בלאט 1 פון 1

אידישע ווערטער פון פערסישן אפשטאם.

נשלח: פרייטאג נאוועמבער 14, 2014 1:55 am
דורך ישראל קאפקע
אידיש ווי דייטש און ענגליש, שטאמט פון די אינדא-אייראפעאישע שפראך פאמיליע, און גאר אסאך ווערטער זענען גלייך אין אידיש און אין פערסיש, צום ביישפיל
פאטער ~ פאַדאַר (מיט א P)
מוטער ~ מאַדאַר,
טאכטער ~ דאָכטאַר,
ברודער, ~ בראַדאַר,
נאמען ~ נאַמע,
און נאך פילע ווערטער, אבער דאס מיינט נישט אז זיי קומען פון פערסיש, נאר אז זיי שטאמען ביידע פון דעם זעלבן מקור,
פאלגנד איז א ליסטע פון ווערטער וואס שטאמען יא כמעט זיכער פון פערסיש,

אראנזש,
ארסעניק,
באזאר,
באלקאן, (באלא ~ אויבערשטע, כאנא ~ הויז/צימער)
גאט,
דיוואן, (איך מיין דורך פויליש)
זאפראן, (געווירץ, ביז היינט צוטאגס איז איראן די קוואל פון איבער פינף אין ניינציג פראצענט פון די וועלטס טייערסטע געווירץ)
טולפאן, (בלום, וואס שטאמט פון צפון איראן)
טורבאן,
טיגער,
יאסמין, (jasmine)
כאקי (סחורה)
לילא (קאליר)
לימאן,
מושקאט, (געווירץ)
נאפט,
סאנדאל,
פאפוטשן, פא ~ פוס, פוטש ~ צודעק (יא, איך האב אויך געמיינט אז עס קומט פון אונגאריש) אויך פאדזשאמע קומט פון פערסיש, פא ~פוס דזשאמא ~ קלייד, עס איז אבער פילייכט נישט קיין אידישע ווארט,
פאראדיאז, (פרדס, א געמויערטן גארטן, דורך גריכיש, עד היום הזה איז די טראדיציאנאלע פערסישער פאראדיאז, זייער פאפולאר אין איראן) אויך בוסטנאי (א גערטנער) פון די חלום איז פון פערסיש, פון בוסטאן, א בלומען אדער געווירץ גארטן, באו מיינט שמעק, סטאן מיינט ארט, פלאץ (ווי אפגאניסטאן טאדזשיקיסטאן וכו', די פלאץ/לאנד פון די אפגאנער אדער טאדזשיקן וכו')
פירמע,
פערזשיך (פון פערסיע, פון וואו באטאניקער האבן געמיינט די פרוכט שטאמט אריגינאל)
צוקער,
קאפטן,
קאראוואן,
קיאסק,
ראנג, (קאליר אין פערסיש, פון די מיליטער וואו קאלירן האבן געצייגט די ראנג)
שאך,
שאכמאט,
שאל,
שאקאל,
שפינאט, (spinach, 'מוחל טובות'! :P )

אידישע ווערטער וואס זענען ענליך צו די ווערטער אין פארשידענע פערסיש דיאלעקטן,

אָרים, בארד, באנד, ביידע, גייסט, דריי, האַר, הייליג, זאגן, זעקס, יאך, יאר לוסט, ליבע, ליגן(ט), ליפ, מארד, מייז, נעגל, נו, פייער, פעדער, פריינד, קוה, קני, שטערן, שניט.

נשלח: פרייטאג נאוועמבער 14, 2014 2:12 am
דורך שבת אחים
וואס באדייט זשאקאל?

נשלח: פרייטאג נאוועמבער 14, 2014 2:13 am
דורך ישראל קאפקע
שבת אחים האט געשריבן:וואס באדייט זשאקאל?

Jackal א סארט בעל חי, ענליך צו א וואלף.

ווי ר' יום טוב עהרליך זינגט,

עס קוקן די בערג מיט די ווייסע קעפ,
עס וואויען שאקאלן אין סטיעפ,
עס קוקן די פעלזן צום הימל מיט שרעק,
און זאגן ניטא דא קיין וועג,

עס וואויען-ברומען-howl, שאקאלן-Jackals, אין סטיעפ א פלאכע באוואקסענע פעלד, די רוסישע/מיטל אזיע ווערסיע פון דער פוילישער 'לאָנקע' און די אמעריקאנער 'prairie',

נשלח: פרייטאג נאוועמבער 14, 2014 11:14 am
דורך ישראל קאפקע
און ארטיקל אינעם פארווערטס, איבער די מערקווירדיגע ענליכקייטן צווישן אידיש און פערסיש, ביידע זענען אינדא-אייראפעאישע שפראכן, וואס האבן אדאפטירט סעמיטישע אותיות פארן שריפט, ביידע האבן פילע רוחניות'דיגע מושגים גענאשט פון און געשריבן אינעם סעמיטישן אויסלייג, און ביידע האבן זיך אנטוויקלט אין בערך די זעלבער צייט.
אידיש און פערסיש, א שפראכן-פארגלייך,

נשלח: פרייטאג נאוועמבער 14, 2014 11:23 am
דורך כוכב
זינט ווען איז אראנזש אידיש?
דו מיינסט די מאראנצן פרוכט?

נשלח: פרייטאג נאוועמבער 14, 2014 11:24 am
דורך ישראל קאפקע
דער קאליר

נשלח: מוצ"ש נאוועמבער 15, 2014 7:51 pm
דורך איך אויך
קודם זאל דער פארווערטס קענען כאטשיק א פערטל אידיש דערנאך וועל איך זיך זארגן וועגן פערסיש.

נשלח: זונטאג נאוועמבער 23, 2014 10:21 pm
דורך פלאוויוס
[tag]ישראל קאפקע[/tag] רוב ווערטער אין דיין רשימה זענען נעמען פון געוויקסן, וואס איז נאטירליך כמעט אינטערנאציאנאל, נישט נאר אין אינדא-אייראפעישע שפראכן. ס'איז אבער אינטערעסאנט וואס דו שרייבסט וועגן זייער אפשטאם.

נשלח: זונטאג נאוועמבער 23, 2014 10:35 pm
דורך יאיר
קיינמאל נישט גגעוואוסט פון דעם אידישן ווארט פאראדיאז. א גוגל סוירטש האט מיר צוגעפירט צו עפעס א וועבזייטל קאווע שטיבל וואו אן אנגעבליכער אידיש רעדנדער שרייבער ווארפט בקיאות אין לינגוויסטיקס און עטימאלאגיע.
כדאי צו דערמאנען אז אין לשון הקודש איז דער ווארט אויך אריין פון פערסיע.

נשלח: מיטוואך נאוועמבער 26, 2014 8:37 pm
דורך berlbalaguleh
יאיר האט געשריבן:קיינמאל נישט גגעוואוסט פון דעם אידישן ווארט פאראדיאז. א גוגל סוירטש האט מיר צוגעפירט צו עפעס א וועבזייטל קאווע שטיבל וואו אן אנגעבליכער אידיש רעדנדער שרייבער ווארפט בקיאות אין לינגוויסטיקס און עטימאלאגיע.
כדאי צו דערמאנען אז אין לשון הקודש איז דער ווארט אויך אריין פון פערסיע.

יאיר: אין די גמרא, אנהייב מס' גיטין, ווערט אויך צו געברענגט עטליכע פערסישע נעמען פון זייערע אפגעטער. "הורמוז/ס", וכו'... אויך נעמען פון שטעט ווערט דארט דערמאנט ווי "אקטיספון", "ארדשיר"...!

נשלח: מיטוואך נאוועמבער 26, 2014 8:42 pm
דורך berlbalaguleh
איך אויך האט געשריבן:קודם זאל דער פארווערטס קענען כאטשיק א פערטל אידיש דערנאך וועל איך זיך זארגן וועגן פערסיש.

דער פארווערטס, אלס צייטונג אין די אידישע שפראך, איז שטעקן געבליבן מיט זיין "אידיש'יסטישן" אידיש, וואס איז נאך געווען אקטועל אין די פערציגער יארן פונ'ם פריערדיגן יארהונדערט. וועמענ'ס נאכפאלגער זענען שוין אלע געשטארבן.
די היינטיגע באנוצערס פון די אידישע שפראך זענען חרד'ישע אידן, וועלכע רעדן אינגאנצן אן אנדערן דיאלעקט...!