזר פארן מאכן אזא תקנה און פארן זיך נישט לאזן בייגן.

און דאס אלעס איז געזאגט געווארן אפילו ווען מען קען זיך צושטעלן צו די תקנה, אבער מה יעשה ה'יונגערמאן וואס קען זיך נישט צושטעלן צו די תקנה? הערסט א מעשה? ער האט חתונה געהאט מיט א ווייב וואס איז אויפגעוואקסן אין א שטוב וואו מען גייט נישט געדעקטע שייטלעך (אזויווי אונזערע באבעס זענען געגאנגען), און דא איז די מוסד אויפגעקומען מיט א פרומעניש אז מען נעמט נאר אן צוגעדעקטע שייטלעך. ווי האט דער יונגערמאן א רעכט צו פארלאנגן פון זיין ווייב צוצודעקן איר שייטל? גייט ער און ער שרייבט זיך איין אין אנדערע מוסדות אבער זיי ווילן אים נישט אננעמען ווייל ער האט דאך אן אייגענע קהלה. גייט ער און ער וויינט זיך אויס ביי א תהלים, קומען אפאר רשעים אויף קאווע שטיבל און זיי לאכן אים אויס און זאגן אז די ראש המוסד האט 'רעכטן'! הערסט א מעשה? 'רעכטן' האט ער? רשעות האט ער! פיריאד!

די אלע וואס שטייען און פארטיידיגן די רשעים ואכזרים זאלן וויסן אז קיינער איז נישט פארזיכערט מיט זיך און מיט די קינדער. אויב וועט איר פארטיידיגן די קאלטבלוטיגע מנהיגים, אויב וועט איר נישט שרייען היינט, ווערט וועט שרייען פאר אייערט און אייער קינדער'ס וועגן? אזוי ווי מארטין ניימולער האט געשריבן אין זיין באקאנטע פאעמע, בנוגע די דייטשע אינטעלעקטואלן וואס האבן געשוויגן אין די נאצישע עפאכע:

[left]First they came for the Socialists, and I did not speak out—
Because I was not a Socialist.
Then they came for the Trade Unionists, and I did not speak out—
Because I was not a Trade Unionist.
Then they came for the Jews, and I did not speak out—
Because I was not a Jew.
Then they came for me—and there was no one left to speak for me.[/left]

סוף דוב

וואס קענען מיר טון? איך ווייס נישט. למעשה זענען זיי דאך די בעלי בתים און זיי האבן די 'רעכטן' צו טון וואס זיי ווילן. עס זענען אבער יא דא דא עטליכע זאכן וואס מיר מוזן טון.

1) מיר מוזן מאכן א ויצעקו און שרייען דערוועגן טאג און נאכט, מיר טארן נישט שווייגן.
2) מיר טארן נישט שטיצען קיין כהוא זה די דאזיגע מוסדות וואס מאכן די סעלעקציעס און זייערע רשעות'דיגע מנהיגים וואס לאזן דאס צו.
3) מיר מוזן זיך לאזן הערן, ווען אימער מען הערט א שמועס איבער דער נושא, מוז מען זיך טענה'ן און אויפקלערן דעם עולם אז עס איז נישט ריכטיג און מען איז נישט מסכים.

פאר די אלע וואס גייען דורך די שווערע פיין זאלט איר וויסן אז מיר פארשטייען אביסל וואס איר מאכט מיט, מיר פארשטייען אז די פיין פון רידזשעקשאן איז גאר א שטארקער, און איר זאלט וויסן אז מיר זענען אויף אייער זייט.


.[/justify]

[שמעקעדיג]

ניין דער אמת איז אין ערגעץ נישט אינצווישן

איך האב גערעדט בדרך צחות.

פוק חזי דעם בליק פון אן אמת'ן מנהיג ישראל, וואס איך האב נעכטן מעתיק געווען פון מרן החזון איש זצ"ל

viewtopic.php?p=210853#p210853

[דענקער]

נניח אז עס איז גערעכט אז טאטעס האבן א רעכט צו מחנך זיין זייערע קינדער'ס חברים'ס עלטערן. ווען איז געווען די מיטינג וואו עלטערן האבן געשטימט וועלכע סארט חברים זיי ווילן פאר זייערע קינדער? די מוסדות מאכן וואנזיניגע תקנות וואס רוב עלטערן זענען נישט מסכים דערצו. נאכדעם זאגן זיי אז די עלטערן ווילן נישט שיקן בלא בלא בלא...

וועלכע עלטערן? וויפיל פראצענט?

[משבק]

דענקער איז 100 פראצענט גערעכט סאיז דא עטליכע וואס זיצן ביים שיסל און זענען דן דיני נפשות פארוואס זאל נישט זיין א ערוועלטע באורד פון די עלטערן וואס על פיהם זאלן גיין די החלטות?

[רויטע וואנצעס]

אסאך נישט חסידישע מוסדות האבן אזא באורד, אבער ביי חסידים איז נישט שייך, ווייל ס'וועט אינטערברענגען די שררה פון די רבי מיט זיינע מענטשען.

[שטילע אינגערמאן]

[tag]לעיקוואד[/tag] טייערע,
כ'וויל פארשטיין שנעל,
טאמער עפען איך מארגען אויף א תלמוד תורה, אין נאך א יאר איז עס מצליח עד אין לשער, משטופט זיך אריין צו גיין,
כ'מאך א תקנה למשל אז איינער וואס שנייט די באורד האט נישט קיין דריסת רגל דא, גיי איך ווערן א שייגץ, א רשע?
יעצט, מיט וואס איז די סקווירא תלמוד תורה אנדריש? פארוואס טאר נישט דוד'ל סקווירא מאכן תקנות אין זיין תלמוד תורה וואס ס'געפעלט עיהם, עם איי מיסענג סאמטינג?

נ.ב. טאמער איז עס אמת אז ת''ת נעמען נישט אריין סתם אלץ רשעות וגו' אין נישט וועגען די האלסט נישט די תקנות, דאס רעדט איך נישט וועגען, דאס איז א רשעות

[ראש הישיבה]

כ'וויל נישט רעדן פרעזענדליך וועגען מיר, אבער באופן כללי.
ס'דא מענטשן וואס ווילן אז זייערע קינדער זאלן אויסדריקלעך נישט לערנען מיט איינער וואס האט אינטערנעט אדער די מאמע גייט אייגענע האר וגו'.
וואס פארשטייסטו נישט?

ראובן שיקט זיינע קינדער קיין סאטמער (למשל) ווייל ער פארשטייען זיך מיט זיינע שיטות, ער וויל זיינע קינדער זאלן גיין 6 סלייס קאפלעך, נישט קיין אויפשריפטען אויפן קליידער אין נאכ אביסעל שטיתים. (טאמער ס'ריכטיג צו נישט דארף מען רעדן מיט עיהם).

שמעון, ער איז יא א בעסערע גאטשע, מיט רעכט, עיהם געפעלט יא דער דרך החיים, נאו פראבלעם.

אבער וואס פארשטייסטו נישט? שמעון טייערע, ביסט א וואילע אינגערמאן, אונז האבן זיך זייער ליב, אבער זיי נישט בייז, סאטמער געבט סירווייס מער פאר א ultra געזעלשאפט,
זיי געפעלט נישט דיין ווייב דרייווט אין גייט מיט א שיינע שייטל אין אפ ווייט נעגל, אין דיך מיט א ווייסע העמד אויפן גאס מיטן באקעל שיך,
כ'זאג נישט, אין איך ווייס נישט טאמער ס'איז א עוולה, אבער דא איז נישט דיין פלאץ, אזוי ווי די פארשטייסט אז די אליינס קענסט נישט לאדן ראובן, וואלסט דיך נישט משדך געווען מיט עיהם, וואס פארלאנסטו זיינע קונדער זאלן לערנען מיט דיינע?
נעקסט, סאטמער איז נישט פאר דיר.
שיק קיין וויען, גן ישראל, וגו'
מ'קען עפענען אין בארא פארק היינט נאכט א חסידישע בעסערע תלמוד תורה אין על פי חשבון איבער נאכט איז דארט דא פיר קלאסען אין יעדער כתה,

נאר די פראבלעים איז שמעון וויל נישט, ער וויל דווקא יא שיקן קיין סאטמער, ער וויל זיך אנרעדען אז ער זוכט פאר זיי א גוטע חינוך וגו'
טוע א טובה, דריי נישט קיין קאפ, מאך נישט פון סאטמער וויען, פארשטיי אז דיינע קינדער זענען בעסערע קינדער, אין מאך נישט קיין ויצעקו ווען די באקומסט ''מיט רעכט'' א לא נתקבל, ס'טראשע נישט די גענז, וויין נישט צו דיין רייכע פעטער אדער דיין געריבענע חבר,
האסט באקומען א לא נתקבל ווייל דיין זוהן איז נישט דער עלעמענט וואס סיי די מוסדות אין סיי אסאך טאטע'ס ווילן, וואס פארשטייסטו נישט?

נאר די ווילסט האבן פון ביידע וועלטען, דא טשילן א לעבן, אין דא שיקן קיין סאטמער, סארי, איי פיעל יור פעין, ס'גייט נידט אזוי

לאמיר נישט רעדן פון רעכטן וכדומה וואס הוגה האט שוין מבאר געוועהן בטוב טעם.
מיר דארפן ארייןלייגן די נושא אין פראספערטיוו.

1. פאר מיר (טאטעס אדער די רבנים והוועד שלהם) זענען דן א תקנה צו עס איז ריכטיג/וויכטיג אדער נישט, מוז זיין קלאר אז עס האנדעלט פון שפיכת דמים. קען זיין אז מען מוז שופך דם זיין די קינד זיין מאמע/טאטע, לצורך די הצלת הדורות, אבער עס איז זיכער שפיכת דמים.

2. די תקנה, מוז זיין א זאך וואס מען האט אמת'דיג דורכגעטוהן אז די פרעבלעם פון פרויען דרייוון קען אפעקטן די חינוך פון אנדערע קינדער. דח פראבלעם פון אפענע שייטלעך וועט קאליע מאכן אנדערע קינדער. סתם ווייל איך וויל נישט אז מיינע קינדער זאלן לערנען מיט יענעםס קינד בארעכטיגט נאך נישט די תקנה. אויב איינער וועט זאגן אז ער וויל נישט אז זיינע קינדער זאלן נישט לערנען מיט קינדער וואס עסן פאטעיטא טשיפס, איז ער קוקו.
דאס אז די קהילה וויל קאנטראלן די מענטשן מיינט נאך נישט אז זיי מעגן וועגן דעם אפזאגן זייערע קינדער. די רב קען זאגן אז ער גייט נישט אויף קיין שמחות ביי דיע וואס די ווייבער דרייוון. ער קען אויך נישט פארקויפן די חמץ. אבער אין תורה שטייט לא יומתו אבות על בנים.

3. ווען איינער איז נתחנך געווארן על ברכי החסידות, די חינוך איז דיר נישט אזוי געלאנגען איי איי איי, יעצט זאלן זיי עסן זייער פירות. ניין זיי האבן נישט קיין רעכט אפצוזאגן א היימישע אינגערמאן. ניין ניין ניין.

ווען דו מאכסט א תקנה וואס גייט אפעקטן דיינע היימישע מענשטן, מוזסטו זיך רעכענען מיט דיע וואס קענען נישט עומד זיין אויף דעם.

ניין א טאטע פון א חסידות מעג וועלן פאר זיין קינד וואס ער וויל, אבער נישט אויף די חשבון פון א צווייטע טאטע פון די חסידות. ניין ער מוז נישט גיין דו ווילסט נישט דיין קינד זאל לערנען מיט יענעם ווייל זיין מאמע דרייווט, שיק אין א אנדערע מוסד. מאך דיר נישט בעסער אויף יענעםס חשבון.

ועוד והיא העיקר, רוב מאהל ווען א אינגערמאן וואס באלאנגט צו א חסידות ווערט נישט אהנגענומען אין זיין מוסד, וועט קיין איין מוסד אים נישט וועלן אהננעמו.

אויף דעם קען מען זאגן the punishment doesnt fit the crime

[שטילע אינגערמאן]

ראש הישיבה, כ'האלט אנדריש, כ'האלט יא אז א רבי מעג מאכן תקנות וואס זענען פאני, אין וואס רוב עולם האלט נישט דערביי, ס'זאנץ א מוסדות ער שאפט די געלט, צו זיינע מענטשן שאפן די געלט, ער מעג טוען וואס ער וויל, ס'גארנישט אנדריש ווי ביי דיך אינדערהיים
האסט א פראבלעם? פיץ אפ, ווער בעהט דיך דא צו זיין
אין רוב תקנות וואס כהאב מיט געהאלטען זענען גאהץ פארשטענדליך, פארשטייט זיך כ'קען נישט רעדן פאר יעדער חסידות, אבער עכ''פ דארט ווי איך געהער

[הוגה]

יא! מיר האבן שוין געשריבן, ער האט די רעכט! ער האט אויך די רעכט מזנה צו זיין! די פאקט אז ער האט די רעכט, מאכט אים נישט אויס רשע. בקיצור, האסט נישט געענטפערט אויף מיין לאנגע תגובה, ממילא איז א שאד זיך צו טענה'ן ווי בעיביס.

[שבת אחים]

הרב @שטילע ?
לאמיר פארשטיין פון וואס און פון וועמען דו רעדסט ,
אין די ערשטע תגובה שרייבסטו :כ׳וויל נישט רעדן פרעזענדליך וועגען מיר, אבער באופן כללי.

אין דיין לעצטע תגובה שרייבסטו: אין רוב תקנות וואס כ׳האב מיט געהאלטען זענען גאנץ פארשטענדליך, פארשטייט זיך כ׳קען נישט רעדן פאר יעדער חסידות, אבער עכ״פ דארט ווי איך געהער

איז פון וועם רעדסטו ? אופן כללי?? אדער דארט ווי דו געהערסט???

האלטס אז ״אלע מוסדות״ זענען ״אייביג טויזענט פראצענט גערעכט״ ?

[שטילע אינגערמאן]

כ'רעדט וועגען איבעראל, נאר כ'האב באקומען אין אישית פון כמה ניקן אז נישט אייביג איז עס וועגען די תקנות וואס מ'האלט נישט, נאר וועגען סתם רשעות, ממילא האב איך אויסגעפיהרט רוב מוסדות.
על אף כ'האב שוין געהערט טאטע'ס ארום לויפן דערציילן רשעותדיגע מעשות פון הנהלה, אבער אז מ'טוט אביסעל האום'ווערק ווערט מען געוואר ס'גארנישט אזוי גלאט,

[שבת אחים]

ביסט בארעכטיגט צו דיין מיינונג
אבער לויט דיר זענען די נאציס ימ״ש אויך געוועהן ״טויזענט פראצענט גערעכט" מיט זייערע סעלעקציעס

דו שרייבסט:
יא, לפע''ד האט א מוסדות רעכט צו מאכן סיי וועלעכע תקנה, ס'געפעלט דיר נישט? יאג אפ.
כּזאג נישט אז כּהאלט אז זייערע תקנות זענען נארמאל, אבער ס'זייערע מוסדות, האסט א ברירה, שיק ערגעץ אנדריש

ס'זאנץ א מוסדות ער שאפט די געלט, צו זיינע מענטשן שאפן די געלט, ער מעג טוען וואס ער וויל, ס'גארנישט אנדריש ווי ביי דיך אינדערהיים

היטלער האט געזאגט אט די זעלבע זאך ס׳איז ״מיין לאנד״ איך מיט ״מיינע מענטשען״ האבן עס אַנגענומען ס׳געפעלט דיר נישט גיי אין אויווען אריין
און סאיז דעמאלסט אויך געוועהן אזעלעכע חכמים ווי דיר וואס האבן צוגעשטימט

״דער פירער איז טויזענט פראצענט גערעכט"

[שטילע אינגערמאן]

מורעדיגע צוגלייך, כ'האב אבער א בעסערע צוגלייך, כ'לייג אריין מיינע קינדער אין די וואנער, גענוי ווי גי נאצי'ס האבן אריין געלייגט אידן אין די אויווען

[כוכב]

קצרן של דברים אז שטילע אינגערמאן איז טויזנט פראצענט נישט גערעכט.
ווען מנעמט ווען נישט אריין א קינד ממש צוליב יסודותדיגע ענינים, כווייס אז א קינד זיצט אין וואטשט טיווי וואלט עס געפאדערט א באזונדערע דיון, דער פאקט איז אבער אז מ'זאגט אפ קינדער פאר כל מיני שטותים שבעולם, צומאל אן א פארוואס אן א פארווען בלויז ווייל סאיז נישטא ווער סזאל דורש זיין דמם און זיך אננעמען פאר זיי.
פאר ווער סווייסט איז עס א נייע לעצטיגע פראבלעמ ווען די קאמפעטישאן וואקסט, די מוסדות האבן פיער פרעשור ס'זאל חלילה נישט הייסן אז מ'נעמט יעדן און מ'ווארפט זיך מיט וועמען ס'לאזט זיך נאר.

[שבת אחים]

מורעדיגע צוגלייך, כ'האב אבער א בעסערע צוגלייך, כ'לייג אריין מיינע קינדער אין די וואנער, גענוי ווי גי נאצי'ס האבן אריין געלייגט אידן אין די אויווען

פארוואס איז עס נישט קיין גיטער צוגלייך ???

זיי מסביר מה ההבדל ??