קאווע שטיבל

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:
נאר קלארצושטעלן, אפילו אין מיינע שטערקסטע תקופות אין אמונה וואלט איך קיין פינקי נישט אוועקגעגעבן סתם ווייל איינער האט אפגעמאכט אז גאט וויל איך זאל אזוי טוהן.

שמן למאור האט געשריבן:רביה"ק האט ספעציעל אויסגעשטעלט די שאלה אזוי, ווייל זיך לאזן הרג'ענען פארן באשעפער איז אסאך גרינגער ווי זיך לאזן אפהאקן די הענט אין פיס. אויב הרג'עט מען איינעם אויף קידוש השם איז דאך די זאך גלייך פאראיבער, דא מוז מען דאך נעמען אין חשבון אז מען וועט פארבלייבן אזוי פאר לאנגע יארן נאכאנאנד.

@מי אני, דאכצעך אז די שאלה איז אויך נישט וועגן פייניגן, יעדער מענטש וואלט זיך געבראכן נאך פיינונגען, די שאלה איז דא פון אן איינמאליגע אפהאקונג פון די הענט און פיס.

די שיטה מקובצת קריגט זיך טאקע אויף ר"א, און בכלל רעדט מען דא פון יסורים שיש להן קצבה.

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:נאך א מזל מ׳האט געטראפן א שיטה מקובצת, כ׳מיין ס׳איז אויך דא א שיטה מקובצת ערגעץ פון וואס ס׳איז משמע אז מ׳מעג דרייון א קאר שבת, יאללה געגאנגען.

נאר קלארצושטעלן, אפילו אין מיינע שטערקסטע תקופות אין אמונה וואלט איך קיין פינקי נישט אוועקגעגעבן סתם ווייל איינער האט אפגעמאכט אז גאט וויל איך זאל אזוי טוהן.

מי אני האט געשריבן:

שמן למאור האט געשריבן:רביה"ק האט ספעציעל אויסגעשטעלט די שאלה אזוי, ווייל זיך לאזן הרג'ענען פארן באשעפער איז אסאך גרינגער ווי זיך לאזן אפהאקן די הענט אין פיס. אויב הרג'עט מען איינעם אויף קידוש השם איז דאך די זאך גלייך פאראיבער, דא מוז מען דאך נעמען אין חשבון אז מען וועט פארבלייבן אזוי פאר לאנגע יארן נאכאנאנד.

@מי אני, דאכצעך אז די שאלה איז אויך נישט וועגן פייניגן, יעדער מענטש וואלט זיך געבראכן נאך פיינונגען, די שאלה איז דא פון אן איינמאליגע אפהאקונג פון די הענט און פיס.

די שיטה מקובצת קריגט זיך טאקע אויף ר"א, און בכלל רעדט מען דא פון יסורים שיש להן קצבה.

אפהאקן אַן אבר ל״ע, וואס היילט זיך קיינמאל נישט אויס און מ׳לעבט מיט די אפעקטן א גאנץ לעבן ווי דו זאגסט (און מ׳ווייסט דאס: דאס איז דאך די פחד דערפון ווען מ׳זאגט סכנת אבר), קען לכאורה גערעכענט ווערן ווי ״אין לו קצבה״.

איך ווייס אז דער שיטמ״ק ותוס׳ דינגען זיך. אבער א מקום להלכה האט מען שוין. און דערפאר האב איך אויך צוגעצייכענט דעם רמ״א אז, לאחרי הכל, איז דאס למעשה אַן אונס.

ואגב, דער ש״ך ביו״ד שם סימן קנז ס״ק ג איז מקיל אז סכנת אבר איז דומה לסכנת נפש, וממילא איז די געדאנק נישט שייך ביי שאר ל״ת ע״ש.

ואגב, פארוואס ברייטערט מען נישט אויס די שאלה צו ווען א רשע צווינגט דיר צו רצח׳ענען בפועל א צווייטער און אויב נישט איז דא א סכנת אבר?

מי אני האט געשריבן:ואגב, פארוואס ברייטערט מען נישט אויס די שאלה צו ווען א רשע צווינגט דיר צו רצח׳ענען בפועל א צווייטער און אויב נישט איז דא א סכנת אבר?

רביה''ק זי''ע האט געשריבן: אלץ חרדי האב איך קיינמאל נישט געטראכט פון דעם thought experiment אויף דעם אופן, לכאורה דעמאלטס וואלט איך אויסגעוועלט לכתחילה אפצוהאקן מיין אייגן קאפ, פונעם רמב"ם'ס איסור פון מאבד עצמו לדעת האב איך מיך אלץ אויסגעלאכט.

תרמב האט געשריבן:א מענטש מיט מאראל און געפיל וואלט לכאורה זיך נישט געקענט נעמען דערצו, צו גיין הרגענען א צווייטע מענטש, לאז רעליגיע אין א זייט, מצד די מענטשליכע געפיל, ס’איז א שאלה צו מ’זאל גיין הרגענען יענעם אדער גארנישט טון און דער מערדער וועט דיך הרגענען אבער דאס ליגט אין זיינע הענט, ער קען אפמאכן נישט צו הרגענען, דאס הייסט ס’איז א שאלה פון קום ועשה קעגן שב ואל תעשה, פאר א שטארק מאראלישע מענטש קען זיין גרינגער זיך צו לאזן געשעדיגט ווערן ווי גיין בידיים יענעם שעדיגן, ווען די שאלה וועט זיין אויב ער זאל זיך צוריק האלטן פון אונטערווענירן ביי א צווייטן דאס הייסט אז ביידע צדדים זאל זיין שב ואל תעשה דאן וואלט שוין געווען שווער זיך צו לאזן שעדיגן אפילו א שטארק מאראלישע מענטש.

וואס איך וואלט געטון ווייס איך נישט, ס’איז גרינגער נישט צו טראכטן און האפן אז ס’זאל נישט געשעהן ווי זיך פארשטעלן אזעלכע שווערע דילעמעס…

חדשים האט געשריבן:אין הקב”ה בא בטרוניא על בריותיו, ער שיקט דאך נאר א נסיון וואס מען קען דערהייבן. וועגן דעם האט מען דאך נישט געשלאגן חנני’ וכו’. איז אזוי, דער וואס קען נישט דערהייבן צו מאכן די דעסיזשען זיך צולאזן אפהאקן די הענט און פוס איז פארזיכערט אז ער גייט נישט באקומען די נסיון. איי עס איז יא דא מענטשן וואס האבן באקומען די נסיון און זיי האבן זיך יא געביקט? מוז זיין אז בכגון דא איז עס געווען מותר, ווייל ווען עס איז אסור און די באשעפער ווייסט אז ער גייט זיך נישט קענען איינהאלטן וואלט ער דאך נישט געגעבן די נסיון. איי וועסטו פרעגן אז אפשר האט ער די כוחות און ער נוצט עס נישט אויס? אז דער באשעפער ווייסט אז ער גייט נישט נוצן די כוחות, פארוואס געט ער די נסיון, אין הקב”ה בא בטרוניא? אלא מאי אז עס איז זיכער דא א סיבה להתיר און מען דארף עס נאר טרעפן.

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:פארוואס נישט? דער רמב"ם זאגט טאקע אז המאבד עצמו לדעת אין לו חלק לעולם הבא, אבער ס'נישט ריכטיג, ס'איז מעשים בכל יום וואס מענטשן נעמען זיך דאס לעבן און זיי קומען אן אין זייער א גוטן פלאץ.

שמן למאור האט געשריבן:

רביה''ק זי''ע האט געשריבן:פארוואס נישט? דער רמב"ם זאגט טאקע אז המאבד עצמו לדעת אין לו חלק לעולם הבא, אבער ס'נישט ריכטיג, ס'איז מעשים בכל יום וואס מענטשן נעמען זיך דאס לעבן און זיי קומען אן אין זייער א גוטן פלאץ.

פון וואו ווייסטו אז זיי געפינען זיך אויף א גוטע פלאץ? וויאזוי ווייסטו בכלל וואו זיי געפינען זיך?