קאווע שטיבל

א אפגעבראכן צווייגלע פין די אשכול...

שבת אחים האט געשריבן:

פון אלע פילאזאפע'ן וואס זענען געבליבען אפיקורסים, קען איך נאר איינער וואס איז באקאנט אלס א קענער אין ענייני דעלמא, אז מ'קען פון דעם צייגען אז זיין אפיקורסות איז א געבויטע זאך. דאס איז אריסטו

אריסטו א קענער אין ענייני דעלמא? וואאס? אפשר אין זיינע צייטן - נישט היינט! זיכער נישט לויט היינטיגע טעג! וואס האט ער געקענט? ער האט נישט געוואוסט ווי דער זון גייט ביינאכט! ער האט נישט געהאט קיין אהנונג אז די וועלט דרייט זיך ארום די זוהן. ער האט געהאלטן אז פרויען זענען מאנסטארס, ער האט געהאלטן אז געוויסע מענטשען דארפן זיין קנעכט! ער האט געהאלטן אז פרויען האבן ווייניגער ציינער ווי מענער א גראבע טעות וואס די וועלט האט אנגענומען פאר יארן לאנג ווייל אריסטו האט אזוי געזאגט און סאיז דא נאך הונדרעטער טעותים וואס ער האט געמאכט בלי גוזמא ער האט נישט געהאט קיין אהנונג פון קיין אטאם אדער מאליקיועל! ווי פארגלייכסטו אים צו נוטאן אדער צו איינשטיין? דו מאכסט א ליטווישע קוגל געבויט אויף הוילע לופט טאקע פונקט ווי דיין רבי אריסטו...

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:ווייל דו דינגסט זיך מיט איהם מיינט נישט אז ער האט נישט געקענט. סך הכל האט ער אויסגעבויעט אנדעריש ווי דיר.
דיין פילאזאפישע דינגעריי מיט איהם מיינט יעצט גארנישט. מהיכי תיתי אז דו ביסט גערעכט? דו קענסט עס אויפווייזען? ס'איז שייך צו קומען צו א מסקנא אין פילאזאפיא (נישא אזוי ווי מאטעמאטיקא, אבער עפעס יא) אבער איך וואלט נישט געגלויבט אז איינער איז אנגעקומען אהין אן דעם וואס ער קען מיר ווייזען אז ער איז א מענטש וואס קומט צו מסקנות דורך זיין פארשטאנד. אריסטו האט עס אויפגעוויזען אין זיין מילי דעלמא, אפגעזען צו ער איז גערעכט. דעריבער קען מען אננעמען אז זיין פילאזאפיא איז אזוי אויך. דער רמב"ם טוט עס אין מילי דעלמא און אין הלכה, דעריבער קען מען אננעמען אז זיין מורה נבוכים איז נישט סתם רעיונות כפי הטוב לו, אזוי ווי דער משגיח אין ישיבה, נאר ס'איז זיין אמת'ער מיינונג, געבויט אויף א רקע פון זיין כשרון און שכל, כי רבה היא.

נא דיר א פאר זאג'ס פונ'ם רמב"ם וועגען אריסטו:

והכלל ההוא - הוא, שכל מה שאמרו אריסטו בכל הנמצא אשר מתחת גלגל הירח עד מרכז הארץ - הוא אמת בלא ספק, ולא יטה ממנו אלא מי שלא יבינהו או מי שקדמו לו דעות, ירצה להרחיק מהם כל סותר ולשמרם, או שימשכוהו הדעות ההם להכחיש ענין נראה; אמנם כל מה שידבר בו אריסטו מגלגל הירח ומעלה - הוא כדמות מחשבה וסברה, מלבד קצת דברים - כל שכן במה שיאמרהו בסדר השכלים וקצת אלו הדעות האלוהיות אשר יאמינם, ובהם - ההרחקות העצומות וההפסדים הנראים המבוארים בכל האומות והתפשטות הרעות, ואין מופת לו עליהם:

(מורה נבוכים ח"ב כ"ב)

וספרי אריסטוס הם עקרים לכל אלו החבורים ולא יובנו אלא עם הפירוש שהם אלכסנדר או טמסטיאוס או אבן רש"ד, ודברי אפלטון רבו הם עמוקות ומשלים ודעת אריסטוס תלמידו הוא דעת האדם ושיספיקו על כל מה שחובר לפניו מלבד שנשפע עליהם השפע אלהי עד שישיגו אל מעלות הנבואה,

(מובא בסדר הדורות ד"א תתקכז ד"ה ויהי)

און נאך א וויכטיגע זאג פון אריסטו וואס איז וויכטיג אין כמה פלעצער:

It is the mark of an educated mind to be able to entertain a thought without accepting it.

Aristotle

ואענה גם אני חלקי אין די פארנעפלטע זייער אימבאקאנטן נושא

אריסטו איז שוין איינמאל אפגעפרעגט, גריכישע סייענס/פילאזאפיע איז האנט א ליצנות,
כמעט אלע פין זייערע יסודות אין טבע זענען אויפגעוויזען אלץ אימריכטיג..

דאס איז האנט universally accepted .. חוץ ביי...
אחינו בני ישראל... ווי איראניש..

ואפרש דברי:

דא האסטו א שטיקל רשומה פין מושגים:
- [ ] חומר היולי / חומר וצורה
- [ ] ד יסודות ׳אש מים רוח עפר׳
- [ ] שבעה כוכבי לכת ...
- [ ] אז די אנדערע כוכבי לכת הם מיסוד אחר, לא מהד׳ יסודות...
- [ ] די 9 גלגלים ...( עיין רמבם יסוה״ת פ״ג) מנהיג הגלגל וכוי...

קוקט אייך עפעס אויס ווי מושגים וואס קימען פין ׳זוהר הקדוש׳ ריינע קבלה..

א גרוסע טעות.! דאס זענען אלעס מושגם פין חכמי היונים אין ס׳איז צי פארדאנקן דעם רמב״ם וואס האט דאס אימפערטירט על טהרות הקודש..

אין צימאל האט מען דאס געניצט מבאר צי זיין פסוקי חומש וכדומה,

(לדוגמה בראשית ב. ׳והארץ הותה תהו ובהו וחושך וגוי׳ רוב הראשונים הלכו שם בעקבות הרמב״ם בענין חומר וצורה חוץ מהרמב״ן שכיון על האמת.... ואכמ״ל וע״ח)

וכהיום ווען די אלע דערמאנטע מושגים זענן שוין מופרך לכולי עלמא,
בלייבט איבער זיך צי ווינדערן אז מאיזה סבה ׳זכה אריסטו, ש׳שמעתתו עדיין מתבדרין בבי מדרשא..

ר׳ אבוגדר מילר זצ״ל אין זיינע (ענגלישע) שמועסן אויף חנוכה , האט מאריך געווען בענינים הנ״ל
שמור בזכרון ווי ער האט זיך אויס געדריקט:
‏A Greek philosopher , wouldn't even pass a simple high school
‏....final exam from today

ווי אויך האט ער געהאלטן אז א שיינע חלק מורה נבוכים איז שוין נישט בכלל נוגע, כהיום אז די הנחות אויף וואס דע רמב״ם בויט דארט, זענען שוין היסטריה וכנ״ל

איך האב נישט דוקא געמיינט צו ברענגען א צד אז אריסטו איז גערעכט געווען. נאר פאר דער וואס זאגט אז ער פארלאזט זיך בלינדעהייט אויף גויישע חכמים אפיקורסים אז זיי זענען קלוגער ווי איהם און ווען ער ווייסט נישט פארלאזט ער זיך אויף זיי. אויף דעם האב איך געזאגט אז נאר אויף אריסטו איז עס ריכטיג.
אגב, לאמיר דורכטוהן צו ס'איז טאקע אזוי. גענוי וואס האט ער געהאלטען און וואס זענען די פירכות.
ווי דען וועט מען אנקומען מיט אן אמת'ער מסקנא אויב נישט ק"ש?

נ.ב.
איין זאך איז מיר נישט געקימן אין חלום, אז איך וועל שטיין בדעה אחת מיט @שבת אחים ..
איין ווארט נאר צי דיר שבת׳ל אז די האסט זוכה געווען צים אתה הראתה לדעת אז די עבו״ז פין אריסטו וחכמת היונות וואס איז אנגעגאנגן פאר הינדערטער יאהרן אין מהאט זיך געשוואוירן אין איהר ווארהייט... אין למעשה איז דאס בטל געווארן כעפרא דארעא, אזש ביז ליצנות...
פאלט דיך נישט איין אז אויך די געדאנק פין עוועלאשן וכדומה וועט אויך זיך ארוס שטעלן אלץ א הוללע ליצנות...?..!

מה גם ווען עוועלאשן איז זייער ווייט פין צי זיי אנגענימן ביי יעדן, ווי סאיז געווען מיט חכמות אריסתו..

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:איך האב נישט דוקא געמיינט צו ברענגען א צד אז אריסטו איז גערעכט געווען. נאר פאר דער וואס זאגט אז ער פארלאזט זיך בלינדעהייט אויף גויישע חכמים אפיקורסים אז זיי זענען קלוגער ווי איהם און ווען ער ווייסט נישט פארלאזט ער זיך אויף זיי. אויף דעם האב איך געזאגט אז נאר אויף אריסטו איז עס ריכטיג.
אגב, לאמיר דורכטוהן צו ס'איז טאקע אזוי. גענוי וואס האט ער געהאלטען און וואס זענען די פירכות.
ווי דען וועט מען אנקומען מיט אן אמת'ער מסקנא אויב נישט ק"ש?

וואס איז די גרויסקייט פון זיך פארלאזן אויף אנדערע? אז מענטשען ווייסן נישט עפעס מיינט עס נאכנישט אז א צווייטער ווייסט יא. ווי איז די גריכישע פילאזאפיע אנגעקומען? זיי האבן געמאכט אז א קאר זאל פארן? א ערפלאן זאל פליען? זיי האבן געקענט בויען א קאמפיוטער? זיי האבן געקענט מאכן א הארץ טראנספלאנט? זיי האבן גארנישט געקענט!!!! ממש גארנישט!!! די איינציגסטע וועג אנצוקומען איז נאר דורך היינטיגע סייענטיפשע מעטאָד פון מאדערן סייענטיפשע עקספערימענטס פון נאר גלייבן אין זאכן וואס מ׳קען קלאר אויפווייזן אז סאיז ריכטיג לעיני כל און נישט ווייל דער אדער יענער האלט אזוי, ופשוט הוא.

יב הלוי סאלאווייטשיק האט געשריבן:נ.ב.
איין זאך איז מיר נישט געקימן אין חלום, אז איך וועל שטיין בדעה אחת מיט @שבת אחים ..
איין ווארט נאר צי דיר שבת׳ל אז די האסט זוכה געווען צים אתה הראתה לדעת אז די עבו״ז פין אריסטו וחכמת היונות וואס איז אנגעגאנגן פאר הינדערטער יאהרן אין מהאט זיך געשוואוירן אין איהר ווארהייט... אין למעשה איז דאס בטל געווארן כעפרא דארעא, אזש ביז ליצנות...
פאלט דיך נישט איין אז אויך די געדאנק פין עוועלאשן וכדומה וועט אויך זיך ארוס שטעלן אלץ א הוללע ליצנות...?..!

מה גם ווען עוועלאשן איז זייער ווייט פין צי זיי אנגענימן ביי יעדן, ווי סאיז געווען מיט חכמות אריסתו..

עוועלאשן איז נישט געבויט אויף א שיטה! אפשר אין דארווינס צייטן יא אבער די לעצטע 150-100 יאר האט מען געטראפן מיליאנען פאסילס און ביינער וואס באשטעטיגן די ווארהייט פון עוולאושען ! אסאך פון די ביינער האבן נאך געהאט די מעגליכקייט צו ליינען זייער DNA און סייענטיסן האבן זיי געטעסט אין לעבס. סאיז דא אסאך דאטא איבער דעם וואס שטעלט קלאר ארויס אז עוולאושען איז אמת ויציב! פאר מעהר איז כדאי זאלסט ליינען איבער דעם בעיקר פון ריטשארד דוקינס ביכער. The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution

ווער זאגט אז פראקטישע ערפינדונגען איז דער תכלית פון חכמה? ווער זאגט אז די חכמי אתונה האבען דאס געזוכט?
וואס איז דער נאטור פון די שבעה כוכבי לכת איז גאנץ נישט פראקטיש וויכטיג, אבער דאס האט פארנומען די כחות פון יעניגע חכמים, און זיי זענען אנגעקומען מיט מסקנות דערין לויט זייער מיינונג. לאמיר שטאטעהייט אדורכטוהן די נושא, נקודה נאך נקודה, נישט מיט ווילדקייט און פארמאכטע קעפ און הנחות קדומות.

שבת אחים האט געשריבן:ווי איז די גריכישע פילאזאפיע אנגעקומען? זיי האבן געמאכט אז א קאר זאל פארן? א ערפלאן זאל פליען? זיי האבן געקענט בויען א קאמפיוטער? זיי האבן געקענט מאכן א הארץ טראנספלאנט? זיי האבן גארנישט געקענט!!!! ממש גארנישט!!!

למשל זיי האבן נישט געוואוסט פון אביסל ארטס צוזאגן, נישט פארשטאנען צו קיין דיזיינס, נאר אונז זענען געווען די ערשטער אויפצוקומען מיט דעם. נישט קיין ארכיטעקטור, ספארטס, עקסערסייז בכלל, מוזיק, ס'זיי בכלל נישט איינגעפאלן אזא מושג פון דעמאקרעסי; ניטאמאל רעכענען האבן זיי געקענט...!!!!

שבת אחים האט געשריבן:

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:איך האב נישט דוקא געמיינט צו ברענגען א צד אז אריסטו איז גערעכט געווען. נאר פאר דער וואס זאגט אז ער פארלאזט זיך בלינדעהייט אויף גויישע חכמים אפיקורסים אז זיי זענען קלוגער ווי איהם און ווען ער ווייסט נישט פארלאזט ער זיך אויף זיי. אויף דעם האב איך געזאגט אז נאר אויף אריסטו איז עס ריכטיג.
אגב, לאמיר דורכטוהן צו ס'איז טאקע אזוי. גענוי וואס האט ער געהאלטען און וואס זענען די פירכות.
ווי דען וועט מען אנקומען מיט אן אמת'ער מסקנא אויב נישט ק"ש?

וואס איז די גרויסקייט פון זיך פארלאזן אויף אנדערע? אז מענטשען ווייסן נישט עפעס מיינט עס נאכנישט אז א צווייטער ווייסט יא. ווי איז די גריכישע פילאזאפיע אנגעקומען? זיי האבן געמאכט אז א קאר זאל פארן? א ערפלאן זאל פליען? זיי האבן געקענט בויען א קאמפיוטער? זיי האבן געקענט מאכן א הארץ טראנספלאנט? זיי האבן גארנישט געקענט!!!! ממש גארנישט!!! די איינציגסטע וועג אנצוקומען איז נאר דורך היינטיגע סייענטיפשע מעטאָד פון מאדערן סייענטיפשע עקספערימענטס פון נאר גלייבן אין זאכן וואס מ׳קען קלאר אויפווייזן אז סאיז ריכטיג לעיני כל און נישט ווייל דער אדער יענער האלט אזוי, ופשוט הוא.

סתם 'טו סעט די רעקארד סטרעיט', וואספארא קאר האט אנגעהויבן פארן אדאנק די טעאריע פון עוואלוציע? עראפלאנען פליען אפשר וועגן די ביג בענג?

בקיצור, ווען ס'שמעקט דיר באנוצטו זיך מיט אזא טענה, און ווען ס'שמעקט דיר באנוצטו זיך מיט א פארקערטע טענה. אל תניח להתבלבל מהעובדות, די מטרה איז וויכטיגער ווי די פאקטן.

[tag]שבת אחים[/tag], אז דו בויעסט שוין יא אויף קלארע פאקטן, אפשר זאגסטו מיר אויף וועלכע קלארע פאקטן די צאל יאר פון די וועלט איז געשטעלט, איז דא אפשר רעקארדירטע היסטאריע פון דעמאלטס? עפעס כתבים? ניין אוודאי נישט דער מענטש איז נאך דעמאלטס געווען א מאנקי, אה אה סא אויף וואס בויעסטו? אויף חשבונות אז אויב די לעצטע 6000 יאר איז די וועלט געווארן אזוי איז מוכח אז אזוי פיל יאר האט געדויערט פאר די וועלט צו אנקומען אהין עס איז געבויעט אויף חשבונות פון לויט די לעצטע 6000 יאר אבער עס איז קיינמאל נישט געווארן מוכח אז אין די יארן פארדעם איז טאקע די חשבון געווען אויף די זעלבע מהלך ווי אין די לעצטע יארן.

שבת, דו האסט דערמאנט ציווישן די דורכפעלער פון אריסטו זיין אראפקוקן אויף פרויען און זיין שיטה וועגן קנעכט, כ'האב דיר שוין גע'טענה'ט אינעם אנדערן אשכול און איך פרעג דא איבער: דו קומסט דיך אזוי מיט דיין מערב וועלט סאביעקטיווער בליק (האסט א בעסערן אויסדריק אויף דיין הומאניסטישע אינסטינקט?) און דו מאכסט חוזק פון דעם גרעסטן מחכמי האומות בשעתו ווייל דו "שפירסט" (אדער דער קולטור אין וועלעכער דו לעבסט מאכט דיר שפירן) אז "דיין" עטיק איז דער ריכטיגער, האסט דיך שוין אמאל אפגעשטעלט און געפרעגט: מהיכי תיתי אז זיין מיינונג איז אפגעפרעגט?

וואס פונקטליך איז מען דן דא? די גריכישע פיליזאפן האעבן חוקר געווען די טבע פון זייער שכל ארויס צום מציאות פיזיקס אז געווען געבויעט אויף פיליסופיה, דאס הייסט ערשט האבן זיי חוקר געווען במחשבה וואס די חוקי הטבע דארפן צו זיין און לויט דעם האבן זיי געזאגט וואס די מציאות איז, און אזוי האבן זיי זיך טועה געווען ווי מען קען זיך נאר טועה זיין, פון די מאס ציין אין א פרוי'ס מויל ביז וואס עס טרייבט די פלאנעטן אין די ספערן, און פארשטייט זיך אז אזא מהלך האט נישט געברענגט נישט קין אמת און נשט קיין פראקטישע נוצן,
(וואס איז יא געבליבן פון זיי איז יסודות אין מאטעמאטיק און פיליסופיה לאגיק וכו')
משא"כ די הייינטיגע סייענטיפיק מעטאד איז געבויט אוןף נאכגיין די מציאות בשטח און פון דעם ארויפבויען וואס די אמת איז, און אזוי האט מען מצליח געווען די לעצטע צוויי הונדערט יאר צו דערגיין די הערליכע אמת פון וויאזוי די וועלט ארבעט וויאזוי לעבן פארשפרייט זיך און נאך ידיעות וואס זייער ווערט איז אומשאצבאר פשוט ווייל זיי זענען מגלה דעם אמת פון מציאות,
און דערצו איינמאל מען ווייסט שוין דעם אמת האט מען אויך ארויסגענימן דערפון פיל פראקטישע נוצן

ריכטיג האט געשריבן:שבת, דו האסט דערמאנט ציווישן די דורכפעלער פון אריסטו זיין אראפקוקן אויף פרויען און זיין שיטה וועגן קנעכט, כ'האב דיר שוין גע'טענה'ט אינעם אנדערן אשכול און איך פרעג דא איבער: דו קומסט דיך אזוי מיט דיין מערב וועלט סאביעקטיווער בליק (האסט א בעסערן אויסדריק אויף דיין הומאניסטישע אינסטינקט?) און דו מאכסט חוזק פון דעם גרעסטן מחכמי האומות בשעתו ווייל דו "שפירסט" (אדער דער קולטור אין וועלעכער דו לעבסט מאכט דיר שפירן) אז "דיין" עטיק איז דער ריכטיגער, האסט דיך שוין אמאל אפגעשטעלט און געפרעגט: מהיכי תיתי אז זיין מיינונג איז אפגעפרעגט?

קודם כל ווי זעסטו אז איך לאך זיי אויס? אוואדי זענען די גריכן געוועהן פארעכענט אלץ קלוג אין זייער צייט, איך לאך זיי נישט אויס נאר אנדערש לאך איך אויס די מענטשען אין דעם 21׳טע יאר הונדרעט וואס האלטן נאך אלץ אז אריסטו׳ס חכמה איז נוגע היינטיגע טעג צי אז ער איז געוועהן א וועלטס חכם, היינט ווען מווייסט שוין קלאר אז די גריכן האבן זיך טועה געוועהן אין גאר אסאך זאכן און זייער גאנצע מהלך איז געוועהן געבויט אויף לופט וואלטן מיר שוין געמעגט וויסן בעסער!, און יא די היינטיגע מהלך פון סייענס איז געבויט אויף אמת און מאדערן דעי סייענס איז קרעדיבעל ווידער זייער וויסנשאפט איז געוועהן געבויט אויף לופט און זענען נישט געוועהן קרעדיבעל און זייער חכמה האט זיי נישט געברענגט צו ווייט אלזא האבן אונז היינטיגע מענטשען א (שטיקל) רעכט זיי אויסצולאכן און נישט אנעמען גריכישע פילאספי ערענסט.

אדנירם האט געשריבן:

שבת אחים האט געשריבן:

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:איך האב נישט דוקא געמיינט צו ברענגען א צד אז אריסטו איז גערעכט געווען. נאר פאר דער וואס זאגט אז ער פארלאזט זיך בלינדעהייט אויף גויישע חכמים אפיקורסים אז זיי זענען קלוגער ווי איהם און ווען ער ווייסט נישט פארלאזט ער זיך אויף זיי. אויף דעם האב איך געזאגט אז נאר אויף אריסטו איז עס ריכטיג.
אגב, לאמיר דורכטוהן צו ס'איז טאקע אזוי. גענוי וואס האט ער געהאלטען און וואס זענען די פירכות.
ווי דען וועט מען אנקומען מיט אן אמת'ער מסקנא אויב נישט ק"ש?

וואס איז די גרויסקייט פון זיך פארלאזן אויף אנדערע? אז מענטשען ווייסן נישט עפעס מיינט עס נאכנישט אז א צווייטער ווייסט יא. ווי איז די גריכישע פילאזאפיע אנגעקומען? זיי האבן געמאכט אז א קאר זאל פארן? א ערפלאן זאל פליען? זיי האבן געקענט בויען א קאמפיוטער? זיי האבן געקענט מאכן א הארץ טראנספלאנט? זיי האבן גארנישט געקענט!!!! ממש גארנישט!!! די איינציגסטע וועג אנצוקומען איז נאר דורך היינטיגע סייענטיפשע מעטאָד פון מאדערן סייענטיפשע עקספערימענטס פון נאר גלייבן אין זאכן וואס מ׳קען קלאר אויפווייזן אז סאיז ריכטיג לעיני כל און נישט ווייל דער אדער יענער האלט אזוי, ופשוט הוא.

סתם 'טו סעט די רעקארד סטרעיט', וואספארא קאר האט אנגעהויבן פארן אדאנק די טעאריע פון עוואלוציע? עראפלאנען פליען אפשר וועגן די ביג בענג?

בקיצור, ווען ס'שמעקט דיר באנוצטו זיך מיט אזא טענה, און ווען ס'שמעקט דיר באנוצטו זיך מיט א פארקערטע טענה. אל תניח להתבלבל מהעובדות, די מטרה איז וויכטיגער ווי די פאקטן.

שש נישט געראכטן אזא גרויסע עמעראצעס פון אייך און איך כאפּ נישט פארוואס די מישט די יוצרות דא, נאכאמאל, די קאר די ערפלאנען די קאמפיוטער און עוואלוציע און אלע אנדערע טויזנט זאכן מיט וואס אונז באנוצן זיך היינט וואלט נאר געקענט ערמעגליכט ווערן און ארבעטן אויף די וועג וויאזוי די קאָנטעמפאָרערי סייענטיפיק מעטאד ארבעט דורך צאמנעמען אימפירקל דאטא אויף אבזערוועישנאל און מעזשעראבאל און מאטאמעטיקל אופן און נאר דורך גרונטליך אבזערווירן וויאזוי נאטור ארבעט צוזאמען מיט די היינטיגע טעכענלאגיע וואס איז אויך ערמעגליכט געווארן דורך מאדערן דעי סייענס, און זייער אסאך זאכן האט צוטוהן איינס מיטן צווייטן למשל מ׳וואלט נישט געקענט מאכן די ערפלאנען פליען נאר אויב מ׳פארשטייט סיי פיזיקס און סיי כעמיע און סיי עלקטריקעל און מעכאניקעל אינזשענירינג, אין די מעדיצינישע וועלט פעלט זיך אויס צו קענען ביאלאגיע, אנאטאמי, כעמיע, מעטאמעטיקס, פיזיקס, עיקס רעיס, לעזער טעכנאָלאָגיע וכו׳ וכו׳ ,אלעס איז געקניפט און געבינדען און די מעהר מיר ווייסן אין יעדע פיעלד אין סייענס קען עס ארויס העלפן אין אסאך אנדערע פיעלדס.

דורך די פארשטענדעניש פון עוואלוציע איז מען צוגעקומען צו פאשטיין וויאזוי צו היילן וויירוסוס און קרענק "אלע ביאלאגיקאל סיסטעמס עוואלווען זיך" און אן די פארשטענדעניש פון עוואלוציע וואלט מען נישט פארשטאנען וויאזוי די וויירוסעס ארבעטן!, שטודירן די עוואלוציע פון דראג ריזיזטענס קען אונז העלפן פארשטיין די עוואולושאנערי אריגינס פון די מחלה און וויאזוי זיי צו טריטן. און קאנסידערינג די גרונט פראסעס פון עוואָלוציע קענען אונז העלפן פארשטיין די שורש פון גענעטיק מחלות. אלזא עוואלוציע איז א גרויסע און וויכטיגע חלק אין ביאלאגיע!

ווידער די ביג בענג איז נאר א טעאָריע דערווייל וויאזוי די יוניווערס האט זיך אנגעהויבן געבעיסד אויף אפאר זאכן בעיקר אויף
קאסמיק מייקראוועיוו בעיקראונד וואס סייענטיסן האבן דיטעקטעט דורך סעטעלייט וואס נאסא האט ארויפגעשיקט אין ספעיס די Cosmic Background Explorer

לאמיר אריינטראכטען אין דעם גופא. ווען נישט פאר עוואלושע"ן, קען מען נישט מאכען קיין קאר? וואס איז די שייכות?

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:לאמיר אריינטראכטען אין דעם גופא. ווען נישט פאר עוואלושע"ן, קען מען נישט מאכען קיין קאר? וואס איז די שייכות?

ניין. ווען נישט עוואלאשן קען מען נישט מאכן קיין מעדצינען און פארשטיין וויירוסעס גארנישט מיט א קאר צוטוהן מעהר מיט אנטיביאטיקס. ווען נישט די מאדערן סייענטיפיק מעטאד וואלטן מיר נישט געקענט בויען קיין קאר. וויפל מאל דארף מען איבערזאגן אזא פשוטע זאך?

הייסט'ס דיין ראיה פון א קאר איז נישט געווען אקוראט?

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:הייסט'ס דיין ראיה פון א קאר איז נישט געווען אקוראט?

נאכאמאל? קענסט מסביר זיין וואס דו פרעגסט ?

דו האסט כלומרש'ט אפגעפרעגט אריסטו מיט דעם אז ער מיט זיין חדר האבען קיין קאר נישט ערפינדען. אדנירם האט דיר געפרעגט צו דער היינטיגע עוואלושע"ן גלויבונג האט יא ערפינדען א קאר און דו האסט פיליבאסטער"ד מיט א גאנצע רעדע וועגען מעדיצין. הייסט'ס דיין ראיה איז נישט געווען קיין ראיה, נאר א צווייטע ראיה האסטו געטראפען פון מעדיצין.

וואס איז די גרויסקייט פון זיך פארלאזן אויף אנדערע? אז מענטשען ווייסן נישט עפעס מיינט עס נאכנישט אז א צווייטער ווייסט יא. ווי איז די גריכישע פילאזאפיע אנגעקומען? זיי האבן געמאכט אז א קאר זאל פארן? א ערפלאן זאל פליען? זיי האבן געקענט בויען א קאמפיוטער? זיי האבן געקענט מאכן א הארץ טראנספלאנט? זיי האבן גארנישט געקענט!!!! ממש גארנישט!!! די איינציגסטע וועג אנצוקומען איז נאר דורך היינטיגע סייענטיפשע מעטאָד פון מאדערן סייענטיפשע עקספערימענטס פון נאר גלייבן אין זאכן וואס מ׳קען קלאר אויפווייזן אז סאיז ריכטיג לעיני כל און נישט ווייל דער אדער יענער האלט אזוי, ופשוט הוא.

ליין איבער וואס כהאב געשריבן און זאג מיר פונקטליך וואס איז נישט אקאורט?

ליטוואק פון בודאפעסט האט געשריבן:דו האסט כלומרש'ט אפגעפרעגט אריסטו מיט דעם אז ער מיט זיין חדר האבען קיין קאר נישט ערפינדען. אדנירם האט דיר געפרעגט צו דער היינטיגע עוואלושע"ן גלויבונג האט יא ערפינדען א קאר און דו האסט פיליבאסטער"ד מיט א גאנצע רעדע וועגען מעדיצין. הייסט'ס דיין ראיה איז נישט געווען קיין ראיה, נאר א צווייטע ראיה האסטו געטראפען פון מעדיצין.

אז דו פארשטייסט נאך אלץ נישט קען איך דיר ממש נישט העלפן. איך האב געזאגט אז די גריכן זענען אין ערגעץ נישט אנגעקומען מיט זייערע חכמה משא״כ מאדערן דעי סייענס יא ווייל אמאל איז עס געוועהן באזירט אויף לופט און היינט אויף אבזערוואציעס. ודי בזה.

אקעי, אבער מיט עוואלושע"ן האט עס נישט.
דער אבסאלוט"ע ראיה צו עוואלושע"ן פון פאסיל"ס איז אויך א בלינדע גלויבונג. לאמיר טראכטען פון די היינטיגע עמפיריש"ע שטאנדפונקט. ווען מ'וויל פראבירען צו א מעדיצין העלפט נאכ'ן אויסטראכטען א טע'אריע אז ס'דארף אזוי זיין, זוכט מען א ציבור מענטשען, מ'צוטיילט זיי אין צוויי, האלב נעמען די מעדיצין און האלב נישט, און מ'זעט צו די תוצאות זענען אנדעריש ביי די צוויי גרופע'ס. טאמער יא, פראבירט נאך א פאר מאל אויף אנדערע אופנים כדי זיך צו דערוואוסען אז ס'האט נישט קיין זייטיגע סבה. א זאך וואס מ'זעט איין מאל און מ'קען עס נאכאמאל נישט אויפווייזען איז נאך אין א שטארקער ספק.
יעצט ווען מומחים אין היסטוריא ברענגען אונז אן ערפינדעניש, האבען זיי קיין שום וועג צו באשטעטיגען זייער 'פאקט'ן'. ס'איז קיינמאל נישט אין א מצב פון א ראיה שאין עליה תשובה. מיר האבען אזא קליינע פערצענט פון די אינפארמאציא אז דער גאנצע מושג פון 'היסטורישע באשטעטונגען' האט קיין שום שייכות נישט מיט מאטעמאטישע ערפינדונגען, וואס דארט קען מען גארנישט אננעמען פאר זיכער. Pythagorean theorum בלייבט נאר א טע'אריא, נאך מער ווי פיר הונדרעט ראיות דערצו, וואס יעדער איינער פון זיי כשלעצמו איז מער ווי אלע היסטארישע ראיות, וויבאלד קיינער איז נאך נישט געפארען ביז אינפיניטי צו באשטעטיגען אז צוויי פאראללעלע שורות וועלען זיך דארט נישט טרעפען.
היסטוריא'ס סטאנדארד פון 'ראיה' איז פיל פיל ווייניגער. איינער וואס קען גוט מאטעמאטיקא דארף שפעטען אין גאנץ היסטאריא אלס שיינע לעגענדע'ס ותו לא. און ארכע'אלאגיע איז דער זעלבע זאך. אפשר נאך א פאר טויזענט יאר ווערט די פראצעס פון carbonization שנעלער? וויאזוי האט מען באשטעטיגט אז נישט? אפשר זענען די וואס זענען געבליבען גאנץ אנדעריש ווי אלע אנדערע פונקט פאר דעם ווייל זייער מציאות איז אנדעריש? ווי קען מען זיין אזוי זיכער?

קיין שום סייענס קען נישט געפראווט ווערן מיט די מאס זיכערקייט וואס איז שייך צו פראוון מאטעמאטישע חשבונות, און טאקע אנדערש ווי ביי חכמת המאטעמאטיקע וואס איינמאל עפעס ווערט געפראווט, קען עס מער נישט ווערן אפגעפרעגט - די געזעצן פון טויזענטער יאר צוריק אין מאטעמאטיקע בלייבן קאי וקיימא, ווערן פילע סייענטיפישע אנגענומענע פאקטן אין אנדערע תחומים פון סייענס, פון צייט צו צייט אפגעפרעגט.

אבער פארוואס זאל דע אומפערפעקשניזם פון סייענס זיין א ראיה אז זי איז פאלש? פונקט פארקערט די סיסטעם פון סייענס אז קודם באשאפט מען א טעאריע און נאכדעם דארף מען עס פראוון איז שוין צענדליגע מאל איבערצייגט געווארן צו זיין ריכטיג, נו פארוואס אויב האט מען נאכנישט געפראווט עוולאושן (לשיטתך אז עס איז נישט געפראווט) איז עס בחזקת שקר? ווילאנג עס מאכט סענס און עס איז נישטא קיין "שום" ראיות להיפך דארפן מיר ווען עס אננעמען צו זיין א אמת. (פונקט ווי די פיטאגאריען טעארום ווערט געגלויבט צו זיין א אמת'ר פאקט דורך יעדע רעכטדענקענדיגער מאטעמאטיקער כאטש זי איז נישט איבערגעצייגט.)

נאכדערצו אויב ביסטו א רעליגיעזער איד וואס גלייבט אין צענדליגער זאכן באמונה שלמה כאטש עס איז נישט איבערצייגט געווארן, פארוואס ווען עס קומט צו עוולאושן ווערסטו פלוצלינג אזוי "פרעזשידיס"? איז גלייבן אז די וועלט איז פארשוועמט געווארן פאר פינף טויזענט יאר צוריק, און נאר איין קאסטן מיט בעלי חיים האבן איבערגעלעבט - מער מסתבר פון שיטת האדארוועניזם?