א סעלפאון ביים רעדל - טאקע אזא עוולה?

[אליצפן]

קינד און קייט ווייסן אלע אנצומערקן כהיום, איבער דער שעדליכקייט, און גרויזאמקייט פון מאטאריסטן, וועלכע דערוואגן זיך צו רעדן אויפן סעלפאן בו בזמן ווען זיי אפערירן א קאר. דער דאזיגער באגריף, איז ממש פארוואנדלט געווארן אין אזא יהרג ואל יעבור פראקטעצירונג. פרישע בינטלעך שטודיעס באגלייט מיט א טוץ לעבעדיגע עפיזאדן, מאכן זייער וועג אויף דער אויבערפלאך יעדן שני וחמישי, און קיין חילוק פון וועלכן ווינקל די שטודיע שפראצט פון, טוען אבער אלע ווי כולם פה אחד, גרייכן דעם זעלבן אנגעבליכן מסקנה. נעמליך: דאס האלטן אן עלעקטאראנישן כלי אין דער האנט בשעת׳ן פירן א קאר, איז שעדליך ביז גאר, און גרעניצט זיך אזש מיט׳ן שוועל פון טויט. די פאליציי אגענטורן מצידם, פוילען זיך נישט פון צו אפרעכטן יעדע שטיק צייט אזאנע אזויגערופענע 'קרעקדאונס' אקעגן פארלעצער פון דעם געזעץ, אלץ אונטער דעם כלומר׳שן שלייער פון "סעיפטי".

איז אזוי, איידער כ'וועל פרובירן צו ווייזן ווי לעכערליך דער עצם איסור פון רעדן ביים דרייווען איז, מוז אנגעוויזן ווערן, אז דער צאל פאטאליטעטן פון קאר עקסידענטס אין אמעריקע האלט און איין פאלן. אין פאקט: זינט די ערצייגונג פון סעלפאונס, בערך צוואנציג יאר צוריק, האט דאס צאל פאטאליטעטן אריינגעהויבן רעדוקציעס ממש יעדן יאר. נאכמער: אינעם יאר פון 2011 למספרם, האבן זיך אפגעשפילט דאס קלענסטע צאל פאטאליטעטן זייט יאר 1949 -- א קיימא לן פון 62 יאר! און דאס איז טראץ דעם פאקט אז אין יענע יארן איז דער אמעריקאנער באפעלקערוג באשטאנען ממש מיט האלב אזויפיל מענטשן פון ווי ס׳שטייט יעצט, און זעלבס פארשטענדליך אז אויף די גאסן זענען געווען בנמצא פיל ווייניגער קארס, ווי היינטצוטאגס.

איז קומענדיגע מאל ווען איר שטויסט זיך אן אין א פרישער שטודיע וועלכע לויטעט איבער די טויטליכע רעזולטאטן פון סעלפאונס און טעקסטינג, נעמט אין אכט דאס אז בעפאר דעם סעלפאון עפאכע, האבן זיך אפגעשפילט איבער די גאסן צוויי צו דריי מאל אזויפיל פאטאלע עקסידענטס.

ס׳קען זיין אז סעלפאונס ראטעוועט זאגאר לעבנס, צוליב דעם אז ס׳ערלויבט פיל שנעלער צו רופן פאר הילף אין פאל פון אן ערנסטער צוזאמשויס. בכל אופן, ערגער האט עס זיכער נישט געמאכט.

יעצט לעצם הענין, דער געזעץ וואס אסר'ט רעדן ביים דרייוון מאכט פשוט נישט קיין סענס! לאמיר זען גענוי איבער וואס ס׳באשטייט דער דאזיגער פארבאט. צו נוצן דער האנט צו האלטן דעם פאון? מה נשתנה האלטן א פאון, פון עסן, טרינקען, רייכערן וכדו׳. חפצים וואס קאטאגארירן זיך אינעם כלל פון דברים המותרים -- כאטש מ׳ברויך דערפאר צוקומען צו דער האנט. אפשר וועט איר ארגומענטירן, אז דער פראבלעם איז איבער׳ן ״דיסטרעקשען״, דהיינו, אז ס'נעמט אוועק דעם קאפ פונעם ראוד? אמער, אויף א בלוטוט מעג מען דאך יא רעדן, גערעכט? לכאורה שפילט דער דיסטרעקשן דעם זעלבן ראלע. איז מאי חזית דדמא דסעלפאון סומק טפי? פארוואס ווען איך שטעל צוזאם צוויי דברים המותרים, ווערט געבוירן איין דבר האסור? מאכט נישט קיין סענס!

נ.ב. דאס איז אלץ בנוגע רעדן אויפן פאון, טעקסטן איז אן אנדערע מעשה וואס איז שוין גאנץ מעגליך יא מסוכן, הגם וואס די סטאטיסטיקס צייגן לכאורה אנדערש.

[ונבנתה העיר]

מיט דיין טענה מסברא בין איך מסכים, אבער די רעדוקציע אין 'פאטאלע' עקסידענטן זענען דאך אודאי א תוצאה פון עטליכע זייטיגע סיבות, אלזא ווייס איך נישט וואו עס קומט צו סעלפאונס (א. ווען נישט סעלפאונס וואלט עס געווען נאך ווייניגער ב. נישט-פאטאלע זענען מן הסתם ארויף), אפגערעדט אז איהר נוצן צו רופן פאר הילף איז נישט קיין סתירה צום איסור.

[אליצפן]

מיט דיין טענה מסברא בין איך מסכים, אבער די רעדוקציע אין 'פאטאלע' עקסידענטן זענען דאך אודאי א תוצאה פון עטליכע זייטיגע סיבות, אלזא ווייס איך נישט וואו עס קומט צו סעלפאונס (א. ווען נישט סעלפאונס וואלט עס געווען נאך ווייניגער ב. נישט-פאטאלע זענען מן הסתם ארויף), אפגערעדט אז איהר נוצן צו רופן פאר הילף איז נישט קיין סתירה צום איסור.

איך וויל פשוט ארויסברענגען אז דער צאל פאטאלע עקסידענטן איז דראמאטיש געפאלן אין די לעצטע יארן. יהיה הסיבה מה שיהיה, איז אבער דאך זייער שווער צו זאגן אז סעלפאונס זענען גורם עקסידענטס בזמן וואס די נומערן זענען אויף שטוינענדע גאלאפ אראפציר.

[berlbalaguleh]

מיט דיין טענה מסברא בין איך מסכים, אבער די רעדוקציע אין 'פאטאלע' עקסידענטן זענען דאך אודאי א תוצאה פון עטליכע זייטיגע סיבות, אלזא ווייס איך נישט וואו עס קומט צו סעלפאונס (א. ווען נישט סעלפאונס וואלט עס געווען נאך ווייניגער ב. נישט-פאטאלע זענען מן הסתם ארויף), אפגערעדט אז איהר נוצן צו רופן פאר הילף איז נישט קיין סתירה צום איסור.

הרב ונבנתה שליט"א: לאמיר א ביסל מרחיב זיין את הדיבור איבער דיין נקודה אז די סטאטיסטיקס פון פארמינערטע פאטאלע עקסידענטן, בעז"ה זענען א תוצאה פון זייטיגע סיבות. איינס פון די הויפט סיבות איז סיעט בעלטס און עיר בעגס. אין א געוויסע תקופה האבן די קאר מאנופעקטשורערס אפילו געהאט אזא פאטענט ווי "קוללעפסיבל סטיערינג קאלום" ד.ה. אז דער סטיערינג ווהיל און זיין בסיס האבן זיך אינטערגעבראכן ביי שווערע עקסידענטס, און דורכדעים פארמיטן אז דאס זאלל אריינגיין אין גוף פונ'ם דרייווער. אבער למעשה האבן זיי איינגעזעהן אז סיעט בעלטס און עיר בעגס זענען א סאך נוצליכער. האבן זיי זיך אפגעלאזט פון דעם. משא"כ האלטן א פאון אין די הענט איז יא א גרויסער גורם צו עקסידענטס, ח"ו. ווייל דער דרייווער ציטערט אז די פאון וועט איהם ארויספאלן פון די הענט און זיין שמועס וועט אפגעהאקט ווערן. איז ער מסיח דעת פון דרייוון. קומט דער בלו-טוטה און נעמט אוועק די סיבה. ממילא איז עס סעיפער. די דיסטרעקשן ביי האלטן א סעל-פאון אין די הענט איז נישט די שמועס וואס מ'פיהרט נאר די דאגה אז ס'זאל נישט ארויספאללן פון די הענט...

[ונבנתה העיר]

מיט דיין טענה מסברא בין איך מסכים, אבער די רעדוקציע אין 'פאטאלע' עקסידענטן זענען דאך אודאי א תוצאה פון עטליכע זייטיגע סיבות, אלזא ווייס איך נישט וואו עס קומט צו סעלפאונס (א. ווען נישט סעלפאונס וואלט עס געווען נאך ווייניגער ב. נישט-פאטאלע זענען מן הסתם ארויף), אפגערעדט אז איהר נוצן צו רופן פאר הילף איז נישט קיין סתירה צום איסור.

איך וויל פשוט ארויסברענגען אז דער צאל פאטאלע עקסידענטן איז דראמאטיש געפאלן אין די לעצטע יארן. יהיה הסיבה מה שיהיה, איז אבער דאך זייער שווער צו זאגן אז סעלפאונס זענען גורם עקסידענטס בזמן וואס די נומערן זענען אויף שטוינענדע גאלאפ אראפציר.

זענען נישט-פאטאלע ארויף?

[berlbalaguleh]

מיט דיין טענה מסברא בין איך מסכים, אבער די רעדוקציע אין 'פאטאלע' עקסידענטן זענען דאך אודאי א תוצאה פון עטליכע זייטיגע סיבות, אלזא ווייס איך נישט וואו עס קומט צו סעלפאונס (א. ווען נישט סעלפאונס וואלט עס געווען נאך ווייניגער ב. נישט-פאטאלע זענען מן הסתם ארויף), אפגערעדט אז איהר נוצן צו רופן פאר הילף איז נישט קיין סתירה צום איסור.

איך וויל פשוט ארויסברענגען אז דער צאל פאטאלע עקסידענטן איז דראמאטיש געפאלן אין די לעצטע יארן. יהיה הסיבה מה שיהיה, איז אבער דאך זייער שווער צו זאגן אז סעלפאונס זענען גורם עקסידענטס בזמן וואס די נומערן זענען אויף שטוינענדע גאלאפ אראפציר.

זענען נישט-פאטאלע ארויף?

אפשר במציאות יא. אבער נישט פראפארציאנעל. ווייל למעשה איז היינט דא זייער א סאך מער קארס, טראקס און באסעס אויפ'ן ראוד. און די סטאטיסטיקס ווערן געמאסטן לויט די צאל רכבים און מיילס וואס מ'פארט...

[ונבנתה העיר]

נו, דארף מען דורכטוהן אלע פרטים פאר מען קומט צו א מסקנא לגבי סעלפאונס.

ועוד, מן הסתם האבן זיי געזעהן בחוש ווי עקסידענטן קומען כתוצאה פון רעדן אויפן פאון, נישט סתם געבויעט אויף נומערן.

[אליצפן]

משא"כ האלטן א פאון אין די הענט איז יא א גרויסער גורם צו עקסידענטס, ח"ו. ווייל דער דרייווער ציטערט אז די פאון וועט איהם ארויספאלן פון די הענט און זיין שמועס וועט אפגעהאקט ווערן. איז ער מסיח דעת פון דרייוון. קומט דער בלו-טוטה און נעמט אוועק די סיבה. ממילא איז עס סעיפער. די דיסטרעקשן ביי האלטן א סעל-פאון אין די הענט איז נישט די שמועס וואס מ'פיהרט נאר די דאגה אז ס'זאל נישט ארויספאללן פון די הענט...

אני הקטן וואלט געזאגט, אז ווען מ'האלט א קאכעדיגע הייסע קאווע, אדער א רינענדיגע קליין'ס אייז קריעם, ציטערט מען אסאך מער ס'זאל נישט ארויספאלן. און אוודאי ביי א ציגארעטל, וואס טאמער פאלט עס קען זיין גרויסע טראבל, איז דער פחד פיל גרעסער.

אבער א סעלפאון? מה כל הרעש? אז ס'פאלט אראפ, בריט מען זיך נישט אן, מ'ווערט נישט נאס אדער שמוציג. מ'הייבט עס פשוט אויף און מ'רעדט ווייטער, און אין ערגסטן פאל רופט מען יענעם צוריק. עם איי מיסינג סאמטינג?

[berlbalaguleh]

ר' אליצפן: לגבי א הייסע קאווע אדער א רינעדיגע (קליין'ס אדער ברייער'ס, ר"ל) אייזקריעם ביזסטו גערעכט. אז דער פחד און נזק איז גרעסער. אבער ביי א ציגארעטל איז אנדערש. פונקטליך פארוואס ווייס איך נישט. אבער איך מיין (ווייל איך זעה עס במציאות) אז ווען מ'האלט א ציגארעטל אין די האנט קענמען נאכאלס האבן דעם פולן קאנטראל, כמעט אויף 100%...

[קליגער אינגערמאן]

משא"כ האלטן א פאון אין די הענט איז יא א גרויסער גורם צו עקסידענטס, ח"ו. ווייל דער דרייווער ציטערט אז די פאון וועט איהם ארויספאלן פון די הענט און זיין שמועס וועט אפגעהאקט ווערן. איז ער מסיח דעת פון דרייוון. קומט דער בלו-טוטה און נעמט אוועק די סיבה. ממילא איז עס סעיפער. די דיסטרעקשן ביי האלטן א סעל-פאון אין די הענט איז נישט די שמועס וואס מ'פיהרט נאר די דאגה אז ס'זאל נישט ארויספאללן פון די הענט...

אני הקטן וואלט געזאגט, אז ווען מ'האלט א קאכעדיגע הייסע קאווע, אדער א רינענדיגע קליין'ס אייז קריעם, ציטערט מען אסאך מער ס'זאל נישט ארויספאלן. און אוודאי ביי א ציגארעטל, וואס טאמער פאלט עס קען זיין גרויסע טראבל, איז דער פחד פיל גרעסער.

אבער א סעלפאון? מה כל הרעש? אז ס'פאלט אראפ, בריט מען זיך נישט אן, מ'ווערט נישט נאס אדער שמוציג. מ'הייבט עס פשוט אויף און מ'רעדט ווייטער, און אין ערגסטן פאל רופט מען יענעם צוריק. עם איי מיסינג סאמטינג?

והשתא דאתי להכא אז מ'קריגט א טיקעט פארן האלטן א סעל איז עס שוין ערגער ווי האלטן א קליינס אייזקרים לגבי עקסידענטען... דער מאטאריסט דארף האלטן קאפ אויפן געשפרעך, דער פאוין זאל נישט ארויספארן פון האנט בשעת'ן מאכן א לינקס, קוקען אין אלע שפיגלען זעהן אויב א קאפ איז נישט אינטער אדער אינדעזייט פון עם, און ועל כולם דארף ער אינזין האבן וויזוי און ווי ער דרייווט (כ'רעד שוין נישט ווען מ'קייעט גאם... איזעס נאך עפס אינזין צוהאבן)

בקיצור יעצט אלס געזעץ איז עס זייער דענדזשרעס..

[נולד מאוחר]

ליצטענס געזען עפעס וואטסעפפ קליפ אז מער עקסידענטס פאסירן פון סעלפון ווי אלקהאל.
איז דאס נישט אמת?

[לעיקוואד]

איך זעה דא רעדט מען שיין ארום די אלע צדדים http://en.wikipedia.org/wiki/Mobile_pho ... ing_safety

[Milk shake]

נתקנא בשגיותו של אליצפן, דאס איז א שטארקער פינטל אז טראץ וואס מהדרין האט עפנטליך דערקלערט אז cravers maybe choosers מיט א רינענדיגע אייז קריעם פאפ, דאך ווען איינער עסט אן אייז קרעם פאפ ביים רעדל שטעלט ער זיך טאקע איין, אבער היינטיגע צייטן אז א סעל איז נישט דוקא געמאכט צום רעדן, בדרך אגב קען מען געווענדליך רעדן אויך אויף א סעל פאון, אבער דער עיקר קוקט מען דערויף טעקסט, אימעיל און ווא'צעפ, און נאך כל מיני וויכטיגע שטותים, דעריבער, איינער וואס איז ביזי מיט זיין סעל פאון אנשטאט האלטן זיינע לעכטיגע אויגן אויפ'ן ראוד, איז ער א.... איך וויל נישט ארויסזאגן.

[שמעקעדיג]

אליצפן דערמאנסט מיר פון אן ארטיקל אין בלאט 2 וואכן צוריק, "מאדנע געזעצן" לענגאויס אמעריקע, זעה איך אז עס זענען פאראן אעלכע וואס אסר'ן עסן און טרונקען אויך.

.

[אליצפן]

איך זעה דא רעדט מען שיין ארום די אלע צדדים http://en.wikipedia.org/wiki/Mobile_pho ... ing_safety

שקויעך פאר דעם לינק לעיקוואד. איך האב דעם ארטיקל נישט געזען פארדעם, אבער עס טוט באשטעטיגן ביידע פון מיינע עיקר נקודות.
קודם ווייזן זיי זיי אן אז בלויז א פינפטל פון אלע דיסטרעקדעד דרייווינג עקסידענטס זענען געשען וועגן סעלפאונס, דהיינו רוב רובם דיסטרעקשענס קומען פון עסן, טרינקען, וכדו', אין אנדערע ווערטער, סעלפאונס (דאס איז לכאורה כולל רעדן, טעקסטן, אימעיל וכו') איז נישט מער מסוכן ווי סיי וועלכע אנדערע אקטיוועטעט וואס מענטשן טוען טאג טעגליך לעגאל ביים דרייוון.

נאך א נקודה זאגן זיי דארט, אז שטודיעס האבן געוויזן אז האנדס-פרייע רעדן איז בכלל נישט ווייניגער מסוכן ווי האלטן דעם סעלפאון אין דער האנט. מילא איז דער געזעץ אפגעפרעגט פון קאפ ביז פוס.

נאך אינטרעסאנטע נקודות וואס שטייט דארט: פון די יארן 1985 ביז 2008 איז דער סכום סעלפאון באנוצער געשטיגן מיט איבער 1200%, און אין דער זעלבע צייט איז דער צאל פאטאלע עקסידענטן געפאלן מיט איבער 6%.
אויך ווייזן זיי אן אז אין געוויסע סטעיטס ווי מ'האט פארבאטן סעלפאון באנוץ ביים דרייוון, איז דער סעלפאון באנוץ טאקע געפאלן מיט צווישן 41% און 76%, אבער אין דער זעלבע צייט איז דער עקסידענט ראטע נישט געפאלן קיין כי הוא זה!

סך הכל וואס איז נעם ארויס פון דא איז, אוודאי איז נישט גוט צו רעדן, טעקסטן וכדו' ביים דרייוון, קיין גוטס קען עס זיכער נישט ברענגען. אבער דער שרעקליכע היסטעריע וואס אוטאריטעטן מאכן, און דער ברוטאלע געזעץ אין ניו יארק פון פינף פוינטס אויף דער לייסענס, איז שרעקליך איבערגעטריבען, און איז ממש ארויס פון יעדע פראפארציע.

[berlbalaguleh]

ליצטענס געזען עפעס וואטסעפפ קליפ אז מער עקסידענטס פאסירן פון סעלפון ווי אלקהאל.
איז דאס נישט אמת?

דאס איז נאר (מער ווי א שטיקל) גוזמא. די פראפאגאנדיסטן און די פראפאנענטן פון פארבאטן רעדן אויפ'ן סעללפאון בשעת'ן דרייוון, ווילן אנשרעקן דעם עולם. ס'פונקט אזוי ווי חוה האט געזאגט פאר'ן נחש הקדמוני אז די אייבירשטער האט זיי פארבאטן אנ- צו רירן דעם בוים. דעם עץ הדעת...

[נולד מאוחר]

www.vosizneias.com/182847/2014/11/01/2146-new-york-new-tougher-rules-for-ny-drivers-using-hand-held-phones/
Wow זיי ווערן זייער שטרענג.

[אחד העם]

וואס דער הלכה זאגט ווען איינער טעקסט אדער רעדט ביין דרייווען, איז שוין דא אויסגעשמועסט