הרחקת הנידה vs טהרת המשפחה
נשלח: מיטוואך אקטאבער 29, 2014 8:40 pm
עס איז שוין אסאך מאל ארויפגעקומען דא אין שטיבל פארשידענע ארטיקלען און באהאנדלונגען איבער דעם פארביטערן אידישקייט אינעם היינטיגן אכשר-דרא עפאכע. גייענדיג אין די פאזעטיווע ווינט פון די 'למעשה' ארטיקלען וואס אבטולמוס שטעלט אונז אהער, וויל איך ארויפברענגען א דוגמא פון פארבעסערן און פארשענערן געוויסע מצוות און הלכות אין די היינטיגע תקופות.
איך וועל נעמען א דוגמא פון די הלכות פון א פרוי בימי נדתה, וואס איז א יסוד בקדושתן וטהרתן של ישראל. עס איז אינטרעסאנט צו איבערבליקן ווי אזוי עס האט זיך געטוישט די צוגאנג און מהלך דערצו במשך פון די דורות.
אלזא לאמיר אנפאנגען מיט דעם וואס עס שטייט אין פסוק:
אזוי זעהט מען טאקע אין רמב"ן (פרשת ויצא) אויפ'ן פסוק כי דרך נשים לי:
און נאכמער, אפילו לבן (וואס איז נישט נכלל אין די אבות וואס האבן מקיים געווען די תורה לפני נתינתה) האט געציטערט דערפאר. עס זעהט אויס אז בימיהם איז עס געווען עפעס א שרעקעדיגע זאך. און אזוי אויך דען מען זעהן באריכות אין רמב"ן (ויקרא יח, יט), עיי"ש.
עס איז אינטרעסאנט צו א קוק טוהן אויף די מנהגים פון אחינו בני אתיופיה, ווי אזוי זיי באציען זיך צו א נדה. זיי פלעגן צושטעלן א ספעציעלע געצעלט ביים עק דערפל, די פרויען וואס האבן באקומען זייער פיריעד זענען אהין געגאנגען און פון דארטן נישט ארויס ביז עס האט זיך געענדיגט די נדה-טעג, וואס דאן האבן זיי געפאסט און געגאנגען טבילה.
עס איז נישט אזוי שווער צו פארשטיין פארוואס זיי האבן באקומען אזא באציהונג, ווייל אין א צייט וואס דיני ווסתות איז אנגעגאנגען ביז דריי חדשים אריין אינעם שוואנגערן, איז די בלוט געווען סתם א שרעק, וואס מ'האט גלייך פאר'שדכנ'ט צו די מיסטישע כחות הטומאה וואס זענען שולט אויפן פרוי.
און ווי באקאנט, איז דאס נישט דוקא א אידישע שרעק, נאר אין יעדע קולטור קענען מיר טרעפן ענליכע באציהונגען.
---
אצינד לאמיר א בליק טאן אויף די מאדערנע ווערטער-וואשער פראפעגאנדע. ווי אזוי זעהט היינט אויס הלכות נדה אין די הלכה-מארקעטינג ליניע?
צום אלעם ערשט האט מען אראפגענומען דעם שמוציגן נאמען "הלכות נדה", און עס א נאמען געגעבן "טהרת המשפחה" (אין די חסידי'שע-כולל וועלט הייסט עס "יורה-דעה חלק בית", אבער דאס איז שוין מער צוליב אכשר-דרא מאטיוון).
עס שטעלט זיך ארויס אז די הלכה-מארקעטינג ביזנעס איז שוין גארנישט אזוי אונטערשטעליג. עס איז שוין מער נישט קיין טומאה, עס איז גאר טהרה!!! און לאו דוקא די פרוי, עס איז פאר די גאנצע משפחה. (כאפט א בליק אין דעם צוגעלינקטן ווידיאו).
די תורה האט פשוט געוואלט אז נאר במשך די צייט וואס א פרוי קען האבן קינדער פון א ביאלאגישע שטאנדפונקט, נאר דעמאלס זאל מען זיין פארנומען מיט פיזישע-בארירונגען. (כאטש וואס ע"פ תורה איז גענוג צו ווארטן נאר זיבן טעג פונעם אנפאנג פיריעד, קשיא). אבער די איבריגע צייט זאל מען זיין פארנומען מיט א נפשיות'דיגע קשר וואס איז אומבאגרעניצט צו פיזישע בארירונגען.
נאך ווען די פרוי ענדיגט זעהן די בלוט, איז דא א "ספעציעלע וועג" צו זיכער מאכן אז עס איז טאקע געענדיגט (אפילו מיט די היינטיגע טעכנאלאגיע איז מען נאך אלץ נישט אויפגעקומען מיט א בעסערע וועג).
דער נאמען "נדה" האט שוין אויך באקומען א נייע באדייט. עס האט שוין גארנישט מיט נידוי און הרחקה, די פרוי איז נישט דערווייטערט מער ווי דער מאן, עס טייטשט שוין היינט "נדידה", א לשון פון זיך אפשיידן און אוועקגיין איינעם פון צווייטן.
און דאן קומט די מקוה, וואס איז בעצם א וועג ווי אזוי צו פראווען די מיני-חתונה. די מקוה ברענגט אזא דערהויבענע און געשמאקע געפיהל, אז אפילו אומגעהייראטע פרויען ווילן נישט מוותר זיין דערויף.
וואס זענען אלס די בענעפיטן פון טהרת המשפחה?
אהה... וואס נישט?
1. עס ברענגט א גליקליכע שלום-בית לעבן.
2. די פרוי'ס געזונט.
3. דער מאנ'ס געזונט.
4. א סיפוק אין די מערידזש לייף.
5. גוטע און געזונטע קינדער.
עס גייט אויך ביז די דעטאלן פון די הלכות, ווי למשל, יעדע בת-בי-כלה-טיטשער דחד יומא וועט וויסן צו זאגן אז דאס וואס מ'מעג נישט נעמען א שאוער נאכן גיין טבילה אין מקוה, איז צוליב די הייליגע ריינע מקוה-וואסער זאל בלייבן אויפ'ן קערפער.
איך וועל נעמען א דוגמא פון די הלכות פון א פרוי בימי נדתה, וואס איז א יסוד בקדושתן וטהרתן של ישראל. עס איז אינטרעסאנט צו איבערבליקן ווי אזוי עס האט זיך געטוישט די צוגאנג און מהלך דערצו במשך פון די דורות.
אלזא לאמיר אנפאנגען מיט דעם וואס עס שטייט אין פסוק:
אז מ'טייטשט פשוט פשט די ווערטער, איז משמע אז די פרוי האט געפאדערט א דערווייטערונג, צוליב דעם וואס עס האט גערינען פון איהר בלוט. מ'דארף שטיין ווייט פון איהר און פון אלעס וואס זי רירט נאר אן, וואס עס קומט אן אין בארירונג מיט איהר ווערט טמא. די פרוי איז אן אב הטומאה.די תורה האט געשריבן:וְאִשָּׁה כִּי תִהְיֶה זָבָה דָּם יִהְיֶה זֹבָהּ בִּבְשָׂרָהּ שִׁבְעַת יָמִים תִּהְיֶה בְנִדָּתָהּ וְכָל הַנֹּגֵעַ בָּהּ יִטְמָא עַד הָעָרֶב. וְכֹל אֲשֶׁר תִּשְׁכַּב עָלָיו בְּנִדָּתָהּ יִטְמָא וְכֹל אֲשֶׁר תֵּשֵׁב עָלָיו יִטְמָא. וְכָל הַנֹּגֵעַ בְּמִשְׁכָּבָהּ יְכַבֵּס בְּגָדָיו וְרָחַץ בַּמַּיִם וְטָמֵא עַד הָעָרֶב. וְכָל הַנֹּגֵעַ בְּכָל כְּלִי אֲשֶׁר תֵּשֵׁב עָלָיו יְכַבֵּס בְּגָדָיו וְרָחַץ בַּמַּיִם וְטָמֵא עַד הָעָרֶב. וְאִם עַל הַמִּשְׁכָּב הוּא אוֹ עַל הַכְּלִי אֲשֶׁר הִוא יֹשֶׁבֶת עָלָיו בְּנָגְעוֹ בוֹ יִטְמָא עַד הָעָרֶב. וְאִם שָׁכֹב יִשְׁכַּב אִישׁ אֹתָהּ וּתְהִי נִדָּתָהּ עָלָיו וְטָמֵא שִׁבְעַת יָמִים וְכָל הַמִּשְׁכָּב אֲשֶׁר יִשְׁכַּב עָלָיו יִטְמָא:
אזוי זעהט מען טאקע אין רמב"ן (פרשת ויצא) אויפ'ן פסוק כי דרך נשים לי:
דער רמב"ן לייגט אראפ א נדה ווי עפעס וואס איז געווען שרעקליך שלעכט, און אז א נדה איז בעצם "מנודה", דערווייטערט און באזייטיגט. ער ברענגט אויך אזא ברייתא.דער רמב''ן האט געשריבן:והנכון בעיני כי היו הנדות בימי הקדמונים מרוחקות מאד, כי כן שמן מעולם "נדות" לריחוקן, כי לא יתקרבו אל אדם ולא ידברו בו, כי ידעו הקדמונים בחכמתם שהבלן מזיק, גם מבטן מוליד גנאי ועושה רושם רע, כאשר בארו הפילוסופים, עוד אני עתיד להזכיר נסיונם בזה (ויקרא יח, יט), והיו יושבות בדד באהל לא יכנס בו אדם, וכמו שהזכירו רבותינו בברייתא של מסכת נדה תלמיד אסור לשאול בשלמה של נדה, רבי נחמיה אומר אפילו הדבור היוצא מפיה הוא טמא, א"ר יוחנן אסור לאדם להלך אחר הנדה ולדרוס את עפרה שהוא טמא כמת כך עפרה של נדה טמא, ואסור ליהנות ממעשה ידיה, ולכך אמרה רחל ראויה הייתי לקום מפני אדוני לנשק ידיו אבל דרך נשים לי ולא אוכל להתקרב אליך וגם לא ללכת באהל כלל שלא תדרוך אתה עפר רגלי, והוא החריש ממנה ולא ענה אותה כי לא היו מספרים עמהן כלל מפני שדיבורה טמא.
און נאכמער, אפילו לבן (וואס איז נישט נכלל אין די אבות וואס האבן מקיים געווען די תורה לפני נתינתה) האט געציטערט דערפאר. עס זעהט אויס אז בימיהם איז עס געווען עפעס א שרעקעדיגע זאך. און אזוי אויך דען מען זעהן באריכות אין רמב"ן (ויקרא יח, יט), עיי"ש.
עס איז אינטרעסאנט צו א קוק טוהן אויף די מנהגים פון אחינו בני אתיופיה, ווי אזוי זיי באציען זיך צו א נדה. זיי פלעגן צושטעלן א ספעציעלע געצעלט ביים עק דערפל, די פרויען וואס האבן באקומען זייער פיריעד זענען אהין געגאנגען און פון דארטן נישט ארויס ביז עס האט זיך געענדיגט די נדה-טעג, וואס דאן האבן זיי געפאסט און געגאנגען טבילה.
עס איז נישט אזוי שווער צו פארשטיין פארוואס זיי האבן באקומען אזא באציהונג, ווייל אין א צייט וואס דיני ווסתות איז אנגעגאנגען ביז דריי חדשים אריין אינעם שוואנגערן, איז די בלוט געווען סתם א שרעק, וואס מ'האט גלייך פאר'שדכנ'ט צו די מיסטישע כחות הטומאה וואס זענען שולט אויפן פרוי.
און ווי באקאנט, איז דאס נישט דוקא א אידישע שרעק, נאר אין יעדע קולטור קענען מיר טרעפן ענליכע באציהונגען.
---
אצינד לאמיר א בליק טאן אויף די מאדערנע ווערטער-וואשער פראפעגאנדע. ווי אזוי זעהט היינט אויס הלכות נדה אין די הלכה-מארקעטינג ליניע?
צום אלעם ערשט האט מען אראפגענומען דעם שמוציגן נאמען "הלכות נדה", און עס א נאמען געגעבן "טהרת המשפחה" (אין די חסידי'שע-כולל וועלט הייסט עס "יורה-דעה חלק בית", אבער דאס איז שוין מער צוליב אכשר-דרא מאטיוון).
עס שטעלט זיך ארויס אז די הלכה-מארקעטינג ביזנעס איז שוין גארנישט אזוי אונטערשטעליג. עס איז שוין מער נישט קיין טומאה, עס איז גאר טהרה!!! און לאו דוקא די פרוי, עס איז פאר די גאנצע משפחה. (כאפט א בליק אין דעם צוגעלינקטן ווידיאו).
די תורה האט פשוט געוואלט אז נאר במשך די צייט וואס א פרוי קען האבן קינדער פון א ביאלאגישע שטאנדפונקט, נאר דעמאלס זאל מען זיין פארנומען מיט פיזישע-בארירונגען. (כאטש וואס ע"פ תורה איז גענוג צו ווארטן נאר זיבן טעג פונעם אנפאנג פיריעד, קשיא). אבער די איבריגע צייט זאל מען זיין פארנומען מיט א נפשיות'דיגע קשר וואס איז אומבאגרעניצט צו פיזישע בארירונגען.
נאך ווען די פרוי ענדיגט זעהן די בלוט, איז דא א "ספעציעלע וועג" צו זיכער מאכן אז עס איז טאקע געענדיגט (אפילו מיט די היינטיגע טעכנאלאגיע איז מען נאך אלץ נישט אויפגעקומען מיט א בעסערע וועג).
דער נאמען "נדה" האט שוין אויך באקומען א נייע באדייט. עס האט שוין גארנישט מיט נידוי און הרחקה, די פרוי איז נישט דערווייטערט מער ווי דער מאן, עס טייטשט שוין היינט "נדידה", א לשון פון זיך אפשיידן און אוועקגיין איינעם פון צווייטן.
און דאן קומט די מקוה, וואס איז בעצם א וועג ווי אזוי צו פראווען די מיני-חתונה. די מקוה ברענגט אזא דערהויבענע און געשמאקע געפיהל, אז אפילו אומגעהייראטע פרויען ווילן נישט מוותר זיין דערויף.
וואס זענען אלס די בענעפיטן פון טהרת המשפחה?
אהה... וואס נישט?
1. עס ברענגט א גליקליכע שלום-בית לעבן.
2. די פרוי'ס געזונט.
3. דער מאנ'ס געזונט.
4. א סיפוק אין די מערידזש לייף.
5. גוטע און געזונטע קינדער.
עס גייט אויך ביז די דעטאלן פון די הלכות, ווי למשל, יעדע בת-בי-כלה-טיטשער דחד יומא וועט וויסן צו זאגן אז דאס וואס מ'מעג נישט נעמען א שאוער נאכן גיין טבילה אין מקוה, איז צוליב די הייליגע ריינע מקוה-וואסער זאל בלייבן אויפ'ן קערפער.
